Zoogkoeien kunnen plaats innemen van melkvee
Hoge voederwaarde voorjaarskuilen
Vervetting varkens leidt
tot afzetproblemen
korte wenken
veehouderij
Zoogkoeienhouderij betekent dat
koeien van vleesrassen, zoals Li
mousin, Charolais, Piemontese en
Belgische Blauwen, worden aange
houden voor de vleesproduktie. De
geboren kalveren worden meren
deels op hetzelfde bedrijf op een
rantsoen van snijmais en krachtvoer
tot hoge eindgewichten gemest (550 -
600 kg levend gewicht). De laatste
tijd komt de zoogkoeienhouderij
weer meer in de belangstelling te
staan.
In het buitenland (België, Frankrijk,
Engeland) komt deze vorm van vee
houderij nog veelvuldig voor in de
streken met ekstensief grondge
bruik. De grootste konsentratie
zoogkoeien in Nederland vinden we
in de aan België grenzende provin
cies. De omvang ervan was in 1985
in totaal 399 eigenaren met 4851
zoogkoeien, die zich aanmeldden
voor de EG-zoogkoeienpremie
(40,per koe).
Aantal bedrijven klein
Het Landbouw Ekonomisch Insti
tuut (LEI) is in 1983 begonnen met
het verzamelen van ekonomische ge
gevens op een viertal bedrijven. In
samenwerking met het Konsulent-
schap voor de Veehouderij te Roer
mond zijn vervolgens nog enkele be
drijven toegevoegd, zodat in 1985
voor die bedrijven een bedrijfseko-
nomisch verslag is opgesteld. Drie
bedrijven hebben gedurende drie ja
ren deelgenomen.
Het aantal bedrijven is te gering om
groepsgemiddelden te publiceren.
Daarbij komt dat de verschillen tus
sen de bedrijven erg groot zijn. De
Tabel. Begroting zoogkoeien per hektare grasland (bedragen in guldens)
noodgedwongen afgestoten melk
koeien. Zonder ekstra investeringen
kunnen ze gemakkelijk in de be
drijfsvoering ingepast worden. Aan
gezien de benodigde werktuigen en
huisvestingsruimte veelal aanwezig
is, is het saldo in de tabel van
belang.
In gebieden waar grasland niet ge
scheurd kan worden en waar ge
werkt wordt met lage veebezettingen
is zoogkoeienhouderij te overwegen.
Een ander alternatief kan schapen
houderij zijn. De ondernemer zal
zich echter allereerst moeten afvra
gen of een neventak wel zinvol is. In
veel gevallen kan met ekstra aan
dacht nog veel verbeterd worden in
de bestaande bedrijfsvoering van het
melkveebedrijf.
Samenvatting
Bedrijfsekonomische boekhoudin
gen van een aantal bedrijven met
zoogkoeien geven gemiddeld een ne
gatieve arbeidsopbrengst te zien.
Dat deze vorm van veehouderij toch
op beperkte schaal voorkomt is te
verklaren door de andere in
komstenbronnen op het merendeel
van de bedrijven. Veelal wordt ook
genoegen genomen met lage vergoe
dingen voor kapitaal en arbeid.
Indien huisvestingsruimte, werktui
gen en grond aanwezig zijn, is het
saldo van belang. Voor de zoogkoei
enhouderij bedraagt dit saldo dan
circa ƒ600 per hektare. Men dient er
echter rekening mee te houden dat
de vleesprijs onder druk staat en dat
de Europese Kommissie terugdrin
ging van de interventie voorstaat.
Opbrengsten
Verkoop stieren 2591
Verkoop vaarzen 1139
Verkoop zoogkoeien 1360
5090
Toegerekende dierkosten
Krachtvoer 436
Rente veestapel 859
Gezondheidszorg 202
Uitvalskosten 344
Strooisel 130
Algemeen 253
2251
Toegerekende graslandkosten
Bemesting 688
Herinzaai 90
Afrastering 40
Diversen 423
1241
Saldo
(op basis eigen mechanisatie) 1598
Uitgegaan is van een bedrijf waar al
le kalveren op het bedrijf aangehou
den worden. De (ekstra) vrouwelijke
dieren verlaten als vaars het bedrijf.
De stieren worden op een gewicht
van 598 kg (389 kg geslacht) afgele
verd. Het grasland wordt bemest
met 400 kg N per ha. Bij een veebe
zetting van 1,55 zoogkoeien per hek
tare grasland is de ruwvoerbehoefte
gelijk aan de ruwvoerproduktie. De
opbrengstprijzen voor stieren zijn
gesteld op 10 gulden per kg geslacht
gewicht.
ir. P. van Horna, LEI-detachement
bij het PR, Lelystad
Op een melkveebedrijf kunnen zoogkoeien, zonder extra investeringen, de
plaats innemen van noodgedwongen afgesloten melkkoeien.
gegevens lenen zich wel om .de enkele
jaren geleden opgestelde begroting
voor de zoogkoeienhouderij bij te
stellen. Deze begroting, opgesteld
door het LEI en PR, wordt door de
voorlichtingsdienst gebruikt.
Zoogkoeien op gespecialiseerde be
drijven
Op gespecialiseerde bedrijven spelen
de kosten van huisvesting, werktui
gen en grond een belangrijke rol.
Voor de LEI-bedrijven waren deze
kosten gemiddeld ƒ1.750,per hek
tare in het boekjaar 1984/85. De ar
beidsopbrengst van de begroting in
de tabel is als gevolg hiervan nega
tief. Dit betekent dat zoogkoeien
houderij als hoofdtak onder de hui
dige omstandigheden in Nederland
niet interessant is.
Hoewel de gemiddelde resultaten
ongunstig zijn, zijn er erg grote ver
schillen in arbeidsopbrengst. Aan de
opbrengstenkant zijn er grotere ver
schillen tussen de bedrijven dan aan
de kostenkant. De opbrengstprijs
van de stieren per kg geslacht ge
wicht varieerde van gemiddeld ƒ9,50
op het bedrijf met het laagste resul
taat tot gemiddeld ƒ11,— op het be
drijf met het beste resultaat. In 1985
stond de vleesprijs onder druk, zo
dat ook op de zoogkoeienbedrijven
de opbrengstprijs achterbleef in'ver
gelijking met voorgaande jaren.
Zoogkoeien op melkveebedrijf
Op een melkveebedrijf kunnen'
zoogkoeien de plaats innemen van
De voorjaarskuilen van oogst 1986 zijn gemiddeld van topkwaliteit.
Dit blijkt uit een eerste overzicht van het Bedrijfslaboratorium te
Oosterbeek, waarin de gemiddelde resultaten van het onderzoek in
11000 graskuilen worden weergegeven.
Met een gemiddelde VEM van 852 bij de voorjaarskuilen zonder toe
voeging, neemt 1986 over een periode van negen jaar een uitstekende
tweede plaats in en moet daarbij het voorjaar van 1980 (861) nog
voor laten gaan.
Meer dan 40 kuilen haalden reeds het predikaat 'uitmuntend', omdat
ze boven de magische grens van 1000 VEM in de droge stof
uitkomen.
Bovengenoemd fraai resultaat is een
gevolg van het feit dat de 'aftrek
posten' bij de voederwaardebereke-
ning dit voorjaar laag zijn. Het be-
Bij, de geslachte varkens wordt
steeds duidelijker een vervetting
gekonstateerd, hetgeen zowel in
het binnenland als in het buiten
land bij de afzet problemen
geeft.
Als oorzaken wordt gedacht aan
een kombinatie van faktoren in
het voederregime, zoals de gerin
gere toevoegingen van koper en
de ekstra toevoeging van vet in
het rantsoen. Het PVV zal bin
nenkort overleg voeren met het
Produktschap voor Veevoeder,
om voor de problemen, die ont
staan zijn, oplossingen te vinden.
Vrijdag 22 augustus 1986
treft voornamelijk jong materiaal
wat blijkt uit het gunstig hoge eiwit
gehalte en het relatief lage ruwe-
celstofgehalte. Ook het ruw-
Preventieve enting
mond- en klauwzeer
IJsselmeerpolders
In de Noordoostpolder en Flevoland
zullen tussen 1 en 30 september aan
vullende preventieve entingen tegen
mond- en klauwzeer worden uitge
voerd. Runderen, die ouder zijn dan
4 maanden en nog niet of slechts
eenmaal zijn geënt, moeten in deze
periode worden gevaccineerd.
Het betreft hier entingen bij ruim
11.000 dieren op 268 bedrijven, die
zich bevinden op het grondgebied
van de gemeenten Noordoostpolder,
Urk, Lelystad, Dronten, Almere en
Zeewolde.
asgehalte is gunstig laag.
Door het dunne, stengelige gewas en
het redelijke oogstweer kon met een
korte veldperiode (de helft van de
kuilen heeft een veldperiode van
minder dan drie dagen) worden vol
staan, wat ook de ammoniakfraktie
gunstig beïnvloedde.
Evenals voorgaande jaren werd bij
een kwart van de voorjaarskuilen
een toevoegmiddel gebruikt. Opval
lend daarbij is dat de gemiddelde
VEM-waarden van de kuilen zonder
en met toevoeging elkaar steeds
dichter naderen (verschil 17, 16 en
6). Regionaal zijn er ook flinke ver
schillen. Zoals zo dikwijls spant de
Achterhoek duidelijk de kroon met
een gemiddelde VEM van 891. Dit
fraaie resultaat werd behaald door
jong te maaien en snel af te werken.
Inzending iets achter
Uit de getallen blijkt dat het aantal
onderzochte monsters thans nog en
kele duizenden achter ligt bij het
topjaar 1985. Een en ander wordt
veroorzaakt door een trage start en
het feit dat er gemiddeld iets minder
kuilen liggen (ca. 20%op de bedrij
ven. Bovendien wordt er als gevolg
van de lagere opbrengst nogal over
elkaar gekuild met alle konsekwen-
ties vandien (o.a. gevaar voor boter-
zuurhaarden).
Hoe dan ook er zal in de resterende
maanden van het weideseizoen nog
veel moeten groeien om de winter
voorraad in de weidegebieden veilig
te stellen.
Grasland met melkkwotum
15.000 gulden duurder dan
zonder kwotum
In 1985 heeft het Centraal Buro
voor de Statistiek een onderzoek
verricht naar de invloed van de
hoeveelheid heffingvrije melk -
het melkkwotum - op de prijzen
van grasland. Voor onverpacht
los grasland met een melkkwo
tum werd gemiddeld ruim
ƒ15.000,meer betaald dan
voor grasland zonder kwotum.
Wanneer de REINHEID VAN DE
MELK onvoldoende is kan dit een
forse korting op de melkafrekening
tot gevolg hebben. De hygiëne rond
om en tijdens het melken heeft grote
invloed op de reinheid van de melk.
De voorbehandeling is erg belang
rijk. Een schoon uier wordt voorbe-
handeld met een schone droge doek
of met speciaal papier. Een vuil uier
eerst wassen met lauw water en ver
volgens goed afdrogen. Papieren
doeken zijn hiervoor minder ge
schikt. Gebruik voldoende droge en
schone doeken.
Snijmais werkt vrij agressief op be
ton. Daarom is het van belang dat
beton van KUILPLA TEN EN
SLEUFSILO'S goed afgewerkt is.
Als de sleuf silo leeg is biedt dat nu
de mogelijkheid om de vloer en de
wanden met silolak te behandelen.
Maak de silo eerst goed schoon en
gebruik silolak op basis van bitu
men. Middelen op teerbasis mogen
niet gebruikt worden i.v.m. de in
werking op het voer.
Hou kalveren, die in de wei lopen,
goed in de gaten. Wanneer ze een
flinke WORMBESMETTING oplo
pen kost dat veel groei. Dit is met
krachtvoer niet goed te maken. Re
gelmatig mestonderzoek geeft een
goede indruk van de besmetting met
maagdarmwormen. Wanneer het
haarkleed ruiger wordt, de mest dun
wordt of de kalveren gaan hoesten is
het raadzaam de dierenarts te raad
plegen. Er zijn goede wormbestrij
dingsmiddelen.
In 1985 werd voor onverpacht los
grasland zonder kwotum gemid
deld ƒ33.000,per ha betaald.
Voor grasland met kwotum be
droeg de koopprijs gemiddeld
ƒ48.200,per ha, een verschil
van ƒ15.200,—.
De omvang van het kwotum dat
met de grond overging, bedroeg
volgens dit onderzoek gemiddeld
12.500 kg per ha. Dit betekent,
dat jaarlijks per kg heffingvrij te
leveren melk gemiddeld ƒ1,22
ekstra werd betaald voor de
grond.
Een goede HUISVESTING van het
vee houdt in dat de stallen minstens
1 x per jaar goed GEREINIGD en
ONTSMET worden. De zomerperi
ode is hiervoor het meest geschikt
omdat de meeste stallen dan leeg
staan. Ontsmetting zonder grondige
reiniging heeft geen zin. Na verwij
dering van het grove vuil de stal eerst
goed voorweken. Gebruik hiervoor
weinig water. Wanneer het voorwe
ken een keer of 3 herhaald wordt
met tussenpozen van I - 2 uur zal de
reiniging vlot verlopen.
Voor de reiniging van stallen en
werktuigen wordt vrij algemeen ge
bruik gemaakt van HOGE
DRUKSPUITEN. Een hoge
drukspuit met een waterverbruik
van 12 - 13 liter per minuut en een
minimale druk van 50 atmosfeer
geeft goede resultaten. Een veel ho
gere druk is niet nodig en brengt bo
vendien gevaren met zich mee. Ge
bruik voor wanden en vloeren een
vlakstraler en houdt deze op afstand
van 10 - 20 cm van het oppervlak,
onder een hoek van 15 tot 30°.
Nieuwe verkorte
veevoedertabel
Deze maand verschijnt een nieuwe
druk van de Verkorte Tabel, met
voedernormen voor de landbouw
huisdieren en voederwaardecijfers
van veevoeders.
In deze 32ste druk zijn de voeder
normen voor rundvee, varkens en
pluimvee aangepast aan de nieuwste
ontwikkelingen en inzichten in de
veevoeding.
Naast een afzonderlijke rubricering
van verse en ingekuilde ruwvoeders
voor rundvee, zijn de voederwaarde
cijfers hiervan zoveel mogelijk geak-
tualiseerd aan de hand van recente
gegevens. Voorzover verantwoorde
gegevens beschikbaar zijn is deze
32ste druk ook aangevuld met voe
derwaardecijfers van een aantal
vochtige voeders, die niet in een
voorafgaande druk werden vermeld.
De kosten van dit boekje zijn ƒ3,—
per eksemplaar en de bestelling kan
uitsluitend geschieden door over
schrijving van het verschuldigde be
drag op postgironummer 973017
t.n.v. Centraal Veevoederburo in
Nederland te Lelystad onder vermel
ding van: eksemplaren Verkorte
Tabel'.
9
oogstjaar 1986
zonder toevoeging
met toevoeging
peildatum
4 aug.
4 aug.
droge stof
461
385
VEM-waarde
852
846
Vre in g/kg
139
133
ruwe celstof in g/kg
238
232
ruw as in g/kg
139
144
ammoniakfraktie
7
8
veldperiode in dagen
3
3