Onkruidbestrijding in graszaad
Oplopende aardappelprijzen
op de termijnmarkt
Frites-industrie koopt veel Duitse aardappelen
Dierlijke mest met certifikaat
Minimummaat
verlaagd naar 35 mm
Veldbeemd met veel opslag wintertarwe
Na het ruimen van de dekvrucht of
bij inzaai in open land komt in vrij
wel alle jonge graszaadpercelen der
mate veel onkruid voor, dat spuiten
hiertegen niet achterwege kan blij
ven. Het onkruidbestand kan zowel
zaad-onkruiden als wortelonkruiden
omvatten, het zijn grasachtigen dan
wel niet-grasachtigen en verder
opslag van de dekvrucht.
Bij het gebruik van sommige midde
len speelt het ontwikkelingsstadium
van het gras een rol van betekenis.
Meestal moet meer dan één keer een
chemische bestrijding worden uitge
voerd; al dan niet met een kombina-
tie van middelen. In de graszaadteelt
is er wat dat betreft keuze genoeg. In
dit artikel worden in het kort diverse
mogelijkheden uiteengezet. Voor de
doseringen wordt verwezen naar de
Handleiding 1986.
Omdat de teelt van graszaad op kon-
trakt geschiedt, dienen bespuitingen
in overleg met de teeltdeskundige
van de graszaad firma te gebeuren.
Maatregelen kort na de oogst van de
dekvrucht
Na de oogst van de dekvrucht kan
het jonge graszaad gemakkelijk
door onkruid of opslag van de dek
vrucht worden overwoekerd. Het
kan gewenst zijn hiertegen al in een
vroeg stadium te spuiten met voor
het gras zachtwerkende middelen als
DNOC, Herbogil, Basagran, DM
68, Basagran P enz.
Het beste resultaat wordt verkregen
als de te bestrijden planten nog kleiq
zijn. Verder dient gespoten te wor
den bij een hoge relatieve luchtvoch
tigheid. DNOC en Faneron moeten
bij bedekte lucht worden gespoten
en Basagran en de ioxynil en broom-
oxynil bevattende middelen bij
zonnig, niét te koud weer. Basagran
P bestrijdt goed kamille en muur.
Faneron is goed tegen kamille en
jong varkensgras. Ereprijs is gevoe
lig voor ioxynil. Normaal zal na een
bespuiting met deze middelen weer
onkruid kiemen en zal later nog
maals moeten worden ingegrepen.
Bij inzaai in open land kan ook een
grote hoeveelheid onkruid kiemen.
In het 3 a 4 bladstadium van het gras
kan één van bovengenoemde midde
len worden ingezet.
Maatregelen in de loop van sep
tember
Voor een goed effekt op wortelon
kruiden als klein hoefblad, distels,
veenwortel, enz. moeten deze eerst
weer flink aan de groei zijn. Ook uit
dit oogpunt is het tijdig verstrekken
van de stikstof na het ruimen van de
dekvrucht belangrijk. Tegen de ge
noemde wortelonkruiden en ook te
gen grotere éénjarige breedbladige
zaadonkruiden kan in de loop van
de maand september een bespuiting
nodig zijn met een mengsel van
groeistoffen. Het gewas zelf moet op
het moment van spuiten minstens 4 a
5 blaadjes hebben.
De volgende kombinaties van mid
delen zijn beschikbaar:
2,4 D/dicamba (o.a. Jepolinex)
2,4 D/MCPA/dicamba (diverse
merken)
2,4 D/dicamba/benazolin/MCPA
(Aseptaludin)
2,4 D/mecoprop (zelf mengen 2,5 1
41)
De dicamba bevattende middelen
hebben een zeer brede werking en
geven een vrij snelle doding van het
onkruid. Ze beïnvloeden het gras
zaad weinig.
Groeistoffen moeten met uitzonde
ring van mecoprop niet later dan
eind september/begin oktober wor
den toegepast. Nog te velde staande
gewassen zoals onder andere witlof,,
cichorei, spruitkool e.d. zijn zeer ge
voelig voor groeistoffen. Oppassen
dus voor overwaaien!
Maatregelen later in de herfst
Ook na een tijdige bespuiting in sep
tember/begin oktober met het juiste
middel kan het soms nodig zijn aan
vullende maatregelen te nemen. Te
gen straatgras, duist, kweek en
opslag van granen en andere gras
soorten zal meestal pas vanaf okto
ber een bespuiting kunnen worden
uitgevoerd. Enerzijds omdat het
jonge gras er anders te veel onder
lijdt, anderzijds omdat, althans bij
sommige middelen, het middel door
de grotere te bestrijden grasachtige
planten beter wordt opgenomen.
Kamille
Basagran of Basagran P kan worden
toegepast tot Iaat in de herfst. De
temperatuur mag echter niet lager
zijn dan 5°C voor een goede
werking.
Muur
Mecoprop of mecoprop/benazolin.
De kombinatie werkt onder koude
omstandigheden traag, maar wel ef-
fektief.
Straatgras
Vanaf half september tot half okto
ber kan in veldbeemd, roodzwenk-
gras, Italiaans- en Engels raaigras
worden gespoten met methabenzthi-
azuron (o.a. Tribunil). In veld
beemd is begin oktober ook diuron
(AA-Karmex) mogelijk.
Duist
Tussen half september tot half okto
ber als bij straatgras. In veldbeemd
zonodig een tweede bespuiting in de
tweede helft van maart.
In veldbeemd, rood- en hardzwenk-
gras, beemdlangbloem, Italiaans- en
Engels raaigras kan van begin no
vember tot eind januari de duist
bestreden worden met Prebetox.
Droog, schraal en koud weer is
gunstig voor de werking. Er is kans
op schade aan het gewas, vooral als
reeds eerder een bodemherbicide is
toegepast.
In rood- en hardzwenkgras kan ook
gewerkt worden met Fervinal
Schering 11E olie, of Fusilade
Agral.
In Italiaans en Engels raaigras, dat
in open land is gezaaid, mag tegen
duist Tramat ingezet worden. Het
gewas moet minstens twee echte
blaadjes hebben.
Opslag van granen en raaigrassen
In rood- en hardzwenkgras is een
goede bestrijding mogelijk met Fer
vinal Schering 11E olie of Fusila
de Agral. De graanplanten moe
ten 3 a 4 blaadjes hebben.
Wintertarweopslag kan in veld
beemd en Engels raaigras gespoten
worden met TCA als alle tarwekor
rels gekiemd zijn.
Gerstopslag bij een lengte van 10
cm spuiten met o.a. Prebetox uit-
vloeier is mogelijk in een aantal
grassoorten.
Tot slot
Kweek is een onkruid, dat zich in
graszaad sterk kan uitbreiden. Wan
neer in het perceel plekjes kweek
worden waargenomen, dienen deze
onder andere met Roundup te wor
den doodgespoten.
Ongewenste graspollen in een per
ceel kunnen worden vernietigd met
onder andere een 1 procentige oplos
sing met Roundup, toegepast met de
rugspuit met een spuitstok waaraan
een spuitdop die is afgeschermd met
een plastikkapje.
Toevoeging van een speciale
kleurstof vergemakkelijkt het wer
ken, omdat men daardoor steeds
kan zien welke pol wel - en welke
niet - is behandeld.
Namens de konsulentschappen voor
de Akker- en Tuinbouw in
Zuidwest-Nederland,
de specialist gewasbescherming,
A.C.M. Mulders
Uit Duitsland vernemen wij dat van
uit het gebied Niederrhein niet-
onaanzienlijke hoeveelheden aard
appelen, van het ras Climax naar
Nederland worden uitgevoerd, waar
deze een bestemming vinden in de
frites-industrie.
Tot eind van deze maand wil men
30.000 tot 40.000 ton naar Neder
land verladen, wat nogal wat minder
zou zijn, dan vorig jaar naar Neder
land werd afgezet.
Momenteel beschikt de industrie in
Nederland over nogal wat aardappe
len van geschikte kwaliteit van oogst
1985.
In Niederrheien blijft de ha-
opbrengst overigens nogal wat ach
ter bij vorig jaar.
Vorig jaar bedroeg eind juli de op
brengst 32 tot 45 ton/ha, dit jaar zal
dat waarschijnlijk niet meer zijn dan
23 tot 40 ton/ha.
Deze grote verschillen hangen samen
met het al of niet beregenen van het
areaal. De hoogste opbrengst komt
uiteraard van die bedrijven waar be
regening heeft plaatsgevonden.
Er is nogal wat voorverkocht tegen
DM 17 tot DM 19 af-
verladingsplaats. De dagprijs ligt
momenteel rond DM 28 tot DM 29
per 100 kg. vdW
Uit ervaringen is bekend dat diverse ziekten en plagen met dierlijke
mest kunnen worden overgebracht, 't Zou weieens van groot belang
kunnen zijn een methode te ontwikkelen dat dit tot een minimum
wordt gereduceerd. Temeer daar het er op lijkt dat door wettelijke
maatregelen steeds meer mest buiten het eigen bedrijf moet worden
afgezet. Wellicht zou certificering tot de mogelijkheden kunnen ho
ren om de afnemers meer garanties te geven.
Van de momenteel gerealiseerde aar
dappelprijzen kan vastgesteld wor
den dat deze naar kwaliteit en regio
sterk uiteenlopen. De omzetten be
perken zich in hoofdzaak tot Opper
does, Doré en Eigenheimer. Vooral
voor de Opperdoes lopen de prijzen
sterk uiteen van 35 cent tot ƒ1,30.
Voor Eigenheimers werd tot ca.
ƒ80/100 kg betaald.
Opmerkelijk is de grote aktiviteit op
de termijnmarkt, waar in juli in
Bintjes 50 mm opwaarts niet minder
dan 26.060 kontrakten (a 20.000 kg)
werden omgezet. Maandag 4 augus
tus liepen de prijzen daarvoor al op
tot bijna ƒ78 vergeleken met rond
ƒ54 begin van de week, terwijl de
markt nog oplopend was.
Algemeen wordt in de Gemeenschap
met een ten opzichte van vorig jaar
aanmerkelijk kleiner aanbod gere
kend, enerzijds door een wat ver
minderd areaal, anderzijds door la
gere ha/opbrengsten en een kleiner
aandeel grote maten.
Vooralsnog heeft de uitvoerige re
genval aan het begin van deze week
de noteringen nog niet omlaag ge
bracht.
In Frankrijk is men er al toe overge
gaan de minimum/maat weer op 35
mm te stellen.
De omvang van de oogst vorig jaar
gaf aanvankelijk aanleiding de
minimum-maat te verhogen tot 40
mm, later, per 19 december zelfs tot
45 mm. Op deze wijze hoopt men te
kunnen blijven voldoen aan een vol
doende voorziening van de markt
met konsumptie-aardappelen. Zoals
het gewas er thans voorstaat, aldus
berichten uit Frankrijk, zal vooral
het aandeel grote maten aan de tota
le oogst klein zijn. Vandaar ook op
de termijnmarkt in Lille hoge prij
zen voor grote maten.
Overeenkomstige berichten komen
ook uit Duitsland, nu de kampagne
vroege aardappelen zo goed als
beëindigd is. In het belangrijke pro-
duktiegebied Rheinland-Pfalz wordt
gemeld dat de aardappelen daar
voor 85 tot 90% zijn gerooid.
Er vindt momenteel eksport plaats
KRAPPE
AARDAPPELPOSITIE
FRANKRIJK
Met ingang van 1 augustus is de mi
nimummaat waarop aardappelen
mogen worden afgeleverd verlaagd
naar 35 mm opw.
Deze maatregel, getroffen door de
interprofessionele organisatie
(CNIPT) en goedgekeurd door de
regering, heeft ten doel een voldoen
de voorziening van de markt met
konsumptieaardappelen te ga
randeren.
Vorig jaar heeft de organisatie de
minimummaat vastgesteld op 40 mm
en wel voor een periode van drie
jaar. De toen overvloedige oogst
leidde ertoe dat op 19 december de
minimummaat werd verhoogd naar
45 mm.
Evenals tien jaar geleden verwacht
de organisatie dit jaar een slechts ge
ring aandeel grote maten aan de to
tale oogst. Men schrijft dit vooral
toe aan de langdurige droogte.
De prijzen zijn momenteel zeer vast,
terwijl de uitvoer aanmerkelijk ach
ter blijft bij vorig jaar. Dat geldt de
prijzen voor onmiddellijke levering.
De noteringen van de termijnmarkt
lopen vrijwel parallel met die in Ne
derland. Op 31 juli was dat voor de
Bintjes 50+ april rond Fr. 200. Lon
den lag voor die termijn rond de
80.
van grote maten Climax, bestem
ming de Nederlandse frites-
industrie.
Uit Nedersaksen wordt gemeld dat
de ha/opbrengsten aan vroege aard
appelen nogal wat kleiner waren
dan vorig jaar.
In Engeland is men door ruime aan
voeren van eigen bodem, inklusief
de Kanaaleilanden momenteel niet al
te geïnteresseerd in import. Ook hier
zijn op de termijnmarkt buitenge
woon sterke uitslagen vast te stellen.
Ook van buiten de EG, b.v. uit
Zwitserland komen berichten van
schaarste, vooral ten behoeve van de
voorziening van de frites-industrie.
v.d.W.
Diverse keren is aangetoond, dat on
kruiden die zich tussen het voeder
bevonden via de diermaag en mest
mee naar het land kunnen worden
genomen. En dan vooral onkruiden
met oliehoudende zaden. Regelma
tig zijn aardappelcysten via de mest
van het ene bedrijf naar het andere
gebracht.
Ook leveren bietenpuntjes uit de sui
kerindustrie een groot gevaar op
voor de verspreiding van de rhizo-
manie via de maag en mest van een
dier van het ene bedrijf naar het an
dere. Bekend is ook dat de phoma-
schimmel zich uitstekend via de dier
lijke mest kan verplaatsen.
Bewustwording
Het is van belang dat we ons als ak
kerbouwers steeds meer bewust wor-,
den dat dit zo is. We zullen dat aan
onze kollega's in de dierenwereld
(rundvee, varkens, kippen, geiten,
schapen, enz.) over moeten brengen.
Een toenemend gebruik van ruwvoe-
ders in de veehouderij geeft meer
schadelijke organismen, parasieten,
de gelegenheid zich te verplaatsen
van het ene bedrijf naar het andere
en zo kan in toenemende mate het
veehouderij- of varkenshouderijbe-
drijf een soort tussenfunktie gaan
innemen tussen twee akkerbouwbe
drijven.
Het dierenhouderijbedrijf zal scherp
in de gaten moeten houden wat er
gevoerd wordt en wat de herkomst
van het voer is. Uiteraard zullen pas
sende maatregelen genomen moeten
worden om later ziektenkiemvrije
mest te kunnen afleveren.
Certificering
Er is reeds door meerderen uit
gesproken de af te leveren mest te
voorzien van een kwaliteitsgarantie.
Dan wordt vermoedelijk speciaal ge
dacht aan droge stofgehalte en ge
halten aan organische stof, N, P, K,
enz.
Het afleveren van mest vrij van
schadelijke ziekten aan akkerbou
wers is essentieel en zonder meer be
palend voor het doorgaan van de
transaktie, althans van de zijde van
de mestontvangende akkerbouwer.
Als men bij elkaar in de buurt
woont, zal men onderling afspraken
kunnen maken.
Maar als men de mest over grotere
afstanden gaat vervoeren en via een
tussenpersoon werkt, dan is de her
komst vaak onbekend bij de ontvan
gende akkerbouwer. Daarvoor zul
len garanties moeten komen via ver
klaringen of misschien samen met de
kwaliteitsgarantie tot een vorm van
certificering waarin dan het ziekten-
aspekt duidelijk is meegenomen.
Tenslotte
Het ziet er bepaald niet rooskleurig
uit voor de Nederlandse landbouw.
De akkerbouwer zal met lagere prij
zen en kleinere kwota genoegen
moeten nemen. Het gebruik van
mest vanuit de dierlijke sektor zou
direkt ekonomisch gezien weieens
goed kunnen passen. Als hij echter
enkele jaren later met voor zijn be
drijf schadelijke ziekten te kampen
krijgt, kan de schade aanmerkelijk
groter zijn dan het direkt ekono
misch voordeel. Mogelijk biedt cer
tificering van de mest een oplossing
voor alle partijen.
A. Vermeer
Vrijdag 8 augustus 1986
9
