VOO It in
vito II w
Een prestatie
Tientallen doden
door droogte
in zuidoosten VS
De Franse landbouw
zien en ....proeven
J De verwondering is de
basis van de
wetenschap
Over haar studie
Hulpwetenschappen
Over haar skriptie
(Thesis)
De verwondering
Overschotten
Adama
onder redaktie van de Redaktiekommis-
sie Bond van Plattelandsvrouwen voor
Zeeland en Brabant
Redaktieadres:
Mevr. P.J. de Rooy-Janse
Postbus 42, 4424 ZG Wemeldinge
Het is zeer terecht dat er op deze pagina extra aandacht wordt besteed aan het feit dat mevrouw de Rooy
haar studie met succes heeft beëindigd want het volbrengen van een studie op wat oudere leeftijd is altijd
een grote prestatie. Als die studie dan ook nog in de normale tijd van vier jaar wordt voltooid kan men
wel vermoeden dat de persoonlijke belangstelling voor de gekozen studierichting erg groot is.
Mevrouw de Rooy begon haar opleiding aan de Antwerpse fakulteit op het moment dat de studierichting
nog geheel nieuw was. Eigenlijk was het volgen van colleges op dit gebied een oude wens van haar, want
al jaren lang had ze vele boeken over godsdiensten in de diverse werelddelen gelezen. Toen ze van een
kennis hoorde over de mogelijkheid tot studie heeft ze zich laten inschrijven als student.
Hoewel het kontakt tussen de volke
ren hier op aarde steeds gemakkelij
ker wordt, kent men toch eikaars
wereldbeschouwingen en de uiteenlo
pende kuituurpatronen van de diver
se godsdiensten niet goed.
Ook staat men vreemd tegenover de
beleving van de godsdienst. Aan de
universiteit van Antwerpen worden de
colleges steeds gegeven door mensen,
die de godsdienst waarover ze spreken
zelf belijden. Hierdoor kan ieder zijn
eigen overtuiging zelf toelichten en
uitdragen.
Men streeft ernaar zo de vergelijking
der religies goed tot zijn recht te la
ten komen en verschillen in kuituur
te begrijpen. Ook verschijnselen, die
zich parallel aan de godsdiensten vol
trekken zoals oude gebruiken en ver
halen in de diverse landen worden in
de lessen opgenomen.
Ter ondersteuning van deze studie
zijn een groot aantal basisvakken be
langrijk. Men kan denken aan bij
voorbeeld geschiedenis, filosofie,
psychologie, mythologie, iconografie,
mystiek, maar ook kennis van de mo
derne talen was nodig omdat de col
leges soms niet in het Nederlands
werden gegeven. Men veronderstelde
dan ook dat de student de talen zoals
Frans, Duits en Engels beheerste.
Dat geschiedenis een belangrijke rol
speelt in deze studie bleek heel duide
lijk uit het gesprek, dat wij voerden,
met mevrouw de Rooy; telkens als ze
vertelde over oude en nieuwe gewoon
tes in de diverse godsdiensten werden
deze verklaard vanuit het verleden.
Hoe heeft het christendom zich hier
in West Europa ingepast in de be
staande keltische godsdienst? Men
heeft de heersende gewoontes destijds
gewoon samengevoegd: het kerstfeest
(met de kerstboom) werd ingepast in
christelijke leer. Dat dit in zuid Euro
pa beter is gelukt dan in b.v. de Scan
dinavische landen kan men heden ten
dage nog zien; in de laatst genoemde
landen vindt men nog veel restanten
van keltisch denken en heel vaak treft
men daar ook nog runentekens aan.
In het vierde jaar van de studie volgt
dan het eigen werkstuk. Het onder
werp, dat mevrouw de Rooy daartoe
heeft gekozen ligt in de lijn van haar
persoonlijke belangstelling. Ze
schrijft over de scheppingsmytholo
gie en de neerslag daarvan in de reli
gies. Als ik de eerste bladzijde van het
werk opensla lees ik: "Als men my
then naast elkaar bekijkt is er veel an
ders dan eerst werd gedacht. Het is
wel de verwondering van het grote
mysterie, die in belangrijke mate aan
het religieuze leven van de mens in
houd geeft. Een boeiend onderwerp,
dat om voortgang in het onderzoek
vraagt".
Bestudering van een groot aantal my
then over de schepping van diverse
volkeren zoals de Grieken, de Egyp-
tenaren, de Japanners, de Indianen en
de volkeren van Kenya, Tahiti en Fin
land brengt mevrouw de Rooy tot een
In deze opmerking schuilt veel
waarheid. Ik trof hem onlangs aan
als ondertitel bij de skriptie over
de scheppingsmythologie, geschre
ven door mevrouw P.J. de Rooy-
Janse. Met dit werkstuk rondde ze
haar studie aan de fakulteit voor
vergelijkende godsdienstweten
schappen aan de universiteit van
Antwerpen af.
Voor de goede lezers van de ru
briek "Voor de vrouw" zal me
vrouw de Rooy geen onbekende
zijn want zij voert de eindredak-
tie hierover.
aantal stellingen, die ze in haar proef
schrift verdedigt.
De belangrijkste daarvan is misschien
wel dat de mythologie een grote in
vloed heeft gehad op de gestruktu-
reerde wereldgodsdiensten. De
geloofsbeleving, zoals die in de diver
se kultuurvormen tot uiting komt, is
een niet weg te denken onderdeel van
de opbouw van de onderlinge mense
lijke relaties.
Nemen we enige afstand tot de ge
schreven tekst dan zien we hoe me
vrouw de Rooy de kans heeft gehad
een interesse, die ze al in haar jeugd
had uit te bouwen tot een universitaire
studie. Ze spreekt dan ook zelf van
de kroon op haar werk.
Het is zeker de verwondering geweest,
die haar steeds heeft laten doorzoe
ken, die haar heeft laten lezen en den
ken over dit onderwerp en die haar
ook in de toekomst nog zal laten
doordenken. Je kunt dus zeker wel
zeggen dat de verwondering de basis
is van de wetenschap.
M.J. van der Weele-Minderhoud
De droogte die sinds enkele weken
het zuidoosten van de Verenigde Sta
ten teistert, heeft al aan 27 mensen
het leven gekost.
De droogte, de ergste van deze eeuw,
betekent voor de boeren van Virgi
nia, Noord- en Zuid-Carolina en Ge
orgia een strop van 700 miljoen
dollar (ruim twee miljard gulden).
De oogst is vernietigd en het vee
heeft niets meer te eten. In deze sta
ten liggen de temperaturen de afgelo
pen twee weken boven de 37 graden.
De regering heeft de boeren gunstige
leningen met lage rente voorgesteld.
De „geruïneerde" boeren hebben de
ze echter geweigerd. „Wat wij nodig
hebben zijn gratis levensmiddelen,
overschotten", zo zei een van hen.
De boeren uit het midden van de VS,
die geen last hebben van het klimaat,
hebben hun getroffen collega's in het
zuidoosten per vliegtuig en trein vee
voer gestuurd.
Algemeen Dagblad
De Vogezen is een schitterende streek
met bergen, donkere bossen, blauw
groene meren en rode rotsen. Over de
bergen voeren de mooiste passen zo
als de Col de la Schlucht en de Col
du Bonhomme en ook de bekende
Route des Crètes voert over de hoog
ste en fraaiste toppen van de Voge
zen. De Elzas is een vruchtbaar gebied
waar in het dal van de Rijn, het Elzas-
en Rhöne-Rijnkanaal graan, aardap
pelen, tabak en fruit geteeld wordt.
Vanuit de bergen en heuvels rondom
domineren talloze burchten en kaste
len het landschap.
Ja, de Elzas/Vogezen is zeker een be
zoek waard. Van 25 tot en met 30
augustus gaat Agrarische Studiereizen
er met de bus naar toe. U logeert in
het thermaalbronnenplaatsje
Niederbronn-Ies-Bains, omringd door
hoge bergen, bedekt met dichte bos
sen, beekjes, meertjes en schilderach
tige ruïnes. Twee nachten slaapt u in
Van 28 juli tot en met 25 augustus rij
den kris kras door heel Nederland 180
streekbussen, die aan twee kanten zijn
beplakt met een meterslange bloem,
waaronder de slogan: "Bloemen hou-
Vrijdag 25 juli 1986
den al heel lang van mensen". Deze
reklame-aktie van Bloemenbureau
Holland moet passanten er aan her
inneren een bloemetje of een plant
mee naar huis te nemen. De kans hier
op is aanzienlijk, want onderzoek
heeft uitgewezen dat na vier weken
93% van alle mensen ouder dan acht
tien jaar gemiddeld zeventien maal
met de reklame zijn gekonfronteerd.
het dorp Ostheim. Agrarische bezoe
ken horen ook tot deze reis.
En verder
Harz-Duitsland, van 1-5 september
1986, 5-daagse busreis
Denemarken, van 25 augustus - 1 sep
tember, 8 daagse busreis
Lissabon-Portugal, van 1-8 september
1986, 8-daagse vliegreis
Luxemburg, van 11-16 september
1986, 6-daagse busreis
Californië, van 15 september - 3 ok
tober, 19-daagse vliegreis/busreis
Kreta, Griekenland, van 18-25 sep
tember 1986, 8 daagse vliegreis
Wenen, van 29 oktober-2 november
1986, 5-daagse vliegreis
Londen, van 29 november - 2 decem
ber 1986,4-daagse trein-boot-busreis.
Voor uw aanmelding, nader overleg
of het aanvragen van de brochure
"Agrarische Studiereizen 1986" kunt
u opbellen naar het Sekretariaat van
Agrarische Studiereizen, mevrouw L.
Deumer, Roermondsplein 20, 6811
JN Arnhem, telefoon 085-512087
(eventueel 085-427784).
P.J. de Rooy-Janse
Op pagina 29 van haar Thesis lezen
we over het bijbelse scheppingsver
haal en we geven dat hierbij om U een
indruk te laten krijgen van een klein
deel van de bronnen waaruit in de
loop der tijden is geput.
In het eerste scheppingsverhaal in de
Bijbel Genesis 1:27: "En God schiep
de mens als zijn beeld; als het beeld
van God schiep Hij hen, man en
vrouw schiep Hij hen".
In Genesis 2:7: "Toen boetseerde
Jahwe God de mens uit stof van de
aarde genomen en Hij blies hem de
levensadem in de neus, zo werd de
mens een levend wezen".
Adam wordt gevormd uit aarde, in
het Hebreeuws is aarde "adama"
en in de tuin (hof) ge
plaatst om deze te bewerken en te
bewaren.
De schepping van de mens uit aarde
heeft ook een parallel in het Gilgames
- epos.
Daarin bouwt de godin Aruru uit klei
Enkidu als metgezel voor Gilgames.
De mythe vertelt dat Ninhursag, de
Sumerische moedergodin in Dilmun
(het paradijs) voor Enki zonder pijn
kinderen baarde, totdat ze na het eten
van verboden planten veroordeeld
werd om voortaan met "smart kinde
ren te baren".
Ninhursag werd van haar ziekte ge
nezen door de godin Ninti, die speci
aal voor dit doel was geschapen. Ninti
is een Sumerische uitdrukking, te ver
talen als: "de vrouw die leven
schept", of "de vrouw van de rib".
Beide doen denken aan Eva, "De
moeder van alle levende wezens", die
uit de rib van Adam werd gevormd.
De oorspronkelijke verhalen die in het
2e en sommige reeds in het 3e mill,
v. Chr. in omloop waren, zijn door
de Hebreeuwse vertellers aangepast
aan hun eigen monotheïstische the
ologie.
Vondsten te Ugarit hebben aange
toond dat er onafhankelijk van de
oude bijbelse schrifturen in het
oude Israel een rijkdom aan mythen
bestond.
Hierin is de strijd van God rrtët de
opstandige krachten van de oercha
os vast verbonden met de Hebreeuw
se scheppingsopvatting.
De schriftelijke teksten zijn de late
neerslag van een veel oudere monde-*
linge overlevering. Het oudste gedeel
te van de geschreven Pentateuch (het
boek van de vijf rollen) waarvan Ge
nesis (de ontstaansgeschiedenis van de
wereld en het volk Israël) het eerste
boek is wordt gevormd door het ver
haal van de Jahwistische bronnen.
Daarnaast is ook het deel dat door
Elohistische bron werd gevormd en
een deel met Priesterlijke bron.
De Pentateuch wordt veelal gerekend
onder de historische boeken van de bij
bel, wat niet wil zeggen dat er weten
schappelijke geschiedschrijving in
gezocht kan worden. Maar de heils
historische visie en het zoeken
naar de openbaring van Gods per
soonlijk en liefdevol ingrijpen in het
wereldgebeuren. God draagt in de
Pentateuch verschillende namen:
El, El-Eljon, El-Roï, El-Sjaddai.
De naam Jahwe werd eerst aan Mo-
zes geopenbaard in het visioen van de
brandende braambos.
Elohim is de meervoudvorm van El.
De geest zweeft over de aarde
heeft onzichtbare kracht.
Het stoffelijke, hoewel vergankelijke
geeft onmetelijke macht.
(De zes stippen, die de aardse drie
hoek vormen, komen terug in de vleu
gels van de vlinder. Deze illustraties
verbinden steeds de mythen en de
hoofdgedachte daarachter.)
Mevr:
