Het Nederlands Openluchtmuseum
biedt veelheid aan aktiviteiten
De witte tuin van Tholen
Nederlandse melkpakkenrace op Flevohof
Ga eens de boer op in de zomer
Tentoonstelling over oude
landbouwwerktuigeneen zekel
om geit-eten te snieen
Demonstraties
Bezembinden
Kantklossen
Mandenvlechten
Mutsen haken
Plantaardig verven
Pottendraaien
Stoelenmatten
Tips voor een
dagje uit
In de maand juli heeft het Neder
lands Openluchtmuseum een veel
heid aan aktiviteiten te bieden.
Buiten de twee vaste dagelijkse de
monstraties papierscheppen en
broodbakken vinden er nog negen
verschillende demonstraties plaats:
Bezembinden, kantklossen, man
denvlechten, mutsen haken, pa
pierknippen, plantaardig verven,
pottendraaien, spinnen en weven en
stoelenmatten.
In de Veluwse papiermolen is iedere
dag het papierscheppen te zien, zoals
dit sinds het begin van de 17e eeuw
gebeurde.
In de bakkerij van de Brabantse
bierbrouwerij wördt dagelijks de
takkenbossenoven opgestookt en op
ouderwetse manier brood, krenten
bollen en andere lekkernijen ge
bakken.
Het bezembinden is al een eeuwen
oud beroep. Hoewel veel boeren
vroeger vaak zelf hun bezems maak
ten, had ieder dorp toch wel zijn
eigen bezembinder.
De heer G. Brink uit Eerbeek laat
gaarne zien hoe hij deze bezems
maakt en wel op 17, 24 en 31 juli, in
de boerderij uit Kadoelen.
In de tuinkoepel uit Meppel, aan het
oude ingangsplein bij de aula, tonen
kantklosters hun kunstig handwerk.
Met grote vaardigheid manipuleren
zij klosjes met linnen garens op het
kantkloskussen tot ragfijne kant. Zij
zijn alle leerlingen van de beroemde
kantschool in Beveren, België. De
kantklosters laten zien hoe Torchon
kant klassieke kant) gemaakt
wordt of de bekende Rijsselse kant,
die vooral toepassing vond en vindt
aan veel streekdrachten in ons land,
bijzonder voor de mutsen en voor
versiering van linnengoed. De de
monstraties zijn op 15, 16, 17 en 18
juli.
De mandenvlechters H. Vellinga uit
Arnhem en Arie van 't Hoog uit
Veessen tonen hun vaardigheid in
het vlechten van manden van bunt
gras en wilgentenen, in het Koets
huis van de Zaanse buurt op 12, 13,
26, 27 en 31 juli.
Spakenburg is nog een van de weini
ge dorpen in ons land, waar velen
trouw gebleven zijn aan de traditio
nele streekdracht. Een belangrijk
onderdeel van deze klederdracht is
het witte katoenen mutsje, dat door
de vrouwen gehaakt cn gedragen
wordt. Het haken van deze Spaken-
burgse mutsen volgens bepaalde,
maar onderling verschillende patro
nen is een zo interessante bezigheid,
dat mevrouw M. de Graaf-Poort uit
Spakenburg dit komt demonstreren
op 29, 30 en 31 juli, in de tuinkoepel
uit Meppel aan het oude in
gangsplein.
Tot in de 19e eeuw was het plantaar
dig (en dierlijk) verven van tekstiel
de enige methode om het van een
blijvende kleur te voorzien. Strengen
wol en vlas, ondergedompeld in een
aan de kook gebrachte hoeveelheid
wortels, bladen, strengels of vruch
ten van uitgezochte planten, kregen
hierdoor een bepaalde kleur. In de
kruidentuin tonen de dames To An-
zion uit Arnhem en Riet van Schie
uit Angerlo hoe het verfproces in
zijn werk gaat en wel op 3, 13 en 31
juli.
Aardewerk, met de hand gevormd
of op een draaischijf vervaardigd is
te zien bij de boerderij uit Budel. Be-
roepsarcheoloog drs. R. van Zijll de
Jong uit Nijmegen demonstreert het
pottendraaien op 13, 15, 16, 17, 20,
22, 23, 24, 27, 29, 30 en 31 juli.
Vroeger waren veel stoelen voorzien
van biezen zittingen, die vakkundig
door de stoelenmatter op het stoel-
geraamte waren aangebracht. Dit
oude beroep, vroeger vaak beoefend
door rondtrekkende stoelenmatters,
oefent de heer W.H. Meijer uit
Apeldoorn nog steeds uit. Hij de
monstreert zijn vaardigheid en vak
kennis in de boerderij uit Kadoelen
op 19 en 20 juli.
Voorts is er een aantal tentoonstel
lingen.
Het Nederlands Openluchtmuseum
is geopend tot 1 november van
dinsdag tot en met vrijdag van 9.00
tot 17.00 uur en
zaterdag en zondag van 10.00 tot
17.00 uur.
Op maandag is het museum
gesloten.
minimaal twee en maksimaal zes
personen tussen 6 en 15 jaar kunnen
deelnemen.
De winnaars in de voorronden van
de eerste, tweede en derde prijs gaan
door naar de finale die eveneens op
Flevohof wordt gehouden en plaats
vindt op 22 juli.
Hoe kun je meedoen
Om mee te kunnen doen moeten de
deelnemers in spé zelf lege melkpak
ken sparen of afhalen bij Flevohof
of Coberco en deze aan elkaar plak
ken met watervaste lijm van Van
Wijhe, Zwolle.
Het inschrijven voor de races kan
door een inschrijfformulier aan te
vragen bij Flevohof, afd. Voorlich
ting, Postbus 40, 8250 AA Dronten,
tel. 03211 - 1514.
Deelnemers met een boot en één be
geleider hebben vrije toegang tot
Flevohof op vertoon van het toe
gangsbewijs dat wordt toegezonden
nadat Flevohof het inschrijfformu
lier heeft ontvangen.
Voor meer informatie over inschrij
ving: Flevohof, tel. 03211 - 1514.
Ook dit jaar kunnen kinderen van
zes tot en met vijftien jaar weer deel
nemen aan de 'Nederlandse Melk
pakkenrace te Water'.
De race, die plaatsvindt op Flevo
hof, houdt in dat de deelnemers in
een zelfgebouwde boot van melk
pakken een trajekt over water moe
ten afleggen in een zo kort mogelijke
tijd.
De voorronde wordt gehouden op
dinsdag 15 juli a.s.. Er wordt gestre
den in verschillende leeftijdsklassen
en één 'meermansklasse', waaraan
Eind maart stelden vele boeren
en tuinders hun bedrijf open
voor het publiek onder het mot
to: 'Ga eens de Boer op' of 'Kom
in de kas'.
Duizenden maakten van de gele
genheid gebruik om eens een
kijkje achter de schermen te ne
men. Mocht u toen zo'n Open
Dag hebben gemist, dan is er
geen man overboord, want in el
ke provinie zijn er wel boeren en
tuinders te vinden, die het hele
jaar door mensen uit de stad
gastvrij op hun bedrijf willen
rondleiden. Misschien is er vlak
bij uw vakantieadres zo'n boer
of tuinder te vinden en dat zou u
mooi de gelegenheid geven om
eens de boer op te gaan in de
zomer.
Vrijdag 11 juli 1986
Het is in de zomer een drukte van
belang op het land. Er moet wor
den gemaaid, gehooid en ge
oogst. Er moet onkruid gewied
worden en de gewassen moeten
tegen plantenziekten of insekten-
plagen worden beschermd. Er
moet worden gezorgd voor de
voorraad gras die 's winters aan
de koeien wordt gevoederd. En
als het te lang niet heeft geregend
zal er met een speciale machine
voor kunstmatige regen moeten
worden gezorgd, de z.g. berege-
ningsinstallatie. Kortom, de boer
en de tuinder komen in de zomer
vaak handen tekort.
Toch maken ze in vele gevallen
graag een uurtje vrij voor men
sen uit de stad die belangstelling
tonen voor hun werk. De enige
eis die ze daarbij stellen is dat er
eerst een telefonische afspraak
wordt gemaakt. Vanzelfsprekend
zult u zich dan ook echt welkom
voelen bij boer of tuinder.
Gratis brochure met adressen
De Stichting Public Relations
Land- en Tuinbouw heeft een
brochure beschikbaar, waarin
een adressenlijst is opgenomen
van zo'n 150 gastvrije boeren en
tuinders. In de brochure wordt
ook achtergrondinformatie gege
ven over de Nederlandse land- en
tuinbouw, zodat u niet geheel on
beslagen ten ijs bij de boer of de.
tuinder op bezoek gaat. De bro
chure wordt u gratis toegezonden
als u een briefkaart stuurt naar
'De Boer Op', Postbus 91430,
2509 EA te Den Haag. Boven
dien hebben de meeste VVV-
kantoren de brochure in huis.
Sommige hortussen maar ook
wel partikuliere tuinbezitters,
hebben een afdeling in hun tuin
die ze de witte tuin noemen. Men
heeft hiervoor uitsluitend wit
bloeiende planten en bij kleuren
de bladplanten in grijs en zilver
wit, bij elkaar gezocht.
Dit soort tuinen zijn een beziens
waardigheid op zich. Het is vaak
een hele kunst om al dat wit,
gespreid bloeiend over het hele
seizoen, bij elkaar te krijgen.
Sommige van dit soort tuinen
zijn er beroemd door geworden.
Zo'n witte tuin, maar dan groot
schalig gezien, is Tholen. Vooral
wassen benevens het zilverkleurig
jonge blad van populieren en wil
gen, is het beeld van de witte tuin
kompleet.
Hierna volgt eveneens in grote
aantallen, de Margriet Alaska
met hun grote witte bloemen en
gouden hart.
Maar zag u ooit een groot per
ceel met Edelweis, waarop, door
hun veelheid aan bloemen en hel
derheid van kleur menig Oosten
rijker jaloers zou kunnen zijn?
Of kunt u zich de schoonheid
voorstellen van een perceel witte
Riddersporen? Het zien hiervan
is van een ongekende luxe.
in de voorzomer maar ook gedu
rende het verdere seizoen, blijken
tientallen zaadpercelen witbloei
ende soorten te zijn.
Het begint met de Arabis ook wel
Rijstebrijplantje genoemd. Een
laag witbloeiend gewasje dat in
april-mei de bodem met een wit
dicht kleed bedekt.
Direkt daarop volgend, soms nog
tendele gelijk vallend, de vele
tientallen percelen van de Mar
griet May Queen, die her en der
verspreidt, de polders sieren. Me
de door hun massale hoeveelheid
bloemen, stralen ze, beschenen
door de zon, een dusdanige hel
derheid en reinheid af, alsof het
versgevallen sneeuw is.
In die tijd omzoomt door de mil
joenen bloemen van het fluite-
kruid in bermen en dijken, aan
gevuld met het grijsgroen van het
nog jonge graan en andere ge-
Als een sneeuwkleed uitgestrekt
over de velden treffen we er vele
hektare's Alyssum aan. Op grote
afstand verraden ze hun aanwe
zigheid door hun zoete soms ster
ke geur. Maar ook de witte Cam
panula (klokjesbloem) en de wit
te scabiosa trekken, wiegend op
hun lange stelen, de aandacht.
En wat denkt u van de Gypsophi-
la, die als lang geplooide
bruidsluiers over de velden liggen
gedrapeerd. Sprookjesachtig!
En dan tenslotte het witte viool
tje, dat als een tedere dame
blanche het bloemenseizoen
afsluit.
Zonder te pretenderen kompleet
te zijn, verre van dat zelfs, meen
ik toch een reëel beeld te hebben
gegeven van de witte tuin van
Tholen.
Hij is altijd te bezichtigen en de
entree is gratis!
D.L. Koppenhol
Onder de titel 'een zekel om geit
eten te snieen' organiseert het
Zeeuws Dokumentatiecentrum,
afdeling van de Zeeuwse Biblio
theek, een ekspositie met doku-
menten ujjt eigen kollektie over
de landbouw in Zeeland. Deze
publikaties zijn aangevuld met
een grote verzameling oude land
bouwwerktuigen, die beschik
baar gesteld zijn door partikulie-
ren uit Serooskerke en Oost-
kapelle.
De tentoonstelling, die duurt tot
eind augustus, poogt een beeld te
geven van de geschiedenis van de
landarbeiders op Walcheren over
de periode 1900 tot 1940. De titel
van de-tentoonstelling is ontleend
aan 'n in juli te verschijnen
doktoraal-skriptie van de heer J.
Zwemer uit Amstelveen.
De tentoonstelling toont in 10
onderdelen aspekten als verko
pingen, verpachtingen, het dage
lijks leven van landarbeiders, een
overzicht van het gebeuren op de
wekelijkse markt en een indruk
van het verenigingsleven. In fo
to's, affiches, prentbriefkaarten
en brochures wordt de informa
tie overgedragen. Zo zijn er unie
ke affiches te zien uit de eerste
wereldoorlog van Willy Sluiter,
waarin landarbeiders opgeroepen
worden koren te leveren aan de
regering i.v.m. voedseltekorten.
Er is een video-film te zien, waar
in het opmaken van een Walcher-
se lagettemuts wordt gede
monstreerd. Bovendien liggen in
drie vitrines gereedschappen en
huishoudelijke voorwerpen van
landarbeiders evenals een wind
molen om het kaf van het koren
te scheiden, een graanzeef en een
musterdstoel om takkenbossen te
binden.
De tentoonstelling is tijdens ope
ningsuren van de bibliotheek aan
de Kousteensedijk in Middelburg
te bezichtigen op de tweede ver
dieping.
17
