Schade Tsjernobyl
moet vergoed worden
Grote appeloogst in Europa
Nieuw plantenopkweeksysteem
geeft meer teeltzekerheid: 'de culto-pot'
Rabobank voorziet sterke
groei champignonteelt
Bloemen- en groententeelt KNLC:
Omzet C.V.Z. in 1985
aanzienlijk lager
Konsument wil groente
met meer smaak
Geld uit zeewier
De kommissies Bloemen- en Groen
tenteelt kwamen op 13 juni jl. in een
gezamenlijke vergadering bijeen,
waarbij o.a. aan de orde kwamen
Denarkas en Sektorbeleid en de
ramp in Tsjernobyl.
Denarkas en sektorbeleid
De kommissies Bloemen- en Groen
teteelt bleven bij hun eerder ingeno
men standpunt aangaande Denarkas
en sektorbeleid.
De voor Denarkas geplande tijdspe
riode van 12 jaar dient te worden
volgemaakt. Daar sluit ook de fi
nanciering door de Rabobank op
aan.
De overschotten uit het sektorbeleid,
geraamd op zo'n ƒ15 miljoen, moe
ten voor de glastuinbouw gereser
veerd blijven.
De besteding ervan zal een struktu-
reel en zo breed mogelijk effekt
moeten hebben.
De voorkeur ging uit naar de volgen
de projekten: nieuwe gewasbescher
mingstechnieken, C02, kasklimaat
en warmtepompen; techniek van de
voorlichting en Denarkas.
Tsjernobyl
Uitvoerig werd stilgestaan bij de ge
volgen van de ramp met de kerncen
trale in Tsjernobyl. Natuurlijk
kwam daarbij ter sprake de door de
groenteteelt geleden schade als ge
volg van verminderde afzet of zelfs
een verbod op verkoop, bijv. van
spinazie. Ook al dient te worden er
kend dat niet altijd even duidelijk
zal kunnen worden vastgesteld wat
de precies omvang is van de geleden
schade, de thans door de minister
van landbouw toegezegde vergoe
ding, nl. schade voor vernietigde spi
nazie en niet te verwerken schapen
melk, is volstrekt onvoldoende.
De kommissies Bloemen- en Groen
teteelt zijn van mening dat het bij
zonder onrechtvaardig zou zijn, in
dien de Nederlandse groentetelers
een zeer geringe of geen vergoeding
zouden ontvangen door schade als
gevolg van overheidsmaatregelen,
voor schade met een causaal ver
band, of onevenredige schade die de
normale ondernemingsrisiko's ver te
boven gaat.
Dan is er nog niet gesproken over de
schade die het Centraal Buro van de
Tuinbouwveilingen heeft geleden als
gevolg van ekstra reklame voor ra
dio en TV in binnen- en buitenland
en als gevolg van het uitgeput zijn
van diverse produktenpotten.
Nitraatnormen Duitsland
Zeer verontrustend toonde zich de
kommissie Groenteteelt over de
plannen van West-Duitsland om tot
verscherpte nitraatnormen te komen
voor sla, rode biet en spinazie. Deze
Duitse normen zijn sterk overtrok
ken. Deze zaak speelt met name in
de winter omdat dan er een groot
aanbod uit Zuidelijke landen bestaat
waar vanwege de meer zonneschijn
minder nitraat in de produkten aan
wezig is.
Het Landbouwschap heeft ondertus
sen zijn verontrusting over deze aan
gelegenheid bij de minister kenbaar
gemaakt middels een brief, waarin
er op aan wordt gedrongen met de
Duitse overheid in overleg te treden.
ir. B.J. van der Toom
Zeer voorlopige indrukken van de
appeloogst van dit jaar wijzen in de
richting van een grote produktie. In
vrijwel heel Europa wordt gespro
ken van een goede tot overdadige
bloei. Over het algemeen was de
bloei later, maar op het moment van
volle bloei was het weer goed. Dit
had met name in Nederland tot ge
volg dat de bloei van diverse rassen
min of meer gelijk viel, zodat de
bestuiving optimaal kon plaats
vinden.
Er zijn enkele landen die nog een
slag om de arm houden. Daar
spreekt men van een normale oogst.
Deze landen zijn: Frankrijk, Enge
land (er zijn veel bijen verloren ge
gaan in de afgelopen winter) en
Spanje.
In veel landen is het beeld bij de
herfst- en winterperen gelijk aan dat
bij de appelen. In Nederland lijken
de peren er wat minder goed voor te
staan. De bloei was nogal wissel
vallig.
Weinig zomerperen
De raming van de oogst van zomer
fruit in de diverse produktielanden
laat een wisselend beeld zien. Zo
worden er in Frankrijk en Spanje
weinig zomerperen verwacht. In Ita
lië denkt men wel meer te oogsten
dan vorig jaar, maar de produktie
blijft beneden het gemiddelde over
de periode 1980/1985 (zie tabel op
pag. 4).
De produktieraming van perziken
laat in z'n totaliteit een kleine toena
me zien t.o.v. vorig jaar. Spanje en
Griekenland zijn landen, waarin
over een wat langere periode gezien,
de produktie steeds nog wat toe
neemt. In Frankrijk en Italië is spra
ke van een stabilisatie met de moge
lijkheid van afwijkingen naar boven
of naar beneden al naargelang de
weersomstandigheden. Dit jaar
wordt er voor die landen een norma
le oogst voorzien.
Steeds meer nectarines
Een duidelijke groei zien we bij de
produktie van nectarines. Italië en
Frankrijk zijn de beide grote produ
centen. Verder komen deze nog uit
Spanje, Griekenland en Portugal. In
al deze landen neemt de produktie
toe. Wat de abrikozen betreft, is de
situatie dit jaar wisselend. Spanje
verwacht weliswaar een grote oogst,
maar vanwege het slechte weer is een
groot deel van de oogst alleen ge
schikt voor industriële verwerking.
Frankrijk verwacht veel en Grieken
land weinig abrikozen te zullen
oogsten.
Naast de bestaande opkweek-
systemen is er sinds kort de mo
gelijkheid planten op te kweken
in de zg. 'culto-pot'. Eén van de
belangrijkste voordelen hiervan
is dat hiermee meer speelruimte
in de planttijd wordt verkregen.
Deze 'culto-potjes' worden ge
maakt door een machine die van
origine in de sigarettenindustrie
gebruikt wordt. Deze machine
maakt sigaarvormige potjes van
4 cm lang en 1,5 cm doorsnede,
die bestaan uit een omhulsel van
een bepaald soort sigarettenpa
pier gevuld met losse potgrond.
De mogelijkheid bestaat om tij
dens het fabrikageproces een
zaadje aan het potje toe te voe
gen, maar er kan ook gezaaid
worden in afgeleverde potjes.
De fabrikage van deze potjes vindt
nu plaats in een Westduitse fabriek,
waarna een Nederlandse planten-
kwekerij ze importeert. Grote partij
en worden tijdens het fabrikagepro
ces gezaaid, kleine partijen worden
door de plantenkweker zelf gezaaid.
Kostenbesparing
De potjes worden in trays gezet, 252
potjes per tray. Per m2 kunnen ca. 4
trays of 1000 potjes komen te staan.
Dit grote aantal zorgt sowieso al
voor een kostenbesparing ten op
zichte van andere potsystemen. Een
groot voordeel is verder dat met dit
systeem veel minder wortelbreuk op
treedt; tijdens het opkweekproces
blijven de plantjes nl. in 'de eigen
cel'. Ook hoeven culto-plantjes niet
meteen de grond in, ze kunnen even
tueel 1 a 2 weken binnen
of buiten verzorgd worden alvorens
uitgeplant te worden. Dit zou bij
voorbeeld goed uit kunnen komen
als de weersomstandigheden on
gunstig zijn voor uitplanten. De
plantjes kunnen met iedere gangbare
plantmachine worden uitgeplant.
Teeltzekerheid
De culto-plantjes zijn uiteraard
duurder dan losse plantjes, afhanke
lijk van het produkt varieert dat van
iets duurder tot twee keer zo duur.
Daartegenover staan een aantal
voordelen, waaronder meer teeltze-
kerheid, snellere aanslag, minder
uitval. De culto-plantjes worden ge
leverd door plantenkwekerij Rugge
B.V., Prinsenweg 2b, 3237 LN te
Vierpolders. Op 12 en 13 september
a.s. houdt dit bedrijf open dagen,
waarbij o.a. een vergelijkingsproef
voor div. sla-, kool-, selderij- en
preirassen wordt getoond tussen los
se plant, perspotplant en cultoplant.
Twee zeer goed ontwikkelde selderij-planten, die ook twee weken geleden
al 'plantrijp' waren
De konsument verwacht dat verse
groenten in 2000 meer smaak zullen
hebben, met minder chemische
bestrijdingsmiddelen zijn behandeld
en met minder kunstgrepen langer
houdbaar zullen zijn.
Ir. A.A.M. Sweep, direkteur van het
Centraal Bureau voor de Nederland
se tuinbouwveilingen, schetste dit
beeld over de verlangens van het pu
bliek in de nabije toekomst.
Hij was een van de sprekers op het
symposium dat in Ede is gehouden ter
gelegenheid van het 50-jarig bestaan
van het Sprenger-Instituut, dat zich
De Rabobank Nederland voorziet een
sterke groei van de Nederlandse
champignonteelt tot 1990. Vorig jaar
steeg de produktie met ongeveer tien
procent tot een rekord van 105 mil
joen kilo. In 1990, zo schat de bank
in een onderzoek, zal die produktie
ongeveer 150 miljoen kilo zijn. De
champignonsektor heeft in de totale
produktiewaarde van de Nederland
se tuinbouw een aandeel van ongeveer
drie procent. Daarmee is de champig
non naast sla, tomaat, komkommer
en paprika het belangrijkste tuin-
bouwprodukt geworden. Voor een
goede winstgevendheid is de sektor
volgens de bank vooral aangewezen
op de export. Groeimogelijkheden
ziet de Rabo nog op de Westduitse,
Engelse, Oostenrijkse en Skandinavi-
sche markt. Hoge kwaliteit en een
goede koördinatie van de afzet door
de kwekers zijn daarbij van het groot
ste belang.
De bank verwacht dat de uitbreiding
gepaard zal gaan met een schaalver
groting. Mechanisatie, automatisering
en biotechnologie zullen worden toe
gepast om een hogere produktie per
vierkante meter te bereiken.
bezig houdt met landbouwkundig on
derzoek en deel uitmaakt van het mi
nisterie van landbouw.
Kwaliteit opvoeren
Aan de hand van geregelde onderzoe
ken wil het instituut de kwaliteit van
de tuinbouwprodukten opvoeren.
De teler zal in de naaste toekomst ook
met scherpere voorschriften van de
overheid voor chemische bestrij
dingsmiddelen rekening moeten hou
den. Het terugdringen van deze
ongewenste stoffen, verbetering van
de kwaliteit van de gewassen en het
op de juiste ogenblikken oogsten van
de groenten zullen een betere beheer
sing van het produktieproces mee
brengen.
In de eerste helft van 1985 stelden de
appelprijzen erg teleur. De veiling-
omzetten waren aanzienlijk lager
dan het jaar daarvoor. De hoop dat
in de tweede helft van het jaar de
achterstand ingehaald zou worden,
is niet in vervulling gegaan. De aan
zienlijk kleinere oogst bracht welis
waar wat hogere prijzen op in verge
lijking met die van het jaar daarvoor
maar niet genoeg om het kleinere
aanbod te kompenseren. Dit ver
meldt de Coöperatieve Tuinbouw
Veiling Zeeland (CVZ) in haar jaar
verslag over 1985.
Als reden voor de lagere omzetten
noemt de CVZ de kwaliteitsvermin-
Rekordhoeveelheid import
appelen van Zuidelijk
Halfrond
De jongste raming van de export van
appelen van het Zuidelijk Halfrond
naar de E.G. laat een rekordhoeveel-
heid zien. In totaal verwacht de SAN-
ZA dat er dit jaar 437.000 ton uit de
vijf ZHR-landen in de Gemeenschap
zal worden ingevoerd. De beide voor
gaande jaren was het iets meer dan
400.000 ton.
Vergeleken met vorig jaar is er met
name veel uit Chili geïmporteerd. Die
hoeveelheid nam toe van 87.000 ton
tot maar liefst 144.000 ton. Dat is
maar weinig minder dan er uit het be
langrijkste leveranciersland, Z.
Afrika komt.
Naast het betrekkelijk kleine aanbod
in de E.G. heeft verder ook de sterke
daling van de dollarkoers een grote
hoeveelheid ZHR-fruit naar West-
Europa gelokt.
dering door de hagel, maar ook
bleef het fruit in 1985 erg klein,
waardoor er veel te veel in de kleine
maten beschikbaar kwam. Door het
gebrek aan kwaliteit liep ook de
eksport van Nederlandse appelen
sterk terug.
De vorstschade in januari en februa
ri van 1985 zorgde ervoor dat de
aanvoerprognoses voor 1985
moesten worden herzien. Na een late
pluk in 1984 gingen de fruitbomen
niet afgehard de winter in, een vorst
van 15°-20° bleek toen teveel. Ook
in het werkgebied van de CVZ
moesten duizenden bomen gerooid
worden. Met name het ras Jonagold
kreeg zware klappen. De meeste
schade ontstond voor wat Zeeland
betreft in Oost Zuid-Beveland. Zo
mogelijk nog zwaarder gedupeerd
waren de kleinfruittelers en dan spe
ciaal de bramentelers. Er was op de
meeste bedrijven sprake van een to
tale misoogst.
De totale omzet van de CVZ daalde
in 1985 met bijna 7 miljoen gulden
tot 44,5 miljoen gulden. De appels
namen van die daling ruim 2 miljoen
voor hun rekening, de peren 1,5
miljoen.
De Japanners verbruiken elk jaar
27.000 t zeewierprodukten. Van
af 1987 kan dat veel meer worden,
want het konstruktiebedrijf IHI
bouwt thans een fabriek, waarin
zeewier tot medicamenten en toe
voegingen voor ijs kan worden
verwerkt. Daarnaast moet dit zee
wier ook als basis voor kringloop
papier en kunstmest dienen.
Vrijdag 20 juni 1986
19