Tegenvallers
zegge en schrijve
~2 u?=>
D S yi _c
zuidelijke landbouw maatschappij
Gevolgen kernramp
Opkikkertje
Begrip en wrevel bij veehouders over
verlenging stalperiode
VRIJDAG 9 MEI 1986
74e JAARGANG NO. 3826
land- en
tuinbouwblad
In de praktijk is een begin gemaakt met het zaaien van mais maar nog lang niet overal is de grond daar
voor momenteel bekwaam. Bovendien speelt - het wisselvallig weer van de laatste dagen de boeren par
ten. Plaatselijk is zelfs in onweersbuien veel regen gevallen. Zie voor verder praktijknieuws de betreffen
de pagina's 1 en 2.
Het spreekwoord dat zegt dat een ongeluk zelden al
leen komt geldt deze dagen wel in het bijzonder voor
de agrarische sektor: het late voorjaar, het teleurstel
lende europese landbouwakkoord, de zuivelstaking en
vooral de ramp met de kerncentrale in Rusland zijn toch
gebeurtenissen die de lente van 1 986 niet licht zullen
doen vergeten. Dan heb ik het verder nog maar niet
over de diskussie over de mestproblematiek, de zeer
ondermaatse aardappelprijzen, de topkonferentie in To
kio en wat dies meer zij. Na al dit onheil kan het bijna
niet anders of de rest van het jaar kan alleen nog maar
meevallen - denk ik dan maar in mijn optimisme.
De meeste aandacht is (terecht) uitgegaan naar de
ramp in Tsjernobyl. Niet duidelijk is wat de gevolgen
van deze ramp voor met name de land- en tuinbouw
zullen zijn. In ons land hebben tot nu toe vooral de vee
houders te maken gekregen met direkte maatregelen.
Ik hoorde echter dat bepaalde landen inmiddels bijzon
dere eisen stellen aan in Nederland geteelde
(vollegronds-) groenten en dat verse spinazie al hele
maal niet meer gekonsumeerd mag worden. Ongetwij
feld zullen konkurrentie-overwegingen daarbij een rol
spelen. Ook zijn er spekulaties over het verlies van gro
te arealen graan en suiker in Rusland. Over het alge
meen hebben de veehouders in ons werkgebied vlot
medewerking gegeven aan de maatregel met betrek
king tot het op stal houden van het melkvee omdat men
blijkbaar geen enkel risiko wil lopen. Wel wordt er hier
en daar getwijfeld aan de noodzaak van de maatregel,
veelal omdat het vermoeden bestaat dat politieke mo
tieven hierbij een niet onbelangrijke rol spelen. Het lijkt
mij echter hoe dan ook wel zo verstandig op dit mo
ment maar gewoon te doen wat er verordonneerd
wordt. De zaak ligt zeer gevoelig en we kunnen met
dit soort dingen nu eenmaal geen enkel risiko nemen.
Aan de andere kant vind ik dat de opstalling van het
melkvee geen minuut langer mag duren dan strikt nood
zakelijk is. Elke dag komen er immers steeds meer vee
houders in de problemen. Enerzijds door het opraken
van de voervoorraad en anderzijds door de inmiddels
goed op gang gekomen grasgroei. De verantwoorde
lijke ministers zullen daarom voortdurend geïnformeerd
moeten worden over de situatie in de praktijk. Wan
neer dit alles onverhoopt langer dan een dag of zes a I
zeven gaat duren zal de situatie in ieder geval opnieuw
zorgvuldig bekeken moeten worden.
De minister zal dan toch minstens met een hulppro
gramma moeten komen. De vraag is of daar nu reeds
aan gewerkt wordt. Het zou in ieder geval geen over
bodige luxe zijn. Ondertussen zit het ook de akkerbouw
nog niet mee. Na een dag of wat goed weer - waarin
overigens zeer veel werk verzet werd - zorgden regen
en onweersbuien weer voor de nodige vertraging in de
werkzaamheden. Regionaal en plaatselijk moet er zo
doende toch nog wel het een en ander gebeuren. Ik
hoop dat als dit blad verschijnt ook dat achter de rug is.
Na al deze tegenvallers kikkerde ik deze week geluk
kig weer wat op na een bezoek aan de Koöperatieve
Groente- en Fruitveiling Zuid-Holland-Zuid (ZHZ) te Ba-
rendrecht. Ik was daar met de ZLM akkerbouwkom-
missie om ons nader te oriënteren over de
(on-)mogelijkheden van met name de vollegronds-
groenteteelt voor de akkerbouw. De veiling en het aan
grenzende handelscentrum vormen tesamen een
internationaal groente- en fruitcentrum van allure waar
het water je door de mond loopt bij het zien van al de
ze in- en uitheemse produkten. Dat komt niet alleen
door de hoge kwaliteit maar zeker ook door de aantrek
kelijke presentatie van het produkt. Aan de reklame en
afzetbevordering wordt bepaald niet voor niets veel
geld uitgegeven. Daar kunnen we nog wel iets van le
ren. Belangrijk is ook dat zoveel mogelijk getracht
wordt het klaarmaken van het produkt op de produk-
tiebedrijven te laten plaatsvinden. Op die manier kun
nen de telers hun arbeid (ekstra) rendabel maken. Ons
werd duidelijk gemaakt dat voor een aantal produkten
- waaronder aardappelen en uien - er nog voldoende
afzetmogelijkheden aanwezig zijn. Ook dan geldt ech
ter dat het produkt klaargemaakt dient te worden aan-
Opnieuw wordt de veehouderijsektor geheel buiten
schuld gekonfronteerd met een tegenslag. Het gebod om
het melkvee weer op stal te zetten of tot omstreeks zater
dag aanstaande op stal te houden betekent na de super
heffing, en de staking in de zuivelfabrieken weer een
aanslag op het inkomen in deze sektor. Het is geen won
der dat de veehouders geprikkeld en geërgerd reageren
op het opstalgebod. Dit wordt nog in de hand gewerkt
door een tekort aan informatie. Over de waarden en nor
men die bij calamiteiten als de explosie van de kernreak-
tor in de Sowjet Unie worden gehanteerd waar het de
neerslag van radio aktieve verontreiniging betreft.
Toch hebben de veehouders, zo blijkt uit een verklaring
van de Algemene Inspektie Dienst te Tilburg, de veror
dening van de ministeries van Landbouw Volksgezond
heid en Milieu goed opgevolgd en hun melkvee waar no
dig weer op stal gezet. Slechts in een enkel geval behoef
de te worden opgetreden. Bij Campina ging het volgens
voorlichter Thijsen om 20 van de ca. 8500 leden waarbij
de politie aandrang uit heeft moeten oefenen. In een en
kel geval is melk in beslag genomen. De melk is nauwe
lijks meer radioaktief dan anders. EN KAN NORMAAL
WORDEN verwerkt. De besmette melk bevat ca. 60 bec-
querel - terwijl nul normaal is en de kritische grens waar
bij tot vernietiging moet worden overgegaan bij 500 bec-
querel ligt. Uit volksgezondheidsoogpunt en gezien onze
exportbelangen achtten de ministeries toch termen aan
wezig om bij de gekonstateerde waarde van 60 becquerel
tot voorzorgsmaatregelen over te gaan.
Enquête
Overigens meet de AID volgens direkteur C. Timmers
van de Melkunie met twee maten: er wordt in het zuiden
en oosten veel minder streng opgetreden dan in het noor
den en westen. Vanuit het Landbouwcentrum in Goes
dat tot dinsdag jl. heeft gefungeerd als landelijke koördi-
natiepunt voor het ministerie, is een enquête gehouden
naar de ruwvoerpositie op de bedrijven. Volgens de di
rekteur Lavo ir. C.A.C.J. Oomen blijkt hieruit dat deze
in het algemeen niet tegen valt, zij het dat men in be
paalde delen van het land de voor de zomer bestemde
voorraad aan moet spreken. Daardoor trekken de prij
zen van ruwvoer momenteel behoorlijk aan. Een week
is, zo schat men, nog wel rond te krijgen. In het alge
meen is er bij de veehouders begrip, maar ook wrevel.
"Na de superheffing, de melkstaking en de verlenging
van de stalperiode is het nu wel genoeg geweest".
Ruwvoertekort
Bedrijfstakdeskundige ing. J. Zonderland heeft een
beeld van de ruwvoerpositie in het zuiden en zuidwesten.
Globaal is de situatie in Zeeuws-Vlaanderen redelijk.
Knijpend is het op Schouwen-Duiveland en Walcheren,
waar op de helft van de bedrijven te weinig voer is. In
Midden- en Oost-Brabant is het relatief gunstig terwijl
West Brabant een tekort heeft. Wanneer onverhoopt de
opstalperiode verder loopt dan tot omstreeks 10 mei (de
precieze datum wil het ministerie niet geven) dan zal vol
gens Zonderland voor het zuiden een voerbank worden
ingesteld. Voor de bedrijven met een ruwvoertekort is
een noodrantsoen samengesteld. U kunt daarvoor bellen
naar nr. 06-0220777.
Minister Braks acht nog geen termen aanwezig om nu al
te praten over schadevergoeding voor melkveehouders
die hun vee op stal moeten houden. Zojuist is bekend ge
worden dat alle spinazie in ons land op de veilingen voor
de minimumprijs wordt opgekocht en ter plekke vernie
tigd. Dit geldt voor glas en vollegrondsspinazie. De ge
konstateerde besmetting rechtvaardigt volgens het mini
sterie van landbouw deze maatregel.
Zie ook pagina 11: "Graasverbod"
geleverd. De akkerbouwer die deze richting uit wil dient
er rekening mee te houden dat de verse markt een ge
heel eigen benadering vraagt. Ook de instelling van de
ondernemer moet daaraan dus aangepast worden
d.w.z. dat de akkerbouwer die op deze markt wil sla
gen in feite groentekweker moet worden inklusief de
daarbij behorende mentaliteit. Mede op basis van de
positieve indrukken tijdens de ekskursie bij ZHZ on
derstreepte de akkerbouwkommissie de konklusie van
de werkgroep Groente- Afzetstruktuur van de Provin
ciale Raad voor de Bedrijfsontwikkeling in Zeeland
waarin een duidelijke voorkeur wordt uitgesproken voor
een konsentratie van de zuidwestelijke groenteafzet in
Barendrecht. Het lijkt mij inderdaad van groot belang
deze zuidwestelijke produktstromen niet te versnippe
ren. In Barendrecht hebben wij weer eens kunnen zien
wat eendrachtige samenwerking vermag. Het zuid
westen kan daar zeker van meeprofiteren.
Oggel
