Prijsverhoging mogelijk
voor Fransen
nieuws
uit
brussel
'Voor een korrekte oppositie vanuit
het Hoofdbestuur ben ik zeker in'
Pasbenoemde ZLM-voorzitter Van der Maas:
Landbouwministers wachten moeilijke onderhandelingen
Voedselproduktie in de
wereld moet verdubbeld
Het besluit van de Europese ministers van Financiën, afgelopen wee
keinde in Ootmarsum om verschillende munten in het Europees Mo
netair Systeem (EMS) te herwaarderen heeft voorlopig geen invloed
op het inkomen van de boeren. De 'groene' koersen veranderen niet.
Daar echter de 'groene' koers van de Franse frank de komende maan
den zeker de devaluatie van Ootmarsum zal volgen, ligt er voor de
Franse boeren een prijsverhoging in het verschiet.
Dit vooruitzicht zal de onderhande
lingen in Brussel over de prijs- en her
vormingsvoorstellen van
Landbouwkommissaris Andriessen
zeker bemoeilijken. Als voor de Fran
se boeren de prijzen en daarmee hun
inkomens stijgen, dan zal het voor de
Westduitse minister van Landbouw
Kiechle nog moeilijker worden voor
de Westduitse boeren een prijsbevrie
zing of zelfs prijsverlaging te aan
vaarden.
De prijsverhoging voor de Franse
boeren zal echter nog wel even op zich
laten wachten. Voorlopig blijven de
'groene' koersen gehandhaafd. Dit
betekent, dat in de landbouw de oude
relatie tussen bijvoorbeeld ECU en
gulden of tussen ECU en frank niet
verandert. Dit handhaven van de
'groene' koersen leidt wel tot mone
taire kompenserende bedragen
(mcb's) die moeten verhinderen dat de
Europese handel uit zijn voegen
raakt.
Alleen negatieve mcb's
Want het handhaven van de 'groene'
koersen kan niet verhinderen dat als
een Westduitse handelaar graan in
Frankrijk koopt hij met zijn opge-
waarderde mark goedkoper uit is.
Anderzijds zijn Franse handelaren,
die bijvoorbeeld Duits vlees kopen,
duurder uit. De mcb's, die werken als
heffingen en subsidies, zorgen er
voor dat de handel zijn normale ver
loop behoudt. Door de 'groene'
koers geleidelijk aan te passen aan de
echte koers verdwijnen deze mcb's
weer.
Twee jaar geledèn werd dit ingewik
kelde agro-monetaire systeem, dat
met het EMS werd ingevoerd om de
konsumentn en de boeren tijdelijk te
beschermen tegen de gevolgen van
een herwaardering van de munt, zo
danig gewijzigd, dat er geen nieuwe
positieve mcb's meer kunnen
ontstaan.
Deze positieve mcb's bleken moeilijk
afbreekbaar, omdat hun verdwijnen
via een revaluatie van de 'groene'
koers inkomensverlies voor de boe
ren betekende. Vandaar dat nu de
'groene' koers wordt gekoppeld aan
Jan Luiten
de sterkste munt in het EMS, dat wil
zeggen aan de Duitse mark. Voort
aan ontstaan er alleen nog maar, en
dit in ruimere mate dan voorheen,
negatieve mcb's.
Na de herschikking van de munten
in Ootmarsum wordt nu voor het
eerst het nieuwe systeem toegepast.
De Europese Kommissie heeft de
nieuwe negatieve mcb's vastgesteld.
Voor Frankrijk worden die - 6,3 met
uitzondering van melk (- 4,7) en wijn
(- 1,2). Ook Italië en Griekenland
krijgen wat meer negatieve mcb's.
Franse eis
Deze negatieve mcb's van Frankrijk
dreigen de toch al moeilijke onder
handelingen in Brussel over de nieu-
De heer H.C. (Huib) van der Maas uit
het Noord-Bevelandse dorpje Kats
wordt, zoals bekend, met ingang van
het nieuwe jaar de opvolger van de
huidige voorzitter van de ZLM, de
heer A.J.G. Doeleman. Op de alge
mene ledenvergadering 8 december te
Goes zal hij de voorzittershamer of
ficieel overnemen. Van der Maas (47)
maakt al sinds 1975, toen hij kring
voorzitter van Noord-Beveland werd,
deel uit van het hoofdbestuur van de
ZLM.
Hij is tevens sinds 1980 lid van het da
gelijks bestuur van deze standsorga
nisatie. De nieuwe voorzitter komt uit
de afdeling Kats die met 36 leden een
van de kleinste afdelingen van de
ZLM is.
In een met bloemstukken overladen
woonkamer - allemaal gelukwensen
met de benoeming - spraken we met
hem.
U hebt zich tot nu toe sterk geprofi
leerd als akkerbouwvertegenwoordi-
ger. In de nieuwe funk tie zult u zich
in moeten zetten voor alle sektoren?
'Ik ben inderdaad akkerbouwer, ver
tegenwoordig Noord-Beveland, waar
meer dan 90% akkerbouw is en tel
daar ook nog bij op dat ik voorzitter
van de akkerbouwkommissie ben en
dat imago is verklaard. Dat is ook
juist, want daarvoor ben ik immers
aangewezen. De laatste maanden - ik
was natuurlijk al voor deze funktie
gepolst - ben ik me er zeer duidelijk
van bewust geworden dat een alge
meen voorzitter een heel andere ver
antwoordelijkheid heeft. Ik ben daar
intensief mee bezig geweest en ik heb
me eerlijk afgevraagd of ik die ver
antwoordelijkheid zou kunnen en wil
len dragen. De konklusie van dat
zelfonderzoek is dat het antwoord
daarop in alle eerlijkheid tegenover
mezelf en de ZLM 'ja' kan zijn. En
dat geldt dan zeker ook voor alle sek
toren wat niet betekent dat ik de ak
kerbouw nu zou moeten
verwaarlozen. Integendeel ook voor
die sektor zal ik me optimaal blijven
inzetten, maar nogmaals, voorzover
mogelijk en gewenst in niet mindere
mate voor de andere sektoren en met
name de veehouderij en tuinbouw.
De problemen tekenen zich in de
landbouw scherp af, ik noem schaal
vergroting, koude sanering, lage prij
zen, slechte inkomens.
'Ik denk dat we in de landbouw met
een voortgaande sanering rekening
moeten houden. Ik ben me er goed
Vrijdag 11 april 1986
H. C. van der Maas
van bewust dat we in ons beleid be
halve met de 'blijvers' ook rekening
zullen moeten houden met de 'wij
kers' en de part-timers. We zijn er
voor de sterke èn zwakke bedrijven.
Er blijven natuurlijk belangente
genstellingen tussen de verschillende
sektoren, tussen bedrijfstakken, tus
sen grote en kleine bedrijven, enz.
Binnen de huidige struktuur moeten
we proberen de eenheid in de land
bouw zo sterk mogelijk te maken in
de strijd tegen het beleid dat van over
heidswege op ons af komt.
Ik ben vroeger sterk voor een sekto-
rale optreden geweest maar daar ben
ik in de loop van de tijd van terugge
komen. De landbouw kan zich een
opsplitsing in sektoren niet veroorlo
ven. Zeker niet de akkerbouw die het
in de landelijke belangenbehartiging
moeilijk heeft'.
U behoort met 137 ha tot de grote ak
kerbouwers. Bemoeilijkt dat uw
funktioneren als algemeen voorzitter
niet?
'Om te beginnen groot en klein heeft
in feite niets met oppervlakte te ma
ken. We moeten over standaard-
bedrijfseenheden praten. Immers een
tuinbouwbedrijf van 1 ha kan best
een beter inkomen opleveren dan een
zeer groot akkerbouwbedrijf. Dat
geldt ook voor grote en kleine bedrij
ven binnen de sektoren. Het is de on
dernemer die hier een zeer grote rol
speelt.
Een heel andere zaak is dat de eko-
nomische wetmatigheden een verde
re schaalvergroting met zich mee
zullen brengen. Je kunt als landbou
worganisaties niet pleiten voor het
handhaven van de situatie zoals ze nu
is, want dan plaats je je buiten de wer
kelijkheid en buiten ontwikkelingen
elders. Ik ben ervan overtuigd dat een
gezinsbedrijf ekonomisch gezien een
levensvatbare eenheid dient te zijn.
Wel zal de ondernemer voortdurend
in moeten spelen op nieuwe ontwik
kelingen, hij zal moeten investeren en
hij zal vindingrijk moeten zijn en be
reid moeten zijn mee te groeien. Daar
ontkom je eenvoudig niet aan met de
huidige harde ekonomische wetten.
Als de boer ervoor staat, zich opti
maal inzet en een goed vakman is dan
zullen wij als organisatie pal achter dit
ondernemersgezin gaan staan. Het
beleid moet zodanig zijn dat dit ge
zin een redelijk inkomen krijgt en het
maakt niet uit of dat bedrijf groot of
klein is. Lukt het niet en mist men de
aansluiting dan dient er een sociaal
vangnet te zijn. Maar op de eerste
plaats moeten we zorgen dat er een
goede landbouwstruktuur komt'.
U bent met algemene stemmen
gekozen.
'Ik ben akkerbouwer en er eerlijk ge
zegd erg mee ingenomen dat de ver
tegenwoordigers van de andere
sektoren hun vertrouwen in me heb
ben gesteld. Daarom ben ik me er nog
sterker van bewust geworden dat ik
zal moeten integreren in het geheel en
dat ik waar dat gevraagd wordt ook
de belangen van veehouderij en tuin
bouw zal verdedigen. Ik zal proberen
lacunes in mijn kennis op deze terrei
nen de komende maanden bij te
spijkeren.
U zit in een aantal landelijke agrari
sche organisaties. Daar zullen behal
ve het voorzitterschap van de ZLM
nog andere funkties bijkomen. Valt
dat te kombineren met uw werk op de
boerderij?
'Wat de landelijke verhoudingen be
treft is het denk ik een goede zaak dat
de nieuwe ZLM-voorzitter opnieuw
een praktizerend akkerbouwer is. De
ze sektor heeft het wat haar belangen
behartiging betreft, in ons land in de
verschillende bestuurs- en beleidsor
ganen al moeilijk genoeg. Dat de heer
Leeuwma uit een vergadering van het
Landbouwschap is weggelopen zegt
denk ik al genoeg. Overigens prijs ik
me gelukkig dat die tegenstellingen in
de ZLM veel minder scherp zijn.
Ik geloof dat er wat het samengaan
van de nieuwe funktie met het werk
op de boerderij betreft geen proble
men zullen ontstaan. Ik boer in kom-
binatie met mijn broer Cees en we
hebben een vaste medewerker. Dat zal
op dezelfde voet door gaan. Tot nu
toe spoorden vergaderingen en werk
zaamheden op het bedrijf wel eens
niet en dan kreeg als het spande het
bedrijf de prioriteit. In de nieuwe
funktie ligt de prioriteit duidelijk bij
de ZLM. We treffen daar intern wel
de eventueel noodzakelijk voorzienin
gen voor'.
U staat bekend als iemand die geen
blad voor de mond neemt.
'Het is bekend dat ik vanuit de
'opstandige' jongeren destijds in het
Hoofdbestuur ben gekomen. Ik wil de
dingen nog wel eens ongezouterftioe-
men, dat is mijn karakter. Ik denk
ook dat het goed is om bewust eens
wat aan te dikken, om reakties los te
krijgen. Overigens meen ik, dat ik de
laatste jaren wat bedachtzamer ben
geworden. Maar ze moeten me wel
nemen zoals ik ben. Overigens hoop
ik dat ik straks ook vanuit het hoofd
bestuur geprikkeld wordt en dat men
me kritisch volgt. Voor een korrekte
oppositie ben ik - mits niet op de man
gespeeld - altijd in.
U begint in een moeilijke tijd?!
'Inderdaad, we zitten in een land-
bouwkrisis die overigens anders van
aard is als die van 1930. Ondanks de
we landbouwprijzen nog
ingewikkelder te maken. De nieuwe
Franse minister voor Landbouw,
Francois Guillaume, zal zeker bij de
nieuwe onderhandelingsronde op 21
april vragen, dat deze nieuwe mcb's
worden afgebroken. Deze afbraak
via een devaluatie van de 'groene'
frank leidt tot een verhoging van de
landbouwprijzen in Franse frank en
dus tot meer inkomen voor de Franse
boeren.
In Ootmarsum zijn de ministers van
Financiën overeengekomen, dat ver
anderingen in de nu in te voeren
mcb's niet zullen geschieden 'voor
het einde van de huidige prijsonder-
handelingen'.
Volgens West-Duitsland kan deze af
braak zelfs pas geschieden na de
prijsbesluiten.
Het lijdt echter geen twijfel, dat de
nieuwe mcb's een onderdeel worden
van de komende besluitvorming over
de prijzen. Voor de Franse minister
Guillaume betekent een devaluatie
van de 'groene' frank, dat hij zijn
oude eis van een prijsverhoging met
4,7 procent voor de Franse boeren
alsnog kan realiseren. Het zal het
voor hem gemakkelijker maken de
voorstellen van kommissaris An
driessen te aksepteren. Minister
Kiechle zal vermoedelijk alleen maar
een prijsbevriezing of -verlaging
kunnen slikken als er nieuwe natio
nale steunmaatregelen voor de Duit
se boeren komen.
vele negatieve zaken zie ik ook zeker
veel positiefs, maar het bevechten
daarvan vraagt wel een kollektieve in
spanning. In dat kader geloof ik ook
zeker in de kracht van de landbouw
organisatie. Ik ben er van overtuigd
dat als die er niet waren het voor de
boeren nog veel slechter zou zijn. We
zullen elkaar in de landbouworgani
saties erg hard nodig hebben want een
groen front is er niet meer.
Hoe denkt de nieuwe voorzitter over
aktie voeren?
Een goede en effektieve manier van
aktie voeren is in feite moeilijk te vin
den. De praktijk heeft uitgewezen dat
je in ieder geval met harde akties als
blokkades zeer terughoudend moet
zijn. Wat ik wel belangrijk vind is dat
je naar het beleid toe duidelijk bent
in je opvattingen. Als het niet goed
is moet je dat hard en duidelijk dur
ven zeggen.
J. Wierenga
Op middellange termijn zal de we-
reldvoedselproduktie belangrijk
moeten stijgen. Deze opvatting
verkondigde de vroegere minister
van Landbouw van de Verenigde
Staten Earl Butz op een pluim
veeshow in Atlanta. Gelet op de
toename van de omvang van de
wereldbevolking acht Butz een
verdubbeling van de wereldvoed-
selproduktie binnen 30 tot 35 jaar
noodzakelijk om in de wereldbe
hoefte aan voedsel te kunnen
voorzien.
Schuldenpositie landbouw
Butz rekende ook af met de ge
ruchten over een desolate schul
denpositie van de Amerikaanse
landbouw. Volgens Butz heeft
50% van alle agrariërs in de Ver
enigde Staten totaal geen schul
den. Dan is er 25% die alleen
gebruik maakt van kort krediet.
De overige 25 kan voor een deel
diep in de schulden steken, dit als
gevolg van het opnemen van lang
krediet voor uitbreiding van hun
bedrijven.
