Twee Hapertse veehouders dronken met vrienden
en kennissen borrel op emigratie naar Canada
Gebr. v.d. Nieuwegiessen wordtin ons land te benauwd
Burokratisch
Onraad
Rechtzaak
Veelbelovend
Karavan
In verband met onze emigratie naar
Canada nodigen wij u hierbij uit om
met ons een glas te komen drinken.
We zouden u graag ontmoeten op
zaterdag 18 januari 1986 tussen
16.00 en 19.00 uur in 'Het Wapen
van Bladel' te Bladel.
Deze uitnodiging hebben de twee
Brabantse echtparen Steven en Gon-
nie en Bram en Anneke van der
Nieuwegiessen begin dit jaar toe
gestuurd aan al hun vrienden, ken
nissen en relaties. Om vlak voor hun
vertrek naar Canada iedereen een
hand te drukken voor jaren. De be
langstelling was groot en de reakties
op hun ingrijpende beslissing liepen
sterk uiteen, zo vertelt mevrouw
Gonnie van der Nieuwegiessen.
Sommigen zeiden er niets van te be
grijpen, anderen kunnen er toch best
wel inkomen. Er waren er bij die ons
waarschuwden in de trant van:
'Vooral de eerste jaren zul je het erg
moeilijk krijgen. Je zult wel op je
tanden moeten bijten'. 'Nou, dat
zullen we dan doen. In ieder geval
hebben we steun aan elkaar. We
kunnen erg goed met elkaar
overweg'.
'Het heeft niet veel gescheeld of we
hadden goed in het schip gezeten. Ik
moet er niet aan terug denken. Sla
peloze nachten en spannende weken
hebben we achter de rug. Wat een
gemier en ellende'.
Bram v.d. Nieuwegiessen (46) slaakt
nog es een diepe zucht van opluch
ting. Hij schuift wat heen en weer in
een oude stoel die met wat ander ver
sleten meubilair volledig afgeschre
ven is. De woning van Van der Nieu
wegiessen aan de Troprijt 3 te Ha
pert is nauwelijks ingericht. Me
vrouw van der Nieuwegiessen ver
ontschuldigend: 'Sorry hoor, maar
we kunnen u niet beter ontvangen,
alle huisraad is precies eergisteren in
een grote kontainer gegaan en wat u
hier in dit rommeltje nog aantreft
zijn wat kermisbedden die nog mee
gaan, de rest blijft hier achter'.
Die kontainer heeft het huisraad èn
de rest van zijn inhoud al in veehou-
de rest van zijn inhoud al in Canada
afgeleverd, een paar dagen later ach-
ternagereisd door de twee veehou
dersgezinnen Van der Nieuwegies
sen. Steven en Gonnie met hun twee
kinderen Loes en Erik en Bram en
Anneke met hun drie kinderen An
nette, Janine en Govert zijn in Cana
da begonnen met het opbouwen van
een nieuw bestaan. Een niet alle
daags gebeuren: twee broers die met
hun gezinnen een goed veehouderij
bedrijf op het Brabantse zand ver
wisselen voor een veel groter vee
houderijbedrijf op de Canadese klei
in de provincie Ontario. Zaterdag 25
januari zijn ze definitief naar hun
nieuwe vaderland vertrokken.
Waarom deze ingrijpende stap ter
wijl beide families in maatschapver-
band een goed veehouderijbedrijf
eksploiteerden?
De oudste, Bram, bijna verontschul
digend lachend: 'Wel, dat onrustige
zit ons wel wat in het bloed. Onze
vader is vroeger ook van Midden
Nederland naar hier verhuisd en dat
betekende wat in die tijd. Vanaf
1979 zijn we er al mee bezig. Wat
ons daar zo aanspreekt dat is de
ruimte, de vrijheid en de grotere mo
gelijkheden die je daar hebt. Hier in
Nederland is alles zo burgerlijk, bu
rokratisch. Als je iets wilt bouwen
heb je gelijk met zoveel instanties te
maken. Daar ga je naar het gemeen
tehuis en is het zo klaar'. Zijn broer
Steven hem nuchter onderbrekend:
'We beseffen wel degelijk dat het
ook daar geen paradijs is maar de
mensen laten elkaar daar wel veel
meer vrij en dat spreekt ons erg aan.
Daar meer verdienen zou prima zijn
maar dat is zeker niet ons belang
rijkste motief'. De echtgenoten en
kinderen van de beide broers zijn in
Vrijdag 11 april 1986
de loop van de jaren gewend geraakt
aan het idee dat het er toch ooit wel
eens van zou komen. Stevens vrouw
Gonnie: 'We praten er al jaren over.
Dan was het weer erg serieus en daar
weer minder. Maar we zijn er op die
manier wel naar toe gegroeid. Hoe
wel ik waarschijnlijk pas besef wat
we in feite gedaan hebben als we in
Canada voet aan de grond zetten.
Toch ben ik er nu wel klaar voor en
dat geldt ook voor mijn schoonzus
en de anderen. Het blijft natuurlijk
een hele stap'.
De emigratie is bepaald niet van een
leien dakje gegaan. Vorig jaar had
den de broers via een in Canada ge
vestigde bemiddelaar in onroerend
goed een bedrijf gekocht. Op voor
waarde dat bijtijds de visa af zouden
komen. 'Dat duurde erg lang en dat
is ons geluk geweest, want we kregen
een seintje dat er iets niet in de haak
was. Het bedrijf bleek in de zomer
onenigheid tussen de drie partijen
die zelfs zo hoog opliep dat er ge
dreigd werd met een rechtszaak. Ten
einde raad werd de plaatselijke nota
ris ingeschakeld en die wist gedaan
te krijgen dat door alles een streep
kon worden gehaald. Bram: 'En
toen hebben we het bedrijf zelf maar
verkocht aan een kollega uit Berkel
Enschot, inklusief 18 ha grond. De
overige 16 ha eigen grond is los ver
kocht', alles tegen prijzen waarmee
beide leden van de maatschap tevre
den zijn,. De openbare verkoping
van de werktuigen, het vee en ander
roerend goed liep op een fiasko uit.
Steven daarover: 'De mensen ston
den er gewoon bij te lachen zo van:
die moeten alles toch kwijt dus veel
bieden hoeven we niet'. De eerste
prijzen waren belachelijk laag. Een
zes jaar oude trekker MF 590 met
3500 werkuren dreigde voor
ƒ4.000,van eigenaar te verwisse
len. Toen hebben we ingegrepen en
melkstal per 1 januari jl. al in ge
bruik. Het huis van Bram moest
vanaf die datum ontruimd zijn zodat
hij met vrouw en drie kinderen zo
lang in een kleine karavan heeft
moeten logeren. Bram: 'Maar als je
met je hele bedrijf naar een ander
werelddeel verhuisd, dan moet je
over zulke kleine ongemakken niet
zeuren'. De kinderen hebben de bi
vakperiode vrij gelaten en rustig aan
zich voorbij laten gaan. Ze hebben
wel zin in het avontuur. Zeker Erik
(4) en Loes (6) van Steven en Gon
nie, want zij beseffen nauwelijks de
reikwijdte van de sprong over de
oceaan. Voor de drie kinderen van
Bram en Anneke, Anette (16), Jea-
net (14) en Govert (12) valt het af
scheid van vrienden op school moei
lijker, maar ook zij zien het wel zit
ten zo zeggen ze. Bram: 'Onze
oudste dochters kunnen zich in het
engels goed redden en dat zal voor
ons natuurlijk, zeker in het beein.
Het bedrijf is ca. 128 ha groot,
waarvan ongeveer 120 ha kuituur-
grond is. De overige 8 ha is bos en
bestaat uit overwegend esdoorns. De
helft van de kultuurgrond (lichte
klei-type) wordt gebruikt voor de
teelt van luzerne en de andere helft
voor mais: 20 ha snijmais, 20 ha
corn cob mix en 20 ha laat men rijp
worden. De mais wordt grotendeels
rechtstreeks gevoederd terwijl de lu
zerne na voordragen in silo's wordt
opgeslagen. De stamboekveestapel
omvat ca. 100 melkkoeien van het
HF-type. Steven: 'Deze ouderwetse
Nederlandse koe in moderne uitvoe
ring levert gemiddeld 8.000 liter. Dat
is nogal wat meer dan op ons pas
verkochte bedrijf waar we op 5600 1
zitten. De melkprijs ligt op ca.
ƒ0,90'. Op het Canadees bedrijf ligt
een kwotum van 2100 I en de broers
zeggen uit gesprekken en ingewon
nen informatie begrepen te hebben
dat de veehouders in Canada best
De emigranten poseren voor het tijdelijk onderkomen van het gezin van
Bram. Links Steven met zijn echtgenote Gonnie. 3e en 5e van links hun
twee kinderen. Vierde van links de echtgenote van Bram, die geheel
rechts staat. Tussen hen in hun drie kinderen
De ondernemende broers Bram (l) en Steven Van der Nieuwegiessen zien
het in Canada wel zitten, zo te zien
zes weken zonder water te zitten en
de koopprijs was ook veel te hoog,
zo vernamen we. Daar schrokken we
van'. Achteraf hadden ze eerder on
raad moeten bespeuren, realiseren ze
zich nu, want vreemd genoeg kon
den ze de administratie van het be
drijf niet ter inzage krijgen, geen
melkbriefjes en zo. 'Bij toeval had
Steven nog niet getekend dus we
konden er na veel getouwtrek en een
hoop ellende zonder kleerscheuren
weer af'. Via bemiddeling van de
Canadese ambassade en de Emigra-
tiedienst werden de broers een paar
maanden later op het spoor gezet
van een Nederlandse boer die zijn
bedrijf daar om gezondheidsredenen
had verlaten en zich nu, op part-time
basis, bezig hield met bemiddeling in
de aankoop van boerderijen door
Nederlanders in Canada: de heer G.
Koggel. Samen met deze bemidde
laar, die de streek van haver tot gort
kent, bezichtigden Bram en zijn
vrouw de afgelopen zomer zo'n vijf
tiental objekten in de provincie On
tario, tussen Montreal en Ottawa.
Hun keuze viel toen op een bedrijf
bij Williamstown, een dorpje van
enige duizenden inwoners en in veel
opzichten vergelijkbaar met het Ne
derlands dorp Hapert. Hier lag hun
nieuw bestaan.
Nu moest het moderne melkveehou
derijbedrijf in Hapert worden ver
kocht. Een bedrijf met grote schu
ren, 120 stuks melkvee, 54 ha land
waarvan 34 eigendom en 20 ha
pacht, en met ter weerszijden van de
bedrijfsgebouwen een moderne bun
galow. Opnieuw slechte ervaringen
met een bemiddelaar.
Er was een koper maar de afgeloten
verkoopkontrakten bleken niet wa
terdicht te zijn. Daardoor ontstond
met het daar geldende kwotum-
systeem kunnen leven. Ook is hun
duidelijk geworden dat de K.I. en de
melkkontrole er precies zo werken
als hier. De melk gaat in koeltanks
die om de twee dagen worden ge
leegd. De koeien worden gemolken
met negen melkstellen. Wat minder
modern dan met de 16 stands vis
graat in het bedrijf in Hapert maar
problemen zal dat zeker niet opleve
ren. De Van der Nieuwegiessens pas
sen zich snel aan en zijn het harde
werken wel gewend. De melkveestal,
type hollandse grupstal, is 8 jaar
oud. De vroegere stal is omgebouwd
voor het houden van jongvee.
Voorts .staat op het terrein een grote
hangar voor de werktuigen.
Bram en zijn vrouw hebben het be
drijf al gezien. De anderen kennen
het alleen van hun enthousiaste be
schrijving en van foto's. Ze zijn zeer
benieuwd en hopen dat de laatste da
gen in ons kikkerlandje maar gauw
omgaan.
Toch geven ze toe dat er vooral de
laatste weken wel wat door je heen
gaat. Gonnie: 'Vanaf begin 1969
hebben we hier gewoond. We heb
ben zelf deze woningen gebouwd.
Dat moeten we allemaal achterla
ten'. En haar man Steven eerlijk:
'Zo vlak voor het vertrek kriebelt er
wel wat. We zijn nu wel vol goede
moed en hebben er best zin in. Maar
we geloven ook wel dat de terugslag
komt. Maar we hebben elkaar en dat
geeft ons toch wel voldoende moed
en vertrouwen', zo besluiten ze. Als
ik wegrijd merk ik boven de deur van
het huis van de nieuwe eigenaar een
bord met het opschrift 'Welkom in
onze buurt'. Ik hoop dat hen ook
zo'n goede ontvangst in Canada te
beurt valt!
J. Wierenga
Het door de Van der Nieuwegiessen verkochte bedrijf in Hapert, met
midden de bedrijfsgebouwen en links en rechts de woningen
erg belangrijk zijn'. Ze komen ge
lukkig in een veehouderijgebied te
wonen met meer hollandse emigran
ten waardoor ze verwachten zich wat
sneller in het nieuwe vaderland thuis
te zullen voelen.
De start in Williamstown is veelbelo
vend. Een grondprijs van ongeveer
ƒ4.000,per ha biedt een gezonde
financiële uitgangspositie. Verder is
de vorige eigenaar bereid de eerste
maanden op het bedrijf mee te
draaien om de broers de voor de be
drijfsvoering essentiële kennis en er
varing over te dragen. Bram: 'We
kunnen daar de draad zo weer op
pakken. Geen dure investeringen of
wat ook'. Bij het bedrijf dat ca. 130
ha groot is en dat in een vrij vlak ge
bied ligt, staan twee woningen.
alle kostbare en goed bruikbare
spullen uit de boedel gehaald. Daar
bij waren o.m. 3 trekkers, een
veldspuit, een hooimachine, een
vicon-schijvenmaaier en veel gereed
schap. Met een verbluffende handig
heid en vakmanschap hebben de ver
huizers van De Haan dat weten sa
men te persen in 2 kontainers.
'En toen', Bram en Steven zuur kij
kend, 'toen kwam de fiskus. Met een
zware claim. Dat is ons tegengeval
len. Die hebben werkelijk op een
akelig, uitputtende manier nog ge
probeerd alles te pakken te krijgen,
wat maar te pakken was. Dat was
echt niet leuk meer. Een vervelende
nasmaak.
De nieuwe eigenaar nam het moder
ne bedrijf met de 16-stands visgraat