nieuws
uit
brussel
EG-landbouwbeleid dreigt vast te lopen
53e Westfriese Flora
officieel geopend
Brussel keurt
vorstschaderegeling goed
jan werts
Landbouwschap: Uniforme richtlijnen
voor plantegezondheid noodzakelijk
Andriessen daagt landbouwwereld uit tot tegenvoorstellen
Noodplan
Rol Nederland
NAJK: melkbank moet er snel komen
Als nu niet wordt gesleuteld aan het Europees landbouwbeleid, dan
loopt het vast. Want ondanks de eerder genomen maatregelen (melk-
kwotering, graanprijsverlaging) is er nu 2,5 miljard gulden tekort. Twee
miljard is het gevolg van de daling van de dollarkoers. Toch blijven
de overschotten met de dag aangroeien. Mijn voorstellen tot ingrij
pende wijziging van de graanpolitiek en algehele prijsbevriezing zijn
uitermate kritisch ontvangen. Waar het om gaat is dat het Europese
landbouwbeleid steeds meer geld zal vragen. Dat is een katastrofaal
perspektief voor de agrarische bevolking. Daarom nodig ik alle kriti-
ci dringend uit om, als zij andere oplossingen hebben, die op tafel te
leggen.
Dat verklaarde Europees landbouw-
kommissaris mr. Frans Andriessen
tijdens een uitvoerig onderhoud met
leden van de Nederlandse Vereniging
van Landbouwjournalisten, op be
zoek bij de Europese instellingen in
Brussel. In datzelfde onderhoud zei
Andriessen ook dat hij het liefst een
lening van vier miljard gulden, voor
een periode van driejaar, zou sluiten
om de overschotten versneld weg te
werken. Daarvoor is evenwel nog
geen steun te krijgen van de ministers
van Financiën.
Van diverse kanten is de Europese
Kommissie (dagelijks bestuur EG) be
kritiseerd, omdat zij wel bezuinigin
gen op de landbouwpolitiek voorstelt,
maar de bijpassende sociale maatre
gelen nog niet klaar heeft. Het gaat
hier onder andere om financiële
toeslagen voor oudere boeren die met
pensioen willen gaan; toeslagen voor
agrariërs die het milieu verbeteren en
voor omschakeling naar bosbouw.
Andriessen zegt hard aan deze zaak
te trekken. Hij moet echter 1. de fi
nanciën zien te vinden, 2. de techni
sche uitwerking op papier krijgen.
Komende maand worden hier aanvul
lende voorstellen verwacht.
Andriessen toonde zich overigens
vastbesloten om bij de uitwerking van
zijn beleid onderscheid te gaan maken
tussen de grote en de kleinere boeren
bedrijven. 'Want het Europese land
bouwbeleid is veel meer ten goede
gekomen aan de efficiënte bedrijven,
dan aan de boeren die toch al niet zo
goed meekunnen', aldus Andriessen.
Voor de vaak gehoorde Nederlandse
opvatting dat het niet aangaat om
kleine bedrijven vrij te stellen van de
medeverantwoordelijkheidsheffing en
andere lasten is noch bij de Europese
ministers van landbouw, noch bij de
Europese boerenbevolking een meer
derheid te krijgen. Andriessen zegt dit
te konkluderen uit de recente diskus-
sie over zijn Groenboek, de befaam
de katalogus met maatregelen om het
landbouwbeleid bij te stellen. 'Als je
in dit opzicht van diskriminatie
spreekt, dan wijs ik er op dat tot nu
toe juist de grote boerenbedrijven ge
weldig van dit Europese beleid heb
ben geprofiteerd', aldus Andriessen.
Hij kritiseerde hierbij met name de
Britse protesten tegen zijn nieuwste
aanpak. Wat de Europese Kommis
sie nu aan sociaal beleid in de land
bouwpolitiek wil gaan inbouwen tast
de specifieke beginselen daarvan ook
niet aan, aldus Andriessen.
Volgens de landbouwkommissaris zal
de Europese Kommissie ook dit jaar
weer haar verantwoordelijkheid ne
men wanneer zou blijken dat de land
bouwministers (net als vorig jaar) niet
tot besluiten kunnen komen. Vorig
jaar dwong Brussel aldus een unieke,
zij het nog beperkte, verlaging van de
graanprijs af, die de teler minimaal
ontvangt. Duidelijk werd wel dat in
de visie van de Europese Kommissie
het onvermijdelijk kan worden om na
de melkveehouderij ook de hele ak
kerbouw in kwota vast te leggen. Nie
mand wil dat nu, maar als je geen
andere maatregelen neem om de pro-
duktie te beperken, dan zal die hele
akkerbouwsektor blijvend gekwo-
teerd moeten worden, aldus An
driessen.
Andriessen dreigt ermee zijn plan om
hogere kwaliteitseisen te stellen aan
het graan en tegelijk de mogelijkheid
tot inlevering van overschotten te be
perken, in te trekken als de ministers
dit nieuwe medeverantwoordelijk
heidsstelsel niet zouden overnemen.
Brussel valt dan terug op het vroege
re beleid. Dat zou neerkomen op een
prijsverlaging voor de granen over de
hele lijn met vijl procent (wat voor
veel akkerbouwers overigens dit jaar
dan toch nog financieel gunstiger zou
uitpakken). Voor de rundvleesektor
ligt een soortgelijk noodplan klaar.
Weigeren de ministers de huidige roy
ale interventie (mogelijkheid tot inle
vering overschotten) in sterke mate te
beperken, dan zou de Europese Kom
missie zelf tot dergelijke maatregelen
overgaan. Maar de bijpassende voor
gestelde toeslag van vijftig gulden per
jaar per rund voor bedrijven zonder
melkvee blijft dan uit. Want Brussel
is zelfstandig niet bevoegd tot zo'n
nieuwe maatregel.
Het gaat er vandaag om dat niet al
leen bij de granen, het vlees en de ta
bak de voorraden - 'die je met de
beste wil van de wereld nauwelijks
aan de straatstenen kwijt raakt' -
groeien. Dit leidt momenteel tot een
onkontroleerbare stijging van de uit
gaven. Tenslotte komt de Europese
Gemeenschap als landbouwekspor-
teur elders in-de wereld in het geding,
nu de Amerikanen hun landbouwpo
litieke uitgaven gaan verlagen.
Volgens mr. Andriessen is het nu al
niet meer mogelijk om de voorraden
af te komen, zonder dat dit bij de pu
blieke opinie felle kritiek zal uitlok
ken. In de zuivelsektor overweegt hij
levering van ekstra boter aan Oost
bloklanden; als boterolie aan India en
het verwerken van de alleroudste bo
ter in zeeppoeder (in vloeibare vorm
is deze boter voor kalveren bestemd).
Intussen loopt het programma om
banketbakkers goedkope roomboter
te leveren en de huishoudens braad
boter heel redelijk en overweegt men
ook hier nog een verdere verruiming
van de afzet. Het probleem van de
overschotten is nog verergerd door de
recente daling van de dollarkoers,
plus het Amerikaanse voornemen om
hun overschotten met gigantische sub
sidies op de wereldmarkt te gooien.
Washington heeft laten weten daar
bij 'uiteraard in de eerste plaats de EG
te willen treffen'.
In een helder betoog schetste de Ne
derlandse Permanente vertegenwoor
diger bij de Europese
Gemeenschappen, mr. Ch. Rutten,
hoe ons land de nationale belangen in
Brussel bewaakt en tegelijk streeft
naar Europese eenwording. Volgens
Rutten zou een EG die doorgaat met
agrarische overschotten te produceren
de politieke stabiliteit kunnen gaan
aantasten in verre agrarische land-
bouwstaten en derde wereld landen.
Hij onderstreept bovendien dat de
miljoenen projekten van de Europe
se Kommissie om een technologische
en werkgelegenheid scheppend Euro
pa van de grond te krijgen, gevaar lo
pen wanneer de uitgaven op
landbouwpolitiek terrein onbeheers
baar blijken te zijn.
Deze week hebben negen van de
twaalf regeringen in Luxemburg de
akte getekend voor een soepeier
besluitvorming in de EG.
De andere wachten nog op de Denen,
waar eerst een volksstemming wordt
gehouden over de kwestie. Ambassa
deur Rutten onderstreept dat aldus
voor het vestigen van de broodnodi
ge ene Europese markt de regel zou
vervallen dat alleen besluiten worden
genomen, wanneer alle twaalf mi
nisters daarmee willen instemmen. De
zogenaamde gekwalificeerde (ekstra
hoge) meerderheid van de ministers
gaat dan de doorslag geven bij de
besluitvorming op dit terrein. Hij acht
het onduldbaar wanneer Kopenhagen
zo'n besluit zou gaan blokkeren.
Het Landbouwschap heeft er bij mi
nister Braks van Landbouw en Visse
rij opnieuw op aangedrongen om
binnen de EG te komen tot uniforme
richtlijnen voor de plantegezondheid.
De fytosanitaire maatregelen moeten
volgens het Landbouwschap evenals
het gebruik van gewasbescher
mingsmiddelen en de normering van
de residu-toleranties binnen de EG op
één lijn worden gebracht.
Dit is nodig voor de voltooiing van de
interne EG-markt. Gezien de toezeg
gingen gegaan in de begroting 1986 en
in het kader van het Nederlandse
voorzitterschap verwacht het Land
bouwschap dat de overheid tot initia
tief neemt in deze zaak.
De trage besluitvorming in de Euro
pese Gemeenschap en de ontwikke
ling in de gewasbescherming zijn er de
oorzaak van dat op dit moment een
30-tal middelen beschikbaar is waar
voor de harmonisatie van residu
toleranties voor de groente- en fruit-
sektor dringend noodzakelijk is. De
residurichtlijn voor granen en pro-
dukten van dierlijke oorsprong is
daarentegen nog steeds niet vast
gesteld. De residu-tolerantie is de
grenswaarde voor de hoeveelheid van
een bestrijdingsmiddel die mag wor
den aangetroffen in het eindprodukt.
Steeds vaker krijgt het eksporterend
bedrijfsleven te maken met een uit
eenlopend toelatingsbeleid voor ge
wasbeschermingsmiddelen van
verschillende lidstaten. Wat in het ene
land wordt toegestaan is in het ande
re land verboden. Het Landbouw
schap acht dit zeer onbevredigend.
Donderdag 13 februari werd door slaatssekretaris A. Ploeg de 53e
Westfriese Flora officieel geopend. Hij deed dit, na de gebruikelijke
toespraken, met het rooien van een aantal bloembollen die voor deze
gelegenheid onder de aarde waren verstopt, (foto Ab Westerbeek).
De quota moeten los van de grond en niet langer verhandelbaar zijn;
Er moet snel een nationale melkbank komen die alle vrijkomende quo
ta in handen krijgt en weer toedeelt aan bedrijven. Dat is de mening
van het NAJK. De koppeling van quota aan grond blijkt, zoals het
NAJK al in 1984 voorspelde, een sterk bedrijfsopdrijvend effekt heb
ben. In de huidige praktijk blijken quota 2 tot 3 gulden per liter waard
te zijn. Kostprijsverhoging door de hoge grondprijzen is het gevolg,
de bedrijfsovername wordt duurder en de opkoopregeling van de mi
nister werkt niet meer. Door de koppeling van quota aan de grond
is de superheffingsregeling onnodig ingewikkeld geworden. Door de
hoge prijzen van grond met quota hebben kleinere bedrijven en be-
drijfsopvolgers nauwelijks kansen op bedrijfsontwikkeling.
Melkbank broodnodig
Uit cijfers blijkt dat een grote groep bedrijven uit oogpunt van
bestaanszekerheid nog zal moeten groeien. Naast kleinere bedrijven
met een jong bedrijfshoofd, gaat het om ongeveer 10.000 bedrijfsop-
volgers. Zonder extra melk is er voor veel bedrijven op termijn geen
toekomst.
Onlangs heeft Brussel goedkeuring
verleend aan de 'vorstschaderegeling
fruitteelt en boomkwekerij'.
Inmiddels is ook een besluit genomen
inzake de franchisekorting, die in de
regeling is opgenomen. Het staat vast
dat de in de regeling genoemde mini
mumpercentages korting van 10 en
20% voor resp. fruitteelt en boom
teelt niet verhoogd worden.
Dit betekent dat er voor de fruitteelt
een franchisekorting van 10% zal gel
den bij een aanvraag om rentesubsi
die, als minder dan 50% van de
oppervlakte van de niet verouderde
aanplant.
Het ziet er derhalve naar uit dat de
in behandeling zijnde aanvragen op
korte termijn kunnen worden afge
handeld. Voor aanvragen om rente
subsidie kan dat zijn binnen enkele
maanden. Voor de uitkering ineens
zal dat van geval tot geval worden be
zien en vindt de eventuele uitkering
ook later plaats. Overigens vindt de
uitbetaling van de rentesubsidie alleen
op korte termijn plaats wanneer men
geen. gebruik heeft gemaakt van de
mogelijkheid om zgn. twijfelpercelen
op te geven.
Is dat wel het geval, dan ontvangt
men spoedig een briefje van de dis-
triktsburohouder (dhb) waarin men
verzocht wordt schriftelijk vóór 1
augustus a.s. definitief op te geven of
twijfelpercelen wel of niet zullen wor
den gerooid en heringeplant.
Pas als deze definitieve bevestiging
ontvangen is zal de aanvraag worden
afgehandeld. Het blijft wel mogelijk
Toewijzen quota
Het NAJK vindt dat quota van grond
losgekoppeld moeten worden. Het
NAJK wil dat alle vrijkomende quo
ta (b.v. bij bedrijfsbeëindiging) bij
een in te stellen melkbank terecht
moet komen. Via een opkoopregeling
(b.v. 65 per kg. melk) wil het NAJK
de melk in de melkbank krijgen. Ook
vindt het NAJK dat onderschrij-
dersmelk ter beschikking komt van de
melkbank. Op deze wijze kan door de
melkbank vervolgens de melk worden
toegewezen aan kleinere bedrijven en
aan jongeren bij bedrijfsovername,
die extra melk voor het voortbestaan
het hardst nodig hebben. De melk
moet naar bedrijven met een quotum
lager dan 250.000 kg. per volwaardi
ge arbeidskracht (350.000 kg. per be
drijf). Het NAJK wil dat voor
toewijzen van extra quotum een be-
drijfsverbeteringsplan wordt op
gesteld, waaruit de kontinuïteit van
het bedrijf op langere termijn blijkt.
Het idee van de melkbank lijkt op het
Belgisch systeem, de quota zijn daar
gebonden aan de bedrijven en niet
verhandelbaar. Quota hebben geen
waarde. De opkoopregeling in België
loopt goed. Men kan het quotum al
leen verkopen aan de minister of via
verkoop van het totale bedrijf aan een
derde (b.v. de bedrijfsopvolger). Ver
koop van losse percelen heeft geen ge
volgen voor het quotum. De
herverdeling van-quotum gebeurt op
basis van redelijkheid en billijkheid en
er wordt melk toegewezen aan opvol
gers. Bovendien is de grondprijs zelfs
gedaald.
de vervanging te doen, uiterlijk 1 mei
1986.
De ZLM is van mening dat het uit
stellen van de uitkering in geval men
twijfelpercelen heeft opgegeven on
juist is. De uitkering over het deel dat
zeker is dient niet te worden uit
gesteld. Over het twijfeldeel kan dan
later nog een uitkering plaatsvinden.
Vrijdag 21 februari 1986
