Projekt "Start" van H.L.S.
Dordrecht levert levensvatbare
bedrijfjes op
Kommerciële Ekonomie aan de R.M.A.S. Goes
komt tegemoet aan vestigingseisen
De Middelbare Agrarische
School te Goes leidt op voor
fruitteler
Een dozijn broodbuffetten
De beste
manier
van groenten
bewaren
De presentatie van de bedrijven op de beurs in de Hogere Agrarische School
te Dordrecht. De firma BOM EP A introduceert een nieuw melkpak voor
gebruik bij de boerderijverkoop van melk.
Menigeen heeft wel eens plannen
gehad voor het starten van een
nieuw bedrijf. Slechts enkelen
komen tot werkelijke uitvoering
van deze plannen.
Studenten van de Hogere Land
bouw School te Dordrecht ont
wierpen hun eigen bedrijf in het
kader van het projekt "Start".
(Eerder berichtten wij al over de
presentatie van de bedrijven in
ZLM-blad van 18 oktober). Aan
deze opgave was echter ook een
wedstrijd verbonden, waarbij een
deskundige jury de drie beste be
drijven uit het totaal van zestien
zou kiezen. De bedrijven zijn op
negen punten beoordeeld, name
lijk: originaliteit, aanpak markt
verkenning, afbakening van de
markt, financieel plan, toekomst
plan, toeleveranciers, kans van
slagen, presentatie, en onderne
mersschap. De uitslag heeft lang
op zich laten wachten, maar is nu
bekend gemaakt.
Op de eerste plaats kwam het be
drijf "Role" (R. v. Rooyen, H.
van Leeuwen) een bedrijf wat
kunststoffen vloer- en wandbek-
leding voor de landbouw wil gaan
verkopen. Uitgangspunt is een
bestaand produkt wat reeds met
succes in de industrie toepassing
vindt. Als tweede eindigde het
bedrijf "Melissant/Ende fruit in
dustrie (MEFI) van M. v.d. Ende
en M. Melissant. Zij willen ver
werkte vakuumverpakte appel
schijfjes, blokjes en reepjes voor
gebruik in bakkerijen gaan pro
duceren. Het bedrijf BOMEPA
(A. Rodenburg en J. Gerrickens)
veroverde zijn derde plaats met
de introduktie van kartonnen
melkpakken, die gebruikt kun
nen worden voor de verpakking
van boerenmelk en karnemelk.
Het laatste bedrijf skoorde hoog
door de originaliteit van hun idee.
De verpakking is nieuw en in
verhouding tot de nu vaak ge
bruikte plastik pot goedkoop. Zij
willen zich richten op de markt
van zelfkazers.
Een essentieel punt bij het opzet
ten van een nieuw bedrijf is de
kennis van de markt voor het te
voeren produkt. Echter het grote
probleem is vaak een goede en
goedkope manier te vinden om
deze kennis op te doen.
De winnaars bleken geen dufe
marktonderzoeken nodig te heb
ben, maar verkregen hun infor
matie veelal via konsulentschap-
pen, produktschappen- en een
korte verkenning van de markt
door een kleine enquête bij po
tentiële afnemers. Het grootste
probleem hadden de bedrijven
met het inschatten van de kon-
kurrentie en hun voordeel in de
markt (service, specialisatie). Zo
had het bedrijfje Rolé op grond
van gegevens over stallenbouw en
stalrenovatie de potentiële markt
bepaald en door middel van een
enquête onder proefboerderijen
en konsulentschappen de moge
lijkheden in de markt bepaald.
Als slot van het bedrijfsplan
moesten de deelnemers een be-
drijfsekonomische begroting ma
ken voor de eerste jaren na de
oprichting. De financiering door
de banken geeft door de onze
kerheid en de vaak niet erg rea
listische kalkulatie veel proble
men. Zo ook bij de winnaars van
deze wedstrijd. Rolé werd win
naar omdat zij slim gebruik
maakten van mogelijke financie-
ringsvormen als leasing en zo tot
een goed en ook reëel plan kwa
men.
Uit het gevarieerde aanbod van
ideeën voor nieuwe bedrijven die
het projekt voortbracht zijn er
enkelen, die zeker kans van slagen
hebben. Naast de al genoemde
punten blijkt uit het projekt dat
sleutelbegrippen voor een goed
startplan zijn: low budget-plan
ning, kleinschalig denken en niet
verwachten direkt een volledige
dagtaak te vinden in het bedrijf.
Ing. E.C. Wöhler
Reeds een groot aantal jaren staat het vak Fruitteelt op het lespro
gramma van de M.A.S. te Goes en het levert als zodanig een moge
lijkheid tot opleiding in deze bedrijfstak in Zuidwest Nederland.
Aangezien deze scholingsmogelijkheid voor dit gebied van groot belang
is, willen we deze in dit artikel onder aandacht van de lezer brengen.
Keuzevak
In de 3e klas van de A-richting wordt
Fruitteelt als keuzevak gegeven en
het is dus een eindeksamenvak. Zes
lesuren per week worden er aan be
steed. In de theoretische lessen - 4 les
uren per week - komt de totale
fruitteelt aan de orde.
U kunt denken aan teelttechnische
aspekten zoals rassenkeuze, plant-
systemen en groei- bloeiverhoudin-
gen, maar ook aan mechanisatie, be
drijfsgebouwen, koeling en bewaring
en bedrijfsekonomie. Daarnaast
wordt uitvoerig ingegaan op de
schimmel- en bakterieziekten en op
schadelijke en nuttige insekten. Ge
wasbescherming komt natuurlijk
ook aan de orde.
Praktisch gedeelte
Naast de vier uren theorie zijn er per
week twee praktijkuren beschikbaar.
In de winter worden deze besteed
aan de snoei.
In de andere schoolweken worden er
veel ekskursies gemaakt om de ver
scheidenheid van bedrijfstypen on
der de aandacht van de leerlingen te
brengen. We bezoeken het gezinsbe
drijf met alleen fruit, het bedrijf met
nog een tweede teelt zoals boomteelt
of akkerbouw, het fruitbedrijf waar
alle arbeidskrachten in loondiènst
zijn of het bedrijf met één vaste me
dewerker.
Toekomstige ondernemer
Gesprekken met fruittelers, waarin
positieve en negatieve kanten van de
bedrijfsvoering aan de orde komen,
kunnen zeer leerzaam zijn en ook
nieuwe perspektieven openen voor
het toekomstig ondernemerschap
van de leerling. Naast deze bedrijfs
bezoeken is er ook nog aandacht
voor het onderzoek op proeftuinen
en voor het afzetgebeuren op veilin
gen.
Einddoel
Het einddoel van dit ene leerjaar is
dat de leerling die de school verlaat
theoretisch en praktisch goed op de
hoogte is van de fruitteelt.
Helaas is het aantal lesuren, dat be
schikbaar is voor de praktische
scholing niet groot.
Als daaraan behoefte bestaat kan dat
na de schooljaren natuurlijk nog
worden aangevuld met kursussen of
fruitteelt-vakschool.
Tenslotte kan nog vermeld worden
dat per jaar ongeveer twintig stu
denten in deze richting afstuderen.
Ir. M.J. van der Weele - Minderhoud
lerares fruitteelt
In deze nieuw verschenen brochure wordt geprobeerd brood niet alleen als droge
boterhammen te zien.
AI vele jaren speelt brood een hoofdrol in onze voeding. Het is gezond, je blijft
slank en het kan veel eetplezier verschaffen zoals deze brochure laat zien. In deze
brochure worden per provincie twaalf mogelijkheden geboden voor een brood
maaltijd van zo'n tien personen, met specialiteiten uit iedere provincie.
Voorts is een suggestie uitgewerkt voor een speciaal Bruidsbuffet.
Verwacht mag worden dat na het lezen van deze brochure veelvuldig gebruik zal
worden gemaakt van deze feestelijke broodbuffetten in de Horeca en elders
omdat juist brood de prijs, variatie en de gezelligheid mee heeft.
De brochure kunt u aanvragen bij de Stichting Voorlichting Brood, Eisenho
wer laan 128, 2517 KM Den Haag.
Ieder kan vrij een landbouwbedrijf beginnen, men hoeft niet te vol
doen aan vestigingseisen. Een aantal bedrijven in de periferie van de
landbouw valt wel onder de vestigingswetten, b.v. een landbouwme-
chanisatiebedrijf, een landbouwspuitbedrijf, een bloemenwinkel, een
tuincentrum.
Aan de landbouwscholen is een toenemend aantal leerlingen dat in
de periferie van de landbouw, of zelfs daarbuiten, zijn toekomst ziet.
Wanneer men zich dan als zelfstandige wil vestigen, krijgt men te ma
ken met de vestigingseisen.
Door aanpassingen van het lesprogramma is het sinds kort mogelijk
dat het diploma van de Middelbare Land- of Tuinbouwschool aan deze
eisen voldoet.
Men voldoet aan de vestigingswet Be
drijven wanneer men ekonomie (vroe
ger ekonomie I of ekonomie II) in het
vakkenpakket heeft.
Voor de Vestigingswet Detailhandel
geldt hetzelfde en bovendien moet ek-
samen gedaan zijn in het vak Kom
merciële Ekonomie, waarvoor
minstens het cijfer 6 als eksamencij-
fer behaald is.
Het vak kommerciële ekonomie is
verbonden aan een bepaalde detail
handelsbranche, die samenhangt met
het hoofdvak.
Voor de agrarische scholen zijn deze
branches: a. bloemen, planten, tuin-
artikelen; b. aardappelen, groenten
en fruit; c. levensmiddelen en d.
dieren.
De situatie aan de M.A.S. te Goes
Aan de M.A.S. in Goes, waar de
'Plantaardige Produktie' het hoofd
vak is, kan men eksamen doen in de
detailhandelsbranche 'aardappelen,
groenten en fruit'. Heeft men een
maal een vestigingsvergunning voor
de detailhandel, dan mag men 'vrij
wel alles' verkopen.
Tegenover de klant moet men dan
waarmaken voldoende vakkundige
voorlichting te kunnen geven over
branche-vreemde artikelen.
Welke leerlingen?
Bij invoering van een nieuw vak moet
er ruimte gevonden worden in het
rooster. Voor de M.A.S. in Goes be
tekent dit, dat leerlingen in de 3A klas
een keuze kunnen maken tussen
Kommerciële Ekonomie en Engels als
eksamenvak.
In de 2B klas moet gekozen worden
tussen Kommerciële Ekonomie (7e
vak) en lassen.
In het lesrooster zijn voor Kommer
ciële Ekonomie 2 lesuren per week be
schikbaar. Men kan volstaan met zo
weinig uren, omdat een aantal aspek
ten aan de orde komen in de vakken
algemene- en agrarische ekonomie,
rechts- en wetskennis en bedrijfseko
nomie. Wel moet de leerling bereid
zijn voldoende aandacht aan huis
werk te besteden.
Sedert de invoering in het schooljaar
1984/85 is er ruime belangstelling ge
weest onder de leerlingen.
Inhaalkursus
Voor gediplomeerden van Middelbare
Land- en Tuinbouwscholen bestaat de
mogelijkheid een inhaalkursus te vol
gen, waar, bij voldoende eksamenre-
sultaat, alsnog aan de eisen van de
Vestigingswet Detailhandel kan wor
den voldaan. Hierbij moet aan de vol
gende eisen worden voldaan:
- in het bezit van het diploma mid
delbare Land- of Tuinbouwschool
afgegeven na 1 januari 1981;
- het vak ekonomie of ekonomie I
of ekonomie II in het eksamen-
pakket.
Aan de R.M.A.S. te Goes bestaan
plannen om in het schooljaar
1986/1987 een inhaalkursus te orga
niseren in de branche 'aardappelen,
groenten en fruit'. Het aantal lesuren
is 4 per week (2 uur kommerciële eko
nomie, 2 uur vakkennis) gedurende
één schooljaar.
Men doet op dezelfde tijd eksamen als
de gewone dagschool.
Belangstellenden die in aanmerking
komen worden verzocht zich zo spoe
dig mogelijk, doch uiterlijk 14 maart
aan te melden aan de school, tel.
01100 - 27203.
ir. H.M. van der Weele
leraar ekonomische vakken
Rijks Middelbare Agrarische
School
De RMAS te Goes organiseert een
Open Dag op vrijdag 21 februari a.s.
van 13.00 tot 16.00 uur. Het adres
van de school is Ravelijn de Groene
Jager 8, Goes, tel. 01100-27203. De
school heeft onlangs een folder uitge
geven waarin u alle gegevens over het
middelbaar agrarisch onderwijs in
Goes kunt vinden. U kunt deze aan
vragen bij de school.
Uit ervaring weet iedereen wel
dat gesneden groenten niet te
lang kunnen worden bewaard,
ook al gaan ze de koelkast in. Het
beste is om gesneden groenten op
de dag van aankoop te bereiden.
Iets anders is het als het om on
gesneden groenten gaat. Daar
voor zijn goede tips verzameld in
een boekje dat door de Stichting
Propaganda Groenten en Fruit is
uitgegeven. In dit boekje staan
talrijke wetenswaardigheden
over bewaarmethoden, bereiding
en verkrijgbaarheid van groenten
en fruit, alsmede een groot aantal
gemakkelijke recepten.
In het hoofdstuk "Groente be
waar je zó" is in een overzichte
lijke tabel met duidelijke tekens
aangegeven hoe de beste manier
van groenten bewaren is.
Het boekje met de titel "Varieer
en kombineer met groenten en
fruit" is te koop voor 4.80 (in-
klusief verzendkosten), over te
maken op gironummer 42.57.200
t.n.v. Stichting Propaganda
Groenten en Fruit te 's-
Gravenhage, met vermelding van
titel en aantal.
8
Vrijdag 14 februari 1986
