In Saudi Arabië is
tarweproduktie 'big business*
De produktie van tarwe in Saudi
Arabië onderging sinds 1979 een
stormachtige ontwikkeling; was de
zelfvoorzieningsgraad 1978-'79
nog 2,1% bij een produktie van
ongeveer 17.000 ton, de tarwe
oogst van 1984 resulteerde in een
produktie van meer dan 1 miljoen
ton (officiële schatting 1,3 miljoen
ton) en een zelfvoorzieningsgraad
van meer dan 100%.
Deze produktiegroei is in grote
mate te danken aan door de Sau-
dische overheid gegeven stimulan
sen. In het geheel der
landbouwstimuleringsmaatregelen
die op zich weer deel uitmaken van
het derde vijfjarenplan (1980-'85)
neemt het gewas tarwe een unie
ke plaats in door de attraktieve ga
rantieprijs van SR 3,50 per kg (die
tot eind '84 gehandhaafd bleef),
naast de in breder verband gelden
de subsidies en leningen. Zo wor
den landbouwmachines,
generatoren en pompen, alsmede
kunstmest voor ongeveer 50% ge
subsidieerd, terwijl voor een deel
der resterende investering leningen
(tegen 2% rente) kunnen worden
verkregen. Eén en ander maakte
de tarwe produktie dermate lukra-
tief dat investeringen in 2 jaar zijn
terug te verdienen, waarna er der
halve flinke winsten kunnen wor
den behaald.
Beperkingen
De grote beperkingen in de ont
wikkeling van de Saudi Arabische
landbouw zijn water en klimaat.
Zijn de klimatologische proble
men te omzeilen door een goede
seizoenmatige produktieplanning,
de waterproblemen zijn dat niet.
Omdat de regenval gemiddeld ge
nomen niet meer dan 77 mm per
jaar bedraagt, moet het gehele
tarwe-areaal worden geïrrigeerd.
Hiertoe wordt water opgepompt
uit waterhoudende lagen ('aqui
fers'), liggend op dieptes variërend
van 50 tot 800 meter). Deze
De beregeningsinstallatie staat op gro
te trekkermeien boven het tarweveld.
aquifers worden echter maar ge
deeltelijk aangevuld met regenwa
ter, zodat ze op den duur uitgeput
zullen raken; nu al is het waterni-
vo op verschillende plaatsen in het
Koninkrijk sterk gezakt (5 meter
of meer per jaar).
De toekomst van de landbouw en
dus ook de tarweproduktie is ge
heel afhankelijk van een goed be
leid voor het beheer van het
beschikbare water.
Produktie
De tabel illustreert de recente ont
wikkelingen in de tarwesektor.
Voor deze sektor beschikte Saudi
Arabië in 1983 over een opslagka-
paciteit van circa 900.000 ton. De
totale maalkapaciteit nam toe van
3.300 ton per dag in 1982 tot 3.800
ton per dag in 1984. Het aantal
tarweboeren nam toe van zo'n
8.700 in 1981 naar bijna 12.000 in
1984.
Er wordt voor verreweg het groot
ste gedeelte geproduceerd op een
moderne grootschalige wijze, in
eenheden van 50 ha, overeen
komstig de gemiddelde oppervlak
te die een
center-pivot-beregeningssysteem
bestrijkt.
Eén producent, Hail Agricultural
Development Co, was afgelopen
-
seizoen goed voor 10% van de
totale produktie, 100.000 ton
tarwe, geproduceerd op 16.000
ha, oftewel 6,3 ton/ha. Echter
ook de andere open agrarische
vennootschappen zoals Nadex
40.000 ton), Inma, Tabuk (20.000
ton) en Qassim zijn grote produ
centen. Daarenboven zijn er diver
se partikulieren met arealen tarwe
in de orde van grootte van 3.000
tot 12.000 ha.
Uit de groei van de produktie kan
worden afgeleid, dat in het seizoen
1983-'84 ongeveer 100.000 ha aan
het bestaande areaal werd toege
voegd. Als daarbij in ogenschouw
wordt genomen, dat per pivot in-
klusief landegalisatie en aanschaf
van machinerieën en het slaan van
een put een bedrag van 1 mil
joen SR wordt geïnvesteerd, dan
is het duidelijk dat het hier om
'big business' gaat.
SR Saudi Riyal (1 SR
ƒ0,8022; 22/11-'85).
Groeiende produktie en afnemen
de importen in Saudische tarwe
sektor
Rassenkeuze
De rassenkeuze wordt bepaald
door de General Organisation for
Grain Silos Flour Mills
(GOGSFM) in overleg met het Mi
nistry of Agriculture Water. Het
afgelopen seizoen werden vooral
de rassen Yecora Rojo, Probred
en Westbred ingezaaid. Er wordt
voortdurend naar nieuwe rassen
gezocht om de als gevolg van mo
nokuituur optredende problemen
het hoofd te kunnen bieden.
Centraal uitvoerend orgaan
De zojuist al aangestipte General
Organisation for Grain Silos
Flour Mills speelt in het tarwe-
gebeuren een centrale rol als het
uitvoerende orgaan. De geprodu
ceerde tarwe moet bij de
Eenheden van ongeveer 50 ha, overeenkomstig de gemiddelde door een center-pivot-beregeningssysteem
bestreken oppervlakte
vV'!vy V:,;;.
Center-pivot-beregeningsinsta/latie
GOGSFM worden ingeleverd
waarna betaling, in fasen, volgt
De organisatie ontvangt de tarwe
op diverse plaatsen in het land
onder meer in Jeddah, Riyadh
Hail, Qassim, Dammam, Khamis
Mushayt, terwijl aan nieuwe ont
vangstpunten in Tabuk en Wadi
Dawassir wordt gewerkt. De totale
kapaciteit van de bestaande ont-
vangstpunten is 885.000 ton. Pro
ducenten die meer dan 500 ton
produceren moeten de tarwe zelf,
tijdelijk, kunnen opslaan.
Op 5 plaatsen (Jeddah, Riyadh,
Dammam, Qassim en Khamis
Mushayt) wordt de ontvangen tar
we vermaald. Ondanks de hoge
aankoopprijzen worden de konsu-
mentenprijzen laag gehouden: aan
bakkerijen en andere detaillisten
wordt 16 tot 18 SR per zak van 45
kg gerekend (afhankelijk van de
soort vermaling), terwijl bij
rechtstreekse verkoop aan de kon-
sument 19 tot 21 SR moet worden
betaald.
Een eenvoudige rekensom leert,
dat de Saudische overheid op de
ze manier alleen al 3 miljard SR
per jaar moet toeleggen op het
budget van de GOGSFM.
Geen eksport van water uit de
woestijn
Nu de zelfvoorzieningsgraad is be
reikt, wordt de toekomstvraag nij
pend. De tarweproduktie die de
afgelopen jaren zo snel is ge
groeid, moet worden afgeremd,
terwijl tegelijkertijd een verbre
ding van de agrarische produktie
tot stand zou moeten komen. Bin
nen het Ministerie van Agricultu
re Water zijn kostprijsstudies
uitgevoerd, die uitwijzen dat zelfs
bij een tarweprijs van 1 SR door
de efficiënte landbouwbedrijven
nog winstgevend kan worden ge
produceerd. Eind 1984 werd de
tarweprijs verlaagd tot 2 SR per
kg, met de toezegging dat die prijs
de komende vier jaar gehandhaafd
zal worden.
Deze prijsverlaging zal naar de
overheid hoopt, leiden tot een gro
tere aktiviteit in andere agrarische
sektoren, zoals de teelt van vee
voedergewassen, groenten en fruit
en de rundveemesterij, terwijl ook
de al wat beter ontwikkelde sek
toren als de pluimvee- en de melk
veehouderij, weer wat meer
aandacht zouden kunnen krijgen.
Hoe dit ook zij, vast staat dat de
tarweproduktie al op korte ter
mijn zal moeten worden beperkt.
Het heeft immers weinig zin der
mate dure overschotten buiten het
Koninkrijk af te gaan zettenmen
zou dan 'water uit de woestijn'
gaan eksporteren.
Of deze produktiebeperking uit
sluitend door middel van prijsaan
passingen zou kunnen worden
afgedwongen, of dat tevens tot
kwoteringsmaatregelen zal moeten
worden overgegaan, is vooralsnog
een open vraag. Wel is het zeker
dat er eind 1985 wederom meer
tarwe werd geoogst dan vorig jaar.
(Buro Landbouwattaché Riyadh)
Groeiende produktie en afnemende importen in Saudische tarwe
sektor
(1978-1985 in tonnen)
Tarweproduktie Tarwe-import Tarwebloemimport
1978-79
1979-'80
1980-'81
1981-82
1982-83
1983-84
3.500
17.500
50.000
330.000
700.000
1.300.000
172.248
439.652
567.633
434.335
434.000
187.000
119.000
129.000
12
Vrijdag 14 februari 1986
W
Vi
