nieuws
uit
brussel
KNLC-bestuur over
verantwoord beheersen
Landbouwbeleid EG krijgt
sociale invalshoek
Forse prijskorting granen en
algemene bevriezing prijzen
KNLC: Dit
gaat te ver
Andriessen: Alle Nederlandse
graanboeren moeten heffing
betalen
jan werts
EG-landbouwbeleid
Evaluatienota
Nationale steun
Granen
Akkerbouw-voorman
landbouwschap loopt
kwaad weg
De Europese Commissie wil de prijzen van de belangrijkste landbouw-
produkten op het niveau van 1985 bevriezen. Daarnaast wil zij een
medeverantwoordelijkheidsheffing ten laste van de telers in de graan
sector van drie pocent instellen. Met de opbrengst wil men in Brussel
de afzet van overtollig graan buiten de Euromarkt ten dele gaan fi
nancieren.
De garantieprijs van voedergranen
gaat bovendien vijf procent omlaag;
van gerst met zelfs negen procent.
Verder wordt de mogelijkheid om
overschotten tegen garantieprijzen via
de overheid af te zetten beperkt tot de
periode van december tot 30 april.
Voor zulk graan worden bovendien
de kwaliteitseisen verscherpt. In twee
jaar tijd wordt de mogelijkheid om
overtollig rundvlees te intervenieren
(inleveren) opgeheven. Alleen bij bui
tengewone situaties zal men zulk een
interventie nog willen aanwenden. In
plaats daarvan komt er een directe
steun van maximaal 2.500 gulden per
veehouder per jaar, alleen bestemd
voor veebedrijven zonder melkkoei
en. De nationale regeringen mogen
die premie uit eigen zak verdubbelen.
Voor de zuivel is van belang dat de
boter-vet verhouding (opnieuw) in die
zin wordt gewijzigd dat de boter vier
procent minder en het melkpoeder 3,5
procent meer oplevert. Omdat men
voorziet dat steeds vaker
superheffings-gelden geïncasseerd
moeten gaan worden, wil men dat niet
meer jaarlijks, maar halfjaarlijks
gaan innen.
Voor Nederland is het een meevaller
dat Brussel de monetaire compensa
tie (exportsubsidies) niet wil vermin
deren, zoals aanvankelijk was voor-
*zien. Landbouwcommissaris mr. F.
Andriessen verklaarde bij de presen
tatie van zijn pakket voorstellen,
woensdagavond in Brussel, "dat het
totale prijzenpakket van dit jaar voor
de landbouw een substantiële aderla
ting betekent". Voor de voedergranen
spreekt hij van "een niet onbelangrij
ke daling'van de prijs die de teler van
af de komende oogst zal ontvangen.
Andriessen zei verder dat hij geen rek
ziet in zijn voorstellen. Zoals bekend
is het gebruik dat de ministers van
Landbouw die uiteindelijk de maat
regelen moeten vaststellen, de voor
stellen van de Commissie temperen,
zodat zij voor de agrarische bevolking
minder negatief uitpakken.
Opvallend is dat de Europese Com
missie, ondanks de prijsbevriezing die
zij voorstelt, dit jaar toch de zgn.
budgettaire discipline, waaraan zij ge
bonden is, moet overschrijden. Als
zij haar zin krijgt, moeten de twaalf
ministers van Financien nog 2 miljard
gulden extra gaan bijdragen, voorna
melijk voor de financiering van de ge
volgen van het dalen van de dollar
koers. Het laatste effect berekent men
in Brussel nu voor 1986 op tenminste
een kleine 2 miljard gulden aan extra
uitgaven. Dit omdat de Europese
overschotten op de wereldmarkt door
de dollarkoers steeds minder gaan op
brengen.
Waarnemend voorzitter van het KNLC de heer A.J.G. Doeleman,
sprak bij de opening van de op 4 februari j.l. gehouden hoofdbestuurs
vergadering over het bereiken van een mijlpaal. Hem viel de eer te
beurt om twee vrouwelijke, adviserende, hoofdbestuursleden, de
eersten, welkom te heten. De Nederlandse Bond van Plattelandsvrou
wen had namelijk de geboden gelegenheid benut om als zodanig de
dames C. Verwey-Scharleman en A. Geluk-Geluk aan te wijzen. Het
hoofdbestuur gaf zijn goedkeuring aan een door het dagelijks bestuur
uitgewerkt plan om vanaf 1 mei a.s. een automatische roulering over
de provinciale landbouwmaatschappijen toe te passen, wat de aan
wijzing van vier leden van het dagelijks bestuur betreft, die dan twee
jaar, eenmaal herkiesbaar, zitting hebben.
In afwachting van de op komst zijn
de Brusselse prijsvoorstellen voor
1986/'87 heeft het hoofdbestuur nog
eens zijn standpunt bepaald. Het
KNLC stelt zich achter het verlangen
van het COPA om volgens de uit
komst van de objektieve methode uit
te gaan van een gemiddelde prijsver
hoging van 4,7 procent, daarbij wel
de moeilijke situatie van de "over-
schotprodukten" in acht nemende.
Het hoofdbestuur vindt dat een uit
gavenplafond geen beletsel mag zijn
om de vanuit het verleden ontstane
voorraden op te ruimen, deels ook
nog door "gaten in de bescherming"
veroorzaakt. Een feitelijke prijsverla
ging, door allerlei begeleidende
marktmaatregelen, is voor het KNLC
niet aanvaardbaar.
Uit de zojuist verschenen evaluatieno
ta over de Nederlandse superheffing
valt af te leiden dat de korting op de
melkquota toch 9,55 procent zou blij
ven. Het hoofdbestuur kan niet ac-
Vrijdag 7 februari 1986
Het Koninklijk Nederlands
Landbouw-Comite vindt dat land
bouwcommissaris Andriessen te ver
gaat met zijn deze week bekend ge
maakte prijsvoorstellen. In een eerste
reactie wijst het KNLC erop dat met
deze voorstellen het prijsbeleid, en
dus de agrarische inkomens, helemaal
ondergeschikt wordt gemaakt aan de
problematiek van de overschotten.
Men vindt dat een prijsbevriezing dui
delijk genoeg is om de producenten
erop te wijzen hoe Iaat het is.
Hoewel het KNLC blij is dat er voor
de graansector geen contingentering
wordt voorgesteld, is er ook kritiek op
de voorgestelde medeverantwoorde
lijkheidsheffing. Het KNLC vindt het
onjuist dat zestig procent van de
graantelende bedrijven daaraan niet
mee hoeft te betalen. Daarmee wor
den de concurrentieverhoudingen
scheef getrokken.
Grote moeite heeft het KNLC met het
voorstel om twee keer per jaar super
heffing op melk te gaan innen. Dat
stelt de praktijk voor een onmogelij
ke opgave.
cepteren, dat minister Braks stelt dat
er onvoldoende melkquotum zou zijn
om hulp te bieden aan de resterende
knelgevallen van de superheffing. De
te besteden ruimte van de gezamen
lijke ondeischrijdingen, (waarbij la
ter de opkoop-resultaten zijn in te zet
ten) is groter dan de minister
voorwendt.
Een liquiditeitsoverbrugging met ge
bruik van melkquotum (LOF met
melk) was en is het geschikte middel
om die, nog steeds wachtende, knel
gevallen te helpen. De georganiseer
de landbouw heeft die "LOF-plus"
met individuele beoordeling bepleit.
Eerst werd die toegezegd, maar nu is
die weer ingeslikt. Het hoofdbestuur
toonde zich bijzonder misnoegd over
deze handelwijze.
Tenslotte betreurde het hoofdbestuur
de in de onlangs gehouden feestrede
van de KNBTB-voorzitter gemaakte
opmerking over een terwille van de
"grote" KNBTB wenselijke besluit
vorming met gekwalificeerde meer
derheid in de georganiseerde
landbouw.
Voor de afbouw van de overschotten - "een tijdbom onder de land
bouwpolitiek van de EG" - aldus landbouwcommissaris Andriessen
bij de presentatie van zijn prijspakket, denkt hij driejaar achtereen
2,5 miljard gulden extra nodig te hebben. Als dat program er komt
hoopt men vanaf 1988 de voorraden weer op een werkbaar niveau te
ruggebracht te hebben. Ten aanzien van de voorraden verklaarde An
driessen verder dat het in een normaal bedrijf ondenkbaar zou zijn
daar zo mee om te springen als de Europese Gemeenschap nu doet.
De voorraden ontwrichten momenteel
de markt. Dit terwijl het interven
tiestelsel er juist op was gericht om die
markt te stabiliseren. Tegelijk met het
ruimen van de voorraden moeten nu
in de rundvlees-, de zuivel- en de
graansector maatregelen worden ge
nomen die het ontstaan van nieuwe
grote overschotten voor de toekomst
voorkomen.
Met de uitwerking van vroegere sug
gesties uit het Groenboek (het discus
siestuk van vorige zomer) zegt An
driessen te voorkomen dat de Euro
pese landbouwprijzen drastisch ver
laagd moeten worden. Op basis van
de marktsituatie zou dat laatste vol
gens hem eigenlijk wel nodig zijn ge
weest. Andriessen zei verder dat hij
de komende weken de ministers, het
Europese Parlement en uiteraard de
Europese boeren ervan wil overtuigen
dat prijsbevriezing op zich al uitdraait
op extra uitgaven voor de EG. "Dat
betekent dat de regeringen de moed
en de wil moeten hebben om over de
korte termijn heen te kijken en zich
te oriënteren op een sanering voor de
langere termijn." Een gesaneerde
voorraad is de beste vriend en een te
grote voorraad de grootste vijand van
de Europese landbouw, aldus An
driessen in zijn uitvoerige toelichting
tot de massaal toegestroomde Euro
pese pers.
Voor het eerst, zo onderstreepte de
landbouwcommissaris, worden er nu
sociale elementen ingebouwd. Als
eerste voorbeeld noemde hij het voor
stel om bij iedere graanteler de eerste
25 ton van de oogst geheel vrij te stel
len van de
medeverantwoordelijkheid-heffing.
Zestig procent van de Europese
graanverbouwers blijft aldus geheel
buiten schot. Tweede voorbeeld is de
premie op slachtrunderen van vee
houders zonder melkvee. Die premie
van vijftig gulden per dier per jaar
wordt tot maximaal vijftig stuks vee
per bedrijf beperkt. Derde voorbeeld
is het structuurbeleid, waar de Euro
pese Commissie nog dit half jaar met
een pakket maatregelen komt, die met
name gericht zullen zijn op een ver
sterking van de positie van het kleine
boerenbedrijf. Het gaat om moderni
sering van de landbouw, steun voor
het onRfoduktief laten van landbouw
grond, meer hulp voor bergboeren en
landschapsbehoud plus een program
ma van bebossing. Volgens land
bouwcommissaris Andriessen (op dit
punt vanuit Nederland al eerder hef
tig bekritiseerd),^"moeten deze maat
regelen de kleine boer in de EG in
staat stellen zijn bedrijf voort te zet
ten, óók als de resultaten van die be
drijven in puur economische zin, een
voortzetting van dat bedrijf niet ge
heel zouden rechtvaardigen."
De voorstellen, zo onderstreepte An
driessen verder, zijn gebaseerd op (a)
een analyse van de marktsituatie, (b)
van de budgettaire mogelijkheden
voor het Europese landbouwbeleid,
(c) de objectieve verdedigbaarheid
van zo'n pakket, (d) de mate waarin
men bijdraagt aan het bieden van
perspectief op wat langere termijn
voor de Europese boerenbevolking.
Dat er binnenkort in Frankrijk en
West-Duitsland verkiezingen worden
gehouden heeft in dit geheel nauwe
lijks een rol gespeeld.
De Landbouwcommissaris erkent dat
momenteel via de pers uit allerlei
hoofdsteden berichten komen over op
handen zijnde nationale steun voor
boeren die door de Europese maatre
gelen worden getroffen. De Europe
se Commissie zal er alles aan doen dit
tij te keren. Voor wat het structuur
beleid echter betreft hoopt zij dat na
tionale regeringen wel meer geld in de
sanering van de land- en tuinbouw
willen gaan steken. Ten aanzien van
de verwerking van overtollige granen
via bio-ethanol verklaarde Andriessen
dat hij op langere termijn daarvan wel
wat verwacht, maar voor de korte ter
mijn ziet hij hier geen afzetkansen.
De voorstellen van Andriessen liggen
duidelijk in het verlengde van het
Groenboek en de consultaties die
daarover met de landbouwwereld zijn
gevoerd. Ook voor de granen en het
rundvlees liggen deze voorstellen in
het verlengde van de memoranda, die
de Europese Commissie hierover in de
voorbije maanden al had gepubli
ceerd. Vooralsnog hoopt die Europe
se Commissie dat zij bovendien steun
krijgt voor haar voorstel om 3 pro
cent van de huidige melkproduktie
over de hele EG gezien via een Euro
pese opkoopregeling te kunnen bij
eengaren.
Europees landbouwcommissaris Andriessen heeft vrijdag gedreigd met
het verlagen van de toegestane melkproduktie in de Europese Gemeen
schap met totaal drie miljoen ton als de raad van ministers van land
bouw geen overeenstemming bereikt over een Europese opkooprege
ling voor een evengrote hoeveelheid melk. Andriessen, die sprak voor
de bijzondere algemene ledenvergadering van de 90-jarige Koninklij
ke Nederlandse Tuinbouwbond in Arnhem, kondigde aan dat er voor
melkveehouders van 55 tot 65 jaar een regeling vervroegd uittreden
(VUT) komt. Uitgetreden boeren krijgen een uitkering voor elke hek-
tare grond die uit produktie wordt genomen. Als er jongere bed rij f-
sopvolgers zijn zullen zij alleen een produktie mogen beginnen waar
van geen overschotten zijn.
Ook komt er een soort beheersvergoe
ding voor boeren die natuurbescher-
mende maatregelen nemen. De land-
bouwkommissaris waarschuwde de
melkveehouders dat zij zich geen il
lusies hoeven te maken over een aan
gepast prijsbeleid als de produktiebe-
perking (kontingentering) langer blijft
bestaan. De beperking (superheffing)
geldt voorlopig voor de jaren
1984/1989.
De eind vorig jaar in de Verenigde
Staten aangenomen nieuwe land-
bouwwet (Farm Bill) en de lagere dol
larkoers gaan, zo zei Andriessen ver
der, de Europese Gemeenschap geld
kosten. De wereldprijzen voor graan
zullen gaan dalen waardoor de EG
hogere restituties moet geven op duur
der graan uit de EG dat op de wereld
markt moet worden afgezet. Daarbij
is de graanimporterende Sovjetunie
"lachende derde" aldus Andriessen,
die binnenkort spreekt met de nieu
we Amerikaanse minister van land
bouw Lyng. De wens van de georga
niseerde landbouw om de Europese
graanproducenten een heffing per
hektare op te leggen wees Andriessen
af. Hij houdt vast aan de eerdere
voorstellen van de kommissie om de
eerste 25 ton graan die wordt gepro
duceerd vrij te stellen van medeve
rantwoordelijkheidsheffing waarmee
maatregelen om de graanoverschotten
weg te werken worden gefinancierd.
Hierdoor worden kleine boeren ont
zien, terwijl vrijwel alle Nederlandse
graanboeren heffing zullen moeten
betalen. Behalve voor granen zal er
ook heffing moeten worden betaald
voor de produktie van oliehoudende
zaden. Gebeurt dit niet dan vindt er
een ongewenste produktieverschui-
ving plaats, zo vreest Andriessen.
Voorzitter J.D. Leeuwma van de
hoofdafdeling akkerbouw van het
landbouwschap is woensdag kwaad
weggelopen uit de algemene bestuurs
vergadering, nadat hij had geconsta
teerd dat adviseren van het bestuur
geen zin meer heeft. Al eerder had hij
het landbouwschap gewaarschuwd
dat het door zijn opstelling aangaan
de het markt- en prijsbeleid in de Eu
ropese gemeenschap in toenemende
mate dreigt te vervreemden van de
sector akkerbouw.
Het opmerkelijke incident deed zich
voor tijdens de behandeling van een
nota van het dagelijks bestuur over
het europees landbouwbeleid voor het
prijsjaar 1986/1987. Daarin werd
gesteld dat voor de graansector drasti
sche prijsverlagingen niet aanvaard
baar zijn. Leeuwma had ernstige be
zwaren tegen het woord "drastische".
Uit de gebruikte formulering zou vol
gens hem kunnen worden gelezen dat
enige prijsverlaging nog wel aan
vaardbaar zou zijn. Voor de Neder
landse graantelers, die de laatste ja
ren al ongeveer vijftien procent heb
ben ingeleverd, is een verdere verla
ging echter onaanvaardbaar.
