De maand februari op het
Zuidwestelijk Landbouwbedrijf
Even leek het er op dat 1986 net zo zou beginnen als 1985 (u weet
nog wel, strenge vorst tot in februari toe). Bij het schrijven van dit
artikel zo rond half januari is het echter al 7° boven nul. Maar voor
dat de maand februari om is kan er nog veel gebeuren. De stemming
is deze winter niet opperbest. Begrijpelijk, gezien de ontwikkelingen.
Het komt ook allemaal tegelijk; prijzen van o.a. aardappelen, uien
en vlas die ronduit slecht zijn en prijverwachtingen voor volgend jaar
die ook niet gunstig zijn. Laten we echter wel bedenken, dat b.v. een
betere aardappelprijs in 1986 al véél kan veranderen. Bovendien, ge
zondheid gaat nog steeds boven alles. Het is niet nodig dat een slechte
stemming overgaat in een depressieve stemming. De landbouw heeft
al voor hetere vuren gestaan. Ik ben ervan overtuigd dat u met vak
manschap en goed bedrijfsbeleid ook de huidige ontwikkelingen de
baas kunt blijven.
Let goed op de temperatuur van de bewaarprodukten
a is, -V
In wintertarwe vragen deze maand de vroege onkruidbestrijding en de stikstof-
bemesting de aandacht
Op de akkerbouwebedrijven is het
momenteel erg rustig. Wat heet ech
ter rustig als je ziet hoeveel vergade
ringen en bijeenkomsten er in de win
termaanden georganiseerd worden.
Het' is bijna niet te doen om ze alle
maal te bezoeken. U zult er voor uzelf
de meest interessante uit moeten
zoeken.
Goed bedrijfsbeleid noodzakelijk
In de meeste gebieden is er deze win
ter of zal er de volgende winter aan
dacht gevraagd moeten worden voor
de aktie "Rekenen vóór beslissen".
Deze aktie die gezamenlijk door het
konsulentschap en de SEV uitgevoerd
wordt is voor iedereen belangrijk.
Goed bedrijfsbeleid is alleen dan te
voeren wanneer u de kosten en op
brengsten van uw bedrijf op een rij
tje hebt staan. Bovengenoemde aktie-
heeft tot doel u meer inzicht te geven
in en ervaring opdoen met het goed
op een rij zetten van de kosten en op
brengsten op uw bedrijf. Hierbij kunt
u dan al vrij snel bepaalde konklusies
trekken, zoals b.v.:
- het saldo van gewas A is toch wel
laag;
- is loonwerk voordeliger dan eigen
mechanisatie?
- de toegerekende kosten van gewas
B zijn bij mij wel erg hoog.
Het zou mogelijk zijn dat u naar aan
leiding van deze konklusies nog wat
verder gaat rekenen en uw bedrijfs
beleid aan gaat passen.
Ook wanneer u niet aan deze aktie
mee kon doen is uw bedrijfsvoorlich-
ter altijd bereid om behulpzaam te
zijn.
Goed bedrijfsbeleid voeren is niet al
leen rekenen, maar vooral ook tech
nisch goede beslissingen nemen en uit
voeren. Het uitwisselen van ervarin
gen op technisch gebied is zeer nut
tig. Ook bij u in de buurt bestaan er
gewasstudieklubs, waarin u met el
kaar de teelt van een bepaald gewas
bekijkt en bespreekt. Iedere teler
(klein of groot) is van harte welkom.
Ook worden er elk jaar enkele belang
rijke naslagwerken uitgegeven. Hier
onder staat vermeld hoe u ze kunt
bestellen:
Handleiding 1986: de chemische
bestrijding van ziekten, plagen en on
kruiden in de landbouwgewassen.
Door storting van ƒ4,op giro
1690875 van het CAD voor Gewasbe
scherming te Wageningen.
Groene berichten van de PD. Prijs
ƒ20,—. Bestellen: Geertjesweg 15,
6706 EA Wageningen, per briefkaart.
Rassenlijst 1986. Prijs ƒ9.50.
Bestellen bij Leiter-Nijpels B.V.,
Maastricht, op nr. 679360352 van de
NMB, onder vermelding van 61e Ras
senlijst 1986.
Bouwplan en vruchtopvolging
Als u nog niet rond bent met het
bouwplan kunt u de mogelijk te te
len gewassen nog eens op een rij zet
ten. In de eerste plaats gaat het om
de financiële opbrengst. Deze is vast
te stellen met behulp van een saldo
berekening.
Naast het saldo kunnen ook andere
faktoren een rol spelen, zoals b.v. de
beschikbare arbeid of de mogelijkheid
voor het inzaaien van een ondervrucht
en/of groenbemester.
Als duidelijke inkomensverbeteraar
zou u kunnen denken aan enkele
groentegewassen. De teelt van een
aantal groentegewassen wordt in een
serie artikelen in een aantal land
bouwbladen geplaatst.
Ten aanzien van de vrucht wisseling
nog een aantal opmerkingen:
- een nauwe rotatie van een bepaald
gewas gaat vaak samen met negatie
ve verschijnselen zoals: ziekten, pla
gen en lagere opbrengsten.
- veldbonen vermeerderen ook het
bietecysteaaltje (St. Jansziekte) maar
worden zelf véél minder aangetast.
Veldbonen moeten in de vruchtwisse
ling op dezelfde lijn worden gezet als
groene erwten.
- uit het laatste onderzoek blijkt bij
de teelt van aardappelen na erwten de
opbrengst van de aardappelen wat te
gen te vallen.
Fosfaat- en kalibeniesting
Als de omstandigheden het toelaten
zal er in februari veel kunstmest
gestrooid worden. Zoals u misschien
weet is het op kleigronden nodig om
een basishoeveelheid aan fosfaat en
kali in de grond te hebben. De basis
behoort te zijn: een Pw-getal van 25
en een K-getal van 18. Het advies is
dan ook om naast uw bemesting voor
uw gewas ook (indien nodig) wat ex
tra te bemesten totdat u deze juiste
basis hebt bereikt. Grondonderzoek
geeft u de gewenste informatie over
uw bodemvruchtbaarheid. Mocht u
moeilijkheden hebben bij het opstel
len van uw bemestingsplan, dan kunt
u altijd uw bedrijfsvoorlichter raad
plegen.
Op de percelen waar nog kalizout
moet worden gestrooid dient dit zo
snel mogelijk te gebeuren. Denk er
wel om dat een aantal gewassen, b.v.
aardappelen, bieten en bruine bonen
gevoelig zijn voor chloorhoudende
kalizouten. Verder verhoogt een ka
libemesting, die in het voorjaar wordt
gegeven, de zoutkoncentratie in het
zaai- en poot bed.
Wintertarwe
Het kan nuttig zijn om nog in febru
ari een onkruidbestrijding met Her-
bogil of DNOC uit te voeren. Vooral
als er geen bodemherbicide in het na
jaar is gespoten of als er al wat pas
gekiemde kleefkruidplanten staan.
Vroeg spuiten met kleurstof betekent
wel dat nachtvorst in de periode van
spuiten schade kan geven. Als er te
gen duist plus kleefkruid moet wor
den gespoten kan Tolkan S of Fox-
tar DP gebruikt worden. Komt er
géén kleefkruid voor maar wel duist
dan is de keuze wat ruimer en kun
nen ook andere isoproturon bevatten
de middelen ingezet worden. Na het
spuiten van deze middelen kan er géén
grasgroenbemester ingezaaid worden.
De hoogte van de eerste N-gift op de
tarwe is afhankelijk van de voorraad
aan minerale N in de bodem. Wan
neer u 2e helft februari over deze ge-
gévens wilt beschikken, moet u uiter
lijk le week februari een monster la
ten nemen. De hoogte van de le gift
is 140 kg N-voorraad.
Op percelen met lage fosfaattoestan
den kan het zinvol zijn om de N in de
vorm van mengmest 26+14 0 of
23-23-0 te strooien.
Mocht er in februari een strenge
vorstperiode gevolg door droge op-
dooi komen dan kan het verstandig
zijn om op de zware kleigronden
45% afslibbaar) de grond wat aan te
drukken met een cambridgerol, met
het doel verdroging van wortels te
voorkomen. Let wel op dat deze be
werking op lichtere gronden flink na
delig is voor het waterbergend
vermogen.
Graszaad
De N-bemesting op graszaad moet in
februari plaatsvinden. Als de grond
diep bevroren is of als het gewas nog
erg klein is, kan overwogen worden
om de N in twee keer te strooien, de
le keer zo vroeg mogelijk, de 2e keer
zo'n 2-3 weken later. Dit om moge
lijke wortelverbranding te voorko
men. Bovendien heeft een klein gewas
niet meteen alle N nodig (met name
Engels raai).
Op diverse raaigras-percelen die wat
laat ontwikkeld zijn kan een onkruid
bestrijding met DNOC of Herbogil in
februari nodig zijn. Het gewas moet
3-4 blaadjes hebben en er is kans op
schade bij vorst. Bij aanwezigheid van
grotere muur of kleefkruid zal er wat
MCPP bijgevoegd moeten worden.
Het is veilig over een teelthandeling
overleg te hebben met de teeltbegelei
der van uw graszaadfirma.
Zomergerst
Als de bodemomstandigheden goed
zijn kan er reeds eind februari gerst
worden gezaaid. Slempgevoelige per
celen niet intensief bewerken. Een
zaaibedbereiding hoeft ook bij gerst
niet diep te zijn. Bij een grotere zaai-
diep van 3-4 cm zal de uitstoeling te
genvallen.
De laatste jaren bleek het aantal aren
per m2 zéér belangrijk voor een goe
de opbrengst. Geadviseerd wordt om
voor Trumpf een hoeveelheid zaai
zaad te gebruiken van 110-130 kg per
ha, afhankelijk van de grond. De N
dient voor brouwgerst in één keer te
worden gegeven. Het advies is 110 kg
N-bodemvoorraad 0-60 cm voor ras
sen met een gelijkwaardige stevigheid
als Trumpf. Hogere N-giften en/of
N-delingen zullen tot gevolg hebben
dat de brouwkwaliteit van de gerst
afneemt.
Karwij
Bijna alle onkruidbestrijdingsmidde
len moeten worden toegepast als de
kazrwij in rust is. Duist en straatgras
kunnen bestreden worden met Legu-
rame. Als er ook muur voorkomt kan
er 11/2 liter chloorprofam aan wor
den toegevoegd, mits de karwij nog
Konsulentschap voor de Akkerbouw
en de Tuinbouw te Goes
niet is uitgelopen. Tarwe-opslag kan
later worden bestreden met Fervinal
of Fusilade. Gramoxone is in karwij
niet meer toegelaten.
Wanneer geen duist en nog maar wei
nig andere kleine onkruiden voorko
men, kan ook zo vroeg mogelijk wor
den gespoten met Campagard. Als de
karwij net is uitgelopen kan nog Are-
sin worden gebruikt.
Aan karwij kan al vroeg N worden
gegeven. De hoeveelheid zal zo'n
90-120 kg N/ha zijn. Niet teveel, want
karwij mag niet legeren.
Aardappelen
Kondens ontstaat vooral wanneer het
buiten vriest. De lucht in de cel koelt
dan af tegen de koude buitenwanden
en dak. Nog voordat er grote drup
pels ontstaan moet er al begonnen
worden met intern ventileren. Ook is
het mogelijk om een afzuigventilator
of een cirkulatieventilator boven het
produkt te gebruiken. Ook een laag
stro boven het produkt doet goede
diensten. Als de temperatuur overdag
rondom 0° C schommelt kunnen de
deuren opengezet worden voor na
tuurlijke trek.
Bij het afleveren moeten blauwgevoe-
lige partijen opgewarmd worden tot
15°C. Sterk blauwgevoelige partijen
tot 18 a 20°C. Om 1 ton aardappelen
1°C in temperatuur te verhogen zijn
860 kcal nodig.
Om de temperatuur van 200 ton aar
dappelen van 6°C naar 16°C te ver
hogen zijn dan nodig; 200 ton x
10°C x 860 kcal 1.720.000 kcal.
Wil men deze opwarming in 3 dagen
bereiken, dan moet de verhitter een
kapaciteit hebben van 1.720.000 72
uur 24.000 kcal.
Als er alleen maar tussen 7.00 en
19.00 uur wordt verwarmd 12 uur)
en men wil toch in 3 dagen opwarmen
dan is er voor deze partij een kachel
nodig van 1.720.000 36 48.000
kcal.
Het is gewenst de kapaciteit met 10%
te verhogen, omdat er door lekkages
in de schuur vaak veel warmte verlo
ren gaat. Zorg bij het opwarmen voor
voldoende aanvoer van verse lucht
om zuurstofgebrek te voorkomen.
Als u van plant bent de aardappelen
nog langer te bewaren let dan op de
bewaartemperatuur:
voor verse konsumptie 5-6°C
voor frites 6-8°C
voor chips 7-9°C
Bieten
Op percelen waar kweek van beteke
nis voorkomt kan eventueel in febru
ari nog een bespuiting plaatsvinden
met 20 kg TCA. Zo mogelijk (en uit
eraard alleen onder droge omstandig
heden) in kombinatie met (na) een
egaliserende grondbewerking. Zeker
op lichte grond is een behandeling met
Fusilade of Fervinal, na opkomst van
de bieten, veiliger.
Kleine wenken
- Veldbonen moeten zo vroeg moge
lijk worden gezaaid. Een rijenbe-
mesting met fosfaat en een startgift
van 40 kg N zijn gewenst. Als de
mengmeststof 11-52-0 beschikbaar is
kan deze als rijenbemesting worden
gebruikt.
- Weet u al hoe u uw erwtenzaad gaat
ontsmetten? Dit jaar is het middel
Aliëtte toegelaten tegen valse meel
dauw en fusarium-voetziekte.
- Het is nog mogelijk om begin febru
ari een voorbewerking uit te voeren
over de ploegsnede. Hoe later in fe
bruari deze bewerking uitgevoerd
wordt, hoe groter de kans op een te
diepe en te losse ligging van het
zaaibed.
- Heeft bedrijfshygiëne bij u wel de
nodige aandacht? Probeer met z'n al
len om ziekten en plagen zoveel mo
gelijk te VOORKOMEN. Een voor
beeld: Deponeer de afvalgrond uit de
aardappelbewaarplaats zodanig dat ze
een zo klein mogelijke plaats inneemt,
gemakkelijk behandeld kan worden
met Prefix of Casoron of goed af te
dekken is met plastik, eventueel me
chanisch vrij van nieuwe uitloop is te
houden.
De bedrijfsvoorlichter
ing. W.L. van de Ree
Hieronder staan enkele voorbeelden van mogelijk in te zaaien gewassen met
hun saldo's.
gewas
opbrengst
kg/ha
prijs
gld/kg
bruto
hoofd-
orodukt
aeldopbrenqst
bij-
produkt
(qld/ha)
totaal
toege
rekende
kosten
saldo
E.M.
zomergerst
6000
0.53
3180
275
3455
870
2585
gr.erwten
4800
0.83
3984
200
4184
1250
2934
veldbonen
4900
0.77
3773
-
3773
1150
2623
teunisbloem
750
7.50
5625
-
5625
1350
4275
knolselderij
35000
0.23
8050
-
8050
2976
5074
12
Vrijdag 31 januari 1986