nieuws
uit
brussel
Produktiebeheersing met
prijsverhoging laatste redmiddel
voor Amerikaanse boeren"
Andriessentot dierenbeschermers:
Grote bedrijven moeten aan banden
jan werts
Mark Ritchie (demokraat uit Minnesota):
Bankkrisis
Derde Wereld
Algemene Ledenvergadering van de ZLM op
vrijdag 6 december a.s.
De tijd is gekomen om te overwegen
de grote intensieve, agrarische be
drijven aan banden te leggen. Want
de intensieve veehouderij veroor
zaakt steeds meer problemen. "Eco
nomische veehouderij gaat niet altijd
meer samen met het minimaal ve
reiste welzijn van de dieren". Dat
heeft Europees-landbouwcommissa
ris mr. Fr. Andriessen gezegd op het
congres van dierenbeschermers uit de
Europese Gemeenschap in Brussel.
Andriessen gaf enkele cijfers om zijn
stelling te onderstrepen. De gemid
delde varkenshouder uit de EG heeft
45 dieren in zijn hokken liggen. Maar
inmiddels komt al een kwart van het
varkensvlees in de EG van bedrijven
met meer dan duizend varkens. In de
veehouderij ligt het Europees ge
middelde op 35 dieren, maar een
derde van het vlees komt uit stallen,
waarin er meer dan honderd staan.
Tachtig procent van de braadkuikens
komt van bedrijven die er meer dan
tienduizend hebben. Door de sa
menhangende produktie-uitbreiding
van de afgelopen jaren is de EG nu 's
werelds grootste rundvleesleveran
cier geworden en (na China) de
tweede varkensproducent, aldus An
driessen.
In navolging van wat de dierenbe
schermers al langer beweren ver
klaarde de landbouwcommissaris
nu, dat de intensieve veehouderij
problemen oproept ten aanzien van
A. de gezondheid van de betrokken
dieren, B. de kwaliteit van het vlees,
C. de bescherming van het milieu
(mestoverschotten), D. het welzijn
van de dieren.
"Ik denk dat niet alleen de meeste
boerenmaar ook rijen politici en
boerenvoormannen nog geen idee
hebben wat er werkelijk met de
Amerikaanse landbouw aan het
gebeuren is. Als de regering het
roer niet omgooit, dan gaat ko
mende twee a drie jaar in mijn
staat de helft van de boerenbedrij
ven over de kop. Kunt u zich voor
stellen dat in een paar jaar tijd de
helft van de Nederlandse boeren
failliet gaat?" Mark Ritchie,
werkzaam op het ministerie van
Landbouw in de staat Minnesota
kijkt ongelovig om zich heen. Hij
lijkt begrip te vragen voor zijn
vernietigende oordeel over de
Reagan-administrationen het
naar zijn mening desastreuze be
leid dat de Amerikaanse regering
momenteel uitstippelt voor de ko
mende jaren.
Op zijn ministerie "doet" Ritchie
de nationale landbouwpolitiek en
in alle uithoeken van de States
maken de heren politici zich op
voor de komende verkiezingen
van de Senaat, waarin de repu
blikeinen nu nog een kleine
meerderheid hebben. Met na
druk op het woordje nog, want als
het aan Ritchie ligt komt daar na
de verkiezingen verandering in
en kan de broodnodige koerswij
ziging van het landbouwbeleid
alsnog worden doorgevoerd.
Ritchie maakt een enkele weken
durende oriëntatiereis door Eu
ropa. Hij 'houdt inleidingen in
enkele Europese hoofdsteden,
praat met Euro-parlementariërs
en landbouwvoormannen, be
zoekt de leiders van grote land-
bouwkoöperaties en overlegt met
COPA (de Europese boerenorga-
nisatie), hoe de landbouw in
wereldwijd verband verder moet.
Of hij bij COPA veel verder komt
is zeer de vraag, nu het graanme-
morandum het Europese boeren-
kamp in vier of vijf verschillende
kampen heeft gespleten. Maar
ook met die wetenschap kun je als
politicus wat doen...
Om de ernst van de situatie te
schetsen, geeft Ritchie een paar
cijfers: in Minnesota en vijf na
burige staten legt nu elke maand
1% van de agrarische bedrijven
het loodje. De prijzen van land
bouwgrond zijn de laatste vijf
jaar dramatisch gekelderd (sinds
1980 met 50 tot 75%) en het laat
ste kwartaal zijn zelfs waardeda
lingen gekonstateerd van 10% per
kwartaal. Boerderijen gaan voor
een habbekrats van de hand. In
Kansas, zo vertelt Ritchie, werd
onlangs een boerderij met 150 ha
goede grond met een nieuw
woonhuis en bedrijfsgebouwen
voor 30.000 dollar (zo'n
90.000,— verkocht! De prijzen
van trekkers en kombines hebben
sinds 1980 eveneens een vrije val
gemaakt.
In Amerika spreekt men niet
meer uitsluitend over een land-
bouwkrisis maar ook over een
internationale bankkrisis. Ban
ken of hun overkoepelende orga
nisaties die in de zeventigerjaren
het vuur uit de sloffen liepen om
de boeren geld te laten lenen (de
grond was immers geld genoeg
waard) kloppen nu aan bij de re
gering voor gigantische steunbe
dragen om te redden wat er te
redden valt. Europese en Japanse
banken en multinationals die in
de VS kapitalen hebben geïnves
teerd kunnen mogelijk grote be
dragen verliezen. De regering
Reagan, die fors op de landbouw
wil bezuinigen, zal de Ameri
kaanse banken slechts ten dele te
hulp schieten. De rente.(nu 12%)
dreigt te stijgen en zelfs in de
meest konservatieve staten gelo
ven vele boeren niet meer dat de
vrije markt hun inkomens op den
duur weer op zal krikken, nadat
de graanprijzen stap voor stap
worden verlaagd om de export op
te vijzelen.
De konklusie van Ritchie: zo kan
het niet doorgaan, ondanks dat
de voorzitter van Farm Bureau
(de grootste landbouworganisa
tie) publiekelijk beweert dat hij
geen enkele boer kent die in pro
duktiebeheersing gelooft. Een re
cente enquête onder de konser
vatieve boeren in Kansas laat
zien, zo beweert Ritchie, dat
driekwart van de boeren denkt
aan een of andere vorm van pro
duktiebeheersing in kombinatie
met hogere opbrengstprijzen. De
Senaatsverkiezingen worden des
te interessanter nu 22 republi
keinse senatoren herkozen moe
ten worden; 14 van hen komen
uit staten waar de boeren de
zwaarste klappen krijgen. Rit
chie: "het landbouwvraagstuk
wordt het belangrijkste onder
werp bij de verkiezingen. De eer
ste stap voor verlaging van de
Amerikaanse graanprijzen (prijs-
zetter op de wereldmarkt) wordt
de komende weken gezet ep wat
dat betekent voor de Europese
boeren zal de komende jaren wel
blijken, want er moet 20% van de
prijs af!"
Het Groenboek van Andriessen
en het graanmemorandum krij
gen geen applaus van Ritchie
omdat daarin naar zijn mening
geen wezenlijke oplossingen
worden geboden. Bovendien ver
sterkt het de Amerikaanse ma
kers van het landbouwbeleid in
de mening dat ze ook die kant
niet op moeten. Internationaal
overleg ïn bijvoorbeeld GATT-
verband moet in de visie van Rit
chie de sleutel aanreiken voor een
oplossing van de landbouwpro
blemen in zowel de VS als de EG.
Er zullen afspraken moeten ko
men over de verdeling van afzet
markten en het treffen van ge
lijksoortige im- en exportregiems,
waarbij de EG toch tot op zekere
hoogte een eigen EG-landbouw-
beleid kan blijven voeren. Ritchie
beweert dat de ideeën-over pro
duktiebeheersing in kombinatie
met prijsverhoging terrein win
nen in de VS. "En", zo voegt hij
eraan toe, "bij prijsverlagingen
voor granen snijdt het mes aan
twee kanten. In grote graanpro-
ducerende landen zoals Brazilië
en Argentinië hebben Ameri
kaanse banken en beleggers gi
gantisch geïnvesteerd. Ook zij
willen hogere graanprijzen, zodat
de Brazilianen en Argentijnen
hun schulden kunnen afbetalen".
Ritchie bepleit aan beide kanten
van de oceaan een vorm van pro
duktiebeheersing, waardoor ook
ontwikkelingslanden exportkan
sen krijgen en in de Derde
Wereld de vraag naar bijvoor
beeld industrieprodukten kan
worden gestimuleerd. Gebeurt
Batterij-kip
Andriessen besloot zijn betoog met
er op te wijzen dat hij op korte ter>
mijn geen ingrijpende maatregelen
verwacht. Hij wees naar het alsmaar
voortslepende overleg voor een door
alle EG-landen aanvaarde legkip
pen-batterij. Juist deze week bleek
(opnieuw) dat, nu alle ministers het
hierover eens zijn op de Doon Ko-
foed na, dat ene land alles blokkeert.
Volgens minister Braks nemen de
Denen de zaak zó hoog op, dat zij
zelfs er op zinspelen eieren uit lan
den waar de kippen geen 600 m2
ruimte krijgen (het Deense mini
mum) te gaan weren. Braks vroeg
zich af of de Denen met dergelijke
dwarsliggerij soms hun toekomstig
uittreden uit de EG voorbereiden.
Hij ziet het er nog van komen dat de
grote producenten van eieren -
West-Duitsland, Nederland. Enge
land, Frankrijk - binnenkort de kop
pen bij elkaar steken en op bftsis van
het bereikte Europese compromis
van minimaal 450 cm. besluiten om
dit buiten de EG om niet vanaf 1988,
maar zelfs al twee jaar eerder in te
voeren.
Hormonen
Voor het eerst bespraken de minis
het niet, dan zullen behalve de
boeren in eigen land ook de Der
de Wereldlanden de dupe wor
den.
Mijnheer Andriessen kan ook niet
bewijzen dat je de produktie met
een lagere prijs onder kontrole
krijgt. De aangekondigde mede-
verantwoordelijkheidsheffing in
de EG zou gebruikt moeten wor
den voor ethanol en teelt van an
dere produkten. Denken jullie dan
aan avocado's of goudvissen?
Boeren verbouwen granen en de
heffing is gewoon een pot met geld
om eventueel de export verder te
ondersteunen", aldus een vastbe
raden Ritchie.
Alle programma's die de laatste
jaren in de VS op poten zijn gezet
om de landbouw te ondersteunen
zijn mislukt of hebben simpelweg
veel te veel geld gekost, aldus
Ritchie. Het PIK-programma
(bedoeld om grip te krijgen op de
produktie) heeft, zo meent hij,
niet het gewenste resultaat opge
leverd en het BICEP-programma
Hierbij hebben wij het genoegen
u uit te nodigen tot het bijwonen
van de Algemene Ledenvergade
ring van de Zuidelijke Landbouw
Maatschappij (ZLM) die wordt
gehouden op vrijdag 6 december
1985 om 10.30 .uur in "De
Schouwburg", Molenwater 99 te
Middelburg, (tel. 01180 - 25156).
10.00 uur: Zaal open (ontvangst
met koffie).
Agenda:
10.30 uur: HUISHOUDELIJK
GEDEELTE
1. Opening.
2. Verslag van de Algemene
Vergadering van 7 december
1984.
3. Mededelingen en ingekomen
stukken.
4. Rekening en verantwoording
van de ZLM over het jaar
1984. Verslag van de finan
ciële kommissie over het na
zien van de rekening en ver
antwoording over 1984.
5. Begroting en kontributievast-
stelling voor het jaar 1986.
6. Wijziging huishoudelijk reg
lement door het hoofdbestuur
wordt voorgesteld de leef
tijdsgrens voor leden en advi
seurs van hoofdbestuur, kom
missies en ledenraad te wijzi
gen van 70 in 65 jaar.
7. Mededeling van de benoe
ming door het hoofdbestuur
van leden tot lid van verdien
ste var. de ZLM, zulks wegens
ters het recente voorstel van An
driessen voor een totaal verbod van
alle hormonen in de Europese vee
houderij. Dit voorstel is eigenlijk
voortgekomen uit de onmacht van de
ministerraad om bepaalde hormo
nen uniform toe te laten en de rest te
verbieden. Dinsdag bleek dat behal
ve Engeland als partners desnoods
zouden kunnen instemmen met een
algemeen verbod, zoals dat nu al
geldt in enkele landen. Absoluut
dwars liggen alleen de Britten, terwijl
ook de Fransen en de Ieren nogal
wat bezwaren opperen, De Britten
willen niet verder gaan dan te blijven
verklaren dat hun geëxporteerd vlees
hormoonvrij is.
Braadboter
Vanaf half december komt voor het
eerst braadboter beschikbaar voor
consument en grootverbruiker tege
lijk. Het gaat om in totaal veertig
duizend ton uit de Europese voorra
den. Braadboter is anderhalf jaar
oude roomboter, die eigenlijk alleen
nog geschikt is «tffcbg bakken en
braden in de Meuken en verder
uiteraard ook voor industriële ver
werking. Ze komt min of meer in de
plaats van de traditionele kerstboter.
is, in zijn visie, een komplete
mislukking. Het moet anders.
Produktiebeheersing op basis van
quota (niet per acre), waarbij
wordt gewerkt met marktcertifi-
katen. De kleine boeren moeten
minder worden gekort op quota
dan de grote, terwijl de prijs zo
danig omhoog moet, dat de boe
ren hun rente en aflossing weer
kunnen betalen en een redelijker
gezinsinkomen overhouden.
Daarom is hij het afgelopen jaar
vrijwel voortdurend in Washing
ton geweest om op de leden van
het Congress in te praten. Slechts
enkele leden van het Congress
begrijpen volgens hem hoe het
VS-landbouwbeleid in elkaar zit,
laat staan dat het Congress weet
wat er nu moet gebeuren nu alles
vastloopt. "My job is to lobby",
zegt Ritchie, die langzaam maar
zeker steun om zich heen krijgt.
Hij moet vooral de heren politici
achter zich zien te krijgen.
Jack Luiten
Landbouwschap
het 50-jarig lidmaatschap van
de ZLM.
8. Rondvraag.
9. Korte inleiding door de heer
B. Veerbeek, direkteur Ac
countantsunie ZLM, met als
onderwerp: "De Accoun
tantsunie ZLM zeventig jaar
jong".
Lunchpauze van 12.30 tot 13.30
uur.
14.00 uur: AANVANG ALGE
MEEN GEDEELTE.
10. Heropening van de vergade
ring door de voorzitter.
11. Jaarrede van de voorzitter.
12. Inleiding door de heer C.
Floris, voorzitter van de groep
algemene experts van het
Copa, met als onderwerp:
"Toekomstig EG-landbouw-
beleid".
13. Gedachtenwisseling.
14. Sluiting.
Tussen 12.30 uur en 13.30 uur
wordt aan de bezoekers van het
huishoudelijk gedeelte van de al
gemene vergadering een lunch
aangeboden.
Rondom de vergadering zal er
een presentatie zijn van de ver
schillende diensten en instellin
gen van de ZLM.
Er wordt op gerekend dat de be
zoekers na afloop van de verga
dering nog even blijven napraten.
A.J.G. Doeleman, voorzitter
Mr. J. Oggel, algemeen sekretaris
Vrijdag 29 november 1985
5
