vervolg pag. 1
Zonder nu verder vooruit te lopen op
de fosfaatnormen die intern aan de
orde zijn vragen wij ons af of het
hanteren van fosfaatnormen wel de
juiste maatstaf is. Wij zijn er niet ge
rust op dat de onbeperkte toepassing
van de fosfaatmormen niet eerder
doorgevoerd gaat worden dan uit de
uitspraak van de minister afgeleid
zou kunnen worden. Wij hebben dan
ook moeite met dergelijke suggestie
ve uitspraken van de minister van
landbouw. Duidelijk is dat boer en
tuinder zich zorgen maken over het
in Nederland gevoerde landbouw
beleid. Demonstraties en protestver
gaderingen hebben daar duidelijk
uiting aan gegeven. Wij hopen dat de
overheid deze signalen serieus wil
nemen. Wij hebben geen stakings
mogelijkheden, waardoor onze eko-
nomie geweld wordt aangedaan. Wij
hechten dan ook bijzonder veel
waarde aan goed overleg met de
overheid. De overheid dient daar re
kening mee te houden. Rekening
houden met signalen uit de praktijk
van onderaf, zoals op protestbijeen
komsten maar vooral via het regu
liere overleg.
Voorlichting/onderwijs
Zo hebben wij vanuit het bedrijfs
leven indringend de zorg over het
funktioneren van de overheidsvoor
lichting aan de orde gesteld.
Zorg over het verloop bij de over-
heidsvoorlichters maar ook vanuit de
SEV naar het bedrijfsleven. Oorzaak
is onder andere bij de SEV de sala
riëring, maar bij de overheidsvoor
lichting heeft dit verloop ook duide
lijk te maken met motivatie, die door
de reorganisatiegolven duidelijk in
het geding is.
Wil de Landbouwvoorlichting een
leidinggevende rol kunnen blijven
vervullen naast de partikuliere voor
lichting dan zal dit op nivo plaats
dienen te vinden. Dat betekent dat
wij meer dan in het verleden be
hoefte hebben aan gespecialiseerde
voorlichters. De problemen die met
reorganisaties gepaard gaan ervaren
wij ook bij het onderwijs. Gedwon
gen fusies opgelegd door de HEF-
operatie komen het onderwijs niet
ten goede. Daarnaast dreigt onder
wijs wat goed funktioneert - zoals de
LAS door het VeBaO opgeslokt te
worden. Hierdoor dreigt een belang
rijke schakel in het drieluik onder
wijs, voorlichting en onderzoek ver
loren te gaan. Wij zullen ons tegen
deze gang van zaken tot het uiterste
dienen te verzetten. Met onze ZLM-
LHNO-scholen zitten wij midden in
fusiebesprekingen. De laatste tijd
zijn er gesprekken gevoerd met be
sturen en direkties van onder andere
de Technische scholen. Wij ervaren
daarbij dat het begrip groeit van die
kant voor de positie van de ZLM-
scholen en de verantwoordelijkheid
die wij als ZLM hebben en willen
behouden bij het onderwijs op het
platteland zowel bestuurlijk als ook
administratief.
Via politieke kanalen proberen wij
vanuit de onderwijskommissie het
belang van het onderwijs op het
platteland en de specifieke positie
die dit onderwijs inneemt duidelijk
te maken. Belangrijk daarbij is dat
op het platteland andere getalsnor
men worden gehanteerd dan in dicht
bevolkte gebieden.
Vorstschade
Bijzonder veel zaken houden ons
bezig.
De komende tijd zal met name de
fruitteelt ekstra aandacht vragen. De
berichten van boomsterfte als gevolg
van de zeer koude winter worden
steeds somberder. De laatste raming
is dat ruim 2.000 ha fruitopstand
doodgevroren is, zijnde 10% van
het fruitareaal. Hier kunnen wij dui
delijk spreken van een natuurramp.
Deze schade kan dan ook niet ver
geleken worden met een éénjarige
schade door nachtvorst, droogte-
schade of verloren gaan van gewas
sen door ekstreme regenval. Bedrij
ven met een nader te bepalen per
centage verloren gegane bomen zul
len via een kapitaalsuitkering gehol
pen dienen te worden. De nadere
uitwerking van een regeling voor de
getroffen fruitteelt en boomkweke-
rijbedrijven zal in de komende
Vrijdag 7 juni 1985
maanden uitgewerkt moeten wor
den.
Gezorgd moet worden dat er een
duidelijke regeling tot stand komt,
zodat ieder die het aangaat een dui
delijk perspektief voor de toekomst
krijgt.
Zoetwater
Nu de Raad van de Waterstaat haar
advies over de G re velingen bekend
heeft gemaakt richt de diskussie over
dezoetwatervoorziening voor
Schouwen en Duiveland zich op de
financiering van de pijpleiding. Wij
hebben bedenkingen tegen het zoe
ken naar alternatieven voor de fi
nanciering van de pijpleiding, zoals
door verkoop van gronden in de
Krammer en het Volkerak aan de
landbouw.
geven nieuwe ontwikkelingen tot
stand te brengen. In dit kader be
treuren wij ook het uitstel over de
beslissing van de Markerwaard en de
onzekerheid over de bestemming
van de gronden in de Krammer en
het Volkerak.
Opmerkelijk is daarbij de opvatting
van landdrost Lammers dat dank zij
het bezit van onze Flevopolders niet
alleen geprofiteerd wordt van een
hoogproduktieve land- en tuinbouw,
maar ook tegen zeer lage kosten.
Daarbij komt dat in ons dicht be
volkte land, land meer mogelijkhe
den biedt dan water, zoals blijkt uit
de bouw van de steden Almere en
Lelystad.
Overleg
Teveel wordt een momentopname
Dhr. Spuijbroek geeft aan zijn gasten uitleg over de opzet van het fruitteeltbe-
drijf en champignonkwekerij, welke door hem en zijn broer gerund wordt.
Nogmaals willen wij heel nadrukke
lijk stellen dat er maar één recht
vaardigde oplossing is, n.l. financie
ring rechtstreeks door de overheid.
Rechtvaardig tegenover de enorme
investeringen die er gedaan zijn om
de Grevelingen zout te houden. Ge
makshalve worden de bedragen van
de kosten om de Grevelingen zout te
houden en de kosten van de zoetwa
tervoorziening bij elkaar opgeteld.
Dat is opnieuw een onjuiste voor
stelling van zaken, zoals dat telken
male bij de procedure rond de Gre
velingen heeft plaatsgevonden. Hoge
investeringen zijn er gedaan in
kunstwerken en onderhoud ten be
hoeve van het milieu en de visserij.
gemaakt van de overproduktie van
o.a. granen en suikerbieten. Te wei
nig wordt rekening gehouden met de
mogelijkheden van produkten met
een hoge eksportwaarde. Vanuit na
tuurbehoud is men driftig bezig met
de afname van het areaal land
bouwgronden door verandering van
bestemming. Vandaag zullen wij
daar ook kennis van kunnen nemen
in de Biesbosch.
Zorgen maken wij ons over het ge
brek aan overleg bij bestemmings
veranderingen. Zo is bij de procedu
re over de bestemming van de gron
den in de Krammer en het Volkerak
landbouw in eerste instantie volledig
buiten spel geplaatst en ook daarna
Tijdens de boottocht kon men, dankzij het goede weer, gebruik maken van het
promenadedek en kreeg men tijd om onderling van gedachten te wisselen..
Daarbij er op wijzend dat de visserij
reeds een schaderegeling heeft gehad
via de Deltawet. De minister van
verkeer en waterstaat heeft in een
interview gezegd dat renpaarden
moeten blijven draven. Hiermee
doelend op Schiphol en de Rotter
damse haven.
De land- en tuinbouw is geen ren
paard, maar wordt gevormd door
hardwerkende trekpaarden, die niet
weigeren door staking en bereid zijn
investeringen te doen.
Investeringen belangrijk voor onze
ekonomie maar met een laag rende
ment voor de ondernemers zelf.
Desondanks ploegt de land- en tuin
bouw voortrDe minister van verkeer
en waterstaat mag dan ook de me
ning van een brede meerderheid van
de kamer niet naast zich neerleggen,
als het gaat om de financiering van
de pijpleiding. De land- en tuinbouw
heeft hier recht op. De argumenten
daarvoor zijn door ons voldoende
duidelijk naar buiten gebracht.
Zoetwatervoorziening zal de land
en tuinbouw duidëlijk een stimulans
blijkt dat de inbreng van landbouw
onvoldoende is geweest. Bewust of
door ongelukkige samenloop van
omstandigheden blijft voor ons een
open vraag. Wij hebben gewezen op
de waarde die wij hechten aan goed
overleg met het minister van land
bouw. Wij vinden dat het vertrou
wen wat daarvoor nodig is door ver
schillende voorbeelden van onvol
doende overleg over bestemmings
veranderingen van landbouwgron
den duidelijk in het geding is. Dat is
bijvoorbeeld ook het geval bij de
aanwijzing van het Natuurmonu
ment Kruisdijk in de gemeente Sluis.
Uniek vanwege de aanwezigheid van
boomkikkers. Het gevolg voor de
landbouw van deze aanwijzing tot
natuurmonument is dat voor het uit
voeren van werken en werkzaamhe
den in, maar ook buiten het be
schermde gebied een vergunning
dient te worden gevraagd. Zonder
verder op de konsekwenties in te
gaan willen wij ons ongenoegen uit
spreken over de gevolgde procedure
bij deze aanwijzing. Wanneer wij
dergelijke aanwijzingen zonder
overleg, via anderen dan wel uit de
Staatscourant moeten vefnemen,
wordt de noodzakelijke vertrou
wensrelatie naar onze mening ge
weld aangedaan.
Mogelijkheden
Wij hebben aan het begin van de
vergadering verschillende zaken in
het kort aan de orde gesteld. Zaken
belangrijk voor de toekomst van de
land- en tuinbouw. Het ontbreekt
daarbij teveel aan een perspektief
biedend beleid. Ondernemers zullen
vertrouwen moeten hebben in eigen
kunnen, maar ook bereid moeten
zijn gezamenlijk nieuwe mogelijk
heden op te pakken. Wij denken aan
de oplossing van de mestproblema
tiek, aan de hoopvolle ontwikkelin
gen bij de fusiebesprekingen van de
zeeuwse veiling. De bloemzaadteelt,
de mogelijkheden van de witlofteelt,
de uitbreiding van de afzetkansen bij
de champignons. Gezamenlijk als
telers met afzetorganisaties zijn er
zeker nog mogelijkheden.
Meer dan in het verleden zal via het
profijtbeginsel, via eigen bijdrage,
ontwikkelingen op gang gebracht of
verbeterd moeten worden. Wij den
ken daarbij onder andere aan de au
tomatisering bij de verschillende be
drijfstakken.
Als ZLM zullen wij daarbij bereid
moeten zijn daarop in te spelen en
initiatieven te nemen ook als daar
voor een ekstra bijdrage van de leden
gevraagd wordt. Medewerking van
de leden is nodig willen wij ons vol
doende gezamenlijk handhaven.
Bestuurders hebben daarbij de taak
dit uit te dragen onder de leden.
Akkerbouw
De voorzitter van de ZLM-akker-
bouwkommissie, de heer H.C. van
der Maas, informeerde de ledenraad
over de stand van zaken met betrek
king tot het graanbeleid. Inmiddels is
er een nederlands plan ontwikkeld
dat ingebracht dient te worden in de
europese diskussie. De centrale
doelstelling van dit plan is om in een
periode van ongeveer 5 jaar te ko
men tot een situatie waarin de
marktordening weer normaal kan
funktioneren.
Kernpunt van het voorstel is om als
EEG met een aantal grote graaneks-
porterende landen (met name de
USA) afspraken te maken over de
omvang van de graaneksporten.
Voor Europa zou het huidige graan
areaal van 28 miljoen hektare inge
krompen moeten worden tot 20
miljoen hektare. Op de vrijkomende
akkerbouwkultuurgrond zou men in
de EEG zelf meer eiwithoudende
gewassen kunnen gaan telen. Daar
naast zou met name de houtproduk-
tie gestimuleerd dienen te worden
om daarmee te voorkomen dat an
dere akkerbouwgewassen het gat op
zullen gaan vullen. De heer Van der
Maas vertelde verder dat de hoofd
afdeling Akkerbouw met betrekking
tot de Stichting Nederlandse Uien
Federatie (SNUiF) het volgende
meerderheidsstandpunt heeft gefor
muleerd: De SNUiF moet blijven
bestaan, de huidige formatie bij de
SNUiF moet gehandhaafd blijven en
het teelttechnisch onderzoek voor
uien dient een meer wetenschappe
lijke onderbouwing te krijgen door
twee onderzoekers ekstra aan te stel
len, om een samenwerking tot stand
te brengen tussen SNUiF, PAGV en
Rijkslandbouwvoorlichtingsdienst.
De heer Van der Maas zei dat het
noodzaak blijft om te bevorderen dat
het teelttechnisch onderzoek van het
PAGV op het gebied van uien zoveel
mogelijk op de proefboerderij Rust-
hoeve wordt ondergebracht. Ten
slotte ging de heer Van der Maas in
op de diskussie op landelijk nivo om
te komen tot een integratie van de
belangenbehartiging voor tuin-
bouwmatige vollegrondsteelt en voor
akkerbouwmatige vollegrondsteelt.
De heer Van der Maas zei te willen
pleiten voor een organisatorische
versterking in de akkerbouwrichting.
Naar aanleiding van de eerdere dis
kussie over het vliegtuigspuiten zei
de heer Van der Maas nog dat deze
regeling het meest haalbare is ge
weest na een diskussie van ruim 2
jaar.
Wat betreft de fosfaatnorm stelde hij
zich op in het spoor van de hoofdaf
deling akkerbouw die als uitgangs
punt neemt de landbovwkundige
normen, dat wil zeggen geen normen
op basis van elementen. Naar aan
leiding van een desbetreffende vraag
deelde de heer Van der Maas mede
dat het nederlandse standpunt met
betrekking tot het graanbeleid kon-
tingentering afwijst. Vanuit de le
denraad werd ook de grootst moge
lijke aandacht gevraagd voor het
voorkomen van problemen door het
her en der storten van aardappelaf
valhopen. Wellicht dat er op dit punt
zelfs een verordening zou moeten
komen. Ook werd er gepleit voor het
strikt vasthouden aan de distelveror
dening. Ook de bestrijding van het
kleefkruid dient met de grootst mo
gelijke inzet te worden aangepakt.
Twijfels waren er vanuit de leden
raad omtrent de haalbaarheid inzake
de houtproduktie. Een en ander is
geheel afhankelijk van de politieke
wil om daaraan financiële steun te
geven.
Veehouderij
De voorzitter van de veehouderij
kommissie van de Z.L.M., de heer
W. van Veldhuizen, wees de leden
raad nog eens op de slechte situatie
in de pluimveehouderijsektor. Hij
deelde verder mee dat de afrikaanse
varkenspest toch nog aanwezig blijkt
te zijn. De heer Van Veldhuizen deed
daarom een beroep op de individue
le varkenshouders om er alles aan te
doen deze gevreesde ziekte buiten de
deur te houden. Met betrekking tot
de superheffing en de mestproble
matiek noemde de ZLM-voorzitter
van de veehouderijkommissie de
politiek van minister Braks "beden
kelijk". Met betrekking tot de super
heffing pleitte de heer Van Veldhui
zen om alsnog een inventarisatie te
maken van schrijnende gevallen.
Vanuit de vergadering werd hetgeen
de ZLM-voorzitter in zijn openings
woord had gesteld ten aanziem van
de problemen in de veehouderij vol
ledig onderschreven. Met betrekking
tot de nieuwe regeling voor het op
halen van kadavers blijken er in de
praktijk zeer veel problemen te zijn
(geweest). Vanuit de organisatie is
hier reeds veel aktie ondernomen en
binnenkort zal er nog weer een ge
sprek plaatsvinden. Vanuit de dienst
is gemeld dat de problemen nu
achter de rug zouden moeten zijn.
tuinbouw
De heer M.J. Goud, voorzitter van
de tuinbouwkommissie van de ZLM,
informeerde de ledenraad over de
stand van zaken met betrekking tot
de vorstschade. Het blijkt steeds
meer dat er sprake is van een regei-
rechte ramp. Door de georganiseerde
landbouw dient er nu gewerkt te
worden aan het indienen van een
reeël steunplan. Dit dient echter pas
te gebeuren wanneer het beeld ge
heel duidelijk is. Gekonstateerd
werd dat het wurgende belastingsys
teem voor veel ekstra druk zorgt.
Juist van dit kabinet had verwacht
mogen worden dat hier soulaas ge
boden zou worden. Opnieuw wordt
gewaarschuwd voor het gevreesde
bakterievuur. Er dient alles" aange
daan te worden om eksplosies te
voorkomen.
grondgebruik
De voorzitter van de kommissie
grondgebruik van de ZLM de heer J.
Nieuwenhuyse, informeerde de le
denraad over een aantal aktualitei-
ten met betrekking tot het grondge
bruik. Wat betreft de financiering
van agrarisch onroerend goed (FA-
GON) is er door het KNLC een al
ternatief ontwikkeld op erfpachtba
sis. Daarnaast is echter een nadere
studie over de terugloop van de
pacht en hierbij te nemen maatrege
len noodzakelijk. Zeer aktueel is
momenteel ook de diskussie rond de
mestoverschotten en de daaraan ge
koppelde fosfaatnormen. Wat be
treft de goede integratie van land
bouw met natuur en landschapsbe
houd dient voorop te staan dat een
en ander niet afdwingbaar mag zijn.
Een en ander is onder meer aktueel
met betrekking tot de diskussie ron-
vervolg op pag. 14
5
