Bedrijfsovername in de
melkveehouderij
praktisch onmogelijk
Te Veldhuis (VVD) wil meer
lastenverlichting
voor gezinsbedrijven
"Geen versoepeling en
uitbreiding interventiebeleid
tarwe"
ZAJK-aktie "Hou het Zuivel"
richt zich op koffiewitmakers
Zeeuwse
Jongen
Hou het zuivel
ORGANISCHE MEST
WITTE EN BLAUWE
BELGISCHE STIEREN
NAJK-onderzoek toont aan:
HHÉbAV zoas Echte Beuter
ONS BIN TEGEN
SURROHAAT
Braks op brief over graanbeleid:
Antwoord van de minister
DE GEWASBESCHERMER
v.d. Wal B.V.
NIEUWENHUIJSE-KRUININGEN
Bedrijfsovername is voor alle jonge melkveehouders veel moeilijker
geworden door de superheffing in haar huidige vorm. De rentabiliteit op
de bedrijven loopt terug en produktie-uitbreiding is slechts mogelijk
door aankoop van grond met kwota. Alleen voor bedrijven met veel
financiële reserves is dit mogelijk. Voor een groot aantal jongeren is
bedrijfsovername daardoor niet meer mogelijk.
Dit is één van de konklusies in de vandaag verschenen nota "Wie melkt
er voort?" van het Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt, de orga
nisatie van agrarische jongeren in Nederland.
Afgelopen voorjaar startte het Zeeuws Agrarisch Jongeren Kontakt de
aktie "Hou het Zuivel, ons bin tegen surrohaat".
Met stickers en posters werd er op gewezen dat er in de voedingsmid-
delenproduktie een ontwikkeling gaande is waarbij oorspronkelijke
grondstoffen worden vervangen door andere. Hierdoor ontstaan b.v. in
de zuivelsektor surrogaatprodukten als margarine, koffiewitmakers of
-creamers, kunstkaas en namaakslagroom.
Deze ontwikkeling wordt door de agrarische jongeren met zorg ge
volgd.
De nota is het resultaat van een on
derzoek van Wageningse studenten
in samenwerking met jonge boeren.
In de nota zijn de inkomenseffekten
van de superheffing voor enkele be-
drijfstypen en de gevolgen doorge
rekend. De inkomens blijken voor
jonge veehouders 8.000,— tot
43.000,— lager uit te pakken.
Kleine bedrijven (minder dan 30
koeien) en bedrijven in de midden
groep (30-50 koeien) worden ernstig
in hun ontwikkelingen belemmerd.
In deze twee kategorieën valt 60%
van de bedrijven. Juist op deze be
drijven zijn de gevolgen van de su
perheffing bijzonder ernstig. Zonder
een voorkeursbehandeling bij de
toedeling van kwota is bedrijfsaan-
passing en bedrijfsontwikkeling in de
meeste gevallen onmogelijk. Ook op
grote bedrijven wordt overname
ernstig bemoeilijkt.
Als de kwota verhandelbaar blijven,
al of niet aan grond gekoppeld, zul
len alleen grote, kapitaalkrachtige
bedrijven voortgezet kunnen wor
den. Naar schatting zullen dan
20.000-40.000, vooral kleinere be
drijven verdwijnen.
Door de Brusselse prijsbesluiten op 1
april 1984 brengt een liter melk on
geveer een cent minder op. Boven
dien daalt het inkomen doordat
boeren 8,65% minder mogen produ
ceren. Dat betekent een inkomens
daling van gemiddeld 30 cent voor
elke liter die minder geproduceerd
mag worden. Daarnaast daalt de
jaarlijkse aanwas door het afstoten
van koeien. Het totale opbrengstver-
lies voor de melkveehouders wordt
geschat op een half miljard gulden in
1984.
Gemiddeld over 60.000 bedrijven
met melkvee komt dat neer op
8.500,— per bedrijf. Uit bereke
ningen blijkt de schade sterk uiteen
te lopen, afhankelijk van omvang en
type bedrijf.
Vóór de superheffing was overname
nog mogelijk als de produktie werd
vergroot. Maar nu kan dat alleen nog
door aankoop van melk waarop
melk geproduceerd mag worden.
Alternatieven
In de nota worden alternatieven voor
het huidige beleid doorgerekend.
Afschaffen van de superheffing of
verhoging van de medeverantwoor-
delijkheidsheffing zou neerkomen
op een opbrengstdaling van ca. 10
cent per liter melk.
Prijsverhoging gekoppeld aan de su
perheffing lijkt een betere weg.
Aangezien boeren de produktie be
perken dalen de EG-zuiveluitgaven.
Daardoor is er ruimte om de prijzen
te verhogen. Voorwaarde is wel dat
er eenmalig geld beschikbaar wordt
gesteld om de voorraden te ruimen.
Zonder "politieke druk van melk
veehouders" zit een prijsverhoging
er niet in, volgens de nota.
Een hogere melkprijs alleen is niet
voldoende. De kans is groot dat de
hogere melkprijs leidt tot meer
koopkrachtige vraag naar grond met
melkkwota. Daardoor zullen de
grondprijzen stijgen. Ook dan zullen
de sterkste bedrijven aan het langste
eind trekken.
Berekeningen wijzen uit, dat de hoe
veelheid melk die nodig is om de
bedrijven met een bedrijfshoofd
jonger dan 50 jaar of ouder dan 50
jaar met een opvolger te laten groei
en tot een levensvatbare omvang van
50 60 koeien overeen komt met de
hoeveelheid melk die de komende
jaren vrijkomt. De 1,5 miljard kg diè
de komende 15 jaar daarvoor nood
zakelijk is komt beschikbaar door
bedrijfsbeëindiging van oudere
boeren zonder opvolger. Zo'n rege
ling vereist wel de politieke wil te
breken met het tot nu toe gevoerde
landbouwstruktuurbeleid, aldus het
NAJK.
Veel van de grondstoffen, zoals ei
witten en vetten uit melk, zetmeel en
suiker uit granen en suikerbieten
worden door de voedingsmiddelen
industrie vervangen door goedko
pere grondstoffen die op de wereld
markt gekocht worden.
Noch de boeren hier, noch de boeren
in de ontwikkelingslanden, noch de
konsumenten hier lijken voordeel te
hebben.
De konsument krijgt produkten in
handen die niet meer zijn wat ze er
van verwachten.
Koffiewitmakers
De voortzetting van de ZAJK-aktie
richt zich op koffiewitmakers. Op
veel kantoren, in kantines en zelfs in
restaurants en cafés wordt koffie ge
serveerd waarbij de koffiemelk niet
meer uit melk gemaakt is. Het zijn
plantaardige surrogaten.
Het ZAJK wil nu alle organisaties,
instellingen en bedrijven (in Zeeland
en West-Brabant) die hun personeel
of gasten "onzuivele" koffie pre
senteren, met een brief wijzen op
deze ontwikkeling en de gevolgen
daarvan voor konsumenten en boe
ren.
Daarbij zal in de loop van de tijd een
"zwarte zuivellijst" worden samen
gesteld van plaatsen waar de koffie
ons bin wè op de cent
AF mè we wete ok
wat a hoed
en lekker
Zeeuws Agrarisch Jongeren Kontakt
"onzuivel" is.
Om deze aktie tot een sukses te ma
ken wordt iedereen opgeroepen
melding te maken van onzuivele
koffieschenkers. Koffiemelk, of be
ter koffiewitmakers zakjes dienen
hierbij opgestuurd te worden aan het
ZAJK-sekretariaat, Korte Kerk
straat 10, 4461 JE Goes. Daarbij
moeten naam van de instelling waar
deze koffie gepresenteerd is en de
datum vermeld worden.
Het ZAJK hoopt op deze wijze bij te
dragen aan een grotere bewustwor
ding van konsumenten.
De Groninger Mij. van Land
bouw heeft op 29 oktober ant
woord ontvangen op haar brief
van 20 september, waarin bij mi
nister Braks werd gepleit voor een
verbetering van het Europees
graanbeleid.
De minister doet in zijn reaktie
geen enkele toezegging en zegt
slechts de uitvoer zonder ekspor-
trestituties naar landen buiten de
Europese Gemeenschap te willen
bevorderen.
De tekst van het antwoord van de
bewindsman drukken wij hierbij
geheel af.
Naar aanleiding van uw brief over de
moeilijke situatie, waarin de Gro
ninger graantelers zich momenteel
bevinden, wil ik gaarne het volgende
opmerken.
Een probleem in het kader van het
Europese graanbeleid is dat in de
Gemeenschap de graan- en vooral de
tarweproduktie voortdurend blijft
toenemen bij een vrijwel gelijkblij
vende afzet voor menselijke kon-
sumptie. Daar komt bij dat de ver
dere uitbreiding van de uitvoer van
baktarwe naar derde landen om
handelspolitieke redenen moeilijk is
te realiseren.
In verband met bovengenoemde si
tuatie zal in de Gemeenschap zachte
tarwe in toenemende mate voor vee
voeder dienen te worden bestemd.
Om deze en tevens om budgettaire
redenen heeft de EG de interventie
mogelijkheid voor broodtarwe dit
jaar beperkt tot 3 miljoen ton.
We hebben bovendien dit jaar in de
EG te maken met een zeer grote
graanoogst. Door de beperkte afzet
mogelijkheden is daarom een grote
prijsdruk ontstaan. Als gevolg van
een om budgettaire redenen inge-
9 november 1984
stelde betalingstermijn bij interventie
van 120 dagen ligt de tarweprijs in
alle producerende gebieden van de
Gemeenschap thans zelfs onder de
interventieprijs voor voedergranen.
In het algemeen kan men stellen, dat
in de EG deze prijsdaling dit jaar
wordt gekompenseerd door de zeer
hoge opbrengsten. Helaas zijn in
Noord-Nederland als gevolg van de
slechte weersomstandigheden ernsti
ge verliezen in kwalitatief en kwan
titatief opzicht opgetreden. Ik heb er
daarom zeer veel begrip voor, dat in
uw gebied deze lagere tarweprijzen
als een veel sterkere ingreep worden
gevoeld.
In het kader van het EG-graanbeleid
zijn evenwel geen regionale uitzon
deringen te maken. De toewijzing
van de broodtarwe, die voor inter
ventie in aanmerking komt geschiedt
door middel van een percentage dat
voor de gehele Gemeenschap geldt.
Het zal u mogelijk ook duideüjk zijn,
dat ik in verband met de grote bud
gettaire problemen van de EG niet
kan pleiten voor een algehele ver
soepeling en uitbreiding van het in
terventiebeleid voor tarwe. Wel wil
ik toezeggen, dat wij zullen onder
steunen dat de uitvoer zoveel moge
lijk wordt uitgebreid zonder uiter
aard in internationale handelskon-
flikten te geraken. Mijns inziens past
daarin, dat uitvoer zonder restituties
buiten de EG-uitvoerbeperking valt.
Ook wil ik het aangekondigde EG-
beleid ondersteunen, dat bij uitvoer
de interventiegranen in een later
stadium in aanmerking zullen ko
men en voorrang zal worden gegeven
aan eksporten van de vrije markt. Dit
alles om binnen de bestaande moge
lijkheden de EG-graanmarkt zoveel
mogelijk te verlichten.
De minister van Landbouw
en Visserij,
G. Braks
Op verzoek van de Zuidelijke Landbouw Maatschappij heeft het
Tweede Kamerlid A. te Veldhuis (VVD) vlak voor de behandeling van
de landbouwbegroting (die inmiddels achter de rug is) de vorige week
vrijdag een bezoek gebracht aan twee landbouwbedrijven in het Zuid
westen. In gezelschap van de voorzitter en sekretaris van de Z.L.M., de
heren A.J.G. Doeleman en J. Oggel, bezocht hij de akkerbouwer Geluk
en de heer Rijnburg.
In gesprekken met de beide agrariërs
werd het liberale kamerlid (de
Z.L.M. had ook Tweede Kamerle
den van PvdA en CDA uitgenodigd,
maar die moesten afzeggen) gekon-
fronteerd met een aantal praktische
problemen. Te Veldhuis kreeg o.m.
te horen dat het vooral voor de ge
zinsbedrijven moeilijk is om vol
doende geld te reserveren voor in
vesteringen en voor moeilijke jaren,
waardoor de kontinuïteit en de be
drijfsovername ernstig bemoeilijkt
worden. Verbéteringen van het fis-
kale- en belastingsysteem is daartoe
gewenst.
Te Veldhuis, die lid is van de Vaste
Kamerkommissie voor Landbouw,
liet zich ook informeren over de ek-
stra problemen als gevolg van het
slechte weer en zei na afloop onder
de indruk te zijn gekomen van de
energie en de werklust waarmee de
boeren de problemen te lijf gaan.
Bij het bezoek aan de Zuidwestelijke
kleistreek zegde hij toe, bij de be-
handeling van de landbouwbegro
ting, te zullen pleiten voor het ten
goede laten komen van een groot
deel van de 1,5 miljard lastenver
lichting aan, vooral, de kleinere ge
zinsbedrijven.
Het Tweede Kamerlid A.J. te Veldhuis in gesprek met landbouwers op Tholen.
o.a. Champignonmest eh
slachtkuikenstrooiselmest met
gegarandeerde gehaltes.
Melissant 01877-1 200-1 321-2935
Doorlopend te koop:
voor de mesterij met schetsen 3-12 mnd.
Handel in vee
01 130-2503 - 1493
