Erfverhardingen en kavelwegen
Geslaagde proef met
opvouwbare drainbuis
"Afstudeerrichtingen binnen Lager
Huishoud- en Nijverheidsonderwijs duidelijk
naar buiten brengen"
Inspektrice mevrouw A.R. van Dellen:
Opheffingsnormen gevaar voor onderwijs
op platteland
20
Op 31 oktober werd door middel van een "openbare les" 's middags aan
genodigden en 's avonds aan belangstellenden gelegenheid gegeven de
uitbreiding en de renovatie van de school voor LHNO (Lager Huis
houd- en Nijverheidsonderwijs) "de Oesterschelp" te Tholen te be
zichtigen. -
In de inleiding, die de Inspektrice - mevrouw A.R. van Dellen - 's
middags hield over de betekenis van het LHNO onderstreepte zij het
belang van de afstudeerrichtingen, die sinds de wijziging van het
LBO/LAVO besluit in 1981 zijn ingevoerd.
In Tholen kan afgestudeerd worden in de volgende richtingen:
huishoudkunde/gezondheidskunde
verkooppraktijk/kantoorpraktijk
vrije afstudeerrichting voor die leerlingen, die op middelbaar niveau
willen verder studeren.
Wanneer een besluit wordt gewijzigd, dient er in de school vorm aan te
worden gegeven. Daar wordt in Tholen hard aan gewerkt - aldus me
vrouw van Dellen. Het is noodzakelijk dat aan de verschillende werk
velden duidelijk wordt gemaakt welke waarde gehecht kan worden aan
het LHNO-diploma.
In het 3e en 4e leerjaar moeten vol
doende uren worden besteed aan de
praktijkvakken, zodat die leerlingen,
die direkt na de school aan het werk
willen voldoende zijn toegerust met
kennis en vaardigheiden. Zo kunnen
leerlingen, die de afstudeerrichting
huishoudkunde/gezondheidskunde
hebben gekozen terecht in verschil
lende verzorgende beroepen als be-
jaardenhelpende en gezinshelpende,
maar ook aangesteld worden als as
sistente bij de voedselbereiding, in
eetzaal" of wasserij, bij de bedden
centrale, de bevoorradingscentrale
of als hulp in de kantine.
Nu de school na de renovatie van de
leskeuken de beschikking heeft ge
kregen over een unit voor de groot -
huishouding kan met grote hoeveel
heden worden gewerkt, zodat de
school uitstekend is toegerust voor de
afstudeerrichtingen huishoudkunde.
Ook de richting kantoor- en ver
kooppraktijk heeft een eigen praktijk
lokaal gekregen in de uitbreiding
vlak naast het schoolgebouw gele
gen. In dit verband noemde me
vrouw van Dellen de opleiding De
tail, die in het kader van het Kort
Middelbaar Beroepsonderwijs
(KMBO) in Tholen wordt gegeven.
"Ga eens met het examenprogram
ma naar het werkveld toe" adviseer
de zij de direktie en de docenten.
Aan het begin van de middag had de
voorzitter van de Centrale Onder-
wijskommissie - Mr. J. Oggel - een
aantal genodigden verwelkomd. Een
bijzonder woord van welkom was er
voor ir. M.A. Geuze - erevoorzitter
*van de Z.L.M. die in 1962 "de Oes
terschelp" officieel heeft geopend.
Na een aantal'moeilijke jaren in het
Ter gelegenheid van het verschijnen van de IMAG-publikatie no. 191
over erfverhardingen en kavelwegen organiseerde de Nederlandse Ve
reniging Techniek in de Landbouw te Wageningen op 30 oktober jl. een
studiedag over deze materie. Inleiders op deze studiedag waren de
heren ing. J.A. Gels en ir. W.H. de Brabander van het Instituut voor
Mechanisatie, Arbeid en Gebouwen en de heren ir. H.E. van der Most
en ing. J.J. Veening, respektievelijk van de Vereniging Nederlandse
Cementindustrie en Wagenbouwbedrijf Schagen Zwolle B.V. Voorzit
ter van deze studiedag was Prof.Ir. A.A. Jongebreur te Wageningen.
Behoefte en techniek
Dat er in onze land- en tuinbouw in
toenemende mate behoefte ontstaat
aan kwalitatief goede erfverhardin
gen en kavelwegen, laat zich gemak
kelijk raden. Immers, de vervoers-
kombinaties worden steeds groter en
zwaarder. Een goede voorlichting
over de aanleg van erfverhardingen
en kavelwegen is voor onze land- en
tuinbouwers dan ook onmisbaar.
Aangezien ten aanzien van de ge
bruikseisen en technische eisen reeds
veel bekend is, doch in de sfeer van
de uitvoering er nog veel onvolko
menheden zijn, is een werkgroep van
het IMAG aan het werk gegaan. De
ze werkgroep is aangevuld met tech
nici en heeft nu de beschikbare infor
matie geïnventariseerd, geordend en
op elkaar afgestemd en samengevat
in de IMAG publikatie 191.
Omvang verhardingen
Volgens ramingen worden er in Ne
derland jaarlijks ca. 6 miljoen m2
verhardingen aangebracht voor erf
verhardingen en kavelwegen, qua
oppervlakte vergelijkbaar met 900
km autoweg. Het is duidelijk, dat de
behoefte aan kwalitatief hoogwaar
dige verhardingen voor langjarig ge
bruik op onze land- en tuinbouwbe
drijven zeker de aandacht verdient.
De werkgroep heeft in de publikatie
begin, groeide het onderwijs in de
vijftiger jaren zo sterk, dat voortdu
rend naar lokaalruimte moest wor
den uitgezien.
Tot 1961 moest men zich behelpen
met allerlei noodvoorzieningen,
maar in de zomer van dat jaar kon
het huidige gebouw worden betrok
ken.
Na de renovatie en uitbreiding van
vandaag hebben we toch nog een
wens - aldus de heer Oggel - en dat is
een nieuw gymnastieklokaal. Wij
hopen, dat dat er nog eens komt!
De direktrice mevrouw Provoost be
nadrukte tenslotte dat het LHNO
geen eindonderwijs is. Zij bracht
verslag uit van het bezoek, dat zij
samen met mevrouw van Dellen aan
het Ministerie bracht, teneinde de
bijzondere inrichting van de leskeu
ken te bepleiten. Zij toonde zich er
kentelijk jegens allen, die aan de re
novatie en de nieuwbouw hebben
meegewerkt en noemde daarbij in
het bijzonder de naam van de heer
Anderson.
De renovatie werd uitgevoerd door
Leenhouts Aannemingsbedrijf te
Sluis en omvatte de verbouwing van
de leskeuken, het lokaal voor han
denarbeid en tekenen en een lokaal
voor kennis der natuur. De uitbrei
ding was in handen van Verlaat's
Houtbouw te Giessendam-Hardinx-
De inspectrice, mevr. R.Avan Dellen
veld en omvat een theorielokaal, een
lokaal voor verkoop- en kantoor
praktijk, een bibliotheek en kamers
voor de adjunkt-direkteur en de
schoolarts.
dan ook duidelijk het aksent gelegd
bij de verbetering van de voorberei
ding door de opdrachtgever. Het
blijkt, dat het grootste gedeelte van
de bouwfouten hun oorzaak hebben
in een gebrekkige uitvoering, door
dat de voorbereiding onvoldoende is
geweest.
Van bejang is voorts, dat de opdracht
en de overeenkomst met de aannemer
zorgvuldig zijn voorbereid. Inschake
ling van een onafhankelijke deskun
dige is bij de aanleg van erfverhar
dingen en kavelwegen dan ook wel
haast een voorwaarde.
Voor de uitvoeringsfase heeft de
werkgroep standaardbestekken ge
maakt voor erfverhardingen en ka
velwegen.
Deze standaardschrapbestekken zijn
met de publikatie 191 verkrijgbaar bij
het IMAG, Postbus 43, 6700 AA
Wageningen, gironr. 3514771 onder
vermelding van IMAG publikatie
191, Schrapbestek Erfverharding of
Kavelweg. De prijs bedraagt 25,-
per eksemplaar.
Tevens kunnen bestellingen worden
gedaan bij de provinciale konsulent-
schappen.
Als staatssekretaris Ginjaar-Maas
(onderwijs) vasthoudt aan haar plan
om scholen voor voortgezet onder
wijs met minder dan 60 leerlingen per
leerjaar op te heffen, is op het platte
land verantwoord onderwijs niet meer
mogelijk. Dit heeft het Landbouw
schap geschreven aan de Tweede Ka
mer. Als de 60 leerlingennorm door
gaat moet meer dan de helft van de
scholen op het platteland verdwijnen.
Het Landbouwschap vindt dat er bij
een besluit over het opheffen of
niet-opheffen van een school alleen
onderwijskundige normen een rol
mogen spelen. Alleen op basis daar
van kan berekend worden welke
omvang een school of een scholen
gemeenschap tenminste moet heb
ben om verantwoord onderwijs te
kunnen geven.
Het plan om scholen met gemiddeld
minder dan 60 leerlingen per leerjaar
op te heffen, houdt verband met de
zogenaamde bezuinigingstaakstel--
ling van het ministerie van Onder
wijs. Het ministerie moet op grond
daarvan 28 miljoen "inleveren".
Het is de bedoeling dat het wetsont
werp waarin de 60-leerlingennorm
wordt vastgelegd, nog voor het eind
van dit jaar bij de Tweeoe Kamer
wordt ingediend. Of de wet onge
schonden door de Kamer komt is
onzeker. Het is inmiddels duidelijk
geworden dat veel leden van de
Vaste Kommissie voor Onderwijs in
de Tweede Kamer grote moeite
hebben met een norm van 60 leer
lingen per leerjaar.
Westkapelle
3e planverandering bestemmingsplan
"Buitengebied"
De burgemeester van Westkapelle
maakt bekend, dat Gedeputeerde
Staten van Zeeland bij hun besluit
van 12 juni 1984, nr. 1098/211, afd. 4,
bur. ROV, de 3e planverandering
van het bestemmingsplan "Buiten
gebied" gedeeltelijk hebben goedge
keurd.
Goedkeuring is onthouden aan en
kele gedeelten van de kaart en van de
voorschriften.
Het bestemmingsplan ligt, met de
beschikking van Gedeputeerde Sta
ten van Zeeland, vanaf 5 november
1984 gedurende een maand voor een
ider ter gemeentesekretarie ter inza
ge. Gedurende bovengenoemde ter
mijn van een maand kunnen dege
nen die zich destijds tijdig met be
zwaren tot de gemeenteraad en Ge
deputeerde Staten hebben gewend,
alsmede een ieder die bezwaren
heeft tegen de gedeeltelijke onthou
ding van goedkeuring door Gedepu
teerde Staten, beroep instellen bij de
Kroon.
De Landinrichtingsdienst heeft in september op drie verschillende
plaatsen opvouwbare drainbuizen gelegd om te bekijken of deze goed in
de grond kunnen worden gebracht. Deze proef blijkt tot nu toe geslaagd
te zijn, want de buizen zijn keurig in uitgeklapte toestand blijven liggen.
Verdere kontrole in de toekomst zal moeten uitwijzen of met de ge
bruikte methode van leggen inderdaad kan worden voorkomen dat de
buizen weer teruggaan naar de opvouwbare stand. De verwachtingen
zijn in ieder geval erg positief.
De opvouwbare drainbuis wordt met een kettinggraafmachine gelegd.
De opvouwbare drainagebuis is in de
Verenigde Staten ontwikkeld. Hij is
niét rond, zoals in Nederland ge
bruikelijk is, maar bestaat uit een
gehalveerd rond van twaalf centi
meter hoogte en twintig centimeter
breedte. De vlakke geperforeerde
bodem van de buis is stevig vastge-
last aan een geribbelde boog. Door
dat zowel de bodem als de boog in
het midden kunnen knikken, is het
geheel opvouwbaar. Belangrijk is dat
hierdoor veel meer buislengte tege
lijk kan worden vervoerd, zodat de
transportkosten aanzienlijk lager
zijn. Eén rol kan in totaal een lengte
van drie kilometer aan opvouwbare
drainbuizen bevatten, wat bijna twee
keer zoveel is vergeleken met gewo
ne drainbuizen met een even grote
afvoerkapaciteit.
Duur
Voor de ontwikkelingslanden is
drainage vaak erg duur, aangezien
de buizen in veel gevallen over zeer
grote afstanden moeten worden ver
voerd. De transportkosten zijn naar
verhouding al erg hoog, omdat
drainbuizen veel ruimte in beslag
nemen. Een opvouwbare buis kan
dus vooral voor de ontwikkelings
landen een uitkomst zijn. Met dit
voor ogen werd daarom besloten een
andere wijze van leggen te beproe
ven. De Landinrichtingsdienst kocht
in totaal tien kilometer opvouwbare
buis aan en liet deze met een ket
tinggraafmachine in de grond stop
pen. Daarbij werd er nauwlettend op
toe gezien dat direkt boven op de
buis een hoeveelheid grond kwam,
want door de druk ervan moet hij in
uitgeklapte toestand blijven. En dat
lukte prima. De proef werd op 17, 19
en 21 september gehouden in res
pektievelijk Grijpskerke (Walche
ren), in Bruchem bij Zaltbommel op
de proefboerderij De Vlierd en in de
Groningse ruilverkaveling Beerta.
Op alle drie de plaatsen bevindt zich
vrij zware grond, zodat omhullings
materiaal om dichtslibben van de
buizen te voorkomen, niet nodig was.
De opvouwbare drainbuis is overi
gens met zijn twaalf centimeter
hoogte en twintig centimeter breedte
wel veel groter dan wat er in Neder
land gewoonlijk wordt gebruikt. Fil
termateriaal om de gehele buis heen,
voor lichtere gronden, zal niet nodig
zijn. Waarschijnlijk kan ermee wor
den volstaan eerst fïltermatten in de
gegraven sleuf te leggen, waar de
geperforeerde bodem dan op komt te
rusten. Een bijkomend voordeel van
de opvouwbare buis is dat hiervoor
minder materiaal - in dit geval po
lyethyleen - hoeft te worden gebruikt
dan een buis met een vergelijkbare
afvoerkapaciteit. Essentieel voor de
Landinrichtingsdienst is echter de
opvouwbaarheid. De dienst hoopt
dat door de gehouden proef een bij
drage kan worden gegeven aan de
ontwikkelingen op het terrein van de
drainage in de derde wereld.
9 november 1984
