Henk Los, voorzitter NRS:
"Veeverbetering blijft nodig"
Drs. H. Schelhaas:
"Renationalisatietendenzen met
kracht bestrijden"
Rundveedemonstratie
dochtergroepen aktieve K.I. -
stieren zwartbont en blaarkop
veeras
kopertoevoeging onderzocht
Veemarkten geen bron
verspreiding dierziekten
Premieregeling
zoogkoeienbestand
Heeft 't feit jlat men voorlopig niet
straffeloos onbeperkt melk kan pro
duceren gevolgen voor de veeverbe
tering?
Henk Los, de kersverse voorzitter
van het Nederlands Rundvee Syndi-
kaat (NRS) denkt dat de superheffing
niets zal afdoen aan de noodzaak van
een zo doelmatig mogelijke fokkerij.
Voor onze nieuwe nationale veever-
beteringsorganisatie hebben de
Brusselse maatregelen om de melk
plas in te dammen in zoverre beteke
nis, dat het bestuur rekening houdt
met een zekere inkrimping van de
rundveestapel. Het aantal kalveren
dat geschetst en geregistreerd moet
worden, zal kleiner worden. De
melkkontrole- en KI-verenigingen
zullen te maken krijgen met minder
koeien per bedrijf. Daardoor zullen
de kosten over minder dieren kunnen
worden uitgesmeerd. Per koe zullen
de kosten hoogstwaarschijnlijk toe
nemen; per bedrijf echter niet.
Bestaansrecht bewijzen
Voor het pas begin dit jaar gestarte
NRS vormt de superheffing niette
min een interessant gegeven om zijn
nut en bestaansrecht te bewijzen.
Behalve de taak om de veeverbete
ring op een hoger plan te brengen is
er de opdracht om dit zo voordelig
mogelijk te doen.
Dat de kosten in vergelijking met de
oude situatie per saldo lager zullen
uitvallen, durft Henk Los niet te ga
randeren. Wel dat ze minder hoog
zullen worden. Het NRS zal name
lijk ook moeten investeren. Het zal
dat vooral doen in zaken waarvan
Voorts zei hij te hopen dat het Eu
roparlement ondanks de grote zui-
veivoorraden toch streeft naar een
goed en evenwichtig markt- en prijs
beleid in de zuivelsektor.
Het verschil tussen de richtprijs en de
basisprijs, moet niet nog groter, maar
kleiner worden, de richtprijs moet
beter gerespekteerd worden dan in
het verleden. Ook zal de Europese
Gemeenschap bij het op de markt
brengen van interventievoorraden
op de EEG-binnenmarkt - wellicht
reeds deze winter in beperkte mate
mogelijk - een voorzichtige politiek
moeten voeren, die niet elke prijs-
uitloop onmogelijk maakt en die met
de belangen van de ook voor de EEG
Een betere bedrijfsvoering is moge
lijk een alternatief voor het toevoe
gen van koper aan varkensvoer. Ko
per in varkensvoer hoeft de bedrijfs
resultaten van varkensmesterijen niet
zonder meer te verbeteren. Daarvan is
namelijk nauwelijks sprake bij be
drijven waar de varkens toch al goed
groeien. In bedrijven waar de groei-
snelheid van varkens gering is verbe
tert kopertoevoeging wel de bedrijfs
resultaten.
Dat zijn enkele konklusies uit een li
teratuuronderzoek van de afdeling
milieubiologie van de Rijksuniversi
teit van Leiden. In dat onderzoek
voor de boer een hoog rendement
mag worden verwacht. Henk Los
daarover: "Maar waar je de kosten
maakt, krijg je niet altijd de baten
terug. Voor het NRS moet de balans
van kosten en baten zó worden, dat
de veehouder het rendement heeft".
Studies wijzen uit dat men door
reorganisatie, stroomlijning en ver
dere automatisering bij verwerking
van gegevens, op termijn een bespa
ring van 5 gulden per koe zal kunnen
bewerkstelligen. Ons land telt ruim 2
miljoen koeien. Dat zou dus 10 mil
joen opleveren.
De opbouw van het NRS is in volle
gang. Het in elkaar schuiven van de
diverse organisaties vergt nog enige
tijd. Gestreefd wordt naar centrale
huisvesting in of nabij Arnhen. Over
ongeveer een jaar hoopt men dit ge
realiseerd te hebben. Pas dan zal het
NRD optimaal kunnen funktione-
ren.
Koeien hlijven voornaamste
produktiemiddelen
Henk Los ziet zelf als een van de
voornaamste taken van zijn organi
satie, de veehouders te voorzien van
goede en nauwkeurige gegevens die
bij de fokkerij en het bedrijfsmana
gement van pas kunnen komen. "Nu
onze veehouders niet meer ongeli
miteerd kunnen produceren, zullen
zij, meer nog dan voorheen, hun za
ken steeds goed op een rij moeten
zetten. De koeien zullen echter hun
voornaamste produktiemiddelen
blijven. De dieren die het duurst
produceren zullen moeten worden
afgestoten. Het belang van melk-
zo belangrijke handel rekening
houdt."
Ook sprak hij de wens uit dat er snel
maatregelen worden genomen voor
de afbouw van de zuivelvoorraden:
"Hoe eerder de markt schoon is, hoe
beter, niet alleen voor de zuivel-
markt, maar ook voor het aanzien en
goed funktioneren van de EEG. Af
bouw van de gevormde zuivelvoor
raden moet een hoge prioriteit heb
ben. "De blik op oneindig en maar
zien waar het schip strandt" is geen
goede politiek. Dit betekent hoe
moeilijk dit ook is, dat er fondsen
gereserveerd moeten worden voor
verkoop, die gebruikt kunnen wor
den zodra zich daartoe relatief gun
stige mogelijkheden voordoen".
stond de effektiviteit van kopertoe
voeging aan varkensvoer centraal.
Het werd uitgevoerd met steun van
de ministeries van VROM en Land
bouw en Visserij en van de Provin
ciale Planologische Dienst Zuid-
Holland. Koper wordt aan varkens
voer toegevoegd om de groei en de
omzetting van voer in "varken" te
bevorderen. Koper beperkt het
voorkomen van darmbakteriën en
bevordert de spijsvertering zo wordt
algemeen aangenomen. Kopertoe
voeging heeft echter ook schade aan
bodem en gewas tot gevolg omdat
het koper via de mest op het land
terecht komt.
kontrole zal eerder groter dan kleiner
worden. Het belang van een doelbe
wuste stierenkeuze eveneens. De
taak van het Nederlands Rundvee
Syndikaat is hiervoor goede aan
knopingspunten te leveren in de vorm
van betrouwbare fokwaardeschat
tingen, vleesindexcijfers enz. Het
NRS is vooral een zaak van dienst
verlening aan de veehouder. Niet het
NRS bepaalt het fokdoel. Dat is en
blijft een zaak van de veehouder
zelf'.
Melk èn vlees
In welke richting de fokkerij zal
gaan, zal de tijd leren. Henk Los
verwacht bijstelling, en wel in die zin,
dat op de nogal op melk gerichte be
drijven, de geschiktheid voor vlees-
produktie minder uit het oog verlo
ren zal worden. "De veehouders zul
len duidelijk rekening willen houden
met de opbrengst van de nuchtere
kalveren en met de opbrengst van de
dieren die voor de dood weg moeten.
Daarom zullen stieren met een erg
hoge melkproduktievererving, maar
die echt arme bespierde dieren fok
ken, wat minder in de belangstelling
komen. Het lijkt me dat ons MRIJ-
vee eigenschappen heeft waardoor
we, meer gerechtvaardigd dan tot
voor kort, kunnen zeggen: we moe
ten goed proberen de MRU een sterk
veeras te laten blijven. Ik denk dat de
praktijk daarop ook in die geest zal
reageren".
In het kader van de superheffing
wordt eiwit niet gestraft. Het valt dus
te verwachten dat het eiwitgehalte
van de melk in de fokkerij meer
Er bestaat van de zijde van de k.i.-
organisaties en fokkers een sterke
behoefte om middels deze show de
positieve fokkerijresultaten te laten
zien. Wij beschouwen dit streven als
een gunstige ontwikkeling en een
bevestiging dat de betrokken rund
veehouderijorganisaties t.a.v. hun
beleid op de goede weg zijn.
De ogen van praktische veehouders
uit binnen- en buitenland zullen in
In konkurrentie met andere afzetwe-
gen voor vee, zullen de veemarkten
zich niet passief, maar meer aktief
moeten opstellen. Ze moeten moge
lijkheden bieden om levende dieren
rechtstreeks vanaf de markt te kun
nen exporteren, zoals voldoende sor
teer- en inlaadruimte en eventueel
medewerking verlenen of voorlich
ting geven over veterinaire certifika-
tie. Voorts moet de akkommodatie
van de veemarktbedrijven zo goed als
mogelijk is aansluiten op eisen van
gebruikers van deze handelscentra.
Verschillen
De Leidse onderzoekers hebben de
literatuur over dit onderwerp bestu
deerd en daaruit is gebleken, dat ko
per niet bij alle varkens de eerder
gemelde voordelen heeft. Die voor
delen gelden vooral voor varkens die
minder goed groeien. Het lijkt erop,
stellen de onderzoekers, dat de ge
zondheidsstoornissen van varkens
die in een minder goede konditie
Henk Los, voorzitter NRS
aandacht zal krijgen. 'Misschien
brengt de superheffing wel duide
lijker en sneller in beeld waar we in
Europa met de fokkerij naar toe
moeten", zo vervolgt Henk Los.
"Nogmaals: er zullen ombuigingen
nodig zijn, maar voor echte fokkers
blijft er voldoende ruimte voor een
verdere ontplooïng van hun beroep
en liefhebberij. Wat dat betreft heb
ben we een goed voorbeeld aan
Amerika en Canada. Ook daar wordt
de melkplas beteugeld. Maar ner
gens ter wereld ook, staat de fokkerij
op zo'n hoog nivo".
NRS: dienstverlening
Ongeveer 65.000 melkveehouders
zijn op de een of andere manier bij
het NRS betrokken. Zij hebben ge
lijkgerichte belangen. Dit gegeven
zou het NRS kunnen gebruiken om
zich te ontwikkelen tot een groepe
ring die druk uitoefent om het land
bouwbeleid in een bepaalde richting
te krijgen.
het bijzonder gericht zijn op de
zwartbont H.F.-inzendingen. On
dernemende besturen van k.i.-ver-
enigingen hebben het jaren geleden
aangedurfd, t.a.v. de zwartbontfok-
kerij een "nieuw" - over onze lands
grenzen (Canada, USA etc.) voeren
de weg in te slaan met vaak indruk
wekkende resultaten in het belang
uiteindelijk van de veehouders, die
van deze resultaten profijt trekken
Speciale aandacht vereist thans het
plaatsen in hokken op veemarkten
van moeilijk handelbare koeien en
stieren, die op de boerderij nooit zijn
aangebonden. Bovendien mogen de
tarieven van veemarkten niet zo hoog
zijn, dat direkte afzet van boerderij
naar slachterij en exporteur of ver
handeling via opvangcentra voor be
sparing van kosten wordt gestimu
leerd". Dit zei de voorzitter van <Je
Nederlandse Bond van Handelaren in
Vee, de heer J.W. Diepeveen tijdens
het eerste kongres van de Europese
verkeren gedeeltelijk worden weg
genomen door het toevoegen van
koper aan het voer. Zij stellen dat
een betere bedrijfshygiëne en een
ander voedersysteem, mogelijk het
zelfde effekt heeft.
Naast de nadelige invloed op de bo
dem en het gewas onderstrepen de
onderzoekers het feit, dat koperrijke
mest bij invoering van de Wet bo
dembescherming minder geld kan
gaan opbrengen.
Henk Los wil heel duidelijk gesteld
hebben, dat dat niet de bedoeling
van zijn organisatie is. "De taak van
het NRS is puur technisch en gericht
op dienstverlening ten behoeve van
de veeverbetering. Vandaar ook dat
we ons in het geheel niet hebben be
moeid met het overleg dat tot de su
perheffing heeft geleid. Zaken die
met landbouwbeleid te maken heb
ben, laten we over aan de land
bouworganisaties en aan het Land
bouwschap".
Bedrijfsgrootte aan banden
Persoonlijk - maar nu als melkvee
houder en los van zijn betrokkenheid
bij het NRS - vindt onze gesprek
spartner
de superheffing het minst slechte
van wat er onder gegeven onstan-
digheden gekozen had kunnen wor
den. "Aan beperking van de melk-
produktie viel niet te ontkomen. Aan
alle geopperde oplossingen zaten
grote nadelen. De superheffing gaat
ons boeren veel geld kosten. Maar ik
zie ook iets positiefs. Tot voor kort
gingen de meeste boeren alsmaar
meer vee houden. Ze overschreden
daardoor de grens van een optimale
veebezetting. Nu zal het aksent dui
delijker komen te liggen op de kwa
liteit van de veestapel en op beheer
sing van kosten. Door de superhef
fing is de neiging om kostenstijging
met meer koeien op te vangen, ver
dwenen. Voorheen raakte menig
melkveehouder hoe langer hoe meer
belast, zowel lichamelijk als geeste
lijk. Aan die ontwikkeling zal de su
perheffing, althans voorlopig, een
eind maken. Op de landbouworga
nisaties rust nu de taak om de be
drijfsontwikkeling binnen de bepa
lingen van de superheffing, op gang
te houden", zo besluit onze gesprek
spartner.
Herman van den Hengel
door gebruik te maken van deze
goed verervende k.i.-stieren. U moet
de resultaten van deze fokkerij maar
zelf komen zien vinden wij.
Alle gegevens van de betrokken stie-
rengroepen (stier/HDN-index, af
stamming etc.) worden in een kata-
logus vastgelegd en op 13 juli a.s.
vakkundig toegelicht door de heer ir.
K.P. Stapel, hoofd Voorlichting van
het Nederland Rundvee Syndicaat
(N.R.S.).
Maar liefst 22 dochtergroepen -
vaarzen t/m 4e kalfskoeien - van het
zwartbont H.F. (20) en van het
blaarkop veeras (3) zijn aangemeld.
Van deze inzendingen worden tevens
groepen getest voor evt. deelname
aan de op 31 aug./l sept. a.s. te
Utrecht te houden NRS-tentoonstel-
ling.
Belangstellende veehouders worden
uitgenodigd om 13 juli a.s. te Utrecht
getuige te zijn van de positieve re
sultaten van vele jaren intensief en
gedurfd fokkerij-beleid, gepaard
gaande aan enthousiasme en vak
kennis.
Unie van Veemarkten dat 15 juni
werd gehouden in Leiden.
Dat veemarkten een gevaar zouden
vormen voor verspreiding van dier
ziekten wees hij tenslotte nadrukke
lijk van de hand.
Evenals vorig jaar bestaat voor vee
houders, die zich in de produktie van
kwaliteitsrunderen hebben gespecia
liseerd, de mogelijkheid in aanmer
king te komen voor een premie in het
kader van de Beschikking uitvoering
EEG premie-regeling aanhouden
zoogkoeienbestand.
Deze premie bedraagt voor het ver
koopseizoen 1984/1985 ƒ41
per zoogkoe.
De aanvragen kunnen in de periode
15 juni t/m 30 september 1984 wor
den ingediend bij de Distriktsbu-
reauhouders (DBH's) van de Stich
ting tot Uitvoering van Landbouw-
maatregelen (StULM).
Een daartoe bestemd formulier is bij
de betreffende DBH verkrijgbaar.
Drs. Harm Schelhaas heeft op de 20 juni gehouden openbare be
stuursvergadering van het Produktschap voor Zuivel de 25 pas gekozen
Nederlandse Euro-parlementariërs een aantal, wensen meegegeven.
Hij drukte hen o.m. op het hart dat renationalisatietendenzen met
kracht bestreden moeten worden:
"Hier geldt: "Geen stap verder op deze voor Europa fatale weg". De
recentelijke door Engeland, Frankrijk en West-Duitsland getroffen
maatregelen bijvoorbeeld t.a.v. een premieregeling voor het stoppen
met de melkproduktie, moeten zo snel mogelijk vervangen c.q. ge-
koördineerd worden door een EEG-regeling, zodat de Nederlandse
zuivel op gelijkwaardige wijze aan een dergelijke regeling kan deelne
men".
Het bestuur van de Hozubra - samenwerkingsverband tussen rundvee
houderij-organisaties in de provincies Zuid-Holland (Ho), Zeeland (Z),
Utrecht (U) en Noord Brabant (Bra), is voornemens om 13 juli in de
immense rundveehal van de Utrechtse veemarkt een demonstratie te
organiseren van dochtergroepen van aktieve, dus nog aanwezige k.i.-
stieren, die in het Hozubra-gebied, maar ook landelijk zijn ingezet,
zowel van het zwartbont H.F., als van het blaarkop veeras.
Vrijdag 22 juni 1984
15
