Van aardappel
naar biet
De witloftrek wordt belangrijk in Zeeland
AKTIE ZUIDWEST
In het afgelopen jaar is een serie
van 27 artikelen gepubliceerd
over diverse aspekten van de teelt
en de afzet van konsumptie-
aardappelen. Deze artikelen
worden samengebracht in een
bundel, waardoor het mogelijk is
alles nog eens rustig door te lezen.
Deze bundel is verkrijgbaar door
het storten van 5,- ten name
van Fonds Zuidwest, Westsingel
58 te Goes, op rekeningnummer
3205.33.433 bij de Rabobank te
Goes. Het gironummer van deze
bank is 64539. Na ontvangst van
dit bedrag wordt de bundel U
toegezonden.
Konsulentschappen voor de Akker
bouw en de Rundveehouderij in
Zuidwest Nederland
Serie suikerbieten nr. 1
gelmatig zijn. Hoe lager de veldop-
komst des te onregelmatiger zijn de
bieteplantjes in de rij verdeeld.
Kortom bij een goed zaaibed en een
goede zaaitechniek mag men een re
gelmatige en hoge veldopkomst ver
wachten. Een goed begin is het halve
werk en hierop zinspelend, neem der
halve ook deel aan de voorlichtings-
aktiviteiten, die in het kader van de
zuidwestelijke aktie SUIKERBIET
worden aangepakt.
Konsulent,
C.A.R. Zevenbergen,
Ir. J.A.H. Haenen
Al jarenlang worden er in Zeeland witlofwortelen geteeld. Een aktivi-
teit, die per ha een goed saldo op kan leveren. Met name de laatste
jaren stijgt het in Zeeland geteelde areaal witlofwortelen aanzienlijk.
Dit heeft 2 oorzaken. De eerste is, dat er steeds meer telers dit gewas in
hun bouwplan opnemen vanwege het goede saldo. Deze wortels worden
dan verkocht aan derden, meest op kontrakt. In veel gevallen ligt de
eindbestemming van deze wortels buiten de provincie Zeeland. De
tweede reden is dat er binnen de Zeeuwse provinciegrenzen steeds meer
telers zijn, die de geteelde wortels ook zelf gaan forceren. Een ontwik
keling, die in 6 jaar tijd een opmerkelijke omvang aannam!
T rekmethoden
Exakte gegevens hierover zijn niet
voorhanden. Voor heel Zeeland
wordt het aantal bedrijven, dat op
stromend water forceert, geschat op
40-45 bedrijven. Dit type vertegen
woordigt het grootste gemiddelde
bedrijf (o.a. door specialisatie). Ieder
jaar komt er een aantal telers (meest
akkerbouwers) bij, dat met de trek
op water begint. Alle andere be-
In de achterliggende 2 jaar is door de 3 Zuidwestelijke Konsulent
schappen (C.A. Barendrecht, C.A.R. Goes en C.A.R. Zevenbergen)
gezamenlijk aandacht besteed en aandacht gevraagd voor de aardappe
len. Bij deze voorlichtingsaktiviteit is ondermeer nader ingegaan
op het klaarleggen van het land, het pootgoed en het poten, het meten
van de aardappelruggen, het ontwikkelingsstadium van het gewas en de
bepaling van de kwaliteit van de aardappelen. Daarbij was het gebrui
kelijk dat de leden van een aardappelgroep in de loop van het seizoen
samen met hun bedrijfsvoorlichter meerdere malen bij elkaar de aard
appelpercelen gingen bekijken. Tijdens een dergelijke bedrijfsekskursie
kon eenieder bij de onderlinge gedachtenwisseling veel van elkaar
leren. In de voorlichtingscampagne aardappelen is een serie artikelen
geplaatst in de landbouwbladen en verder zijn er nog 20 kijk- en praat
bijeenkomsten gehouden.
Nu de biet centraal
De suikerbiet is een belangrijke pijler
voor het zuidwestelijke akkerbouw
bedrijf. Suikerbieten zijn dankbaar
voor een goede bodemstruktuur.
In de praktijk lopen de opbrengsten
sterk uiteen. Er zijn bietenopbreng
sten per ha van 60 ton en hoger en
daarnaast zijn er ook opbrengsten
van 30 ton.
Op basis van de uitkomsten van de
faktoranalyse bij suikerbieten mag
men stellen dat in het zuidwesten het
bietencysteaaltje, of anders gezegd de
bietenmoeheid gemiddeld voor 50%
aansprakelijk is voor een te lage op
brengst. In dit verband is het vanzelf
sprekend dat bij het aktiepunt sui
kerbieten het bietencysteaaltje goed
uit de doeken zal worden gedaan.
Voorlichtingsaktiviteiten
In een mobiele "Kijk- en praat
bijeenkomsten" zullen enige belang
rijke bietenonderwerpen worden
tentoongesteld, met als doel hierover
van gedachten te wisselen. In dit
kader zullen de gewasbescherming
gericht op bietencysteaaltje en on-
kruidbestrijding, de kwaliteit met
betrekking tot bemêsting en sapzui-
verheid en verder de mechanisatie
bij grondbewerking en oogst (tarra)
centraal staan. De mensen van de
voorlichting staan daarbij klaar om
een bietenonderwerp aan te snijden
en daarover te praten.
Deze bijeenkomsten zullen op 20
plaatsen in het zuidwesten worden
gehouden.
De opbrengsten van suikerbieten
zijn in het zuidwesten in vergelijking
met de opbrengst in enige andere
gebieden in de loop der jaren toch
wat achterop geraakt. Uit het bieten-
onderzoek o.a. bij de reeds aange
haalde faktoranalyse zijn er dien
aangaande interessante gegevens te
voorschijn gekomen. Mede in dit
verband zal er door de bereidwillige
medewerking van de standsorgani
saties bladen regelmatig, t.w. 1 x per
3 weken, een artikel verschijnen over
deze materie en andere aktuele tee-
laspekten. De geplande serie SUI
KERBIETEN omvat 17 artikelen.
Tellen en meten
Tellen en meten geven de bietenteler
een goed inzicht in de opkomst en de
groei van het gewas. Wanneer hierbij
blijkt dat bijvoorbeejd 75% of meer
van de uitgezaaide b'ietenzaden een
kiemplant geeft, dan is de veldop
komst gunstig. Bij een gunstige veld
opkomst zal de verdeling van de
bieteplantjes in de rij eveneens re-
Cijfers spreken
Om een en ander weer te geven is
gebruik gemaakt van C.B.S.-cijfers.
En wel van: struktuurenquête 1977
en meitelling 1983. In beide jaren
zijn geéevens verzameld over de trek
van witlofwortels. De cijfers betref
fen de trekseizoenen 1976/1977 en
1982/1983.
Witlofkroppen in een container 17 dagen na het opzetten.
Zeeland: aantal bedrijven met
witloftrek (totale en gemiddelde oppervlakte te forceren wortels)
1976/1977
1982/1983
84 bedrijven
98 bedrijven
64 ha
192 ha
0.76 ha
1.96 ha
Het aantal bedrijven is met 14 toe
genomen. Een flinke groei is dit! Wat
de tabel niet zegt, maar wat zeker zo
belangrijk is, is het volgende:
zeer veel bedrijven met een geringe
oppervlakte te forceren wortels per
seizoen zijn afgevallen. En deze
plaatsen zijn ingenomen door on
dernemers, die gestart zijn met de
witloftrek. Kleine, veelal niet gespe
cialiseerde tuinbouwbedrijven stop
ten. Grotere, veelal akkerbouwbe
drijven begonnen, gespecialiseerd en
met trek op stromend water. Gebou
wen werden aangepast of uitgebreid.
Dit heeft een grote vlucht genomen.
De totale oppervlakte verdrievou
digde (van 64 naar 192 ha), terwijl de
gemiddelde oppervlakte per bedrijf
bijna met een faktor 2.5 toenam! Zo
worden er thans per witloftrekbedrijf
in Zeeland 2 ha witlofwortels per
seizoen geforceerd.
De verdeling per regio
Het is mogelijk om uit de recente
gegevens de cijfers te halen, die per
eiland/gebied gelden. Deze zien er
als volgt uit:
Wat leert ons deze tabel? Dat op
Walcheren, een eiland met een lange
tuinbouwhistorie, sprake is van een
witloftrek op kleine, intensieve tuin
bouwbedrijven. Ontwikkelingen
rondom de trek van witlof zijn d&ér
nauwelijks. De groei komt in hoofd
zaak voor in voor witloftrek nieuwe
gebieden als Schouwen-Duiveland
en Tholen/St. Philipsland. Wat be
treft Z.Vlaanderen zit de meeste wit
lof in het oostelijk deel met een ge
middelde per bedrijf van 3.4 ha.
staande witlofbedrijven werken met
witlofkuilen in de grond, al dan niet
afgedekt met kleden of aarde.
Steeds meer akkerbouwers/tuinders
in Zeeland beginnen met het forceren
van witlofwortelen. Op veel bedrijven
wordt (een overschot aan) arbeid ge
durende een aantal maanden aange
wend om het inkomen te handha
ven/verbeteren. Thans neemt Zee
land al 3% van de landelijke witlof-
produktie voor haar rekening en dit
zal ongetwijfeld verder toenemen!
De bedrijfstakdeskundige
vollegrondsgroente
ing. B. Buitelaar
Zeeland: regionale verdeling van bedrijven met witloftrek (en totale en ge
middelde oppervlakte te forceren wortels)
aantal
totale
gemiddel-
bedrijven
opp.
.de opp.
Schouwen en Duiveland
26
62.5 ha
2.4 ha
Tholen/St. Philipsland
22
58.4 ha
2.7 ha
N. Beveland
2
2.1 ha
1.0 ha
Walcheren
20
12.2 ha
0.6 ha
Z.-Beveland
14
27.3 ha
1.9 ha
Zeeuws Vlaanderen
14
29.4 ha
2.0 ha
98
191.9 ha
1.9 ha
Het gemiddelde voor Tholen ligt op 2.2 ha. Dat van St. Philipsland is
beduidend hoger dan 2.7 ha.
25 november 1983
Dit is de oude methode waarbij de trek plaats vindt in de grond, al dan niet
afgedekt met kleden, aarde en of stro.
9
De biet staat de komende maanden centraal in allerlei voorlichtingsaktiviteiten.
De trek van witlof wortels vindt ook plaats in lagen.
