Fokdag Zeeuws-Vlaanderen:
Kwaliteit en goede zaken
Zicht op....de paardenhouderij
In de lift
Kwaliteit
Voor de vierde keer in successie werd op zaterdag 5 november een
warmbloedpaardenfokdag gehouden in manege Riemens te Nieuwvliet.
Traditiegetrouw de laatste jaren op de eerste zaterdag van november.
De organisatie was in handen van het fokdistrikt Zeeuws-Vlaanderen,
onder leiding van haar rustige, doortastende voorzitter dhr. Den Hamer
uit Axel. Alle Zeeuwse fokkers waren uitgenodigd aan deze keuring
deel te nemen. Een 75-tal paarden was dan ook op de keuring aanwezig,
waarmee de belangstelling voor dit gebeuren voldoende getypeerd is.
Vooral de jongere rubrieken en met
name de veulenrubrieken waren
goed bezet. Hoewel van een erg wis
selende kwaliteit gesproken kan
worden, waren er veel goede paar
den, resulterend in een flink aantal
eerste premies. Mede typerend voor
deze fokdag is het feit dat er met
name de laatste twee jaar veel paar
den verhandeld worden. Dhr. Schep
uit Bergambacht was met 5 paarden
aanwezig, hoofdzakelijk uit de rij
paard richting, om deze te verkopen.
Voor de keuringsdag afgelopen was
waren ze alle van eigenaar veran
derd. Ook dhr. J. van Lier verkocht
twee paarden, welke in Belgische
handen overgingen. Ook van de ter
keuring aangeboden paarden veran
derden er diverse van eigenaar. In
het middagprogramma showde
Schep met de hengst Unitas aan de
hand. Een tuigpaardhengst met
kwaliteit en een demonstratie die er
zijn mocht. Bij de rubriek best-
gaandrijpaard, waarbij de paarden
naast exterieur op stap, draf en galop
beoordeeld worden ging het eerste
erelint naaf Centien Krijger, Hein-
kenszand, met haar paard Urgento,
gevolgd door Verona van C. v.d.
Meyden uit Axel en Tellini van C.
Baart uit Cadzand.
De rubriek beste prestatiepaard
waarbij ook het springen van het
paard beoordeeld wordt, werd ge
wonnen door Tamara van Liesbeth
Harinck uit Hoedekenskerke, die dit
jaar dus de draagbare televisie mee
naar huis mocht nemen. Tweede
werd Vilane van J. Doorns uit Ter-
neuzen en derde U. Bergerak van R.
de Badts uit Hulst.
Juryleden bij dit gebeuren waren Fr.
van Loon uit Hoge Mierde en H. Lij-
ser uit Someren Heide met als arbiter
J. v. Dalen uit Poortvliet.
's Morgens voor de keuringen be
gonnen werden 4 paarden aangebo-
3-jarige stamboekmerriën: le premie
voor Winda van Rentmeester uit
Hulst;
4-7 jarige stermerriën: le premie
voor Symforose van B. Moerland uit
Renesse; en Verona van mevr. v.d.
Meyden uit Axel.
Merrieveulens: le premie voor Bu-
nita van J.L. Hense en F. van Her
pen, Haamstede; Bacara van Th.
Perdaen, Sas van Gent; N.N. van A.
de Buck, Oostkapelle; Bolite van A.
Dagevos, Oostkapelle; Bolivia van J.
Goedegebuure, Kapelle-Biezelinge;
Bolinda van B. Moerland, Renesse;
Winda, schimmel V.: Ridder van dhr. Rentmeester uit Hulst, le premie 3 jarige
merriën.
den voor stamboekopname, allen
ruinen, welke ook alle stamboek
waardig bevonden werden.
Verdere keuringsuitslagen:
2 en 3 jarige ruinen: le premie voor
Westan van J. de Feyter uit Terhole
en Wesley van P. Lakké uit Goes.
4-7 jarige ruinen: le premies voor:
Ultrazon van L. Nissiaen en W. Bo-
gaert uit Oostburg en Uzes van L.
Lavet uit Maldegem;
Bellefleur van J.L. Hense, Haamste
de.
Hengstveulens: le premie voor N.N.
van R. de Badts, Hulst en N.N. van
A. de Buck, Oostkapelle.
1-jarige merriën: le premie voor
Aranke van L. v. Gilst, 's Heer H.
Kinderen; Aritella van L. Nijssen,
Biervliet; Amaire van B. Moerland,
Renesse; Aurora van J. de Feyter,
Terhole; Ariane van J. de Feyter,
Donkerbruin hengstveulen van R. de Badts uit Hulst: vader Ursus. Kampioen
veulen van de fokdag.
Aranka, bruine 1 -jarige merrie van L. W. v. Gilst, 's Heer'H. Kinderen; vader G.
Ramiro Z.; kampioene 1 en 2 jarigen.
Terhole; Asiree van B. Moerland,
Renesse; Alfonse van M. de Feyter,
Terneuzen.
2-jarige merriën: le premie voorZa-
billet van G. Bergwerff, Middelburg;
Zodulie van stoeterij Ronde Putten,
Axel; Zavanna van B. Rentmeester,
Hulst; Zamora van A. de Buck,
Oostkapelle; Zinea van H. v. Doese
laar, Hoek.
1 -jarige tuigpaardenmerriën: le pre
mie voor Arolina van C. Raets, Nis
pen; Antrilonie van C. Raets, Nis
pen.
Kampioene 3 j. en ouder: Symforose
van B. Moerland, Renesse; kam
pioene 1 en 2 jarigen: Aranka van
L.W. v. Gilst, 's Heer H. Kinderen;
kampioene veulens: hengstveulen
van R. de Badts uit Hulst.
Qua bemanning is de afdeling Paardenhouderij in de gelederen van het
Landbouwschap een vreemde eend in de bijt. De drie centrale land
bouworganisaties worden vertegenwoordigd door drie personen, de
voedingsbonden hebben een gezamenlijke vertegenwoordiger en de
overige vijftien stoelen worden bezet namens de stamboeken voor
paarden en pony's.
Sekretaris Henk Hulsbergen (33) van de afdeling verklaart dat als
volgt: "Onze afdeling funktioneert in de eerste plaats als overlegplat
form, een plek wwar de stamboeken elkaar regelmatig ontmoeten en
samenwerken. Door de diverse verschijningsvormen van paard en pony
en de verschillende doelen die worden nagestreefd bestaat een groot
aantal kleine en grote organisaties. Als het erop aankomt moet de
sektor één mening, één geluid laten horen. Dan sta je het sterkst".
De aktiviteiten van deze afdeling van
het Landbouwschap hebben voor
namelijk betrekking op paardenfok
kerij. De Stichting NDR houdt zich
bezig met de draf- en rensport, ter
wijl de Stichting Nederlandse Hip
pische Sportbond alle andere spor
tieve aktiviteiten koördineert. Vol
gens schatting bedraagt het aantal
paarden en pony's in ons land
160.000; een jaar of zeven terug wa
ren dat er nog 230.000. Vorig jaar
bedroeg de totale exportwaarde
116 miljoen: levende dieren 49
miljoen) en paardevlees 67 mil
joen). Die exportwaarde zit aardig in
de buurt van die van de schapen
houderij (rond 130 miljoen).
Hulsbergen was geen ohbekende in
het wereldje van paardenliefhebbers,
toen hij ruim vijfjaar geleden sekre
taris werd van de afdeling Paarden
houderij van het Landbouwschap.
Daarvoor was hij zes jaar werkzaam
bij de Koninklijke Nederlandse Fe
deratie van landelijke rijverenigin-
gen (KNF). Hij is afkomstig uit Hat-
tem, waar zijn vader een melkvee
houderijbedrijf runt en daarbij, hoe
18 november 1983
kan het ook anders, een stuk of vijf
tien (fok)paarden houdt. Studeerde
na de HBS in Wageningen, maar
ruilde na twee jaar de studieboeken
in voor een baan bij de KNF. Een
beslissing waar hij tot op heden geen
spijt van kreeg.
De bewering dat de paardenhouderij
niet zoveel meer te maken heeft met
de boerenpraktijk wijst hij resoluut
van de hand: "De fokkerij, de pro-
duktie van veulens is een landbouw-
aktiviteit, die zich nog steeds kon-
centreert op de landbouwbedrijven.
Voor nogal wat boeren is het een niet
onbelangrijke bron van inkomsten,
voor anderen is het een nevenaktivi-
teit en tevens meestal een hobby voor
het leven. Het paard is het enige
landbouwhuisdier, dat op grote
schaal affektie opwekt.
Niet alleen bij boeren, ook bij post
bodes, advokaten, dominees en sla
gers. We weten ook niet hoeveel
paarden en pony's er in óns land
rondlopen. Wat we wel weten is dat
de sektor als geheel flink in de lift zit.
H. Hulsbergen
Ik doel dan vooral op de kwaliteit die
vooruitgaat. Medio de zeventigerja
ren werd elke merrie gedekt, dus ook
veel merries met veel te weinig kwa
liteit. Jarenlang heeft dat de prijs
nadelig beïnvloed. De handel vraagt
nu gelukkig meer en meer goede
paarden".
Een resultaat van de samenwerking
der stamboeken in Hulsbergens af
deling is de opzet en organisatie van
een jurykursus (van groot belang
voor de toekomstige kaderfunkties
van de stamboekorganisaties), die
voor het eerst is gehouden en goed is
aangeslagen. Verder noemt de se
kretaris als voorbeeld voor export
bevordering deelname aan de groot
ste paardententoonstelling in Essen.
Een ander resultaat, van de samen
spraak: een gezamenlijke subsi
dieaanvraag voor de keuringskosten.
Het verhaal dat stamboeken elkaar
bij de meeste gelegenheden dwars
zitten, wordt door Hulsbergen naar
het rijk der fabelen verwezen. "In de
afdeling, sinds 1 januari onder lei
ding van VVD-kamerlid Piet Blauw,
wordt positief en konstruktief sa
mengewerkt. En dat dat in de prak
tijk zijn vruchten afwerpt, is alleen
maar plezierig".
De uitvoering van verrichtingson-
derzoeken bij paarden en pony's
noemt de afdelingssekretaris een be
langrijke aktiviteit. Hij legt uit. "De
koper wenst van de fokker een kwa-
liteitsprodukt waar hij wat mee kan
doen. Drie zaken zijn in dat verband
belangrijk: de aanleg van het dier
voor springen, tuigrijden, dressuur
e.d., het karakter van het paard en
uiteraard de gezondheid. Op het
ogenblik bestaat zo'n onderzoek
voor hengsten van het Warmbloed
Paardenstamboek Nederland, het
Friesch Paardenstamboek en het
New Forest Pony Stamboek. De
duur van het onderzoek varieert van
50 tot 100 dagen. Het Landbouw
schap voert als onafhankelijke in
stelling het onderzoek uit. Voor het
verrichtingsonderzoek van de WPN-
hengsten bestaat grote belangstel
ling: meer dan 500 aanmeldingen.
Daaruit worden 50 paarden geselek-
teerd voor het onderzoek. Aan het
eind van de rit (in dit geval 100 da
gen) volgt een test van het Land
bouwschap en op grond van het re
sultaat daarvan beslist het WPN
welke hengst wordt toegelaten voor
de fokkerij".
Een hengst die bij de beste uit de test
komt, kan in korte tijd wel tien keer
zoveel waard worden. Hulsbergen
voegt eraan toe dat er eqhter ook
forse risiko's tegenover staan. Het
verrichtingsonderzoek van WPN-
hengsten kost zo'n drie ton. Daarbij
zijn inbegrepen de kosten van de
dierenartsen, een staf met ruiters.
een trainingsleider en een driekop
pige jury en het jurysekretariaaL
Plaats van handeling is het KNF-
centrum in Ermelo. Tenslotte is er
nog het verrichtingsonderzoek en de
aanlegtesten voor merries van bijna
alle stamboeken. Deze worden ïn één
dag afgewerkt op diverse plaatsen in
het land. Voor deze test van het
Landbouwschap (gebaseerd op
IBOP-proeven) worden jaarlijks 800
paarden en pony's aangemeld.
De afdeling van Hulsbergen komt
jaarlijks vier keer bij elkaar. De ad
viserende taak aan het (dagelijks)
bestuur van het Landbouwschap
wordt daarbij niet uit het oog verlo
ren. De ene keer gaat het om het
praktijkonderzoek in Merkelbeek
("op dat terrein bestaat een geweldi
ge achterstand*', zegt Hulsbergen),
en dan weer om de reglementering
der KL De sekretaris verwacht dat
bij een eventuele toepassing van de
diepvries-KI de sektor een stor
machtige ontwikkeling tegemoet-
gaat.
Advies gaat de afdeling voorberei
den voor een Identifikatie- en Re
gistratieregeling (I. R.-regeling)
voor alle paarden en pony's. "Uiter
aard staat een groot deel van de die
ren geregistreerd bij de stamboeken.
Het gaat met name om het deel dat
niet in de boeken staat. Over de ma
nier waarop dat moet gebeuren zijn
we nog niet uitgepraat. Wél is ieder
een ervan overtuigd dat iets derge
lijks nodig is uit een oogpunt van
gezondheidszorg en welzijn der
paarden. Denk alleen maar aan het
uitbreken van ziektes en de opspo
ring en bestrijding ervan. Een merk
op het paard moet straks de waar
borg zijn voor kwaliteit. Hoe en waar
we dat merk gaan aanbrengen, weten
we nog niet. Een paar ideeën staan al
op papier...".
13
