De groene computer
Geld verdienen...
Met een goede technische en
ekonomische administratie kun
nen boer en tuinder geld verdie
nen. De computer kan daarbij
behulpzaam zijn. Maar wanneer
men het nut van deze manage-
mentfunktie van de ondernemer
niet inziet, heeft het geen zin om
een dure computer aan te schaf
fen. E^n administratieve leek
wordt zelfs met een computer
geen boekhouder.
Geld verspillen...
Er woedt een hevige konkurren-
tieslag tussen computerfabrikan
ten. Dat heeft voordelen, want
het dwingt tot scherpe prijzen.
Nadeel is dat er geen sprake is
van overleg, samenwerking of
uitwisseling van ervaringen. Men
is zogezegd bezig
op-verschillende-plaatsen-gelijk-
tijdig-het-wiel-uit-te-vinden. Ge
volg is dat verschillende systemen
in omloop komen, die moeilijk op
elkaar aansluiten, terwijl boven
dien de ontwikkeling van de
computer, zeker voor gebruik in
land- en tuinbouw, wordt ver
traagd. Dat is geldverspilling.
Een aantal boekhoudbureau's stemt zijn automatisering af op een toekomst met micro-computers op de boerderij
Het aantal "groene computers"
wordt op het ogenblik geschat op
5.000, waarvan er 2.000 in gebruik
zijn in de veehouderij en 3.000 in de
glastuinbouw. Het gaat hierbij voor
al om "procescomputers", welke be
paalde onderdelen van het produk-
tieproces op boerderij of tuinderij
sturen.
Procescomputer
Bij procescomputers krijgt de ko
per/gebruiker een vast programma
geleverd, waarin hij zelf geen veran
deringen kan aanbrengen. De pro
cescomputer krijgt zijn "gegevens"
van sensoren, die waarnemingen
doen voor wat betreft de tempera
tuur, relatieve luchtvochtigheid,
nummer van koehalsband etc. Na
verwerking van deze gegevens geeft
de procescomputer commando's aan
zogenoemde "actuatoren", die op
hun beurt gaan ventileren, verwar
men of beregenen zoals in de glas
tuinbouw of krachtvoer verstrekken,
zoals in de veehouderij. De invoer
van gegevens door boer of tuinder -
via een toetsenbord - is beperkt tot
o.a. koenummers, laatste afkalfda-
tum en dergelijke. De procescompu
ter kan - met behulp van een printer -
gegevens 'verstrekken over klimaat,
opgenomen kilogrammen kracht
voer, verwachte tochtigheidsdatum
etc.
Bij verdere perfektionering van de
procescomputers en uitbreiding van
het aantal funkties gaat het bijvoor
beeld om registreren van hoeveel
heid, temperatuur en zuurgraad van
de melkgift per koe. In de varkens
houderij wordt geëxperimenteerd
met individuele automatische
krachtvoerdosering.
mogelijkheden dan de procescom
puter. Met microcomputers kunnen
onder andere boekhoudingen, per
soneels-, salaris- en debiteurenadmi
nistraties worden verzorgd. Deze
computer bestaat meestal uit een
verwerkingseenheid plus beeld
scherm, toetsenbord en printer. De
gebruiker kan veranderingen aan
brengen in de programma's, welke
zijn vastgelegd op cassettebandjes of
zogenaamde floppy-disks. Micro
computers kunnen met behulp van
een telefoonverbinding gekoppeld
worden aan externe computers.
toekomst waarin boeren en tuinders
beschikken over microcomputers.
De boekhoudbureaus houden reke
ning met het zelf gaan ontwikkelen
van boekhoudprogramma's voor
micro's van boeren en met de be
hoefte aan koppeling van die micro's
aan hun eigen apparatuur.
In de VS verwacht men dat over zes
jaar de helft van de boeren aldaar
over een microcomputer beschikt.
De microcomputer biedt de moge
lijkheid om meer inzicht in het be-
drijfsgebeuren te verkrijgen.
Viewdata
Viewdata-systemen maken gebruik
van een terminal of televisietoestel
dat via een telefoonverbinding ge
koppeld wordt aan een externe com
puter. Ook hier kunnen toetsenbord
en printer aangekoppeld worden.
Viewdata verschilt van het eerder
genoemde terminalsysteem door de
mogelijkheid om meerdere kleuren
te gebruiken. De toepassingsmoge
lijkheden van viewdata bestaan
naast eenvoudige rekenfunkties uit
het opvragen van beknopte infor
matie en het verzenden van berich
ten. Een bekend viewdatasysteem is
Viditel. Er wordt in Nederland nog
weinig gebruik gemaakt van view
data. Bij het melkkontrolestation
West-Nederland bestaan plannen
om melkgeldlijsten via viewdata
naar veehouders te zenden. Voor
naamste doel van zo'n systeem zou
zijn om sneller te kunnen waarschu-
De eerste toepassingen van de
computer in de rundveehouderij
betrof "eenvoudige apparatuur" voor
individuele krachtvoedering.
wen ingeval van grote afwijkingen in
de kwaliteit van de melk. Maar
viewdata zou in de toekomst meer
gebruikt kunnen worden om rechts
treeks informatie van onderzoekin
stituten, proefstations, landbouwor
ganisaties, boekhoudbureaus en
dergelijke te ontvangen. Denk bij
voorbeeld aan gewasbeschermings
programma's voor de akkerbouw
(Epipré-programma van het PAGV).
Gegevens voor dit artikel zijn ontleend
aan het stage-rapport van Jan Nederlof,
student aan de HLS-Dordrecht.
Microcomputers
De microcomputer biedt andere
10
Jn de glastuinbouw is de computer al zeer vertrouwd waar het o.a. gaat om klimaatregeling in de kassen.
18 november 1 983
Nieuwe grote technische ontwikkelingen in land- en tuinbouw zijn te
verwachten door de toepassing van mikro-elektronika, laten we zeggen
"de groene computer". De eerste stappen zijn al gezet in tuinbouw en
veehouderij. Denk aan de klimaatbeheersing in glazen kassen en aan
voerdosering aan het vee. Daarbij beschikken de bedrijven zelf over een
computer. Buiten het bedrijf wordt al veelvuldig gebruik gemaakt van
computers voor administratieve werkzaamheden en voor het verstrek
ken van adviezen aan boer en tuinder. Er is sprake van een zekere
wildgroei op computergebied. De technische ontwikkelingen gaan snel
en de aangeboden apparatuur wordt goedkoper in verhouding tot de
prestaties. Voor (toekomstige) gebruikers is het moeilijk door de bo
men het bos te zien; het aanbod is groot en de ontwikkelingen gaan
snel. Wat vandaag nieuw is, is morgen weer verouderd. Er zal dus zeer
zorgvuldig te werk gegaan moeten worden bij investeren om geldver
spilling te voorkomen.
Voor land- en tuinbouw zijn nog
nauwelijks programma's beschik
baar, maar er is een begin. Zo ont
wikkelt een aantal fabrikanten van
krachtvoer computerprogramma's
voor melkveebedrijven en is de CO-
VAM (Coöperatieve Vereniging van
Automatisering en Mechanisering
W.A.) in staat programma's te ma
ken voor onder andere rantsoenbe
rekeningen en BTW-analyse in ver
band met opteren voor de onderne
mersregeling.
Een aantal boekhoudbureaus stemt
zijn automatiseringsbeleid af op een
Terminal
Een terminal is in feite een "domme"
microcomputer. Het apparaat heeft
geen of slechts een klein geheugen.
Hét is niet in staat zelf berekeningen
uit te voeren. Een terminal dient al
tijd gekoppeld te zijn aan een externe
computer waardoor via een tele
foonverbinding berekeningen uitge
voerd kunnen worden.
Het groots opgezette projekt van het
Nederlands Rundvee Syndicaat i.o.
voorziet in plaatsing van zo'n 150
terminals bij de veeverbeteringsbon-
den (VVB). Deze terminals zullen in
verbinding staan met apparatuur van
de Prov. Bonden van Rundveever
betering (PBR). Via dit projekt (kos
ten 30 miljoen) wil het NRS gege
vens over alle runderen in één sys
teem onderbrengen ten behoeve van
melkkontrole, registratie KI, run
dergezondheidszorg en onderzoek.
Een draagbare terminal biedt bij
voorbeeld de mogelijkheid dat een
voorlichter op ieder agrarisch bedrijf
ter plekke via de telefoon informatie
kan vragen vanuit een centrale en
berekeningen kan laten uitvoeren.
