Uitstel betalingen EG
wordt verlengd
nieuws uit brussel
In EG-Landbouwbeleid snel
maatregelen nodig om erger
te voorkomen
Eindelijk akkoord
tuinbouwbeleid EG
De superheffing komt er aan
Stap naar toetreding Spanje en Portugal:
Braks tijdens algemene vergadering KNBTB:
Staatssekretaris Ploeg: "zoet water moet"
Jan Werts, Luxemburg
Na twee jaar intensief onderhandelen hebben de Europese ministers
dinsdagmorgen in alle vroegte een nieuw groenten- en fruitbeleid op
gesteld. Tegelijk zijn in zake het sleutelprobleem van de olijfolie af
spraken gemaakt. In het algemeen wordt de bescherming die de EG de
tuinbouw al bood, op een evenwichtige wijze versterkt en aangevuld.
Frankrijk, Italië en Griekenland hadden dit als voorwaarde gesteld voor
de toelating van Spanje en Portugal tot de Europese Gemeenschap.
Minister Braks sprak daarom in
Luxemburg van een belangrijke
doorbraak die tot tevredenheid
stemt. Hij herinnerde eraan, dat de
nu gesloten overeenkomst tussen de
Tien de Franse blokkade weg moet
nemen, die was opgeworpen inzake
de toetreding van Spanje en Portu
gal. De Spaanse minister van bui
tenlandse zaken Fernando Moran
begroette hier in Luxemburg het ak
koord ook met grote tevredenheid.
Voor de Nederlandse tuinder is van
belang dat er referentieprijzen ko
men voor sla. Terwijl het bestaande
stelsel voor onder andere aubergines,
tomaten en abrikozen wordt ver
sterkt. Het referentieprijzenstelsel
komt er op neer dat al te goedkope
aanbiedingen uit niet bij de EG
aangesloten landen met een heffing
worden belast. Zodat - via aktivitei-
ten te ondernemen door de Europese
Commissie - ernstige verstoringen
van het handelsverkeer uitblijven.
Voor citrusvruchten worden de prij
zen waaraan men de invoer toetst,
zelfs met 15 procent opgetrokken.
De Nederlandse minister heeft ge
daan gekregen dat er een studie re
sulterend in officiële voorstellen van
de Europese Commissie komt, voor
het opnemen van bepaalde snijbloe
men onder het referentiestelsel. Men
denkt daarbij aan rozen en anjers.
Die bloemen komen nu op bepaalde,
de teler vaak zeer ongelegen, mo
menten met name uit Israël, Colom
bia, Kenia en Spanje, de landen van
de Europese Gemeenschap binnen.
Vanwege hun lage prijzen verstoren
zij hier het normale handelsverkeer.
Braks bleek overigens toch nog niet
zover dat hij nu ook zonder meer
voor heffingen op vreemde snijbloe
men pleit. De EG-studie moet die
noodzaak nog aantonen. Zelfs wan
neer de Europese Commissie voor de
genoemde snijbloemen voorstellen
zou doen en de ministerraad die
vervolgens accepteert, dan moet ook
nog bij het GATT in Genève (kon-
trole-orgaan internationale handel)
overeenstemming bereikt worden.
Het zal met andere woorden nog
menig snijbloemenleven duren
voordat dit met name voor de Ne
derlandse telers spelende probleem
geregeld is. Toch wil men al voor het
verkoopseizoen 1984-'85 knopen
doorhakken. West-Duitsland heeft
al aangekondigd tegen iedere rege
ling te ageren.
Groenten en fruit
De aanloopsteun ten behoeve van
producenten-groepen is in het nieu
we akkoord aangepast. Onder be
paalde voorwaarden mogen zij ook
regels gaan opstellen, die niet-leden
binden. Dat slaat dan op het hand
haven van bepaalde normen voor de
kwaliteit, het assortiment, de ver
pakking en de naleving van mini
mumverkoopprijzen. Het voor Ne
derland uitermate belangrijke inter
ne handelsverkeer (onze export bin
nen de Euro-markt) mag door de af
spraken elders niet geraakt worden.
Alle overeengekomen wijzigingen in
het marktbeleid van groenten en
fruit treden in werking wanneer men
volgend jaar start met de onderhan
delingen met Spanje en Portugal in
zake deze groepen van produkten. Al
met al meent minister Braks, dat met
het bereikte akkoord voor de groen
ten- en fruitsektor, dat voor de Ne
derlandse tuinbouw overigens van
beperkte betekenis is, "best valt te
leven". Overigens wist niemand ons
in Luxemburg te vertellen wat dit
allemaal gaat kosten. Dit bevestigt
dat het hier onderhandelingen be
trof, waarvan de politieke aspekten
de ekonomische in de schaduw zet
ten.
Ten aanzien van olijfolie, waar gi
gantische overschotten dreigen zodra
's werelds grootste producent te we
ten Spanje EG-partner wordt,
schuift men de problemen weer ver
der voor zich uit. Een lange over
gangsperiode, waarbinnen dan de
aanpassingen moeten plaatsvinden,
zal die olijfolie en andere plantaar
dige oliën voorlopig buiten de EG
moeten houden.
De superzware heffing van ruwweg
twee kwartjes per liter melk, die men
méér aflevert dan in het verleden zit
er aan te komen. Het draait uit op
quota (maximale produktie-eenhe-
den) per veehouder. Die quota wor
den waarschijnlijk wel verhandel
baar. Zodat de konkurrentie in dat
opzicht blijft gehandhaafd.
Dat is woensdag in Luxemburg ge
bleken, bij voortgaande besprekin
gen in de groep van hoge ambtena
ren, die de komende hervormingen
en bijstellingen in het Europees
landbouwbeleid voorbereidt. Vol
gens de Nederlandse vertegenwoor
diger, direkteur-generaal ir. A. de
Zeeuw, ligt eigenlijk alleen Ierland
nog echt helemaal dwars voor het
invoeren van de superheffing in de
zuivelsektor.
Voor wat de monetair-compense-
rende bedragen betreft liggen er voor
de toekomst twee stelsels op tafel,
waaruit gekozen moet worden. Het
voorstel van de Europese Commissie
wil dat nieuwe mcb's voortaan in
driejaar worden afgebroken en de al
bestaande in twee. West-Duitsland
kan dit absoluut niet aanvaarden.
Het zou de boeren daar bestraffen
voor de gezonde hardheid van hun
nationale munt, de Mark. Bonn heeft
na voorgesteld in de toekomst alleen
nog met mcb's te rekenen, in het ne
gatieve. Dit zou meteen een gewel
dige bijdrage kunnen leveren aan het
door veel ministers nagestreefde
magere prijsbeleid voor de toekomst.
In de landen met hoge inflatie krij
gen de boeren immers in het nu door
Duitsland voorgestelde nieuwe sys
teem voortaan extra ruimte voor
prijsaanpassing.Dit omdat in het
nieuwe stelsel dat Bonn bepleit de
negatieve monetaire compensaties
extra groot worden. Door .die af te
breken geeft men de landen met een
hoge inflatie ruimte tot extra prijs
aanpassing. Volgens De Zeeuw
groeit in de ministerraad de belang
stelling voor het Duitse alternatief.
Lege kas
Ten aanzien van de tijdelijke op
schorting van een aantal betalingen
wegens de penibele kassituatie van
de gemeenschap, waarover wij vori
ge week uitvoerig berichtten, ver
wacht men in Brussel een verlenging
van de maatregel tot eind van dit
jaar. Aldus zou men dan ongeveer
één miljard gulden aan betalingen
tot 1984 kunnen uitstellen. Zodat de
kas volgende herfst wellicht weer wat
vroeger leeg zou zijn. Tenzij de
wereldzuivelmarkt zou aantrekken.
Minister Braks sprak van de week in
Luxemburg opnieuw van een "zeer
ernstige situatie". De Franse minis
ter Rocard wil snel maatregelen. Hij
stelt voor om de uitgaven ten behoe
ve van het Europese struktuurbeleid
te schorsen. Zodat de Europese
markt- en prijsregelingen weer on
belemmerd geld krijgen. "Korte ter
mijnwerk", zo zei Braks. Hij wees op
de door hem ingediende besparings
voorstellen, die struktureel (blijvend)
soelaas bieden.
Zuivel
Denemarken belemmerde deze week
in de ministerraad de toelating van
een nieuwe anti-biotica, natamicine,
voor de korstbehandeling van kaas.
Het middel is volgens de Neder
landse delegatie absoluut betrouw
baar. Ten aanzien van de boterin-
voer uit Nieuw-Zeeland hééft de
Europese Commissie onlangs voor
gesteld over te gaan tot, vergaande
vermindering. Tien jaar geleden toen
Engeland lid van de Europese Ge
meenschap werd, en tegelijk de
Nieuwzeelandse boter-invoer mee
bracht, kwam er jaarlijks nog 166
duizend ton binnen. Nu wil men die
inmiddels al aardig teruggelopen af
zet van Nieuwzeelandse boter op de
Euro-markt tegen 1988 terugbrengen
tot 75 duizend ton. De ministerraad
verschoof de kwestie naar een vol
gende bijeenkomst.
"Het gemeenschappelijke landbouwbeleid is ernstig in de problemen
geraakt. Door de snelle produktiegroei, bij een stagnerende afzet, is er
in sommige sektoren sprake van grote overschotten en daarmee sa
menhangend een sterke stijging van de uitgaven. De Europese Com
missie is daarom in augustus met een pakket voorstellen gekomen om
deze ontwikkeling om te buigen. Ons land ondersteunt de grote lijnen
van deze voorstellen, maar heeft op een aantal onderdelen ook ernstige
bezwaren. Wij zijn er overigens van overtuigd dat de gevolgen minder
ernstig zijn als er snel maatregelen worden getroffen".
Aldus minister ir. G.J.M. Braks
(landbouw en visserij) tijdens de al
gemene vergadering van de Katho
lieke Nederlandse Boeren- en Tuin-
dersbond (KNBTB) op 17 oktober
j.i. in het Congresgebouw te Den
Haag.
De bewindsman benadrukte dat
maatregelen nodig zijn, hoe pijnlijk
dat ook voor velen mag zijn. Het gaat
om het voortbestaan van het ge
meenschappelijke landbouwbeleid,
een beleid dat juist óns land meer
voordeel dan nadeel heeft gebracht.
"Hoe eerder wij de problemen wer
kelijk te lijf gaan, hoe meer kans van
slagen er is om de basisverworven-
heden van het gemeenschappelijke
landbouwbeleid voor de toekomst
veilig te stellen", aldus minister
Braks. Om die reden heeft ons land
5
deze zomer ook initiatieven geno
men om het Europese besluitvor
mingsproces zo snel mogelijk op
gang te brengen. Die initiatieven
waren beslist niet bedoeld om de
Nederlandse belangen in de waag
schaal te stellen maar integendeel
om die belangen ook in de verdere
toekomst te dienen.
Levensgevaarlijk
De bewindsman noemde de situatie
waarin de EG verzeild is geraakt
"levensgevaarlijk". Aan de ene kant
zal de hoeveelheid geld die voor het
landbouwbeleid beschikbaar is, wei
nig kunnen groeien. Aan de andere
kant is het beleid nog niet aan deze
nieuwe omstandigheden aangepast.
"Het risiko is groot, dat op een gege
ven ogenblik geen restituties, steun
bedragen en interventiekosten kun
nen worden uitbetaald", aldus de
bewindsman. "De chaos die dan
ontstaat, zou zelfs kunnen uitlopen
op een gedeeltelijke renationalisatie
van het landbouwbeleid, omdat de
landen dan weer zelf financieel aan
sprakelijk worden. Dat is wel het
laatste waar ons land, met zijn enor
me landbouw, op zit te wachten.
Sterker nog: andere landen wél.
Vergeet niet, dat wij als grote agrari
sche exporteur enorm veel belang
hebben bij een "open markt" met
eerlijke konkurrentie-voorwaarden,
waarin de grenzen geen belemme
ring vormen".
Ombuigingen
De bewindsman is van mening dat
het landbouwbeleid meer rekening
moet houden met de bestaande
marktsituatie. Voor sektoren die
aanzienlijke overschotten produce
ren, zou de volle prijsgarantie niet
meer voor onbegrensde hoeveelhe
den moeten gelden. Tot slot zou
minder snel een beroep moeten
worden gedaan op interventie. Dit
instrument zou een allerlaatste mid
del moeten zijn, waarop men pas een
beroep doet nadat het uiterste is ge
daan om de produktie op de markt af
te zetten.
Zuivelsektor
De zuivelsektor slokt zo'n 30% van
de totale landbouwuitgaven op. Mi
nister Braks geeft onder de huidige
omstandigheden in principe de
voorkeur aan een zogeheten "super
heffing" als instrument om de pro
duktiegroei te ontmoedigen. Hij te
kende daarbij aan dat er sprake zal
moeten zijn van een niet-diskrimi-
nerende, uniforme toepassing in de
gehele EG en dat de referentieperio
de zo dicht mogelijk bij nu zal moe
ten liggen. Bovendien zou een en
ander een tijdelijke maatregel moe
ten zijn, die automatisch kan verval
len zodra er weer een beter markte
venwicht is. Verlaging van de zui-
velprijzen of verhoging van het reeds
bestaande medeverantwoordelijk-
heidsheffingspercentage acht de be
windsman minder geschikt om de
produktiegroei af te remmen. Dit
omdat, bij het huidige groeitempo
van de EG-melkproduktie dit per-
"Zoet water is voor Zeeland van
levensbelang en aanvoer daarvan
naar Schouwen-Duiveland bete
kent een verhoging van de land-
bouwproduktie van vijf miljoen
gulden per jaar". Dit zei staatsse
cretaris van landbouw A. Ploeg
maandag 24 oktober tijdens een
bijeenkomst van de VVD-afdeling
Vlissingen. De heer Ploeg meent
dat een zoute Grevelingen moge
lijk is mits zoet water zal worden
aangevoerd voor de landbouw op
centage, evenals de prijsverlaging,
binnen een paar jaar in de dubbele
cijfers zou lopen, met navenante ef-
fekten op de inkomens van de pro.
ducenten.
Nationaal beleid
Het nationale beleid zal de komende
jaren moeten inspelen op de beper
kingen die de markt en het produk-
tieproces met zich meebrengen.
Daarom is bijvoorbeeld een Mest
stoffenwet voorbereid, die, samen
met de Wet op de Bodembescher
ming het kader moet vormen voor
een maatschappelijk verantwoor
mestgebruik.
De samenleving zal bovendien tijdig
moeten kunnen beschikken over in
strumenten om snel te kunnen op
treden als dat nodig is. In dat ver
band noemde minister Braks de Wet
agrarisch grondverkeer, die welis
waar voorlopig "slaapt", en een
eventuele Vestigingswet, als goede
instrumenten om bij de hand te heb
ben als snelle aktie geboden is.
Schouwen-Duiveland.
In de landbouw, één van de be
langrijkste sektoren van de Ne
derlandse eksport, zijn ook moge
lijkheden aanwezig om maatrege
len te nemen de jeugdwerkloos
heid te bestrijden. Op de begro
tingspost van landbouw is hier
voor volgens de staatssekretaris,
200 miljoen uitgetrokken voor
projekten waar langdurig werklo
zen met behoud van uitkering aan
het werk kunnen.
28 oktober 1983
