nieuws uit brussel
jan werts - brussel
Andriessen: Gemeenschappelijk
landbouwbeleid in gevaar
COPA/COGECA stemmen in met
globaal oliën- en vettenbeleid
Betalingen tijdelijk opgeschort
Beraad over hervorming Europees
landbouwbeleid in impasse
Nederland
Andere EG-landen
Zeer grote druivenoogst in Italië
"Interventie is laatste middel"
Proef met doorgedraaide tomaten in
zuiveringsinstallaties
De speciale ministerraad van de Europese Gemeenschap heeft deze
week in Athene nauwelijks voortgang geboekt. Dit geldt met name de
voorstellen, om de komende vier jaren in totaal 21 miljard gulden op het
landbouwbeleid te bezuinigen. Intussen heeft de Europese Commissie
deze week de vooruitbetalingen in het kader van landbouwpolitiek
tijdelijk moeten opschorten.
Woensdag heeft de Europese Commissie bekend gemaakt de vooruit
betalingen aan de agrarische handel inzake de restituties (exportsub
sidies), bepaalde steun en premies voor met name zuidelijke land-
bouwprodukten met onmiddellijke ingang tot 23 oktober a.s. op te
schorten. Dit ten einde de talrijke aanvragen te beperken. De woord
voerder in Brussel benadrukte dat de agrarische inkomens aldus niet
direkt worden bedreigd. Minister Braks heeft in Athene gezegd dat dit
besluit tot opschorting van uitbetalingen een signaal is dat we ons zeer
bezorgd moeten maken over de Europese financiering voor de nabije
toekomst.
Ook het sleutelprobleem van de toe
komstige financiële opzet van de EG
bleef in Athene weer in goede voor
nemens steken. Het staat er al met al
nu slecht voor met de oorspronkelijk
zo ambitieuze voorbereiding van de
topkonferentie in Athene waar tege
lijk zou moeten worden beslist over
aanpassing van het landbouwbeleid
en verruiming van de financiële
middelen voor de Europese aktivi-
teiten.
Nederland had aan de vooravond
van de bijeenkomst in de Griekse
hoofdstad een voorstel op tafel ge
legd waarbij jaarlijks dwingende
besparingen opgelegd moeten wor
den aan het landbouwbeleid. Alleen
Engeland wil deze voorstellen van
Den Haag in die rigide vorm onder
steunen.
Maandagavond na afloop van de
eerste bijeenkomst van meer dan
twintig bewindslieden van buiten
landse zaken. financiën en landbouw
tegelijk, heeft de Griekse minister
Costas 'Simitis vastgesteld dat het
gesprek over de zuivelpolitiek in een
totale impasse zit. Wel is er deze
week in Athene enige toenadering
gekonstateerd ten aanzien van het
beleid voor de granen. Daar krijgt de
gedachte steun van een mager prijs
beleid (dus geen verhoging van de
Europese prijzen voorlopig). Dit ge
koppeld aan een bevriezing op het
huidige niveau van de importen van
graanvervangers uil niet EG-landen.
Intussen hebben de media, zoals de
lezer gemerkt zal hebben, deze week
gegonsd van berichten dat dë schat
kist in Brussel nu al leeg is. Zó ver
gaat het nog niet. Wel heeft voorzit
ter Thorn van de Europese Commis
sie laten weten dat men heeft beslo
ten tijdelijk te stoppen met de ge
bruikelijke vooruitbetaling van met
name de exportsubsidies op land
bouwproducten.'Zolang de EG be
staat heeft.men nog nooit zo'n maat
regel moeten nemen. Dit houdt ook
verband met het dralen in Straats
burg van het Parlement met het
goedkeuren van een absoluut benor
digde aanvullende landbouwbegro
ting.
Bovendien heeft de Europese Com
missie. en met name landbouwcom
missaris Dalsager met dit besluit
druk willen zetten op de vergadering
in Athene. Door de tegenvallende
zuiveluitgaven kijkt men nu in Brus
sel naast het al eerder gevraagde ex
tra van vier miljard gulden nog eens
aan tegen een te kort in.de loop van
de komende maanden van ruim zes
honderd miljoen. Al met al naderen
de uitgaven van de Europese Ge
meenschap komende herfst het be
ruchte 1%-plafond tot op 0,993 pro
cent.
Nederland wil dat er een Europese
verordening komt waarin dwingend
wordt vastgelegd dat de uitgaven
voor het landbouwbeleid, telkens
over een periode van drie jaren ge
zien, in de pas lopen of liever
achterblijven bij de inkomsten van
de EG-schatkist. Ook die maatregel
zou uniek zijn in de 25-jarige historie
van de EG. Het zou namelijk bete
kenen dat er voortaan een absoluut
plafond wordt ingesteld waarbinnen
de kosten van het landbouwbeleid
zich dan moeten bewegen. Een ver
ordening op Europees niveau is na
melijk hetzelfde als een wet in na
tionaal kader. Dat de Nederlandse
regering zó ver wil gaan in haar stre
ven om de kosten van Brussel blij
vend te beteugelen, betekent volgens
waarnemers ook, dat de strijd in het
kabinet tussen de minister van Fi
nanciën Ruding en die van land
bouw Braks in het voordeel van de
eerstgenoemde is beslecht.
Volgens de Nederlandse regering
moet de Europese Commissie op
basis van haar financiële positie
iedere lente aangeven met hoeveel
procent de landbouwuitgaven mo
gen stijgen.
Tot nu toe kijkt de Commissie niet
zozeer naar haar kaspositie, maar
neemt zij de financiële positie van de
agrarische bevolking als uitgangs
punt. Dit jaar stijgen de landbouw
uitgaven onverwacht met 35 procent.
Als het Nederlandse voorstel ooit
wet zou worden kan dat niet meer,
dan wel moet die kostentoename het
Jan Werts
jaar daarop via een beperking van de
- kosten dan weer worden ingehaald.
Nadat dus in de lente aldus de gren
zen zijn getrokken, zou dan de Euro
pese Commissie vervolgens ieder
kwartaal moeten nagaan of de uitga
ven zich bewegen conform de getrok
ken limieten. Zo nee, dan dient de
Commissie onmiddellijk bezuinigen
de maatregelen te nemen. Bijvoor
beeld de subsidies op de export van
roomboter of melkpoeder verlagen.
Tot nu toe kent men zulke maatre
gelen niet.
Van de zomer had minister Braks,
zoals men zich herinnert, ook al
schriftelijk zulke suggesties gedaan.
Nu zijn die zodanig aangescherpt, dat
je wel van een wijziging in het Ne
derlandse landbouwbeleid ten aan
zien van de Europese Gemeenschap
moet spreken. Zoals gezegd krijgt de
Nederlandse opstelling in EG-kader
tot nu toe alleen steun uit Londen.
In Athene is bovenstaand beeld van
de week nog eens bevestigd. Alle
EG-landen, behalve dus Engeland,
Nederland en in zekere zin West-
Duitsland, menen dat je de land
bouwuitgaven moet blijven koppe
len aan hun relatie tot de wereld
markt, het klimaat en de wisselvalli
ge oogsten. Zij achten het zelfs in
strijd met het verdrag van Rome, dus
de fundamenten van de EG, om de
uitgaven op landbouwterrein in een
dwingend keurslijf te stoppen. Ook
de Europese Commissie is tegen zo'n
benadering. De overgrote meerder
heid van de ministers wil wel meer
inhoud geven aan het streven om
jaarlijks te zoeken naar een even
wicht tussen de inkomsten van de
EG en de uitgaven ten gunste van de
landbouw. Dit mag echter geen
dwingende regeling worden.
Achtergrond van de Nederlandse
opstelling, aldus hoge diplomatieke
kringen in Brussel, is dat zonder zul
ke maatregelen binnenkort de wal
met een enorme klap het schip van
de landbouwpolitiek zal keren en al
dus zwaar beschadigen. Nederland,
dat tot nu toe profiteert van dit
landbouwbeleid, wil een dan ge
deeltelijk uiteenvallen van de Euro
pese landbouwpolitiek voorkomen
door de uitgaven voortaan beter te
beheersen.-
In Athene hadden waarnemers deze
week de indruk dat de superheffing
op de melk, daar weer verdedigd
door minister Braks, iets meer kans
krijgt. Ze is voor de meeste ministers
echter slechts aanvaardbaar onder
zekere stringente voorwaarden. Er
moet dan tegelijk een royaler prijs
beleid komen (Franse eis). Ierland,
Griekenland, en Italië zouden
bovendien hun melkproduktie nog
wèl mogen blijven uitbreiden.
Bovendien moet er dan ook enigerlei
heffing komen ten laste van de meest
efficiënte veehouderijbedrijven, al
dus de meerderheid van de ministers
in Athene bijeen.
De ontwikkeling van de Europese
Gemeenschap stagneert nu al drie
jaar over een breed front. Het uur der
waarheid wordt steeds naar een vol
gende Europese Raad verschoven, al
dus commissaris F. Andriessen, in
een toespraak voor de Europese Liga
van Samenwerking, in Amsterdam.
De Gemeenschap dreigt weg te kwij
nen, door van de ene mini-krisis in de
andere te rollen.
Andriessen meende dat de gevolgen
van dit ontbindingsproces al te kon-
stateren zijn, wat des te ernstiger is
omdat 50% van de Gemeenschaps-
handel zich binnen die markt af
speelt.
Betere afstemming nodig
De gemeenschappelijke markt blijft
op den duur slechts mogelijk als het
ekonomisch en monetair beleid van
de lidstaten beter op elkaar worden
afgestemd.
De ekonomische vooruitzichten van
de Gemeenschap voor 1983 en 1984
zijn weinig gunstig. Wat de groei be
treft zit de Gemeenschap onder het
gemiddelde van de O.E.C.D.-landen
en blijft bovendien belangrijk achter
bij landen als Japan en de Verenigde
Staten.
Voor 1983 wordt een groei verwacht
van 0,5% en voor 1984 niet meer dan
""1,5%.
Andriessen meende dat de onvolko
men werking van de gemeenschap
pelijke markt en het gebrek aan ge
zamenlijke aanpak binnen Europa
daaraan mede schuld zijn.
vdw
In de belangrijkste Europese pro-
duktielanden van tafeldruiven zal dit
seizoen 2.65 miljoen ton geplukt
worden. Dit is vijf procent meer dan
in 1982 en dertien procent meer dan
in 1981. Dit deelt het produktschap
voor groenten en fruit mee in een
marktoverzicht. Deze trend wordt in
grote mate bepaald door Italië, dat
tweederde van het totaal voor z'n re
kening neemt. Goede weersomstan
digheden hebben er voor gezorgd dat
de Italiaanse tafeldruivenoogst dit
jaar een rekordomvang zal bereiken.
Men verwacht een produktie van in
totaal 1,73 miljoen ton, elf procent.,
meer dan vorig jaar. Bovendien zou
de kwaliteit erg goed zijn.
Minister Braks bij 25-jarig jubileum VIB:
"Interventie door de overheid zie ik
als het laatste middel. Een middel,
dat pas toegepast moet worden, nadat
het bedrijfsleven zijn uiterste best
heeft gedaan het produkt op normale
kommerciële wijze af te zetten".
Dit o.m. zei minister ir. G. Braks
(landbouw en visserij) op 6 oktober
j.I. ter gelegenheid van het
25-jarig jubileum van het Voedsel-
voorzienings In- en Verkoopbureau
(VIB) te Hoepsbroek.
Het VIB houdt zich behalve met in
terventie de laatste tijd steeds meer
bezig met de varkens- en runder-
klassifikatie voedselhulp en afzet-
programma's. Gemiddeld betaalt het
VIB jaarlijks zo'n 500 a 600 miljoen
gulden aan interventie. Dat bedrag is
dit jaar zelfs opgelopen tot 1.5 mil
jard gulden. Dit betekent dat het
marktevenwicht ernstig verstoord is
en er grote overschotten ontstaat)-
Een soepel interventiebeleid zou de
problemen alleen maar vergroten.
De heer Emo Capodilista, voorzitter
van C.O.P.A., en de heer Nouyrit,
voorzitter van COGECA, konstate
ren dat de Europese Commissie in
haar voorstellen inzake de herzie
ning van het E.G.-landbouwbeleid
opnieuw de noodzaak inziet om
maatregelen te treffen die een einde
maken aan de onevenwichtigheden
in de oliën- en vettensektor.
Zij wijzen erop dat C.O.P.A./CO
GECA altijd het feit hebben onder
streept dat het ontbreken van een
globaal oliën- en vettenbeleid, geba
seerd op communautaire preferentie
voor de hele oliën- en vettensektor,
geleid heeft tot ernstige verstoring
van de gemeenschappelijke markt in
deze sektor en aanzienlijke uitgaven
met zich meebrengt voor de onder
steuning van dierlijke en plantaardi
ge vetten die in de E.G. zijn gepro
duceerd.
C.O.P.A. en COGECA behouden
zich het recht voor om hun visie te
geven op de wijze waarop de oliën-
en vettenbelasting moet worden toe
gepast, zodra de voorstellen van de
Commissie algemeen bekend zijn
gemaakt. Zij wijzen er echter op dat
-het voorgestelde belastingniveau
weinig betekenis zal hebben voor de
konsumenten. Het gevolg zal zijn dat
de voedselprijzen voor de konsu-
ment 0,12% zullen stijgen of dat de
totale uitgaven van de konsument
met 0,02% zullen toenemen.
Het Hoogheemraadschap Delf
land neemt proeven om doorge
draaide tomaten te verwerken op
installaties voor het zuiveren van
rioolwater. Dit gebeurt op ver
zoek van de veilingen Delft,
Westerlee. Westland-Noofcf en
Westland-Zuid. Bij veilingen
ontstaan problemen door rotting
van grote hoeveelheden doorge
draaide tomaten, waarvoor geen
bestemming kan worden gevon
den. In het laboratorium van
Delfland worden nu proeven ge
nomen om de invloed van de to-
matendrab op het gistingsproces
te bekijken. Wanneer de proeven
een gunstig resultaat opleveren,
zullen in de zuiveringsinstallaties
proeven worden genomen. Door
het 'gistingsproces van de toma-
tendrab zal extra gas vrijkomen,
dat gebruikt kan worden om
energie voor de zuiveringsinstal
laties te winnen. Door de verwer
king van de tomaten kan de nu
aanwezige overkapaciteit van de
zuiveringsinstallaties van Delf
land worden benut, aldus het
Hoogheemraadschap Delfland.
14 oktober 1983
5