De tijd dringt voor rooien aardappelen en
uien
In de laatste weken is de grasgroei snel
gegaan
Beeld aardappeloogst wat minder
pessimistisch!
Nu lange periode met goed weer nodig!
Het is nu een week geleden dat er een
eind kwam aan de droogte. Ondanks
dat de regen ook welkom was in het
LAND VAN AXEL zou men toch
maar willen dat het nu verder droog
bleef zodat men aan de slag kon in het
kleine gedeelte bruine bonen dat nog
gemaaid moet worden.
Maar vooral zou men aan de gang
willen in de aardappelen en de uien.
Want de tijd dringt toch voor deze
gewassen. Een gedeelte van de aard
appelen is doodgespoten maar voor
het grootste deel zal dit toch nog
maar van de week gebeuren' en die
zijn dan pas rooibaar in de eerste da
gen van oktober. De kg-opbrengsten
zouden nog wel eens mee kunnen
vallen maar wat de kwaliteit betreft
worden steeds somberder verhalen
verteld. Het zou best kunnen dat er
komend seizoen 2e kwaliteit kon-
sumptieaardappelen worden verhan
deld want aan sommige bossen zitten
meer popvormige dan ronde aardap
pelen.
Van de bruine bonen die gedorsen
zijn worden over het algemeen geen
topopbrengsten gehaald. Gemiddeld
hoort men over 2200 kg per ha pra
ten. De bonen zijn blijkbaar te snel
afgerijpt want algemeen zeggen de
telers van dit produkt dat de bonen
wat aan de kleine kant zijn en dit
komt de kg-opbrengsten natuurlijk
niet ten goede. Nu dan de droogte
definitief voorbij is kunnen ook de
regen installaties worden opgebor
gen. Ineens waren afgelopen zomer
een aantal van die apparaten in onze
streek aangeschaft. Het is wel geble
ken dat beregenen een zaak is die
nog al wat haken en ogen heeft. Zo
moet beslist op tijd worden begon
nen omdat men anders in de aard
appelen toch nog doorwas krijgt. In
een droge zomer als dit jaar betekent
dit dat men veel moet beregenen en
vraagt ook een haspelinstallatie zo
veel tijd dat het andere werk blijft
liggen. Ook over de investering moet
men niet te licht denken. Behalve de
haspel komen er ook nog uitgaven
voor bronnen en of aanvoerslangen
zodat een bedrag van 50.000,gauw
op is. Daarnaast komen ook nog de
kosten van een of twee trakloren.
Een buizeninstallatie is wel goedko
per maar nog veel arbeidsintensie
ver. Al met al zal het voor de be
trokkenen misschien interessant zijn
om komende winter eens rond de
tafel te gaan zitten om ervaringen uit
te wisselen en te overleggen hoe men
de mogelijkheden van beregenen
nog beter kan benutten.
Eén ding is al duidelijk. Om efficiënt
te kunnen beregenen is een goede
verkaveling noodzakelijk. Zaken als
onderlinge kavelruil of administra
tieve kavelruil worden daardoor
weer aktueel. Ook het waterschap
zou kunnen onderzoeken of er mo
gelijkheden zijn om meer zoet water
"vast te houden" voor de landbouw.
Nu we het toch over het waterschap
hebben, men is volop bezig met het
nieuwe waterbeheersingsplan ten
oosten van Axel. Het is een genoegen
om te zien hoe in snel tempo de bre
de en rechte sloten worden gegraven
en hoe de boeren hierop in haken om
hun percelen van nieuwe drainage te
laten voorzien.
In dit blad van vorige week werd
nadrukkelijk gewaarschuwd om
voorzichtig te zijn met aardappel
rooiers. Ook in ons gebied werden
we weer opgeschrikt door een onge
val. En toch van een kollega die als
voorzichtig bekend staat. Er wordt
nadrukkelijk gezegd niet aan een
draaiende rooier te werken maar wat
moetje doen als er een "strop" In de
loöfrol zit. Kijk eens of uw trekker
nog een rijafhankelijke aftakas bezit
of dat u in de buurt over zo'n trekker
kunt beschikken.
Wanneer er dan een "strop" in de
loofrol zit schakelt u de rijafhanke
lijke aftakas in en de versnelling in
achteruit. Eventjes iets achteruit en
de prop valt los op de rooiketting. Is
het verder bij u zo dat iedereen die
bij het rooigebeuren is betrokken
weet hoe rooier en trekkers stilgezet
moeten worden? Dit geldt ook voor
de losapparatuur in de schuur. Het
beste is hier een schakelbord waar
mee in één keer, bij storingen of on
gelukken, alles kan worden stilgezet.
Doordat de aardappelen en uien nu
nogal wat duurder zijn dan vorige ja
ren ziet men veel "rapers" op de per
celen. Ook dit kan een bron van on
gelukken zijn. Laat "rapers" niet
eerder toe dan nadat het perceel is
klaargerooid.
Uw praktijkschrijver wenst u na dit
alles een goed rooiseizoen.
Na de vrij langdurige droogteperiode
is begin september het weer ineens
omgeslagen. Voor kring MIDDEN-
EN OOST-BRABANT was dit toch
een opluchting. Het geeft weer een
beter aanzicht op het landschap. Bij
zonder drukke tijden voor de hoeren,
die aan beregening deden. Nu was het
van de ene op de andere dag afgelo
pen met het werk. Het is een langdu
rige, kostbare en tijdrovende aange
legenheid in 1983 geweest.
Nu, enkele weken na de eerste na
tuurlijke regenval, is het verschil
tussen de beregende en andere per
celen duidelijk te zien. De regelmatig
met stikstof (N) gestrooide percelen
komen nu beter tot uiting. In de
laatste weken is de grasgroei vrij snel
gegaan (mals), bij voldoende aan
wezigheid van vocht.
Op veel percelen is de gestrooide
stikstof snel verbruikt. Dit betekent,
dat het gras over voldoende N kan
beschikken. Het is niet verstandig
om door te gaan met het geven van
stikstof (N). Op het moment kun je
de stikstof beter bewaren tot het
voorjaar. Op tijd strooien in het
voorjaar geeft een beter rendement
dan in het najaar. Late herfstgroei is
slecht voor de graszode. De weilan
den moeten kort de winter in, van
wege de schade, die eventueel aan de
zode kan ontstaan. Het uitmaaien
(z.g. bossen) is een goede zaak voor
het behoud van het grasbestand.
De omslag in de weersomstandighe
den begint nu zodanige vormen aan
te nemen, dat mogelijk struktuur- en
oogstschade kan ontstaan. De ver
damping en waterbehoefte van de
gewassen zijn nu (september) aan
zienlijk minder dan in juli of augus
tus.
Een voorbeeld hiervan is de regenval
omstreeks 15 september. In 2 dagen
van september is meer neerslag ge
vallen dan in de maand juli en au
gustus tesamen. Diverse boeren be-
Minder zon, een kortere daglengte,
lagere temperaturen, nogal wat neer
slag, veel wind en een wat verouderd
bladapparaat zijn alle faktoren ge
weest die de groei van de aardappelen
hebben doen afnemen. Toch zijn tot
nog toe - 19 september - in ZUID-
BEVELAND nog slechts zeer weinig
percelen doodgespoten. Men wil toch
trachten een zo hoog mogelijke op
brengst te bereiken. Wil men de mo
gelijke gevolgen van de doorwas n.l.
de glazigheid - het glas - beperken dan
is snel rooien binnen circa 10 dagen,
na het doodspuiten gewenst. Zorgen
dat de aardappelen zo vlot mogelijk in
de bewaarruimten kunnen helen en
kunnen opdrogen. Op sommige per
celen zal men wat vervellingen van de
nog te weinig afgeharde knollen voor
lief moeten nemen.
Uit de laatste proefrooiingen rond
10-12 september genomen blijkt toch
dat er nog steeds een gewichtstoena
me was. Langzamerhand zijn we
over het totale beeld van de aardap
peloogst toch wat minder pessimis
tisch geworden. Zeker nu de prijzen,
die thans bedongen kunnen worden,
toch aantrekkelijk zijn.
Ook de suikerbieten doen het nog
goed. Het nog groene en gezonde
blad doet nög goed zijn werk. Vocht
is er nu weer voldoende. Het is nu
hopen dat we nog wht goed weer -
droge koude nachten - krijgen zodat
het suikergehalte nog wat bijtrekt.
De vroegstgezaaide percelen laten
het nu duidelijk zitten, op vele per
celen is de groei er daar nu vrijwel
geheel uit. Vanaf 3 oktober kan er nu
geleverd worden. De snelheid om te
gaan rooien zal sterk afhangen hoe
ver men dan al met de aardappelen
al is. Mogelijk dat die zaken een
beetje door elkaar gaan lopen. Ook
het rooien en het verzamelen en af
voeren van de uien zal hierdoor heen
spelen. We weten het nu, na deze wat
rustige periode zal het als alles aan
het rollen gaat een drukke periode
worden.
Daarvoor hebben we in ieder geval
droog weer nodig. Nu met de regen
van de laatste weken voor 19 sep
tember hebben we van Oost naar
West Zuid-Beveland zo'n 60 tot 100
mm gehad, 't Is weer voldoende. De
aardappelruggen zijn nu voor het
eerst eens tot onder toe goed nat ge
weest. Plaatselijk waren er dan ook al
wat plassen te zien, vooral op perce
len waar grondontsmetting was toe
gepast.
Er is al het één en ander op zaai- en
wintervoor geploegd. Het op zaai-
voor ploegen wordt wat geremd door
het feit dat voor wintertarwe veelal
toch de percelen na rooivruchten
worden gekozen.
Op een aantal akkerbouwbedrijven
is al weer een behoorlijke opper
vlakte met grondontsmetting uitge
voerd. Nu na deze regen is dat nog
wel mogelijk, maar dan moet de
temperatuur toch nog redelijk zijn.
Het lijkt zo dat er dit jaar iets meer
koolzaad is gezaaid. Door de droogte
was de opkomst wat traag en wat
onregelmatig. Nu na de regen zal dit
wel in voldoende mate goed komen.
Gezien de opbrëngstresultaten zal er
wel weer een grote belangstelling zijn
voor de uitzaai van wintertarwe. Uit
de proefveldresultaten blijkt wel dat
de al enige tijd bekende rassen Ar-
minda en Okapi wel weer de hoofd
rol zullen gaan ^spelen. Daarnaast
zijn er toch enkele nieuwe rassen die
zeer zeker een kans verdienen. Er
zijn ook weer andere rassen die dit
jaar tegenvielen en daardoor aan
oppervlakte zullen af gaan nemen.
Bij een goede struktuur kan de hoe
veelheid zaaizaad zeker bij vroeg
zaaien, wat beperkt blijven. In een
wat later stadium kan desgewenst
een wat grotere hoeveelheid gezaaid
worden. Let wel op het 1000 korrel
gewicht.
De snijmais heeft het door het zonni
ge weer van juli en augustus nog heel
aardig gedaan. Toch lijkt het er niet
op dat de opbrengst zo hoog uit zal
vallen als vorig jaar. Daarvoor zijn
ook de verschillen tussen de percelen
te groot en niet altijd zijn de kolven
voldoende uitgegroeid. De voeder-
waarde per kg, alsook de opbrengst
per ha zal daardoor nogal wat
uiteenlopen.
De oogst van konsumptieaardappelen neemt - later dan andere jaren - rond deze
tijd weer een aanvang.
Na het "mooie" weer van de afgelo
pen maand augustus, is de maand
september wel een hele verandering.
Ruim een week lang viel ook op
THOLEN EN ST. PHILIPSLAND
dagelijks regen en was de tempera
tuur aan de lage kant. Nadat de oogst
zo vroeg geruimd was, zag het er naar
uit dat de maand september weer eens
voor een intensieve stoppelbewerking
gebruikt zou kunnen worden. Dat
pakte echter anders uit, hopelijk
wordt het eind van deze maand beter,
wanneer er gestart gaat worden met
het aardappelrooien.
Afgelopen week zijn er nog maar
weinig aardappelen doodgespoten
en dat wordt zachtjes aan toch wel
tijd. Met een wachttijd van 10-14
dagen zit men dan toch al weer begin
oktober en dat is toch laat om met de
aardappeloogst te beginnen.
Velen hadden zo rond de vijftiende
willen doodspuiten, maar de weers
gesteldheid liet dat niet toe. Een wat
hogere temperatuur zou het natuur
lijk afsterven ook zeker bevorderen.
Of de winst van het langer groen
blijven onder deze weersomstandig
heden nu ook zo groot is, valt te be
twijfelen. De kans op glas is misschien
wat verkleind, maar het risiko van
een natte oktobermaand is toch ook
reëel aanwezig. Hopelijk komt er
na deze regenperiode een lange pe
riode met vast weer. Dan kan de
aardappeloogst vlot binnengehaald
worden en dat zou ook weer ten
goede komen voor de suikerbieten-
oogst. Nu er voor de "vroege" ter
mijnen geen premie gegeven wordt,
zal het animo om te rooien ook niet
erg groot zijn. De bieten zijn hard
gegroeid door de vele regen en met
dat donkere weer zal het suikerge
halte dat toch lager was dan normaal,
ook niet veel gestegen zijn.
Het argument om geen premie uitte
loven, nu er "laat" begonnen wordt
met rooien vindt deze praktijkschrij
ver uiterst zwak. De start is wel laat
t.o.v. de voorgaande jaren, maar wat
het groeistadium betreft zeker niet
later dan in een ander jaar. Men kijkt
ginnen momenteel door hun weide-
gras te geraken. Bijvoeren op een
andere wijze is noodzakelijk. Som
mige boeren voeren verse snijmais
bij. Iedere dag moet een wagen voer
gehakseld worden. Deze groene, los
se snijmais gaat vrij snel broeien. Dit
zou nogal wat voederwaardeverlies
geven, indien voor meerdere dagen
ineens gehakseld en b.v. op stal op
geslagen zou worden.
De snijmaisoogst begint langzaam
aan op gang te komen. Zo hier en
daar zijn enkele vroegrijpe percelen
gehakseld. Deze percelen leveren
verhoudingsgewijs maar een geringe
bijdrage aan de voorraad voor de
winter.
Ook het noodrijp zijn van een aantal
percelen geeft relatief maar een ge
ringe opbrengst. Het afrijpen van de
laatgezaaide percelen zal nog gerui
me tijd duren. De vrij natte weers
omstandigheden van de laatste we
ken werken remmend op de afrij
ping. Er zijn nog vele dagen nodig
om de late snijmais voldoende rijp te
krijgen.
Op 3 september hebben de Brabant
se ploegkampioenschappen plaats
gevonden in de gemeente Eindhoven
op het grondgebied van het dorp
Acht. De ploegers konden hun vak
bekwaamheid tonen. De weersom
standigheden waren niet al te best.
Dit heeft vrijwel zeker invloed gehad
op het geleverde werk. Maar ja, de
betere ploegers mogen in een later
stadium deelnemen aan de Nationa
le Ploegkampioenschappen.
Fokveedagen
In de maand september worden tra
ditioneel de diverse rundveefokda-
gen gehouden. In het gebied Oost- en
Midden-Brabant werd de Bondsfok-
veedag voor de MRY-veeslag ge
houden te Veghel op 6 september. Er
was een grote aanvoer van de betere
fokdieren 650 stuks) uit het ge
bied van de Vereniging van Rund
veeverbetering, "De Kempen, Mid
den-Brabant, De Meijerij en Peel-
land". Hoogwaardig fokvee is ten
enen male schaars. Men moet de
waarde zeker niet onderschatten.
Wat later, uit een kleiner gebied
werden de betere koeien getoond van
de Bond van Rundveehouders "Peel-
land". Er was een flinke aanvoer van
fokvee uit de Peel en omliggende ge
meenten.
De laatste grote fokveedag van dit
seizoen is die uit "het Land van
Cuyck". Ook hier wordt een flinke
aanvoer van fokvee verwacht. Echter
met dit verschil, dat hier procentsger
wijs veel H.F. dieren (Red.) aanwezig
zullen zijn. Men heeft in dit gebied de
laatste jaren een wat ander fokbeleid
gevoerd.
misschien wat te veel naar de laatste
jaren, waarin men vroeg moest be
ginnen vanwege de zeer hoge hekta-
re opbrengsten of gunt men de vroe
ge zaaiers geen extraatje voor hun
durf om vroeg te zaaieb? Dat gaat
toch ook weer niet op, want die laten
dan toch hun bieten wat langer staan
en worden dan toch wel beloond.
Voor de telers van bloemzaad is sep
tember ook niet zo gunstig begon
nen. Door de late zaai staan veel
bloemen in volle bloei en dat geeft
bij nat en koud weer meestal weinig
zaadvorming. De vele wind daarbij
zorgt nog voor verlies van een ge
deelte van het reeds gevormde zaad.
Terwijl voor het reeds rijpe zaad de
droogkosten flink stijgen.
Voor de veehouderij was de regen
zeer welkom, de weiden waren een
heel eind kaal. De maisoogst schuift
wel wat op, maar met de grote ma
chines is dat toch ook weer gauw
voor elkaar. De mais heeft een fiinke
lengte en een behoorlijke kolfzetting.
Zo hier en daar is er wel wat wind-
schade. k
Wat de algemene stemming over het
boerenjaar 1983 betreft, lijkt die met
de termijnmarkt voor aardappelen
mee te gaan, maar "men moet de huid
van de beer niet verkopen voordat hij
geschoten is".
23 september 1983
