nieuws uit brussel
Landbouwschap: Door
EG-plannen moeten boeren
kwart inkomen inleveren!
Beregenen van aardappelvelden
Verhoging prijzen
landbouwprodukten
voorlopig in de ijskast
Tinv Brouwers
De boeren moeten er rekening mee houden, dat zij in het prijsjaar
1984/85 geen prijsverhoging voor hun produkten tegemoet kunnen
zien. Bovendien moeten boeren in die sektoren, waarin de Europese
Gemeenschap vanwege de overproduktie zgn. produktie- of garantie
drempels aangebracht heeft (zoals in de zuivelsektor) voorzichtig zijn
met investeren. Het zou wel eens afgestraft kunnen worden.
Dat zei minister ir. G.J. Braks van
Landbouw afgelopen dinsdag in
Brussel, waar 35 ministers en staats-
sekretarissen van Landbouw, Bui
tenlandse Zaken en Financiën van
de tien EG-lidstaten in een speciale
vergadering bijeenkwamen om te
praten over aanpassing van het Ge
meenschappelijk landbouwbeleid.
De Nederlandse bewindsman stoel
de deze uitspraak op het feit dat alle
EG-lidstaten zich uitgesproken heb
ben voor een konsequent terughou
dend prijsbeleid om vraag en aanbod
bij de landbouwprodukten op elkaar
af te stemmen. Bovendien kan de
EG-begroting voor 1984 met de ei
gen middelen worden opgevangen
op voorwaarde, dat er geen prijsver
hogingen voor landbouwprodukten
worden doorgevoerd.
Minister Braks gaf tijdens een pers
conferentie na afloop van de verga
dering aan, dat de tien EG-lidstaten
nu hun mening geven over de voor
stellen: "Men onderhandelt er niet
echt over. Ik verwacht dat tijdens de
decembervergadering van de tien
regeringsleiders in Athene geëva
lueerd wordt, waarna de Europese
Commissie in de loop van volgend
jaar in het kader van de prijsvoor
stellen met een pakket van maatre
gelen komt tot aanpassing van het
Gemeenschappelijk landbouwbe
leid".
Drie landen positief
Hij vertelde vervolgens, dat tijdens
de vergadering Groot-Brittannië,
België en Nederland zich positief
hebben opgesteld ten aanzien van de
hervorming van het landbouw. An
dere landen waren ook wel positief,
maar wilden bij tal van zaken wijzi
gingen in de voorstellen opgenomen
zien.
De Nederlandse delegatie was het
eens met een terughoudend prijsbe
leid en een verdere toepassing van
garantiedrempels. Minister Braks
vindt dat die "drempels" aan twee
voorwaarden moeten voldoen. De
systemen moeten de eenheidsmarkt
van de Gemeenschap in stand hou
den en een zodanige financiële soli
dariteit waarborgen, dat een en an
der niet leidt tot renationalisatie van
de landbouw.
Naast het terughoudende prijsbeleid
is het zaak met de EG-prijzen van
een aantal landbouwprodukten toe
nadering te zoeken tot de prijzen in
grote produktiegebieden. Ik ben me
ervan bewust, dat in de diskussies
steeds is gesproken over het op
wereldmarktniveau brengen van de
EG-prijzen. Dat is nooit bedoeld,
want de wereldmarkt is niet repre.
sentatief'. legde ir. Braks uit.
Voorts pleitte Nederland voor af
schaffing van premies en subsidies,
die onder gunstige economische om
standigheden in het leven zijn ge
roepen. De delegatie betreurde het.
dat in dat kader geen voorstellen zijn
gedaan, m.b.t. de tuinbouw, schape
vlees en elementen van het rund
vleesbeleid. Naar aanleiding van de
"Brusselse" gedachten over herover
weging van het invoerbeleid maande
Nederland tot voorzichtigheid en
wees zij de Commissie op de grote
risiko's van een conflict met de han
delspartners!
Kritiek op zuivelvoorstellen
Minister Braks heeft op twee punten
ernstige kritiek op de Commissie
voorstellen. "Brussel" moet het aan
durven om bepaalde mechanismen
in het markt- en prijsbeleid aan te
pakken. In dat kader noemde hij de
interventie van rundvlees. waarbij de
beste kwaliteiten rundvlees in de in
terventie gaan. Later komt dat vlees
bevroren op de. markt, terwijl de
konsument de mindere kwaliteiten
wordt voorgezet. "Dat kan niet het
doel van een dergelijk mechanisme
zijn", was hij van mening.
Nederland heeft forse kritiek gele
verd op de voorstellen in de zuivel
sektor en die als onevenwichtig om
schreven. Bij de zuivel wil de EG. dat
boeren in de toekomst volledig op
draaien voor alle afzetkosten van
melk. die meer geproduceerd is dan
in 1981'. Zij wil dit bereiken door het
vaststellen van produktiequota en
een superheffing op de overproduk
tie. Minister Braks: "We zetten
vraagtekens bij 1981. Het basisjaar
moet dichter bij het heden liggen.
Bovendien hebben we ons afge
vraagd of een verdere verhoging van
de medeverantwoordelijkheidshef
fing niet te verkiezen is boven de su
perheffing in kombinatie met het
quotasysteem. Een quotasysteem
heeft een minder tijdelijk karakter
dan de melkheffing. waarvan de
hoogte per jaar afhankelijk van de
marktomstandigheden gevarieerd
kan worden".
Hij is overigens niet tegen die quo
taregeling. mits de produktiequota
per melkfabriek wordt vastgesteld en
niet overdraagbaar zijn!
Grote kritiek had hij op strafheffing
op de intensieve melkpcoduklie
(15.000 kg melk/ha). "Deze heffing
zou een straf zijn op de specialisatie
van melkveehouderijbedrijven. In
Nederland kennen we nu eenmaal
het vérschijnsel, dat de ene boer
melkt en de andere ruwvoer produ
ceert. Die koppeling is niet in de
Brusselse voorstellen opgenomen.
De strafheffing zou 409r van de Ne
derlandse melkveehouderijbedrijven
treffen. Gelukkig staat Nederland in
de afwijzing van deze heffing niet
alleen: de Britten. Belgen en Italia
nen steunen ons", aldus de minister.
Die stelde nog dat Nederland met de
Britten. Denen en Westduitsers de
heffing op plantaardige oliën en vet
ten afwijst.
Slag in de lucht
Ministry Braks ging tot slot desge
vraagd in op de cijfers van het
Landbouwschap over de drastische
inkomensvermindering van de boe
ren als gevolg van de landbouwher
vormingen (zie elders op deze pagi
na). Hij omschreef ze als een "slag in
de lucht".
"Dit beeld is erg onrealistisch en het
betwist de juistheid van de cijfers. Ik
kan hét nu nog niet inschatten, maar
ik verzet me tegen een uitgangsposi
tie. die leidt tot een inkomensver
mindering met 259T'. aldus de Ne
derlandse bewindsman. Hij voegde
eraan toe. dat het inkomenseffekt
voor de boeren niet groter zal zijn
dan de offers die de Nederlandse re
gering nu van alle burgers vraagt.
De voorstellen, die de europese kommissie, het dagelijks bestuur van de
gemeenschap, vorige maand heeft gedaan om de landbouwuitgaven te
beteugelen zullen in ons land leiden tot een daling van het boerenin-
komen met ongeveer 25 procent. De nederlandse staat zal zeker enkele
honderden miljoenen guldens minder aan belastingen ontvangen en de
werkgelegenheid in de landbouw en aanverwante sektoren zal met
ongeveer 50.000 arbeidsplaatsen teruglopen.
Dit zijn, zo heeft het Landbouwschap becijferd, de voornaamste gevol
gen van de plannen, indien die ongewijzigd worden doorgevoerd. Het
schap heeft de plannen en de eventuele gevolgen maandagmiddag be
sproken met de ministers Braks (landbouw), Ruding (financiën) en Van
den Broek (buitenlandse zaken). De bewindslieden spreken dinsdag in
Brussel met hun EG-kollega's.
Nu het droge weer nog steeds aanhoudt moet ook het beregenen van aardappelvelden doorgaan. H elaas is deze teelt maat -
regel in Zeeland (nog) niet mogelijk. (foto Ah Westerbeek)
De voorstellen van de Europese
kommissie vormen tijdens dat over
leg het belangrijkste agendapunt.
Het Landbouwschap vroeg de be
windslieden vorige week om overleg,
nog voor dinsdag. De landbouwuit
gaven van de EG zijn de laatste jaren
sterk gestegen. Dit jaar wordt een
G.J. M. Braks
stijging verwacht van dertig procent,
die alleen nog maar kan worden be
kostigd via een aanvullende begro
ting. Tijdens de jongste europese top
in Stuttgart hebben de regeringslei
ders van de tien daarom besloten dat
op korte termijn het europese budget
onder het mes moet. De voorstellen
van de kommissie komen over enke
le jaren neer op een besparing van
ongeveer acht miljard gulden, ofwel
twintig procent van de begroting
2 september 1983
voor dit jaar. De Nederlandse rege
ring heeft aan uitbreiding van de
europese begroting de voorwaarde
verbonden, dat eerst de landbouw
uitgaven moeten worden terugge
bracht. Nu gaat een procent van de
btw naar de EG. straks moet dat 1.25
worden. Het Landbouwschap wil los
van de bezuinigingen het zoge
noemde 1-procenfs plafond door
breken.
De plannen
De plannen van de kommissie ko
men globaal neer op een verlaging
van de graanprijzen met ongeveer
twintig procent tot het wereldmarkt
niveau. een terughoudend prijsbe
leid voor melk. een heffing op teveel
geleverde melk (waarbij 1981 als
"meetjaar" moet gelden), een super
heffing op intensieve melkproduktie
(meer dan 15.000 kilogram per hek-
tare), stabilisatie van de invoer van
vervangers voor graan (die gebruikt
worden voor de veevoederindustrie)
en een snellere afbraak van de mo
netair kompenserende bedragen
(subsidies die worden gehanteerd om
de sterke schommelingen in de
koersen van de "groene" valuta's op
te vangen en die voor nederland en
west-duitsland met hun harde mun
ten hoog zijn). Het Landbouwschap
heeft becijferd dat de plannen de
nederlandse boer per saldo 1.9 mil
jard gulden zullen kosten. Voor ak
kerbouwers en veehouders (de tuin
bouw niet meegerekend) kan het ne
gatieve inkomenseffekt, de daling
van het inkomen, 25 procent belo
pen. Voor de Nederlandse belasting
inkomsten (inkomsten- en vermo
genbelasting, btw en dergelijke) zal
dit leiden tot een daling van ruwweg
600 miljoen gulden. Dit wordt nog
groter als de direkt aan de landbouw
verbonden sektoren worden meege
rekend. Daar staat volgens het schap
tegenover dat ons land 400 miljoen
gulden minder hoeft bij te dragen
aan het EG-fonds. Voor onze agra
rische uitvoer, vorig jaar goed voor
ruim 40 miljard gulden, is het effekt
ongeveer 2,7 miljard gulden. Tegen
over verlaging van de invoerwaarde
van veevoeders met 800 miljoen staat
een verlaging van de waarde van
uitvoer van akkerbouw- en veehou-
derijprodukten (inklusief onder an
dere verwerking en transport) van
3,5 miljard gulden.
Werkgelegenheid
Het Landbouwschap, dat zich de af
gelopen tijd al fel heeft gekeerd tegen
de plannen zoals die nu op tafel lig
gen, meent dat de gevolgen voor de
werkgelegenheid moeilijk te kwanti
ficeren zijn, maar schat deze toch -
gelet op het negatieve inkomensef
fekt - op 10 procent van de arbeids
plaatsen in land- en tuinbouw (onge
veer 250.000) en in de aanverwante
sektoren (eveneens zo'n 250.000).
Het verwacht minder investeringen,
met alle gevolgen van dien voor de
bouw en toelevering, minder werk in
de zuivel als gevolg van produktie-
beperking, minder afname van bij
voorbeeld veevoer en kunstmest en
versnelde bedrijfsbeëindiging. De
daling van de graanprijs scheelt onze
graanteelt ongeveer 130 miljoen gul
den. maar omdat de daling zijn uit
straling heeft op andere akkerbouw
producten moet worden gerekend op
ongeveer 600 miljoen gulden. Verla
ging van de graanprijzen werkt wel
iswaar door in veevoederprijzen,
maar het verhogen van het graan-
aandeel in de veevoeders kan met
name voor de nederlandse boer weer
kostenverhogend werken. In de
melkveehouderij leidt een terughou
dend EG-prijsbeleid en de voorge
stelde heffing op de meerproduktie
tot 1.05 miljard gulden minder in
komsten. Bovendien heeft dit weer
effekt op andere veehouderijpro-
dukten, zodat het schap in het totaal
rekent op 2.3 miljard gulden minder.
Agrarische produktie
De gevolgen van de afbraak van de
mcb's heeft het schap niet ingekal-
kuleerd. omdat het hier toch om tij
delijke maatregelen gaat. Ook de
gevolgen van een "super" heffing
voor de hele grote intensieve bedrij
ven heeft het nog niet berekend,
omdat de Europese Kommissie nog
geen aanwijzing heeft gegeven hoe
hoog zij deze heffing denkt te maken.
Voor ons land gaat het wel om een
zesde van de ongeveer 60.000 be
drijven. die gezamenlijk een kwart
van de nationale melkproduktie voor
hun rekening nemen.
In zijn becijfering heeft het schap het
belang van de nederlandse land- en
tuinbouw voor de nationale ekonomie
benadrukt. Vorig jaar bedroeg de
produktiewaarde 31, 35 miljard gul
den. Voor de akkerbouw was dat 3.09
miljard, voor de veehouderij 21.37
(waarvan 8.74 melk) en 6.89 tuin
bouw. De agrarische uitvoer beliep
ruim 40 miljard gulden. De 250.000
mensen die in land- en tuinbouw
werkten bezetten zes procent van alle
arbeidsplaatsen in ons land. De agra
rische produktie neemt per jaar ge
middeld nog steeds met 3,5 procent
toe.
5
