VOO It m:
VI? OIJW
Vrouw en (kern-)energie
p.j. zuid
geluid
Deense jonge boeren
willen goed
landbouwonderwijs
Op de fiets langs de gewassen
redaktie henk tegels
uit de
p.j-z.-agenda
onder redaktie van de Redaktiekonimissie Bond
van Plattelandsvrouwen voor Zeeland en Bra
bant
Redaktieadres:
Mevr. L.J. de Regt-van Maldegen..
Anna Mariaweg 1. 4494 PB (^eersdijk.
Het eerste halljaar van 1983 werden er overal in het land diskussies gevoerd over de vraag of we door moeten
gaan met kernenergie; de zogenaamde Brede Maatschappelijke Diskussie. Er verscheen een lijvig tussen
rapport waarin de argumenten van voor- en tegenstanders zijn opgenomen. Meningen van kerken en andere
levensbeschouwelijke instellingen* milieu-organisaties, scholen* vakbeweging, VROUWENORGANISA
TIES, werkgeversorganisaties enz.
Hoe denken vrouwen over kerne
nergie?
Voordat ik met deze vraag verder ga,
eerst even iets over het waarom.
Waarom wordt er nu zoveel over ge
praat.
Olie, gas en kolen, het raakt eens op.
We zijn ook bezorgd om het milieu,
hebben angst voor de mogelijke ge
volgen van kernenergie en vinden
het gevoel afhankelijk te zijn van
olieleverende landen ook niet pret
tig-
Steeds meer mensen hielden zich
met het energievraagstuk bezig. De
tegenstellingen bleken groot en de
besluitvorming liep vast. Toch moet
er eens een beslissing worden geno
men. De regering nam na ettelijke
adviezen in 1980 het besluit om zo
veel mogelijk mensen mee te laten
praten. De Brede M....D...., juist!
Er kwam een stuurgroep, onder
voorzitterschap van M.L. de Brauw,
die begon met het verzamelen van
informatie over energie en van de
ideeën en vragen op energiegebied
die bij de bevolking leven. De uit
komsten van de B.M.D. worden door
de stuurgroep verwerkt en opgeno
men in het Eindrapport dat eind dit
jaar aan Regering en Parlement zal
worden aangeboden.
De meningen
We beginnen dicht bij huis, met de
mening van VROUWEN VAN DE
VOS-RURSUS TE TERNEUZEN:
"Het onderzoek naar alternatieve en
veilige energiebronnen moet worden
gestimuleerd. Kernenergie wordt af
gewezen, vooral met het oog op de
toekomst van onze kinderen".
VROUWENKONTAKT WEST,
's HERTOGENBOSCH:
"Kernenergie wordt met klem afge
wezen, met het oog op komende ge
neraties. Kolenvergassing wordt met
klem afgewezen, tenzij de techniek
de milieubelasting minimaliseert.
Warmtekrachtkoppeling komt als
eerste energiebron in aanmerking
voor de energievoorziening. Zonne-
en windenergie verdienen nog meer
aandacht en onderzoek. Energiebe
sparing verdient aller aandacht.
Grote duurzaamheid van konsump-
tiegoederen".
NED. BOND VAN PLATTE
LANDSVROUWEN, DEN HAAG:
"Dobr de pluriformiteit van de bond
is een gedetailleerde visie niet te ge
ven. Uitgangspunt dient te zijn dat
het niet alleen om onszelf gaat maar
ook om komende generaties en
mensen in andere landen".
De mening van de NED. VERENI
GING VAN HUISVROUWEN,
DEN HAAG:
"De vereniging wil of kan geen uit
spraak doen betreffende een ener
giebeleid in de toekomst. De leden
zijn zich bewust van de verantwoor
delijkheid en zorg voor het behoud
van een leefbaar milieu. De vereni
ging stelt vast dat (huis)vrouwen
blijken bereid en in staat te zijn in de
huishoudelijke sektor zuinig met
energie om te gaan. Betreurd wordt
dat deze zuinigheid wordt "afge
straft" door stijgende energieprij
zen".
HERVORMDE VROUWEN
GROEP IN NEDERLAND:
Deze groep staat huiverig t.o.v. ker
nenergie, omdat het opslagprobleem
nog te groot is, kernenergie niet
goedkoop is en de bescherming van
werknemers tegen stralingsrisiko's
niet volledig is. De H.V.G. kiest voor
het bevorderen v^n het gebruik van
alternatieve energiebronnen en voor
energiebesparing. De tariefstelling
12 augustus
moet zo zijn dat doorgevoerde be
sparing financieel niet wordt afge
straft.
VRIJZINNIGE HERVORMDE
VROUWENFEDERATIE IN NE
DERLAND:
"Kernenergie kan, mits onderzoek
de gevaren van exploitatie en afval
kan minimaliseren. Meer geld be
schikbaar voor onderzoek naar al
ternatieve bronnen. Iedereen - in dit
kader huisvrouwen - kan bijdragen
aan besparingen in de privésfeer.
Echter, dit gedrag moet worden be
loond en niet gestraft door hogere
tarieven".
VROUWEN VOOR VREDE GE
REFORMEERDE VREDES
GROEP KRIMPEN A/D LEK:
Maakt ernstig bezwaar tegen gebruik
van kernenergie. Voornaamste re
den: de wijze waarop uranium wordt
gewonnen heeft zeer ernstige gevol
gen voor de mensen die daar wonen.
GEREFORMEERDE VROU
WENBOND, BAARN:
Geeft geen,voorstel voor een ener
giebeleid, omdat dat de taak is van
groeperingen van deskundigen.
YOUNG WOMEN'S CHRISTIAN
ASSOCIATION, UTRECHT:
"Een toenemend gebruik van kerne
nergie moet met zorg tegemoet wor
den gezien, zolang de daarmee ge
paard gaande problemen nog niet
goed zijn opgelost.
NED. VERENIGING VOOR
VROUWENBELANGEN AFD.
EINDHOVEN:
Kernenergie wordt alleen geaksep-
teerd als het absoluut noodzakelijk
en onvermijdelijk is.
WERKGROEP VROUWEN
TEGEN KERNENERGIE,
UTRECHT.
Niet alleen stoppen met kernenergie,
maar ook een rechtvaardiger verde
ling van de hoeveelheden energie, en
van de lasten en opbrengsten van de
energie. De beslissingsmacht moet
bij voorkeur bestaan uit 50% vrou
wen.
VROUWEN VOOR VREDE,
ROERMOND:
Kernenergie wordt afgewezen om
dat: de bestaande kapaciteit van de
elektriciteitscentrales meer dan vol
doende is; de prijsbepaling van
elektriciteitsprijzen (opgewekt door
De Deense jonge boeren organisatie maakt zich sterk voor zo goed
mogelijk landbouwonderwijs in heel Europa. Daarbij nemen zij hun
eigen onderwijssystemen als voorbeeld. In Denemarken wordt veel
waarde gehecht aan onderwijs. Het behalen van een diploma heeft
maatschappelijke waarde en geeft bepaalde privileges.
Landbouw en landbouwonderwijs in Denemarken werken met het zo
genaamde "GROENE CERTIFIKAAT". Een systeem dat nu sinds
1966 wordt toegepast en in Denemarken duidelijk haar vruchten af
werpt. Zowel de overheid als de landbouworganisaties staan achter het
Groene Certifikaat.
Om een Groen Certifikaat te beha
len, moet een leerling minimaal 36
maanden praktijkervaring op een
hoerderij hebben. De praktijkbedrij-
ven moeten aan minimumnormen
voldoen op het gebied van moderni
sering, en veel waarde wordt gehecht
aan het opdoen van praktijkervaring
op bedrijven die niet het ouderlijk
bedrijf zijn. Tevens wordt het van
belang geacht, dat een toekomstige
boer niet alleen zijn eigen bedrijfstak
kent, maar dat er in de hele land
bouw ervaring is opgedaan. Dus zo
wel akkerbouw, veeteelt, intensieve
veehouderij etc. Het onderwijssys
teem is afwisselend opgebouwd. Na
10 jaren algemeen vormend onder
wijs moet eerst 12 maanden praktijk
ervaring worden opgedaan. Daarna
is er een korte kursus van 5 maanden.
Het geleerde wordt daarna op ver
schillende bedrijven gedurende 24
maanden in praktijk gebracht. Af
sluitend is er dan een 6 maanden
durende technische kursus en een 3
maanden durende ekonomische
kursus gericht op het zelfstandig on
dernemerschap. Iemand die dit alles
met goed gevolg heeft doorlopen,
mag zich een gekwalificeerde land
bouwer noemen en krijgt het felbe
geerde Groene Certifikaat.
Voordelen
Naast de natuurlijk persoonlijke
voordelen van het hebben kunnen
volgen van een goede landbouw -
opleiding, vindt men als landbouw zo
belangrijk dat de basis van de land
bouw een goede opleiding heeft ge
noten, dat er bepaalde, voordelen
zitten aan het behalen van het
Groene Certifikaat. Allereerst geeft
het recht op overheidsleningen tegen
gereduceerd tarief. Tegen een rente
van 6,5% (normaal 15-20%), en een
vrijstelling van aflossing voor de
eerste vijf jaar kan 20% van de
waarde van een agrarisch onroerend
goed gefinancierd worden. Daar-
kemenergie) ondoorzichtig en on
volledig is; de ekonomische groei,
waarvoor men kernenergie nodig
denkt te hebben, ter diskussie staat;
kerncentrales geen werkgelegenheid
leveren. Zij wijzen op gevaren voor
mens en milieu (mijnbouw, bewa-
kingsaspekt, terrorisme, misbruik,
straling, afvalprobleem, ontmante
ling kerncentrales, wapenproduktie).
Kerncentrales en kernbewapening
leiden tot een angstpsychose onder
de bevolking. Vrouwen willen in een
dergelijke wereld geen kinderen
meer.
FRIESE CHR. PLATTELANDS-
BOND OUDKERK:
Bouw van nieuwe kerncentrales
wordt afgewezen. Meer aandacht
voor alternatieve energie en verder
moet het openbaar vervoer worden
gestimuleerd en het partikulier au
togebruik worden afgeremd.
VROUWENWERKGROEP
"ENERGIE ZUID WEST DREN
TE", ZUIDWOLDE:
Veel Drentse vrouwen baart het risi-
ko-aspekt in de gehele cyclus zorgen;
vanaf de winning van uranium tot en
met de verwerking en opberging van
het afval. Met name de gevolgen
voor het erfelijkheids materiaal op
geslagen in de genen van de mens,
die uiterst gevoelig zijn voor ra-
dioaktieve straling, die via de lucht
en water of voedsel het menselijk li
chaam binnenkomt.
VROUWEN VOOR VREDE, NIJ
MEGEN:
Wijst kernenergie af. Zij wijzen on
der meer op het probleem van de
verwarming van het rivierwater door
de lozing van koelwater van grote
centrales.
EMANCIPATORISCHE VROU
WENGROEP, BORCULO:
wijst kernenergie af vanwege heL_
stralingsgevaar.
CHR PLATTELANDSVROU
WENBOND GELDERLAND:
"radioaktieve straling buiten kern
centrales is gering, reaktorveiligheid
is voldoende gewaarborgd, radioak-
tief afval is heel goed op te bergen in
zoutkoepels en verlaten mijnen, pro-
liferatiegevaar bestaat niet, milieu
belasting is minder dan fossiele
brandstoffen, kernenergie is goed
koper".
ROOIE VROUWEN IN DE PAR
TIJ V.D. ARBEID:
stellen dat zij nog geen tijd hebben,
gevonden om uitvoerig over ener
giebeleid te diskussiëren en daarover
een standpunt te formuleren.
WERKGROEP VROUWEN
VOOR VREDE. HOORN:
Met kernenergie moet niet verder
gewerkt worden.
VROUWEN TEGEN KERNE
NERGIE:
De bezuinigingskampagnes richten
zich vooral op vrouwen, wij worden
verantwoordelijk gesteld voor het
energieverbruik in het gezin.
VROUWENBOND F.N.V.:
"Kernenergie kan slechts bestaan bij
de gratie van veel ongerechtigheid".
KATHOLIEKE PLATTELANDS
VROUWEN NEDERLAND. DEN
HAAG:
Weten het op dit moment nog niet
aangezien de meningen nog niet
geinventariseerd zijn en erg verschil
len.
VROUWEN IN DE VVD. Rotter
dam:
Voorlopig afgewezen. Tot het jaar
2000 zijn er voldoende andere mo
gelijkheden. Borssele en Dodewaard
moeten niet gesloten worden, van
wege de kennis.
Omdat hier alleen vrouwengroepe
ringen aan het woord zijn geweest -
en dan slechts bloemlezingen - zult u
begrijpen dat men geen doorsnee
beeld krijgt over hoe "men" in Ne
derland over kernenergie denkt. Het
hele rapport is verkrijgbaar bij de
Stuurgroep Maatschappelijke Dis
kussie Energiebeleid, tel. 070 -
624562. Adres: Postbus 20102, 2500
EC Den Haag. Ria Harmsen
16 augustus is het dan zover. De
Agrarische vrouwen van Tholen en
St. Philipsland gaan op de fiets langs
de gewassen onder leiding van de
heer Baks. Hij zal onderweg iets ver
tellen over de stand van de akker
bouwgewassen.
Het programma ziet er als volgt uit:
9.30 uur Verzamelen van de Thoolse
fietsers bij de familie Gaakeer, Zee
dijk 10 te Oud-Vossemeer. 10.00 uur
Koffiedrinken bij de familie Boude-
ling, Langeweg 3 te Anna Jacoba-
polder.
10.30 uur Gewassen beoordelen in
de Anna Jacobapolder met andere
woorden: Het land in!
12.00 uur De "meegebrachte" lunch
nuttigen onder het genot van een
kopje koffie bij de familie Wisse.
13.00 uur Op de fiets naar de pot
tenbakkerij Prosman te St. Philips
land.
14.30 uur Een korte pauze aan de
dijk met de mogelijkheid om wat te
drinken.
Terug naar huis!
Heeft u zin om mee te fietsen dan
bent u van harte welkom!!
naast kunnen alleen houders van een
Groen Certifikaat agrarisch land ko
pen op de vrije markt. Het hebben
van het Groene CeTtifikaat geeft ook
voorrang bij het beginnen van studie
aan Landbouwhogeschool en Vete
rinaire Fakulteit.
Konklusie
Door gezamenlijke aanpak van
georganiseerde landbouw en land
bouwonderwijs is een systeem ont
staan die de hoge waarde toekent
aan het volgen van onderwijs. In
Denemarken is men overtuigd, dat
goed onderwijs de basis is van een
hoog gekwalificeerde landbouw in
de toekomst. Er is hier enige parallel
te trekken met Nederland. Ook hier
heeft 100 jaar drieluik landbouwon
derwijs, landbouwvoorlichting en
landbouwonderzoek zorg gedragen
voor een moderne landbouw, zeker
in vergelijking met landen, waar
nauwelijks aandacht aan deze zaken
wordt geschonken. De Deense jonge
boerenorganisatie probeert nu via
het geven van kursussen gedurende
de praktijkperioden nog meer in
houd te geven aan de bewustwording
van de Deense jonge boer. Een breed
georiënteerde boer, zowel op land
bouw, als maatschappelijk gebied,
wordt als voorwaarde gezien voor de
handhaving van een gezonde en
welvarende boerenstand in Dene
marken.
Hans Spieker
16 augustus: Het hoofdbestuur ver
gadert in "De Blauwe Hand" te
Bergen op Zoom. Aanvang 19.45
27 augustus: Provinciale Sportdag te
Steenbergen.
28 augustus: Afd. West Zeeuws-
Vlaanderen organiseert een fiets
tocht naar de Stockmanshoeve in
Damme-Sijpele. Vertrek om 11.00
vanuit Oostburg. "Regenjack en
lunchpakket meenemen.
2, 3 en 4 september: Afd. Fijnaart
houdt een kampeerweekend. Adres:
Kamping De Roompot te Kamper
land. Vertrek 2 september om 6 uur
's avonds. Voorstraat in Fijnaart.
13
