Zorgelijke situatie
a^S>
Extra werk en kosten
vanuit de Z.L.M. gezien
zuidelijke landbouw maatschappij
Zaai- en pootwerkzaamheden
ernstig gestagneerd
Overeenstemming over de prijzen
z. .m
VRUDAG 20 ME11983
I 69e JAARGANG NO. 36
land- en
tuinbouwblad
Als gevolg van het slechte weer hebben de meeste boeren hun aardappelen en bietenzaad steeds niet kunnen
poten en zaaien. De pootaardappelen beginnen behoorlijk te kiemen en dat bezorgd ook de familie Geuze in
Oud- Vossemeer op Tholen extra werl: de kiemen moeten zoveel mogelijk van de aardappelen worden verwij
derd hetgeen een hele klus is. Hopelijk knapt het weer snel op en kunnen ze de grond in.
Vandaag 1 7 mei is het land opnieuw zo nat dat er ook
morgen niet gezaaid kan worden. Over het algemeen zijn
wij wat voorzichtig te spreken van een zorgelijke situatie
omdat wij nu eenmaal weten hoe afhankelijk wij zijn van
het weer en hoe ook de natuur dikwijls ook opgelopen
schade weer herstelt. Vandaag echter zal ieder het er over
eens zijn dat wij van een zorgelijke situatie moeten spre
ken.
Wel zijn er grote verschillen van gebied tot gebied. Deze
verschillen zijn de afgelopen weken nog toegenomen.
Ook in onze provincie zijn de verschillen in regenval vrij
groot en daarmee ook de omstandigheden of er wel of
niet gezaaid is kunnen worden.
Landelijk zijn er ook grote verschillen. Zo is er in de Friese
kleistreek en in noord-west Groningen praktisch nog niets
gezaaid.
Zorgen hebben wij wanneer er nu eindelijk eens een
weersverbetering komt. Zorgen over de opbrengst van de
verschillende gewassen bij deze uitzonderlijk late zaai.
Zorgen over het pootgoed dat ligt te wachten en ziender
ogen achteruit gaat. Zorgen in de veehouderij. Het gras
schiet door terwijl er niet gemaaid kan worden en de
koeien op stal moeten blijven om te voorkomen dat de
zode vertrapt wordt.
Zorgen bij de bloemzaadteelt en de bollenteelt omdat ook
daar niet gezaaid kan worden, leder verkeert in onzeker
heid. Onzekerheid en vragen waar ook de voorlichting
geen afdoend antwoord op kan geven. Er is gewoon geen
ervaring om verantwoorde adviezen te kunnen geven.
De bestuurskommissie van het Landbouwschap in Zee
land heeft vanmorgen de situatie besproken met de
H.I.D. Bedrijfsontwikkeling. In dit gesprek kwam duide
lijk naar voren hoe moeilijk maar ook gevaarlijk het is
adviezen te geven om het bouwplan te wijzigen. De ver
antwoordelijkheid daarvoor blijft bij de ondernemer zelf.
Afgesproken is de situatie op de voet te volgen. Zo kan
het nodig zijn te bemiddelen bij overmacht van kontrak-
tuele verplichtingen, doordat bepaalde gewassen niet of
te laat gezaaid kunnen worden. Maandag j.l. is het da
gelijks bestuur van het K.N.L.C. op werkbezoek geweest
in West Zeeuws-Vlaanderen. Zaterdag hebben wij nog
overwogen dit bezoek uit te stellen. De ervaring heeft
geleerd dat het goed is geweest dat het d.b. van het
K.N.L.C. zich op de hoogte heeft kunnen stellen van de
situatie, in west Zeeuws-Vlaanderen is er wel wat meer
gezaaid dan in noord Zeeland maar ook de gezaaide
percelen gaven vooral tijdens de regen die er tijdens de
exkursie viel een troosteloos beeld. Zorgelijk is de ont
wikkeling van het onkruid op de nog niet ingezaaide per
celen maar ook op verschillende percelen die al ingezaaid
zijn. Bij de bespreking tussen de dagelijkse besturen van
het K.N.L.C. en de Z.L.M. is van onze kant nog eens
duidelijk onderstreept de specifieke situatie van de land
en tuinbouw als het gaat om het inkomen met daarbij de
zware druk van de inkomstenbelasting en de premiehef
fing. Afhankelijk van het weer als wij zijn moeten wij als
Situatie dreigt kritiek te worden:
Weer is een week voorbij en opnieuw hebben maar weinig
boeren hun voorjaarswerkzaamheden kunnen beginnen of
vervolgen. Het onstandvastige weer, waarbij een of twee
dagen droog weer met af en toe zon worden onderbroken
door flinke (onweers)buien, is tot grote ergernis en steeds
toenemende ongerustheid van de boeren steeds weer
spelbreker. Daarbij doen zich regionaal en zelfs plaatse
lijk grote verschillen voor, er zijn boeren die vrijwel alle
bieten gezaaid en alle aardappelen gepoot hebben maar er
zijn er ook die bijvoorbeeld alle bieten, uien en konser-
venpeulvruchten nog moeten zaaien en nog geen enkele
pootaardappel aan de grond hebben toevertrouwd. Met
het verstrijken van de dagen neemt de ongerustheid onder
de boeren toe.
Voor veel produkten is zaaien en planten na eind mei
vrijwel zinloos omdat het groeiseizoen dan te kort en de
oogstredukties te groot worden. De kosten zullen dan niet
meer goedgemaakt kunnen worden. Overigens lopen de
onkosten voor veel agrariërs toch al behoorlijk op omdat
bijvoorbeeld meer en met duurdere middelen tegen
vooral onkruid moet worden gespoten dan in een nor
maal voorjaar. Ook het verwijderen van de kiemen van
teveel uitgelopen pootaardappelen vraagt extra tijd en
inspanning. Het geduld van de boeren wordt dit voorjaar
in wel zeer sterke mate op de proef gesteld. Bij dit alles
nog een positief geluid: in zijn algemeenheid kan gesteld
worden dat de gewassen die wél zijn gezaaid en geplant er
goed voor staan, zij het dat dit voor de kollega's die nog
steeds niet op het land hebben kunnen komen een schrale
troost is. Om pagina 6 en 7 leest u hoe de praktijk tegen de
ontstane benarde situatie aankijkt. Ook op pagina 13 een
reportage over de kritieke toestand in verschillende delen
van ons werkgebied.
ondernemers over voldoende reserves kunnen beschik
ken om tegenslagen op te vangen. In het komende ge
sprek tussen de staatssekretaris van Financiën en het
Landbouwschap zal daar opnieuw ekstra opdienen te
worden gewezen!
Zondagnacht zijn de ministers van landbouw tot over
eenstemming gekomen over de prijzen van de gegaran
deerde produkten. Dat werd hoog tijd. Vooral de demon
straties van de Franse boeren gingen zeer gevaarlijke
vormen aannemen. Terecht heeft minister Braks daar
duidelijk protest tegen aangetekend. Het leek er op dat er
onvoldoende tegen deze demonstraties werd opgetre
den. Was dat omdat de Franse minister van Landbouw de
druk van zijn boeren kon gebruiken bij de onderhande
lingen?
Bij de onderhandelingen ging het niet meer om de prijs
verhoging zelf maar over de afbraak van de M.C.B.'s. De
Franse boeren voelen zich gedupeerd door de verreke
ning van de M.C.B.'s bij eksport. Dat geldt overigens
alleen voor die produkten waarvoor de marktregeling
geldt. Voor de vrije prodükten verkeren wij in Nederland
met onze sterke gulden tegenover de gereduceerde Franc
juist in een nadelige positie. Dat geldt ook voor groenten
die naast de varkens het doelwit waren van de franse
akties.
De prijsaanpassing wijkt niet veel af van de verwachtin
gen die zeker niet hoog gespannen waren. De 'winst''
die behaald is, zoals uit het kommentaar van minister
Braks blijkt, door de vertraagde uitvoering van de ekstra
M.C.B.-aanpassing is een korte termijn politiek. De af
braak van dit restant (±61/2%) wordt wel opgeschoven
naar volgend jaar. Verder verwacht de minister dat de
Nederlandse agrariërs o.a. door te verwachten produk-
tiestijging er in hun gezinsinkomens niet op achteruit
zullen gaan. Wij vragen ons af of de minister op de hoogte
is van de situatie waarin de land- en tuinbouw nu ver
keert. Wij storen ons in elk geval bijzonder aan opmer
kingen die zover afstaan van de realiteit van dit moment.
Doeleman
