Idllll" Gil
Bezuinigen moet - maar..
Pasen 1983
vanuit de Z.L.M. gezien
zuidelijke landbouw maatschappij
Verdwijnt de Belgische
aardappelteelt?
Uitstel aanleg kompartimenteringsdammen
VRIJDAG 1 APRIL 1983
IAMM 69e JAARGANG NO. 3675
tuinbouwblad
z.l.m
Dat er bezuinigd moet worden daar is iedereen, denk ik,
het wel over eens. Te lang hebben wij in Nederland ge
dacht dat wij het hoge welvaartspeil wel zouden kunnen
handhaven. Vooral met de inkomsten uit het aardgas
dachten velen dat wij ons meer konden veroorloven dan
in andere landen. Sommigen beweren daartegenover dat
juist de komst van het aardgas er toe heeft bijgedragen
dat wij nu in de problemen zitten. Een wat overtrokken
benadering denk ik. Wel is het zo dat de aardgasbaten
voor een groot deel zijn gebruikt om de sociale zekerheid
en de kollektieve voorzieningen hoog op te voeren. De
kollektieve lasten in Nederland behoren nu tot de hoogste
in de wereld. De lasten moeten worden opgebracht door
het bedrijfsleven. Gevolg: hogere kostprijs waardoor on
ze konkurrentiepositie bij de eksport na'delig beïnvloed
wordt.
Als het om eksportprestaties gaat wordt de laatste tijd
dikwijls gewezen op de agrarische eksport. De goede
reputatie die de agrarische eksport heeft weten op te
bouwen heeft de E.V.D. - de overheidsinstantie die de Ne
derlandse eksport bevorderd - doen besluiten kennis
vanuit de landbouw in huis te halen. De E.V.D. heeft
daarvoor benoemd ir. K.A. de Jong. Volgens ir. De Jong
heeft dat sukses van de agrarische eksport te maken met
de struktuur van de landbouw. Belangrijk daarbij is het
goede samenspel tussen producenten en de hande.l in het
binnenland en bij de eksport. Men kent elkaar en het
informele circuit is groot. De homogene struktuur van de
landbouw maakt het ook mogelijk dat onderwijs, onder
zoek en voorlichting beter gestuurd kunnen worden. Er is
dus sprake van een beter overzicht dan in andere sekto
ren aldus ir. de Jong.
Wij willen deze benadering zeker onderschrijven. Dat
betekent dan wel dat wij er alles aan moeten doen te
voorkomen dat wat opgebouwd is nu niet door de bezui
nigingen wordt afgebroken.
Onredelijk en onverantwoord is het dat het Ministerie van
Landbouw zoveel heeft moeten inleveren. Wij kunnen
niet begrijpen dat men ook in de politiek niet wil begrij
pen dat met te ver doorvoeren van het profijtbeginsel de
homogene organisatiestruktuur van de landbouw wordt
aangetast.
Te ver doorvoeren van het profijtbeginsel zal'tot gevolg
hebben dat ieder probeert zoveel mogelijk buiten schot te
blijven. De zwakkeren zullen daardoor nog meer achterop
raken. Dat is in deze tijd onaanvaardbaar. Dat de homo
gene struktuur dreigt te worden aangetast blijkt uit het
meningsverschil over de bezuinigingen van de S.E.V.
tussen de georganiseerde landbouw en het Ministerie
van Landbouw (lees: de minister). De minister wil dat de
landbouworganisaties en de voedingsbonden 40% van
de kosten zelf gaan betalen. Terecht heeft het Land-
Leuven (België) - Een afvaardiging van de Centrale Vak
groep Akkerbouw van de Belgische Boerenbond heeft on
der leiding van J. Hinnekens, voorzitter van de Boeren
bond, met de staatssekretaris voor landbouw en Europese
zaken de situatie van de aardappelproducenten besproken.
Als de aardappelteelt zich blijft ontwikkelen zoals dat de
jongste dertig jaar het geval is, is deze teelt gedoemd om te
verdwijnen, zo stelt de centrale vakgroep van de bond.
Het areaal liep terug van 82.600 ha in 1950 tot 36.000 ha
in 1982. Het overheidsingrijpen (exportvergunningen,
gesubsidieerde invoer, e.d.) worden als ondoordachte
manipulaties van de buitenlandse handel gekenschetst,
aan goed uitgeruste bewaarplaatsen bij de producenten
blijft een tekort.
Op EEG-vlak heeft België de grootste moeite om zijn
aandeel in de produktie te behouden terwijl Nederland
zijn marktaandeel systematisch weet op te drijven. De
centrale vakgroep akkerbouw wenst deze situatie niet
langer lijdzaam te ondergaan en wil via de publikatie van
een witboek het beleid in de aardappelsektor aan de kaak
stellen. De aardappelmarkt is een Europese markt, zo
stelt de vakgroep, waarin voor Nederland en Frankrijk de
"market leaders" zijn. Met een aandeel in de EEG-pro-
duktie van slechts 4 procent is de BLEU niet in staat het
marktgebeuren fundamenteel te beinvloeden. Bij een vrij
verkeer binnen de EEG zal de Belgische aardappelprijs
het EEG-prijspeil benaderen, maar meestal ligt die prijs
daaronder.
Het Europese aardappelareaaal liep terug van 2,6 mil
joen ha in 1956 tot 1,3 miljoen ha in 1979/80. In België
liep het areaal terug van 76.000 ha in 1955 tot 34.272 ha in
1981. Nederland daarentegen breidde zijn areaal uit van
14.500 ha in 1956/60 tot 166.000 ha in 1979/80. Een
normale oogst moet in België op 1,5 miljoen ton geraamd
worden. Verwacht wordt dat de produktie van aardap-
pelprodukten zal toenemen. Voor de periode 1980-1984
wordt een daling van het vers verbruik verwacht met 5
procent, een stijging van 50 procent voor het verbruik van
verwerkte aardappelen, een stijging van de uitvoer van
verse aardappelen met 10 procent en een stijging van de
uitvoer van verwerkte aardappelen met zelfs 140 procent.
(FEN)
bouwschap hier nee tegen gezegd. Er moet bezuinigd
worden... maar dan wel op een evenwichtige wijze. In
goed overleg dient nagegaan te worden op welke wijze de
bezuinigingen doorgevoerd of opgevangen kunnen wor
den. Zoals de kaarten nu liggen wordt dit overleg door de
minister van Landbouw geweld aangedaan. Het funda
ment van de homogene struktuur wordt daarmee op een
gevaarlijke manier ondergraven.
Ook Rijkswaterstaat heeft problemen met bezuinigingen.
Om de tegenvallers bij de sluiting van de Oosterschelde
op te vangen wil men de bouw van de Oesterdam en de
Philipsdam enkele jaren uitstellen.
Uitstel betekent dat er de komende jaren geld vrij komt,
maar uiteindelijk zal de bouw van de dammen door het
uitstel meer kosten. De nadelen die de landbouw onder
vindt zijn door Bedrijfsontwikkeling en Lagrobo bere
kend. Deze berekeningen komen heel anders uit dan door
Rijkswaterstaat in de beleidsanalistische studies staan
vermeld. Daar gaat men uit van de schade in een gemid
deld jaar, terwijl het zeer redelijk is uit te gaan van een 1
op de 10 droog jaar. Dat dit "Sibas" rapport niet uitgaat
van een 10% jaar is hoogst merkwaardig wanneer men
bij de visserij uitgaat van 1 op 100 jaar.
Daar blijft het niet bij. Er wordt nu zelfs over gedacht dat
degene die schade ondervindt of de voordelen op een
later tijdstip gerealiseerd krijgt bij uitstel de financiering
dan maar op zich moet nemen van de gelden die men
door het uitstel denkt vrij te maken. Konkreet zou dat
betekenen dat het Ministerie van landbouw daar dan
voor een belangrijk deel voor zou moeten opdraaien. Be
zuinigen is nodig, maar hier is de redelijkheid erg ver te
zoeken! Wij rekenen er op dat de Raad van de Waterstaat
de regering zal adviseren uitstel van de kompartimente-
ring af te wijzen. Naast alle onzekerheden die er al zijn
over de afloop van het avontuur "afsluiting Oosterschel
de" mogen er nu niet opnieuw nieuwe onzekerheden
bijkomen. Voor het Deltagebied is dat niet meer te ak-
septeren. Doeleman
