Minder legkippen te
verwachten
Bestrijding varkenspest
alleen mogelijk met
medewerking alle
varkenshouders.
erf en akker
"Ups en downs"
Individueel handelen fokker en
mester beïnvloedt afzet
varkenshouderij
Verzuring grondwater Veluwe
Varkenspest in
Duitsland
Ventilatie van
varkensstallen
EG Schapenregeling
voldoet
drs. C.C.J.M. van der Meijs
Invoerverbod
Belgische varkens
De omvang van de totale legkippenstapel, incl. kuikens en nog niet
legrijpe jonge hennen, was op 1 december j.l. ruim 2.000.000 stuks
kleiner dan op 1 december 1981. Het totaal aantal kwam uit op
43.964.000 dieren, hetgeen 4,4% minder was dan vorig jaar. Met name
bij de kuikens en nog niet legrijpe jonge hennen werd een sterke daling
waargenomen.
't Was voor de KLM een meevaller,
maar voor ons een ellende dat het
vliegtuig vanaf Wenen tot de laatste
plaats was bezet. Er staan in die oude
verlengde DC 8 twee rijen stoelen drie
aan drie met een nauw gangpad er
tussen. We zaten zelf in het midden en
met onze brede schouders bijna on
wrikbaar naast Corry en een wild
vreemde maar aardige Nederlandse
heer. Ongelukkigerwijs kon de rug
leuning van onze zitplaats niet naar
achteren, zodat we eerst als een kaars
zo recht noodgedwongen moesten zit
ten. Met het vooruitzicht zo'n veertien
uur door te moeten brengen daalde ons
humeur verbeneden nul. Later vonden
we er wat op door het kussen van de
zitplaats op te lichten en met de hand
de rugleuning te bedienen. Met de
dienstverlening was het zwaar pet.
Onverschillige stewardessen, die op
bijna alles nee verkochten en nog nij
dig werden als daar dan een opmer
king over werd gemaakt. Men zou
haast zweren nimmer meer met de
KLM te vliegen en voor altijd de keus
op Swiss-A ir te laten vallen.
Dorstig en gekweld door een tekort
aan slaap bestelden we bij aankomst
in ons hotel een fles koud bier. Zoals
gewoonlijk wilden we betalen met 22
shillings. De barman schudde het be-
kroesde hoofd en zei dat het sinds het
nieuwe jaar 20 shillings was geworden.
We keken hem ongelovig aan. Hij
knikte nogmaals bevestigend en liet er
misprijzend op volgen dat de president
zelf via de radio op nieuwjaarsdag had
aangekondigd dat het bier voortaan 30
shilling per fles moest kosten, 't Was
de meest ellendige nieuwjaarsbood
schap sinds jaren, vertelde de barman.
We dachten dat hij wel wat opbeu
rends had te zeggen, maar hij kwam
met de aankondiging van een reeks
prijsverhogingen.
We kunnen er nog wel inkomen dat de
president de prijs van bier heeft ver
hoogd, want de brouwerij kon het al
lang niet meer bijbenen. De enige
manier om er dan wat aan te doen is de
consumptie te drukken. Nu een fles
bier twee maal een minimumdagloon
kost zal dat wel effect op het gebruik
hebben. Erger is het echter dat ook
dagelijkse levensbehoeften in prijs zijn
verhoogd. De reeds straatarme Tan-
zaniaan, moet de broekriem nog wat
verder toehalen. In sommige kringen
heeft men het niet genomen en ont
stond er een kleine opstand. Er is offi
cieel niks over bekend, maar via de
BBC en de stem van Zuid-Afrika
hoorden we dat er een poging tot re
volutie is ondernomen. Het schijnt zo
te zijn dat de initiatiefnemers achter
slot en grendel zitten. Het is echter wel
een teken aan de wand, ook de liefde
voor Nyerere gaat door de maag.
In Dar es Salaam deden ze al moeilijk
over benzine. Er is een tekort, hoorden
we. Gelukkig konden we nog met een
volle tank en vijf jerrycans de stad
verlaten op weg naar de eindeloze
maïsvelden in Mbozi. Goed echter dat
we de jerrycans hadden want op zo'n
300 kilometer van Dar es Salaam was
de benzine bij alle pompstations op.
De pomphouders waar we vaste klant
zijn, schudden meewarig het hoofd
omdat ze ons niet konden helpen. We
zitten al drie weken zonder benzine,
vertelden ze. Bovendien was ook de
prijs per liter met 3 shilling verhoogd.
Met een bijna lege tank arriveerden
we op het bedrijf, maar daar hoorden
we dat we er ingeslaagd waren om
5000 liter jjenzine te bemachtigen en
dat zal ons dan wel een poosje gaande
houden tot het tekort weer van de baan
is (?)-
't Was de derde week van januari en ze
waren net klaar met zaaien. De enor
me hoeveelheid regen had alles ver
traagd. December ruim 200 mm en tot
en met 22 januari reeds 240 mm. Over
de laatste 160 ha hadden ze meer dan
een maand aangemodderd. Ondertus
sen kwamen we wel te weten dat sinds
ons vertrek de aandacht evenwel gro
tendeels bij de priveakkers had gele
gen en de regen als een mooi excuus
werd gebruikt. Toen we ons huis bin
nentraden na al die tijd, zagen we on
middellijk dat muizen er ware orgiën
hadden gehouden. Overal vreterijen,
zorgen dat deze op bedrijven terecht
komen binnen de regio waar de
noodentingsgebieden zijn gelegen.
Verder moeten geënte varkens van
een speciaal merkteken worden
voorzien, en de export van bacon
naar het Verenigd Koninkrijk is ge
durende de eerste drie maanden na
de uitvoering van een startenting niet
toegestaan. Uiteraard vertraagt de
invoering van noodentingen het of
ficieel varkenspestvrij verklaren van
een land of regio. Dit kan voor het
handelsverkeer aanzienlijke conse
quenties hebben.
Overheid en bedrijfsleven zullen
daarom tesamen nagaan wat de eco
nomische gevolgen zijn indien de be
staande maatregelen binnen het na
tionale uitroeiingsplan worden aan
gevuld met noodentingen. Aan de
hand daarvan kan dan worden be
paald of en op welk moment de in
voering van deze entingen verant
woord is.
De Regierungsbezierke Stuttgart,
Braunschweig, Mittelfranken en
Oberbayern hebben hun status als
zijnde vrij van varkenspest moeten
prijsgeven. In deze gebieden name
lijk zijn haarden van klassieke var
kenspest geconstateerd.
zelfs grote gaten in de beddesprei en
een nest onder het kussen. In de pro
visiekast ontdekten we tot onze schrik
geen muizen, maar wel dat de witte
mieren hier een invasie hadden ge
pleegd met de bedoeling zich er blij
vend tussen de pakjes soep, saroma,
spaghetti, pudding en wat nog meer te
vestigen. Met de electriciteitsvoorzie-
ning was het weer helemaal knudde,
maar voor de rest gaat het wél....
Schrijfkouter
Dit o.m. zei drs. C.C.J.M. van der
Meijs, direkteur Voedings- en Kwa
liteitsaangelegenheden van het mi
nisterie van landbouw en visserij bij
de algemene vergadering van de
Vereniging van Varkenshouders van
de Noord-Brabantse Christelijke
Boerenbond (NCB) op 11 februari
j.l. te Den Bosch.
Een van de onderwerpen, waarover
een groep konsumenten bezorgd is,
is het welzijn van dieren in de inten
sieve veehouderij. Momenteel werkt
het ministerie van landbouw en vis
serij in samenwerking met het Pro-
duktschap voor Vee en Vlees aan een
vrijwillige regeling voor scharrelvar
kensvlees in het kader van de Land-
bouwkwaliteitswet. Deze regeling zal
de konsument van scharrelvarkens
vlees de garantie moeten bieden dat
het varken, waarvan het vlees af
komstig is, gedurende zijn hele leven
op diervriendelijke wijze is gehou
den. Drs. Van der Meijs was van
mening dat, los van deze bemoeienis
van overheidszijde, de individuele
ondernemer ook een eigen verant
woordelijkheid heeft. "Onderne
mers, die met welzijnsaspekten be
wust rekening houden, dragen naar
mijn overtuiging stuk voor stuk bij
aan het vertrouwen bij konsumenten
Eén en ander blijkt uit een steek-
proefonderzoek van het Centraal
Bureau voor de Statistiek.
De categorie "kuikens en nog niet
legrijpe jonge hennen" daalde met
ruim 3.000.000 stuks tot 10.116.000
(-23%). Bij deze achteruitgang past
echter de kanttekening dat de waar
neming mogelijk iets is verstoord,
door het relatief vaak ontbreken van
kuikens op de peildatum bij de gro
tere opfokbedrijven in de steekproef.
Inlegcijfers van eieren van de voor
afgaande maanden wijzen weliswaar
en dus aan een stabiele afzet". De
overheid is volgens hem bereid met
het Produktschap voor Vee en Vlees
en het Landbouwschap mee te den
ken over mogelijke betalingssyste
men waardoor het in de toekomst
voor fokker en mester ook financieel
aantrekkelijk is om rekening te hou
den met wensen van eindgebruikers.
orde van grootte van 10%. Het aantal
leghennen (excl. moederdieren van
slacht- en legrassen) nam toe van
29.415.000 'tot 30.398.000 stuks
3,3%). Deze toename kwam ge
heel voor rekening van de categorie
"leghennen jonger dan 18 maan
den". Deze nam toe met bijna
2.000.000 stuks 7,7%). De leghen
nen van 18 maanden en ouder na
men met 1.000.000 in aantal af (-
28%). Het aantal moederdieren van
slacht- en legrassen bleef vrijwel ge
lijk ten opzichte van december 1981
Bij het consulentschap in algemene
Dienst voor Boerderijbouw en in
richting te Wageningen is versche
nen het rapport "Ventilatie van Var
kensstallen".
Dit rapport is voor belangstellenden
verkrijgbaar bij dit Consulentschap
tegen betaling van 5,— per exem
plaar, dit bedrag kan gestort of
overgeschreven worden op postreke
ningnummer 886049 t.n.'v. het C.B.I.
met vermelding van: bestemd voor
rapport "Ventilatie van Varkensstal
len"
De Europese Commissie is van me
ning dat de EG marktordening voor
schapenvlees goed functioneert er
dat voor de periode tot 1984 geen
wijziging te verwachten zijn.
De Commissie antwoordt dit op vra
gen van het Ierse lid van het Euro
pees Parlement Noel Davern. De
gemiddelde prijs voor geslachte
lammeren, uitgedrukt in ECU was in
1981 14,7% hoger dan in 1980, terwijl
de gemiddelde prijs in de Gemeen
schap in de eerste tien maanden van
1982 65% hoger was dan in 1981.
Over de omvang van de schapensta
pel in de Gemeenschap wordt mee
gedeeld dat deze in de periode van
1973 tot en met 1981 met jaarlijks
gemiddeld 1,5% toenam. Het aantal
schapen in de Gemeenschap neemt
verder toe, maar iets sneller dan vóór
oktober 1980. Per ultimo 1981 wer
den 57.355.000 schapen geteld in de
Gemeenschap, dat is 2,2% meer dan
een jaar tevoren. In Duitsland, Ne
derland, België en Denemarken liep
de omvang van de schapenstapel iets
terug. VDW
Dr. K.G. Robijns, inspecteur in algemene dienst bij de direktie Veteri
naire Dienst van 't ministerie van Landbouw en visserij gaf er tijdens
vergadering van'de Vereniging van Varkenshouders van de NCB "fe
bruari" uitvoerig uitleg over. Hij wees op het grote belang van goede wil
en medewerking bij alle varkenshouders. Alleen dan is een goede be
strijding mogelijk en kan bijvoorbeeld een door de overheid ingesteld
vervoersverbod zijn effect hebben. Voorts zette hij uiteen op welke
wijze de varkenspestbestrijding binnen de Europese Gemeenschap en in
ons land is geregeld. Daarbij ging hij ook in op de konsekwenties die het
uitvoeren van noodentingen zou hebben op het nationaal uitroeiings
plan.
Volgens de uitroeiingslijn van de EG
mag een lidstaat bij verontrustende
ontwikkeling van de varkenspestsi-
tuatie en na de balans te hebben op
gemaakt, de nodige beschermende
maatregelen nemen. Daarbij is be
grepen de invoering van georgani
seerde preventieve entingen. De Eu
ropese Commissie dient daarvan in
kennis te worden gesteld, waarna een
beoordeling volgt van het Permanent
Veterinair Comité in Brussel.
Noodentingen
Indien ons land overgaat tot nood
entingen, dan zou het nationale plan
per regio aangepast moeten worden.
De regionale voortzetting van het
plan zal noodzakelijk zijn om garan
ties over de verplaatsing van gevac
cineerde varkens en om vermenging
van geënte en niet-geënte dieren te
voorkomen. Dr. Robbijns gaf aan
dat het uitvoeren van noodentingen
negatieve gevolgen heeft. Zo zullen
zeugen de noodentingsgebieden
slechts mogen verlaten om te worden
geslacht. Biggen bestemd voor de
mesterij kunnen niet worden geëx
porteerd. Bij de binnenlandse afzet
van deze dieren zal men moeten
Wil de varkenshouderij in kunnen spelen op toekomstige ontwikkelin
gen ,dan zijn twee factoren van wezenlijk belang. Om te beginnen het
beter leren kennen van de verlangens van afnemers en vooral van de
konsumenten. In de tweede plaats de wil en de mogelijkheid om met die
kennis de kwetsbare elementen in de produktiekolom te analyseren en
waar mogelijk te versterken. Het op te richten Proefstation voor de
Varkenshouderij kan o.a. hierbij een belangrijke rol gaan spelen.
Op korte termijn dienen maatregelen
te worden genomen om een verdere
verzuring van het grondwater in het
noordwestelijk deel van de Veluwe
tegen te gaan en de uitspoeling be
langrijk te beperken. Deze conclusie
volgt uit een onderzoek van het In
stituut voor Aardwetenschappen in
Amsterdam naar de grondwaterkwa
liteit in dit gebied en in de omgeving
van Koudhoorn en Garderen.
Op plaatsen waar in het verleden al
metingen werden gedaan is gebleken
dat de kwaliteit van het grondwater
verder is achteruitgegaan, Op enkele
plaatsen in natuurterreinen is verzu
ring van het bovenste grondwater
waargenomen. Dat gaat gepaard met
een stijging van nitraat- en alumi-
niumgehalten. In de onderzochte
gebieden blijkt de invloed van het
huidige bodemgebruik door de
landbouw veruit het grootste te zijn.
Vooral de gehalten aan nitraat zijn in
beide gebieden met intensieve vee
houderij zeer hoog. Gemiddeld ligt
het nitraatgehalte op 133 mg/1 ver
geleken met 4 mg/1 in natuurlijk
Veluwe-grond water. De gemeten
concentraties liggen ook boven de
internationaal gehanteerde grens
waarden van 50 mg/1 voor drinkwa
ter, aldus het Rapport van het eerder
genoemd Instituut voor Aardweten
schappen VdW
Het ministerie van Landbouw en
Visserij heeft in verband met de
aanwezigheid van varkenspest in een
groot gedeelte van België in dé Be
schikking invoer fok- en gebruiks-
dieren en in de Beschikking invoer
slachtdieren een verbod opgenomen
om varkens uit België (met uitzon
dering van het westelijk gedeelte van
België) in te voeren.
Dit verbod is een uitvoering van een
EEG-beschikking van 14 december
1982.
15
