Borst natmaken
De bloemetjes buiten
zegge en schrijve
Agrarische handelsoorlog
EG-VS lijkt
onontkoombaar
zuidelijke landbouw maatschappij
Amerika - EEG
Tenslotte
z.l.m
VRIJDAG 15 OKTOBER 1982
68e JAARGANG NO/2652
land- en
tuinbouwblad
Dit tafereeltje van de afgelopen zomer staat wel in heel schril contrast met het herfstweer van de afgelopen
weken. Deze N oord-Bevelandse boeren hebben zichzelf van de zomer es flink in de bloemetjes gezet door in hun
bouwplan de Teunisbloem op te nemen. Meer hierover kunt u lezen op pag. 13.
Na de Grevelingen is nu het (toekomstige) Zoommeer aan
de beurt voor een nader onderzoek naar de mogelijkhe
den van zoetwatervoorziening voor de landbouw. De op
zet van dit zoveelste onderzoek dat onlangs is begonnen -
werd deze week in Tholen voor belangstellenden toege
licht. Op deze bijeenkomst werd mij duidelijk dat er nog
heel wat levensgrote vraagtekens zijn op te lossen met
betrekking tot de hoeveelheid en de kwaliteit van het
beschikbare zoete water om nog maar niet te spreken
over de kosten voor de boer om dit water uiteindelijk op
z'n gewassen te krijgen. Na weer zo n avond overigens
zeer interessante - informatie is bij mij echter de vraag
gerezen of we niet veel meer politieke druk moeten zet
ten. In feite is het nu zo dat we na jaren van onderzoek
nog geen stap dichter bij de oplossing van het zoetwa
terprobleem in zuid west Nederland zijn gekomen. On
dertussen zit de landbouw voorlopig weer in de wacht
kamer: de zoommeerstudie wordt immers pas jmedio
1 984 afgerond. Waar het voor alles om gaat is. toch de
politieke beslissing dat het zuidwesten voldoende zoet
water krijgt. En die beslissing is er niet, althans niet meer:
tijdens de voorlichtingsavond werd door een van de in
leiders opgemerkt dat met de aanvaarding van het Del
taplan het oorspronkelijk de bedoeling is geweest de
zeeuwse eilanden te omringen met zoet water. Nu er van
deze oorspronkelijke opzet steeds minder terecht lijkt te
komen lijkt de Delta het slachtoffer te worden van haar
eigen goedgelovigheid: mede daardoor is er al die jaren
geen onderzoek gedaan naar alternatieven (zoals bij
voorbeeld de verdringing van het zoute water in de on
dergrond door zoet water). Deze inleider sprak er dan ook
zijn verbazing over uit dat er op dit punt in zuidwest
Nederland niet feller is gereageerd op de beslissing de
Oosterschelde open te houden. Nu is het inmiddels zo ver
gekomen dat we niet eens meer de garantie hebben dat er
wel voldoende zoet water uit de grote rivieren richting
zuidwesten gestuurd gaat worden. En vooral de hoeveel
heid is van doorslaggevend belang omdat hiermee im
mers de bruikbaarheid (de kwaliteit) van het water ten
nauwste samenhangt (er zijn namelijk meer "lurkers aan
de kraan" waaronder 's werelds grootste havenstad Rot
terdam). Mijn konklusie na dit avondje Tholen is ook dat
wij voor alles de druk op politiek Den Haag sterk zullen
moeten opvoeren om zo spoedig mogelijk de politieke
beslissing te forceren die recht doet aan de oorspronke
lijke uitgangspunten namelijk dat het zuidwesten - hoe
dan ook de beschikking krijgt over voldoende bruikbaar
zoet water. Uitsluitend van die politieke beslissing zal
afhangen of de zuidwestelijke boer uiteindelijk naar har
telust zal kunnen beregenen. Om dat te bereiken zullen
wij onze borst voorlopig nat moeten maken met zout
water. Een en ander klemt te meer omdat verdere vol
tooiing van de wetgeving op het vlak van de waterhuis
houding (kwaliteit en kwantiteit voor grond- en opper
vlaktewater) ongetwijfeld verdere beperkingen zullen
opleggen aan het vrije gebruik van aanwezige zoetwater-
voorraden. Zeker daar waar - zoals in Zeeland - het
zoetwater een erg schaars artikel is.
Reeds eerder schreef ik op deze plaats over de gespannen
situatie op handelsgebied tussen de Verenigde Staten
van Amerika en de Europese Gemeenschap. Als ik het
Financiële Dagblad mag geloven, is een komplete han
delsoorlog nu nog maar eèn kwestie van dagen: "Kon-
frontatie EG-VS over landbouweksport onvermijdelijk"
en "Steun landbouweksport VS in beslissingsfase" zo
luidden de koppen. Volgens deze berichten heeft de
Amerikaanse regering reeds 600 miljoen dollar uitge
trokken om de eksport van landbouwprodukten te sti
muleren. Voor de EEG zal dit betekenen dat er bedragen
van gelijke orde bijgepast moeten worden. Ondanks deze
bedreiging schijnt de Nederlandse agri-business de si
tuatie nog niet zo ernstig te nemen: "Onderhandelings
techniek" zei FNZ-voorzitter Zijlstra en minister de Ko
ning: "We hebben het recht om te eksporterenen we
Binnen een half jaar breekt er een agrarische handels
oorlog uit tussen de Europese Gemeenschap en de Ver
enigde Staten. Dat is tenminste de voorspelling van de
heer dr. Clayton Yeatter. die op vrijdag 8 oktober in Den
Haag sprak op een bijeenkomst van het Landbouwschap.
Hij zei, dat de regering van president Reagan een derge
lijk handelsconflict zal beginnen met een renteverlaging
voor exportkredieten, waardoor de Amerikanen op de
wereldmarkt beter concurreren.
De bijeenkomst werd bijgewoond door een groep verte
genwoordigers van Amerikaanse agrarische bedrijven.
Zij maakten deel uit van de duizend Amerikanen die ter
gelegenheid van de 200 jaar handelsrelaties Nederland
-VS vorige week een bezoek brachten aan ons land.
Voorts was een delegatie aanwezig van de Kamers van
Koophandel in Amerika, die eerder in Frankfurt een
ontmoeting had met COPA/COGECA, de Europese or
ganisaties van respectievelijk boeren en landbouwcoö
peraties.
Voorzitter Jaap van der Veen van het Landbouwschap
had in zijn openingswoord al zijn ernstige zorg geuit over
de koers, die de regering Reagan volgt bij de Ameri
kaanse landbouwpolitiek. Er zal volgens hem alsnog een
poging gedaan moeten worden om door middel van be
sprekingen in CATT-verband (in november te Genève)
een handelsconflict te voorkomen.
Minister drs. J. de Koning (Landbouw en Visserij) liet
overigens blijken weinig hoopvol te zijn over een moge
lijke oplossing van het naderende conflict. Voorzitter drs.
R. Zijlstra van de FNZ betoogde, dat een handelsoorlog
geen oplossing kan betekenen en schadelijk zal zijn voor
zowel de EG als de VS.
De bijeenkomst werd eveneens bijgewoond door staats
secretaris Dik (exportbevordering) en enkele leden van
de Tweede Kamer.
Ondanks de ernst van de zaak kan er toch nog worden
gelachen. Van l.n.r. drs. R. Zijlstra, drs. A. de Zeeuws en dr.
Clayton Yeatter.
zullen daarmee doorgaan". Ir. A. de Zeeuw, direkteur-
generaal landbouw, bleek minder gerust op de situatie
(Financieel Dagblad zaterdag 9 en maandag 1 1 oktober).
Als de voortekenen niet bedriegen wordt dat dus knok
ken. De vraag is dan over wiens rug dat zal gaan. U mag
deze keer slechts één keer raden.
Tot slot van dit artikeltje wil ik nog even herinneren aan
het bakterievuur - u weet wel die besmettelijke planten
ziekte waarover nog niet zo lang geleden de persmedia
vol stonden. Rondom het bakterievuur is het stil gewor
den na de installatie van de interdepartementale werk
groep landbouw/CRM. Onder het motto dat een broe
dende kip niet gestoord moet worden zouden we de re
sultaten van de werkgroep afwachten. Tijdens het bezoek
van de minister van CRM werd er door een hoge ambte
naar - tevens lid van de werkgroep - al voor gewaar
schuwd dat de werkgroep gezien de verschillen van in
zicht wel meer tijd nodig zou hebben dan aanvankelijk
was voorzien. Ik vind toch dat we de werkgroep tot spoed
moeten manen om te voorkomen dat we straks in het
voorjaar het hele spel opnieuw moeten beleven. Een
beetje meer persen zou daarom geen kwaad kunnen.
Oggel