<Scfs>
Komkommertijd en boerenverstand
Goed 1981/1982
doorbrak reeks van
slechte jaren
zuidelijke landbouw maatschappij
Prinses Margriet
"rooide"
tentoonstelling
Landbouw '82
open.
LEB
Direkteur de Veer van het L.E.I.
Specialiteitsbeginsel
z.l.m
VRIJDAG 2 JULI 1982
68e JAARGANG NO. 3639
land- en
tuinbouwblad
Met het uitspitten van enige sten
gels aardappelen heeft H.K.H.
Prinses Margriet dinsdag 29 juni
jl. de tentoonstelling Landbouw
82 op de Flevohof geopend. Ze
verrichtte de handeling zo te zien
met veel plezier.
In de landbouw bevinden we ons in de komkommertijd:
een betrekkelijk rustige periode tussen zaaien en oog
sten. Het zal echter niet lang meer duren, want de oogst
kondigt zich snel aan. Terwijl de meeste Nederlanders
zich opmaken voor de vakantie maakt de boer zich gereed
voor oogst 1982. Hoe zal die zijn? Wanneer we de velden
bezien zijn onze verwachtingen meer dan hoopvol. Maar
ja je weet het nooit, een donderbui met hagel en wind en
je voelt je weer heel wat minder optimistisch. Trouwens
met een goede oogst alleen ben je er nog niet, want de
prijs moet ook meegaand zijn.
Het Landbouw Ekonomisch Bericht dat pas is versche
nen, ziet voor 82/83 een verdere verbetering in de ak
kerbouw. Melkveehouderij en varkenshouderij zouden
weinig verandering te zien geven, terwijl de toestand in
de pluimveehouderij verder zou verslechteren. Voorspel
len blijft moeilijk! Dat zien we ook t.a.v. onze ekonomie.
Het herstel dat al zo lang is aangekondigd blijft alsmaar
uit en onze hooggeleerde ekonomen komen iedere keer
met uitstel en betwisten elkaar hoe de wijze van herstel
zal moeten worden geregeld. In Den Haag weten ze er al
evenmin raad mee. 't Is misschien maar gelukkig dat
onze parlementariërs op zomerreces zijn, want het kwam
bij ons over als was het ook daar komkommertijd. Jam
mer, dat er in de afgelopen tijd zo weinig is geregeerd.
Durft niemand het dan tegen het nederlandse volk te
zeggen en ook waar te maken? Moet Nederland zo naar
de afgrond? De landbouw doet daar zeker niet aan mee.
Nog steeds nemen we een belangrijke plaats in op de
betalingsbalans.
Aan de andere kant is de voorjaarsnota ook aan de land
bouw niet ongemerkt voorbijgegaan, ƒ35 miljoen extra
bezuinigingen (ƒ45 miljoen was er al bezuinigd voor
81/82).
't Zijn maatregelen op verschillend gebied. Onze reken
kamer signaleerde, dat er op een proefbedrijf (rijksbedrijf)
in Oostelijk Flevoland waar "milieuvriendelijk'' wordt
geboerd (geen kunstmest en gewasbeschermingsmidde
len) verliezen werden geleden van ƒ140.000,op ge
woon gevoerde bedrijven werden positieve resultaten
geboekt van ƒ30.000.—en ƒ40.000.—.
't Is niet moeilijk om meer van zulke voorbeelden te ge
ven. De voorzitter van de Drentse Waterschapsbond heeft
ook kritiek geuit op de lijvige rapporten op 't gebied van
de ruimtelijke ordening. Het komt er op neer, dat de
bescherming zo groot wordt dat het beschermde er het
leven bij verliest. In de volksmond zouden we dat apen
liefde noemen.
Ook "Lekker Dier" kan met sommige rapporten een extra
duit in het zakje doen. Op een andere plaats lezen we dat
de natuurbeschermingsraad in zijn advies zegt: "Kon-
fliktsituatie tussen landbouw en natuurbehoud in voort
gangsnota te rooskleurig voorgesteld
Het zijn echter allemaal bijdragen die er niet voor zorgen,
dat de landbouw onze betalingsbalans verder verbetert.
Je moet dan alleen maar konstateren, dat we zo de ver
keerde kant uitgaan. Er moet een andere wind gaan
waaien in Nederland. We zullen het in de landbouw heus
niet altijd goed doen, daar zijn we best van overtuigd, 't Is
echter een nijvere bedrijfstak, die wat je noemt toch echt
wel centen in 't laadje brengt, 't Is bovendien ook een
gezonde bedrijfstak. Door nu ook in die gezonde bedrijfs
tak teveel te bezuinigen (voor '83 staat er in ieder geval
al ƒ52.2 miljoen op stapel) loopt men het risiko dat men
^straks weer met extra subsidies en bijdragen, leven in
deze bedrijfstak moet houden. Betekent dit alles dat wij
niet bereid zijn om mee te bezuinigen en ook maar rede
neren: Wel bij de buurman maar niet bij ons? Wat dat
betreft zijn we het eens met de landbouwschapsvoorzitter
die zei dat men met de bezuinigingen niet de kern van het
landbouwbeleid mag aantasten en het landbouwschap
"De gunstige resultaten die een hard werkende landbouw
in het jaar 1981/1982 heeft behaald, zijn net op tijd en
hebben een ongunstige trend onderbroken. Wanneer er
het afgelopen jaar geen verbetering ingetreden zou zijn,
dan zou de landbouw in ernstige problemen zijn geraakt".
Dit zei de direkteur J. de Veer van het Landbouw Ekono
misch Instituut tijdens een persbijeenkomst donderdag 24
juni j.l. waar het pas verschenen Landbouw Ekonomisch
Bericht werd toegelicht. Opmerkelijk noemde hij het ook
dat de landbouw er gedurende een lange reeks van jaren in
is geslaagd het produktievolume jaarlijks te laten stijgen
met 4%, ook weer het afgelopen jaar. Een hele prestatie.
Uit de cijfers spreekt voor het afgelopen jaar ook weer
een stijging van de export met liefst 11% meer dan in
1980/1981 terwijl de export van niet agrarische prod uk-
ten met 2xh% daalde. Drs. J.H. Post van het LEI: "De
volume- en de prijsstijging van de export van landbouw-
produkten komt neer op een waardestijging van 25%, wat
een bijzonder grote toename is". Hij maakte daarbij wel
de kanttekening dat door de hoge wereldmarktprijzen er
vanuit Brussel nu ook minder restituties kunnen worden
verwacht. Bovendien hebben andere landen in de EEG
uitgezonderd het Verenigd Koninkrijk ook een vergro
ting van hun export weten te boeken die in dezelfde orde
van grootte ligt.
De heer Post zei zich ook niet aan de indruk te kunnen
onttrekken dat de export in de Derde Landen een wat
"gaten vullend" karakter heeft. Van een geleidelijke
export opbouw door ons land is daar veel minder sprake
dan door landen als Frankrijk en West-Duitsland. Hoe
wel het jaar 1981/1982 een flink herstel te zien heeft
gegeven van de inkomenssituatie is er nog steeds een
achterstand in de inkomensverbetering t.o.v. de jaren ze
ventig. Naar het zich laat aanzien zullen ook de eerste
maanden van het nieuwe jaar goed uitpakken maar of de
gunstige financiële situatie zich voort zal zetten is volgens
het LEI twijfelachtig gezien de onzekere faktoren op de
wereldmarkt en binnen de EG. De spanning tussen
enerzijds de inkomensondersteuning en anderzijds het
EG-beleid zal toenemen, zo verwacht men bij het LEI.
Drs. Post: Met de instrumenten die we nu hebben zullen
we onvoldoende antwoord op die spanning kunnen geven
en daarom zullen we naar meer instrumenten moeten
zoeken zoals produktiebeheersing en inkomenstoeslagen.
Hij zei daarbij vooral te denken aan produktiebeheersing
van melk en areaalbeperking bij de granen. Gevraagd naar
het specialiteitsbeginsel antwoordde de heer Post: "Dat
beginsel is mooi maar we lopen er mee vast. Zonder af
doende maatregelen zal de inkomenspositie van de boeren
in de EG te zeer onder druk komen te staan."
Wanneer de rentabiliteit van de grotere akkerbouwbe
drijven in de 3 kleigebieden vergeleken wordt dan blijkt
de arbeidsopbrengst in 1981/1982 in het Noordelijke en
centraal kleigebied vergeleken met 1980/1981 te zijn
gestegen met respektievelijk 4000,— en 7.000,—
terwijl dit voor het Zuidwestelijk gebied uitkomt op een
daling van f 8400,— Dit hangt volgens de heer Post
samen met het bouwplan met in het Zuidwesten relatief
veel bieten maar vooral veel uien waarvan de prijs onge
veer 30% lager lag dan het voorgaande jaar.
wil gelijktijdig ook onderzoeken welke mogelijkheden er
eventueel zijn om met minder geld toch de gewenste
effekten te bereiken.
Maar dan moet het wel mogelijk zijn, dat die landbouw
optimaal kan funktioneren en in deze tijd van bezuinigin
gen, niet allerlei pietluttige maatregelen en overbemoei-
zieke mensen op zijn weg vindt om dit streven te blokke
ren.
Wat we nodig hebben ook in de komkommertijd op de
boerderij en zeker ook in Den Haag is een portie echte
werkelijkheid! Van Agt zinspeelde daar ook op toen hij
een rede hield bij de vijftigjarige T.N.O. en zei dat de
Nederlandse landbouw uit een diepe krisis omhoog
geklauterd is en nu wellicht de modernste ter wereld
is geworden. Waarom zouden alleen boeren tot zoiets
in staat zijn en de anderen niet? En als die anderen niet
weten hoe het moet, moeten zij het aan de boeren
vragen die het gedaan hebben. We praten niet voor
niets over "boerenverstand".
A.H. Munters
