Uit de praktijk
Zegge en Schrijve
Prijsvoorstellen
Europese Commissie
vallen voor
Nederlandse boer te
laag uit
cP
zuidelijke landbouw maatschappij
Verantwoordelijkheid
Verrassingen
Tenslotte
I5-)'
- :x.
z.l.m
VRIJDAG 12 FEBRUARI 1982
68e JAARGANG NO. 361 9
land- en
tuinbouwblad
De vorige week vrijdag hebben 200 ZLM-leden zich in "De Prins van Orangje" te Goes in discussiegroepen bezig
gehouden met de vraag wat de boeren zelf kunnen doen om hun positie te verbeteren. Op de foto één van de
discussiegroepen. Voor kornmentaar en verslag zie hieronder en op pagina 13.
De vorige week gehouden 2e Z.L.M-studiedag kan ei
genlijk het best gezien worden als de komplementering
van de vorige studiedag. Vorig jaar immers ging het heel
duidelijk om het beleid terwijl dit jaar de boer en zijn
bedrijf zelf centraal stond: samen vormen zij immers het
geheel van wat de land- en tuinbouw heet. Beide studie
dagen en de resultaten daarvan - mogen daarom niet los
van elkaar worden gezien. Ook de konklusies van vorig
jaar blijven dus volledig overeind, temeer omdat er wat
het beleid betreft nog steeds geen keer ten goede is vast
te stellen. Eerder geldt het omgekeerde ten aanzien van
de vorig jaar gedane uitspraken. De top-drie was toen: (1
te zware belasting - c.q. premiedruk (2) onvoldoende
markt- en prijsbeleid oftewel ongunstige kosten/op
brengstverhouding en (3) de bedrijfsovernameproble-
matiek. De premiedruk die vorig jaar al eenzaam boven
aan stond zou nu zeker nog hoger skoren. Wij althans
ontvangen uit de praktijk duidelijke signalen dat de nu
ontvangen aanslagen met betrekking tot de premiehef
fing van ongekende hoogte zijn. Ook het prijsbeleid ziet
er gezien de voorstellen van de europese kommissie voor
het komende prijsjaar (graanbeleid) nog somberder uit
dan vorig jaar. Alleen bij de bedrijfsovername is er enige
verlichting bij met name de fiskale claims: het pachters
voordeel is 'geregeld'' alhoewel wij alweer geluiden ho
ren uit de praktijk dat de regeling te veel naar de letter
wordt uitgevoerd waardoor "logische" gevallen toch
weer belast worden. Een en ander is inmiddelds door ons
bij het hogere echelon vermeld.
Dat de deelnemers van de vorige studiedag niet simpel
weg alle verantwoordelijkheid van zich af hebben ge
schoven is vorige week duidelijk gebleken. Helemaal
(eenzaam) bovenaan de lijst van mogelijke verbeteringen
kwam namelijk het ondernemerschap te staan. Hiermee
werd overduidelijk aangetoond dat boeren en tuinders
wel degelijk bereid zijn de volle verantwoordelijkheid (en
het risiko) te dragen voor hun bedrijfsvoering. Konkreet:
iemand die te kort schiet in ondernemerschap heeft geen
recht van spreken, aldus luid en duidelijk de uitspraak
van de studiedag. En zo hoort het ook - maar, zeg ik er
achter - zelfs de beste ondernemer heeft lucht nodig om te
ademen, vandaar de uitspraken van vorig jaar. Andere
topskores vorige week waren de verbetering van de
kwaliteit van het produkt en de kontrole daarop-tot-en-
met-de-konsument. Direkt daarna samenwerking (maar
wel met behoud van zelfstandigheid!) en het organiseren
van met name gewasstudieklubs. Dit laatste zou moeten
gebeuren door de plaatselijke landbouworganisaties,
de afdelingen dus,. Me dunkt een niet mis te verstane
hint. Voor de buitenstaander wellicht opvallend was de
hoge prioriteit (vijfde plaats) die werd gegeven aan het
meedoen van boeren en tuinders aan het totale maat
schappelijke gebeuren zoals bijvoorbeeld de politiek en
het (niet agrarisch) verenigingsleven. Normale zaak: de
boer maakt immers deel uit van de maatschappij. Tijd
gebrek haalde hierbij 0 (nul!) punten. Terzijde: enkele
dagen later zei iemand me dat hij het argument tijdgebrek
op dit punt inderdaad onzin vond maar dat hij met name
de politiek wel zonde van zijn tijd vond ..En dat nota
bene met de gemeentelijke en provinciale verkiezingen
voor de deur. Niettemin wel een aardige woordspeling.
Toch bracht de studiedag ook voor de insiders nog een
paar verrassingen. Zoals bijvoorbeeld het geringe geloof
in intensivering en opbrengstverhoging. Zeer opvallend
was ook de bijzonder lage score van het punt "financie
ring". Via de diensten hoor ik toch nog regelmatig van
veel te dure financieringen bijvoorbeeld rekening courant
terwijl hypothecair veel goedkoper zou zijn. Nog lager
scoorde het inschakelen van de vrouw. Bij mij blijft wat
dat betreft de klemmende vraag: willen de boeren hun
De voorstellen van de Europese Commissie (het dagelijks
bestuur van de EG) voor de EG-landbouwprijzen 1982/1983
vallen netto voor de Nederlandse boer te laag uit. De
voorgestelde verhoging van gemiddeld bijna 9 procent voor de
Gemeenschap resulteert voor onze boeren in nog geen 6 pro
cent omdat een forse afbraak is voorzien van de Nederlandse
positieve monetair compenserende bedragen (mcb). Voor de
akkerbouwsektor en met name de graantelers is het niveau
van de prijsverhoging nog lager, waardoor de inkomensvor
ming in de knel dreigt te komen met alle gevolgen vandien.
Het gevaar bestaat, dat veel akkerbouwers in de Gemeen
schap hun heil gaan zoeken in andere produktierichtingen,
waardoor het evenwicht in de produktiesektoren ernstig kan
worden verstoord.
Deze konklusies trok het bestuur van het Landbouwschap op
woensdag 3 februari j.l. in Den Haag, waar een eerste ge
spreksronde werd gewijd aan de prijsvoorstellen, voor het
komend seizoen. Ook voor de veehouderijsektor zijn de
voorstellen onder de maat, al is door de besprekingen in de
EG-ministerraad een aantal dreigende maatregelen, die
eerder waren voorgesteld, uit het pakket gelaten. Niettemin
zal Nederland erop moeten letten, dat niet alsnog maatre
gelen worden getroffen, die extra nadelig voor onze melk
veehouders uitpakken. Het huidige niveau van de medever
antwoordelijkheidsheffing (2'/2 procent), dat in de voorstel
len wordt gehandhaafd, is te hoog. De steun aan kleine
melkveehouders mag in elk geval niet leiden tot een splitsing
van die heffing in verschillende niveaus.
Het bestuur vindt dat alles in het werk gesteld moet worden
om de nieuwe landbouwprijzen vóór 1 april a.s. vast te stel
len.
Produktiedoelstellingen
Voor diverse landbouwprodukten (onder meer melk, gra
nen, koolzaad) stelt de Europese Commissie produktiedoel
stellingen voor. Als de produktie boven een bepaald niveau
stijgt, komt de EG-prijsgarantie op een lager niveau of kan
bij melk de medeverantwoordelijkheidsheffing hoger wor
den. In dat geval zal de boer, zeker bij een ongunstige
marktontwikkeling, een lagere prijs voor zijn produkt ont
vangen. Het bestuur van het Landbouwschap is van mening,
dat de Europese Commissie de inkomensdoelstelling in haar
beleid te veel heeft losgelaten. Het probleem van de EG-fi-
nanciering staat nu centraal, waarbij willekeurig produktie
doelstellingen worden voorgesteld. Daarom werd in het
bestuur gesproken van een korte-termijn-beleid, dat weinig
of geen soulaas biedt.
vrouwen ontzien of worden de vrouwen onderschat! Het
lijkt mij een goed idee dat de vrouwen daarop zelf het
antwoord geven. Mijn laatste "kornmentaar" op de uit
slag betreft het punt "boekhouding" dat in de midden
moot terecht kwam. Ik neem aan dat ieder zich toch
voldoende realiseert dat de boekhouding het kompas is
waarop het bedrijf vaart. De waarde van een goede
boekhouding mag nooit onderschat worden.
Alles bijeengenomen mag zonder meer de slotkonklusie
luiden dat het middel "studiedag" bij uitstek geschikt
is om de mening van de praktijk te leren kennen. Echt
nieuwe dingen levert dit natuurlijk niet op. Ook al omdat
de deelnemers de doorsnee vormen van de achterban:
iedere afdeling heeft een afvaardiging waardoor ekstre-
me uitkomsten so wie so zijn uitgesloten. Een voordeel is
ook dat alle deelnemers zelf nog volop in de praktijk staan
zodat we met recht kunnen spreken van een stem uit de
praktijk. Het lijkt mij dat wij daarom om meerdere rede
nen met dit soort aktiviteiten op de juiste weg zijn. Als het
aan mij ligt mag er volgend jaar daarom weer een stu
diedag georganiseerd worden.
Oggel.
