Servicekosten bij regelingen met
financiële faciliteiten bekend gemaakt
Toekomstige ontwikkelingen in de
Nederlandse akkerbouw!! Vervolg
w,
Mi
M,
B ij zijn beleid ten aanzien van de
paardenhouderij denkt de bewinds
man in de eerste plaats aan de ver
sterking van onderwijs, onderzoek en
voorlichting als middelen om vooral
de kleinere paardenbedrijven te
helpen om tot een bedrijfsecono
misch en kwalitatief gezonde be
drijfsvoering te komen. Op dit ter
rein zijn al bepaalde zaken gereali
seerd zoals de uitbreiding van de
onderwijsmogelijkheden van het
hippische centrum te Deurne. Voorts
is aan de voorlichting ten behoeve
van de paardenhouderij fokkerij,
zoals die in stamboekverband plaats
.Mi
D,
D e akkerbouwer kan het aanpas
singsproces voor het grootste deel
vinden in een verdere verbetering
van zijn bedrijfsvoering. Hij zelf, sa
men met de mensen van de voor
YJ e extra trichine-keuringskosten
voortvloeiende uit de voorlopige ge
troffen voorzieningen, noodzakelijk
geworden door een eenzijdig Duits
optreden, worden door de vleeskeu
ringsdiensten voorshands niet apart
bij het bedrijfsleven in rekening ge
bracht.
I
I
Landbouwbegroting
1980
Akkerbouwer moet
zichzelf redden
Alleen de besten
zullen het redden
Zoeken naar nieuwe
wegen
Boer, onderwijs,
onderzoek en
voorlichting
inister Van der Stee heeft zijn plannen toegelicht om de aanvra
gers voor z.g. service-kosten bij regelingen waaraan financiële facili
teiten zitten in de toekomst hiervoor te laten betalen.
Hij deed dit tijdens de mondelinge behandeling van de begroting voor
1980 van het departement van landbouw en visserij in de Tweede Kamer
op 24 en 25 oktober 1979.
Tijdens deze behandeling werden 22 moties en 3 amendementen inge
diend. Hierover zal 13 november a.s. worden gestemd.
Voorafgaand aan deze mondelinge beantwoording van vragen omtrent
zijn beleid had de bewindsman reeds bijna 350 vragen schriftelijk afge
daan.
De servicekosten hebben o.m. betrekking op activiteiten, zoals bijv.
rapportage, die door de bedrijfsontwikkelingsdienst ten behoeve van de
begunstigden worden gedaan en die deze in principe ook zelf of door
derden zouden kunnen (laten) verrichten.
De tarieven zullen zijn:
- voor aanvragen Borgstellingsfonds 650,—
- voor aanvragen rentesubsidies 900,—
- gecombineerde garantie/rentesubsidie— -aanvragen 1000,—
- overige (kleinere) ontwikkelingsaanvragen 150,—
Een en ander zal een besparing betekenen van ongeveer 3 min.
Koeten trichine-keuring
Legbatterijen
inister Van der Stee is zich be-
wust\an de in de pluimveehouderij
ontstane onzekerheid als gevolg van
de opdracht aan de Europese Com
missie om te komen met voorstellen
tot afschaffing van legbatterijen in
de huidige vorm. Het is belangrijk
dat de Commissie zo spoedig moge
lijk duidelijkheid schept zowel wat
betreft de alternatieve huisvestings
ystemen als voor de spelregels gedu
rende en na de overgangsperiode. De
bewindsman benadrukte dat het niet
aangaat de problemen van de kippen
op te lossen en de producenten in de
ellende te storten. Dat betekent, dat
de overgangsperiode zo gekozen en
opgezet moet worden, dat voor de
pluimveehouderij geen grote econo
mische problemen mogen ontstaan.
Paardenhouderij
vindt rond het centrum te Uddel, is
nauwe samenwerking ontstaan tus
sen de landelijke ruitersport en het
Warmbloed Paardenstamboek Ne
derland. Voor de ontwikkeling van
de verdere outillage ten behoeve van
de paardenhouderij is voorts van
belang" de verwezenlijking van de
draf- en renbaan in Zuid-Limburg.
Bij die baap zullen enkele entraine-
menten gevestigd moeten worden.
Bij de verdere uitbreiding van de
outillage ten behoeve van de paar
denhouderij zal met die ontwikke
lingen rekening worden gehouden.
Daarnaast moet rekening worden
gehouden met regionale werkgele
genheidsaspecten, financieringsfaci
liteiten, beschikbaarheid van de
grond, infrastructuur en inpassings
mogelijkheden voor de kleinschalige
paardenhouderij.
De bewindsman is voornemens in
januari a.s. over de paardenhouderij
een beleidsnota uit te brengen.
Energiesituatie
n het kader van het bestendigen
aardgasbeleid heeft de regering met
het Landbouwschap gesproken over
wijziging van de voorwaarden in de
meerjarenafspraak zoals die tussen
Gasunie en Landbouwschap is vast
gelegd. In afwachting van de invul
ling daarvan is besloten met ingang
van 1 oktober de aardgasprijs voor
de glastuinbouw met 1,5 cent per m3
te verhogen. Zowel de niet zo beste
rentabiliteit in de glastuinbouw als
de areaaluitbreidingen in de laatste
jaren vervullen de bewindsman met
zorg. Toch is hij ervan overtuigd dat
onze glastuinbouw ook deze "hob
bel" weer te boven zal komen. De
energiesituatie zal de komende tijd
bepaald niet gunstiger worden. De
glastuinbouw zal er het meest bij ge
baat zijn als teeltmethoden en tech
nische outillage structureel zodanig
veranderen, dat het aanvoerpatroon
bij een duidelijk lager energiever-
Voorts zal de bewindsman zoeken
naar wegen om nationaal de toepas
sing van de zgn. drie - twee-één-re
geling voort te zetten ter verbreding
van de afzetstructuur.
Kwaliteitsbeleid
bruik kan worden gehandhaafd.
De regering zal haar hierbij op twee
manieren behulpzaam zijn t.w.:
- door subsidie te geven op ener
gie-besparende investeringen.
Minister Van der Stee sprak in dit
verband zijn voorkeur uit voor
één integrale subsidieregeling
voor het hele bedrijfsleven zoals
vervat in het bij het parlement
aanhangige wetsontwerp betref
fende de energietoeslag in de
WIR;
- door stimulering van het onder
zoek naar energiebesparing in de
tuinbouw.
Fruitteelt
n het meerjarenprogramma "Ver
betering concurrentiepositie Neder
landse fruitteelt" van het Land
bouwschap wordt op verschillende
punten hulp en medewerking van de
overheid gevraagd. Het programma
geeft ook aan dat op vele punten het
bedrijfsleven zelf de handen uit de
mouwen moet steken. De toekomst
van onze fruitteelt kan alleen dan
perspectief bieden, als de fruittelers
de grote problemen die er liggen in
goede samenwerking aanpakken, 's
Ministers toezeggingen op dat be
leidsprogramma leveren naar zijn
mening een wezenlijke bijdrage aan
de verbetering van de concurrentie
positie van onze fruittelers. Ze hou
den o.m. in:
- overname van een deel van het
risico bij de hagelschadeverzeke-
ring;
- subsidie van 500.000,— ter
verbetering van de presentatie
van ons kwaliteitsfruit;
- het opnemen in de rentesubsidie
regeling van een herinplant van
fruitopstanden.
inister Van der Stee acht de
ontwikkeling van echte topkwaliteit-
sprodukten, naast het handhaven
van gangbare kwaliteiten, van groot
belang en wil de produktie en afzet
daarvan dan ook stimuleren. Alge
mene kwaliteitskenmerken zoals
versheid en produktidentiteit, kun
nen worden bevorderd door voor
schriften voor bewaaromstandighe
den en door het verminderen van het
gebruik van o.m. conserveringsmid
delen en geur- en smaakstoffen.
Het kwaliteitskenmerk kan echter,
afgezien van de intrinsieke kwaliteit
van het produkt zelf, ook betrekking
hebben op de manier waarop dat
produkt is voortgebracht. Het gaat er
dan om het produkt herkenbaar te
maken voor hen die aan een bepaal
de wijze van produceren de voorkeur
geven. De Landbouwkwaliteitswet
biedt de geëigende juridische moge
lijkheden voor het hanteren van bei
de vormen van kwaliteitskenmerken.
Onderwijs
'e bewindsman zegde toe na te
gaan of en op welke wijze de afges
tudeerden van de 3e graads lerare
nopleidingen in het landbouwon
derwijs een bredere inzetbaarheid
kunnen bereiken in het voortgezet
onderwijs. Ook deelde hij mee met
zijn ambtgenoot van volkshuisves
ting en ruimtelijke ordening nader
overleg te voeren over de prioriteit
ten aanzien van de bouwvoorzienin-
gen van de rijksscholen.
Hij zal in overleg met de onderwijs
wereld aan de behoefte van leer- en
hulpmiddelen voor informatica-on-
derwijs een zeer hoge prioriteit toe
kennen.
Ten slotte verklaarde de bewinds
man te overwegen de zgn. commis
sie-Van der Schans nieuw leven in te
blazen, teneinde na te gaan hoe de
integratie Landbouwhogeschool-
Hoger Agrarisch Onderwijs verder
vorm kan worden gegeven.
energieprijzen, spelen daarbij een
grote rol.
De uurlonen zullen waarschijnlijk
hoger worden vanwege een toene
mende mate van vervroegde uittre
ding. De beschikbare arbeid zal be
ter onder de mensen verdeeld dienen
te worden, wat o.a. ook een verkor
ting van de werktijd in zal houden,
stelt ir Hoogerkamp. Hogere uurlo
nen, betekenen ook weer hogere
produktiekosten. Het streven naar
een verdere verbetering van de wel
vaart zal blijven bestaan. Op zijn
minst zal een deel van de stijging van
de arbeidsproduktiviteit ten goede
moeten komen aan de produktiefak-
tor arbeid. Hoogerkamp ziet moge
lijkheden van kostenbesparing in de
akkerbouw door zorgvuldiger wer
ken op het bedrijf. Bij suikerbieten
zou men daardoor meer dan
750,— per ha extra boven water
halen dan thans gemiddeld gezien
wordt gerealiseerd.
O,
Kompensatie vanuit Brussel is niet te
verwachten. Hogere prijzen voor de
produkten lijken er niet in te zitten.
De landbouw zal zich dus groten
deels zelf moeten zien te redden en
door middel van bijsturing van het
produktieproces op het akkerbouw
bedrijf moeten komen tot een verbe
tering van de financiële resultaten.
ok zijn er mogelijkheden om tot
fysieke hogere opbrengsten van de
gewassen te komen. De kwaliteit kan
verbeterd worden, waardoor het
mogelijk wordt een hogere prijs te
bedingen en een constante goede af
zet te behouden. Overigens moet van
ten aanzien van hogere prijzen de
eerstkomende jaren geen al te hoge
verwachtingen hebben, stelt Hoog
erkamp.
De verwachting is gerechtvaardigd
dat in de akkerbouw in de komende
jaren met een gemiddelde kosten
stijging rekening gehouden moet
worden van 5 tot 1% per jaar.
8
il de welvaart in de landbouw
enigzins gelijke tred houden met die
daarbuiten dan zal dit van de agrari
sche sector grote inspanningen ver
gen. Mogelijkheden tot vergroting
van de bedrijfsoppervlakte zijn ge
ring, daarom zal een verbetering
vooral gezocht moeten worden in het
produktieproces. De boer zal daar
door nog betere prestaties dienen te
leveren. De boer zal nog duidelijker
dan hij dat nu al doet beseffen dat
alleen de betere onder hen het hoofd
op den lange duur boven water kun
nen houden. Daardoor zal hij zijn
vakkennis moeten verhogen en zich
voortdurend kritisch afvragen of hij
het wel goed doet. Ervaringen opge
daan elders, voorlichting en bereid
heid om met anderen oplossingen te
zoeken, zullen hem daarbij moeten
helpen. Het landbouwkundig onder
zoek, het onderwijs en de voorlich
ting zijn organen die hulp kunnen
bieden. De praktische landbouw zal
daarbij zelf aan dienen te geven welk
soort onderzoek en in welke richting
men dat wenst.
Gezamelijk zal moeten worden ge
probeerd om de voorlichtingsbood-
schap op een hoger peil te brengen.
Bezien zal moeten worden of de ak
kerbouwers de voorlichtingsdienst
niet te veel gebruiken als service-
dienst voor oplossing van proble
men, waarvoor ze zelf eigenlijk had
den kunnen zorgdragen!
A. grarische produkten kunnen
aantrekkelijker worden aangeboden,
waardoor de konsument bereid is
een hogere prijs te betalen. Het zoe
ken naar nieuwe gebruiksmogelijk
heden van akkerbouwprodukten kan
wellicht tot waardevermeerdering
van die produkten leiden. Aardap
pelen zijn daarvan een goed voor
beeld, stelt Hoogerkamp. Ook zoe
ken naar andere gewassen biedt mo
gelijkheden. Hij prijst de Zeeuwse
akkerbouwers in dit verband vanwe
ge het sukses dat werd bereikt bij de
mechanisering van de vlasoogst.
Al met al zullen er echter steeds
zwaardere eisen worden gesteld aan
de kwaliteit van de ondernemers.
Daarbij zal hun aantal afnemen, en
zullen zij die overblijven geconfron
teerd worden met langer wordende
werktijden en een toenemende mate
van risico. In een maatschappij waar
gestreefd wordt naar een verhoging
van de welvaart en het welzijn van
zoveel mogelijk mensen zal men ook
verantwoordelijkheid moeten tonen
voor die groepen waarvan de wel
vaart in de knel komt, vindt Hoog
erkamp. De ontwikkelingen in de
landbouw hebben tot gevolg dat di
verse cultuurwaarden in het gedrang
zullen komen en dat de (negatieve)
Op de akkerbouwbedrijven is men ieder jaar opnieuw afhankelijk van de vrije
produkten.
invloed op het landschap en milieu
zich in de toekomst steeds meer zul
len laten gelden!
Om aan verschillende negatieve ef
fecten in de toekomstige ontwikke
ling een halt toe te roepen dient men
het landbouwbeleid zodanig te bein-
vloeden dat de kosten in de hand
worden gehouden. Zo dit niet moge
lijk is dan zullen de prijzen voor de
agrarische produkten evenredig die
nen te stijgen
lichting, het onderzoek, en het on
derwijs, zullen dat waar moeten ma
ken, vindt Hoogerkamp. De voor
lichting zal kritisch bekeken dienen
te worden, zaken die efficiënter uit
gevoerd kunnen worden, zullen
moeten worden aangepakt. Aan de
boer zal duidelijk gemaakt moeten
worden wat de theorie achter de
praktijk betekent. De voorlichter zal
niet kunnen volstaan met te advise
ren hoe het beter kan maar tevens uit
moeten leggen waarom een andere
werkwijze beter is. De boer moet in
staat worden gesteld om uit zijn fou
ten lering te trekken. Het onderzoek
dient zich te richten op het zoeken
naar efficientere werkwijzen, via
verbeterde machines en werktuigen,
via teelttechnische wijzigen. Effi
ciënter gebruik van gewasbescher
mingsmiddelen en meststoffen.
Aandacht dient besteed te worden
aan verhoging van de opbrengst per
ha van de gewassen, verbetering van
kwaliteit en de afzet
