Erf
en
akker
Na de zomer, de herfst
Perebladvlo is moeilijk afdoend
te bestrijden
Geanimeerde receptie bij afscheid Van Oosten
Vorige week konden ook onze Thoolse kollega's door middel
van ons organisatieblad vernemen, dat de ook óns bekende
voorlichtingsman "van Oosten" er een punt achter gaat zetten.
Verschillende keren hebben wij hem op onze studieklub, zijn
zegje horen doen, en in onze onderlinge gesprekken zijn wij
samen misschien wat wijzer geworden. Nu hij éénmaal zelfheeft
bepaald, om met zijn werk te willen stoppen, en het in de privé
sfeer nog wat voldoening te vinden als afsluiting van zijn le
venswerk, gaan onze gedachten naar wat is gepasseerd. Na de in
de vijftiger jaren plaats gehad hebbende Thoolse herverkave
ling, is er in ons gebied voor de kleinere grondgebruiker, door de
verschillende voorlichtingsinstanties intensief gewerkt, om een
juiste koers te bepalen tot blijvende levensvatbaarheid voor ons
specifiek Thoolse bedrijfstype. Zomede heeft hier ook van
Oosten zijn steentje daartoe helpen aandragen. Als vrucht van
zijn gedane voorlichtingswerk, zal hij nu in de herfst van zijn
loopbaan, tóch moeten erkennen, het meeste effekt te hebben
ervaren, wanneer én theorie, én praktijk bevruchtend samen
gaan. Gezamelijk is, en blijft het altijd een zoeken naar de beste
bestaansmogelijkheden, in onze gevarieerde bedrijven. Het is te
hopen dat ook voor ons gebied het werk dat nu van Oosten
beëindigd heeft, op één of andere manier voortgezet kan wor
den. Niet dat oude methoden gehandhaafd moeten blijven,
want voor iedere generatie is er een eigentijdse aanpak vereist.
Hoofdzaak blijft, dat de indertijd gestelde doelstelling, de juiste
aandacht heeft van de bevoegde instanties. Het zij v. Oosten
gegund, dat hij goede herinneringen mag hebben, aan het ook
hier door hem verichte werk. Het tot nu toe zeer fraaie herfst
weer, zorgt nog steeds voor een ongehinderde voortgang in het
dagelijkse werk. De vroeg witloftrekkers zetten regelmatig hun
kuiltje pennen in de grond, waarna in een bijna vastgesteld
tijdsverloop geoogst kan worden. Door de soms wat te hoge
temperaturen in de trekruimte is de kg-opbrengst misschien nog
wat aan de lage kant, maar men gokt graag met in het vooruit
zicht van een primeurprijsje. In deze teelt zitten toch echt wel
goede mogelijkheden, om de winteruren lonend te kunnen be
nutten. Hier komt nog bij, dat men niet van het weer afhankelijk
is, wat in de winter een zeer belangrijke rol speelt. De enkele
bloembollentelers kunnen voorlopig ook nog vóóruit in het
oogsten en klaarmaken van hun produkt, wat ook gedeeltelijk in
de schuur kan plaatshebben. Met de winter in het vooruitzicht
kunnen de besturen van de verschillende bedrijfsorganisaties
ook weer plannen maken inzake voorlichting aan hun leden. Zo
heeft ieder jaargetijde zijn eigen behoeften, en het is aan ons
allen, dat ieder naar vermogen en opdracht, hieraan zijn deel
toebrengt!
Op Zuid-Beveland is het topdrukte. Het is bijna niet bij te benen
met de pluk en het sorteren. De oogst van de peren viel wat later
dan normaal en daardoor is alles op elkaar geschoven. De laat
ste Hardy is momenteel nog niet geplukt, hier en daar hangt nog
wat Conference en intussen gaat de Beurré Alexandre Lucas
vallen, moet de Legipont en Gieser Wildeman er af, wordt het
langzamerhand tijd voor de Cornice, moet de Cox's Orange
nodig worden geoogst en wacht ook de Goudreinette.
De perepluk is niet alleen aan de late kant, maar bovendien is de
oogst groot. Voorzover we na kunnen gaan worden de ramingen
flink overtroffen. Dat brengt uiteraard meer plukwerk mee,
maar ook meer drukte met sorteren. Vooral de Hardy gaf op
menig bedrijf een topoogst. Dat is ook op de veilingen te mer
ken. Er komt geen einde aan de Hardy-stroom. De Conference
gaf eveneens opvallend hoge opbrengsten.
Gezien dit alles valt het prijspeil ons niet eens tegen. Natuurlijk
brengen de kleinere maten weinig op, maar dat is een gegeven
waar we waarschijnlijk helaas mee moeten leren leven. Ook de
grote maten worden niet duur betaald, maar tot nu toe is de
markt ondanks de grote aanvoer niet ingestort.
Bij de appels doet de Cox's het voorlopig aardig met de prijs. De
aanvoer is echter nog klein. Pas bij toenemende aanvoer zal
blijken of de prijs houdt. Opvallend gevraagd is de Odin. Die
appel komt op een zeer gunstig tijdstip, namelijk als de James
Grieve op raakt en de Cox's nog niet eetbaar is. De Goudrei
nette is nog niet erg gevraagd. Is het nog te vroeg of is het een
na-effekt van vorig seizoen?
Hoe het ook zij: wat de appels betreft is het nog moeilijk te
voorspellen hoe het afzetseizoen zal verlopen. Pas in de ko
mende maanden zal het duidelijk worden hoe de kansen liggen.
In 't algemeen is oktober een goede maand om te veilen. Ieder
een heeft het druk met de pluk en daardoor is er meestal weinig
aanbod. Wie kans ziet ondanks de drukte toch appels van goede
kwaliteit aan te voeren is daar als regel goed mee. Dat geldt
vooral voor fruit van jonge bomen, dat grof is, matig houdbaar,
maar tevens mooi gekleurd en vroeg eetbaar.
Bij de peren is er vaak tot het laatste toe een verwoede strijd
gestreden tegen de perebladvlo. Niet iedereen is als overwinnaar
uit die strijd gekomen. Speciaal de Hardy is vaak erg door
zwarte aanslag bezoedeld. De vruchten van dit ras hangen tus
sen het blad, vaak zit het zwarte blad zelfs tegen de peren
geplakt en als er aantasting is valt de schade vooral bij de Hardy
daardoor tegen. De Conference heeft iets minder gauw last
omdat de peren vrij hangen, op enige afstand dus van het blad.
Ook op prima verzorgde bedrijven met moderne spuitappara
tuur wordt nog over de perebladvlo geklaagd. Wel een bewijs
dat het insekt erg moeilijk afdoende te bestrijden valt. Sommige
percelen waren lang bijna "vlooienvrij", maar gingen begin
september toch nog er onder. Opmerkelijk is ook dat de aan
tasting op het ene perceel veel feller doorzette dan op het an
dere. We hebben percelen gezien die b.v. in juni-juli in gelijke
mate licht aangetast waren. Het ene perceel was uiteindelijk
ondanks wekelijkse bespuitingen zeer langzaam rijden) nog
vrij zwaar aangetast, het andere bleef met 2 bespuitingen met
dezelfde apparatuur praktisch schoon.'
Wel hebben we de indruk dat de bestrijding moeilijker is naar
mate er meer perepercelen dicht bij elkaar liggen. Het lijkt wel
of ze elkaar doorlopend wederkerig besmetten. Als teler A de
zaak schoon heeft is er bij buurman B aantasting waardoor ook
A weer besmet wordt. Even later heeft buurman B de vlooien
opgeruimd, maar krijgt ze dan weer terug van A, enzovoort.
Een meevaller hebben op menig klein fruit-bedrijf de bramen
opgeleverd. Soms werd de oogst in mei op hoogstens 25% ge
schat, omdat vrijwel alle knoppen dood waren. Maar in be-
riendschap tussen de volkeren van deze aarde is een groot goed.
Natuurlijk moet daar wel het een en ander voor gedaan worden eer
het zover is. Soms ontstaat die vriendschap'spontaan, op een an
dere keer wordt hij kunstmatig gekweekt en met geld en goede
woorden in stand gehouden. Onlangs ontmoetten we tijdens een
zondagse rit in een klein hotelletje ergens in West-Brabant een
aantal Tanzanianen. Terwijl we net aan onze eerste jonge klare
nipten hoorden we opeens een bekende taal. De jonge mannen
spraken Swahili terwijl ze een beetje verveeld naar een T. V.-pro
gramma zaten te kijken. Het bleken kerels te zijn die hier al
maanden waren en in het kader van de ontwikkelingssamenwer
king op de hoogte werden gebracht van de vliegtuigtechniek om
straks in eigen land Air Tanzania" van de grond te helpen. Air
Tanzania vliegt o.m. met Fokker toestellen en 't ligt voor de hand
dat men dan hier kennis op komt doen, om die machines te on
derhouden. Zo snijdt het mes van twee kanten en is het bedrijfs
leven meteen ingeschakeld, om laten we eerlijk zijn, ook een eko-
nomisch graantje mee te pikken uit de welgevulde geldmiddelen-
bak van ons gewaardeerde ministerie van ontwikkelingshulp. We
raakten spoedig in gesprek en de verbazing van die mannen was
onbeschrijflijk toen wij hen bij voortduring in hun eigen landstaal
toespraken. We moesten er weer wel aan wennen, maar alleen al
het feit dat een Nederlander een poging deed om Swahili te spre
ken sloeg hen even met stomheid. Toen we hen verhaalden van
onze plannen om in de nabije toekomst naar hun land te komen om
daar met anderen een groot gemechaniseerd akkerbouwbedrijf te
stichten, was het pleit meteen beklonken. We waren direkt in een
druk gesprek, waarbij zij ons informeerden over de omstandighe
den ter plekke. Met zijn veertienen waren ze nu al bijna zo'n
maand of negen in ons land. Ze stonden als het ware op het punt
om terug naar Tanzania te gaan en ze waren daar dolgelukkig
mee. Komen jullie eerst nog een keertje bij ons langs, zei Corry.
Dat verraste hen overigens bijzonder, want in al die maanden was
het vriendschappelijk kontakt met de Nederlanders niet denderend
geweest. Niet dat je nou van diskriminatie kon spreken zeiden ze,
maar toch, vooral in het kleine dorpje waar ze verbleven, was de
verschijning van zo 'n grote groep zwarten nog steeds een onder
werp van nieuwsgierig bekijks. Overigens vonden ze dat niet zo
erg, maar dat ze vooral in de grote steden en met name dn Am
sterdam door sommigen werden uitgescholden voor Surinaamse
drugrokers had hen diep gegriefd, ofschoon ze na enige uitleg, wel
begrip voor de situatie toonden. Komen jullie dan allemaal bij ons
eten, zei Corry en we spraken meteen een avond af die tegelijker
tijd toevallig ook hun laatste avond in ons land zou zijn.
We hadden ons oudste zoontje Jacky gevraagd of hij het gezel
schap bij de bushalte op wilde wachten. Intussen assisteerden we
paalde gevallen werd het zelfs toch nog een volle opbrengst,
omdat de nevenknoppen goede vruchtstengels voortbrachten.
De opbrengst verschilt sterk per bedrijf, maar vooral de doorn-
loze Evergreen heeft heel wat meer produktie gegeven dan in 't
voorjaar werd verwacht. De laatste weken was er nog opvallend
veel aanvoer, later dan andere jaren. Door het goede prijspeil
komt men dit jaar met een kg-opbrengst die 50-70% van nor
maal is toch financieel nog vrij goed uit. Per doosje van 2 ons
wordt op de veiling meestal meer dan een gulden betaald, dus
dat wordt in de winkel al vlug 1,75 a 2,-Als je dan ziet dat
je daar ook een kilo druiven voor kan kopen valt de bramenprijs
niet tegen. Wel kun je je afvragen hoe het mogelijk is dat de
druiven hier zo goedkoop verkocht kunnen worden, soms voor
1,— per kilo. Voor de teler kan er dan ó.i. geen kwartje
overschieten. Als de Rosalie's uit Griekenland straks in E.E.G.
verband nog gemakkelijker ingevoerd worden dan nu zijn we
bang dat ons eigen fruit er in toenemende mate konkurrenties'
van zal ondervinden. Dat zou de zorgen om de afzet nog ver
groten.
gezicht op deze weg. De buurman die nog wat mollen aan het
vangen was in zijn weiland bleef hen als aan de grond genageld met
zijn ogen volgen tot ze bij ons de oprijlaan opliepen. Ik sta wel
mooi voor paal, protesteerde Jacky, die een leeftijd heeft waarbij
alles wat niet gewoon is, abnormaal is! Iedereen gaapt zich een
stijve nek van nieuwsgierigheid, 't Lijkt wel een scène uit "Roots".
Toen ze binnen allemaal een plaatsje hadden hebben we hen
allereerst verwelkomd met een woordje in hun eigen taal, waarin
we spraken van vriendschap en samenwerking tussen twee volken.
Vervolgens moesten de glazen maar eens vol. 't Waren bijna alle
maal bierdrinkers, een paar wilden koffie om te beginnen en twee
zweerden bij limonade. In onze bescheiden diskotheek hadden we
nog heel wat platen met Tanzaniaanse muziek. Het duurde maar
even of sommigen wiegden de maat ongemerkt met hoofd en
schouders mee. De warme gekookte maiskolven kwame binnen.
Uitroepen van verrassing en plezier klonken boven de muziek
uit. Gretig gingen deze lekkernijen van de hand. Besmeerd met wat
boter en licht bestrooid met zout hadden de kolven hetzelfde effekt
als wanneer men een Nederlander na maanden in de bush opeens
komt verrassen met een nieuwe haring bestrooid met fijngesneden
uitjes. Net zo lekker als thuis, heerlijk, zoet, het beste wat er is,
allemaal uitroepen die er niet om logen. Er heerste een uitermate
gezellige ongedwongen sfeer. Het houtvuur in de open haard ver
spreidde een aangename gloed en na de vier maiskolven de man
was de eerste honger gestild. We konden ons toen wijden aan het
gesprek en een goed glas bier. De koffiedrinkers, zwaaiden over
naar witte martini, alleen de limonade mannen bleven bij hun
geloof. We hadden het er waarlijk druk mee, want hun kelen waren
dorstig. Bovendien verkeerden ze in een feeststemming, want
morgen gingen ze terug naar hun land en familie. Ons land is goed,
zei er een, maar jullie leven in een paradijs, alleen je ziet hier zo
weinig mensen lachen, dat is wel jammer! Corry had inmiddels de
tafel in gereedheid gebracht. Grote schalen rijst met drie soorten
curry en de daarbijbehorende groenten, met tevens, niet te verge
ten, een grote schaal gekookte bruine bonen. Ze stikten inmiddels
weer van de honger en met hoogopgeladen borden gingen ze terug
naar hun plaatsje. Idi uit Zanzibar, vroeg of hij zonder lepel mocht
eten. Natuurlijk mocht dat, je voelt je ergens thuis of niet. Hij ging
zijn handen wassen en gebruikte vervolgens zijn rechterhand om
daarmee heerlijk ongedwongen het eten naar zijn mond te bren
gen. Er werd een uitgebreide aanslag gepleegd op het voedsel en de
klok draaide verrassend snel naar het afscheid. Intussen hadden
we veertien vrienden en hun adressen, in een land waarmee we nog
intensief kennis moeten maken. Een mooie oogst, gesproten uit het
zaad van de interkontinentale verbroedering. Als er geen nare
politici waren, hoe vreedzaam zou dan de aarde zijn!
Schrijfkouter
23
Vorige week vrijdag nam Adrie van Oosten af
scheid van de Z.L.M. Ter gelegenheid hiervan
bood de Z.L.M. de heer van Oosten een af
scheidsreceptie aan. Zeer velen maakten van de
gelegenheid gebruik om de scheidende Z.L.M.
voorlichter en zijn vrouw Janny de hand te
drukken. Er heerste tijdens de receptie een ge
zellige en ongedwongen sfeer. Het is een onver
getelijke dag geworden voor het echtpaar van
Oosten en het is te hopen dat Adrie nog heel
lang mag genieten van gepaste rust in de ge
makkelijke stoel die hem door de Z.L.M. werd
aangeboden. Overigens was de ware zetel tij
dens de receptie nog niet leverbaar, zodat voor
zitter Doeleman een symbolisch rieten stoeltje
moest overhandigen, in afwachting van het
juiste zitgemak.
Op de foto, zomaar een momentopname tijdens
de receptie, de gelukkige gezichten van het
echtpaar van Oosten, die meer spreken dan dui
zend woorden dat zouden kunnen doen...
Tanzaniaans-Nederlandse verbroedering!
Corry nog even want koken voor zo'n veertien man is weer wat
anders dan een diner voor twee. De dag tevoren waren we op
rooftocht geweest in het gewas snijmais van onze geliefde oom.
Met zorg zochten we een zestigtal ttog niet te harde kolven uit die
we vervolgens van het blad ontdeden. Zou je dat koeienvoer nou
wel aan die mensen geven, zei oom vol afgrijzen toen hij ons bezig
zag.
Je moet zo'n bezoek natuurlijk een beetje organiseren en Corry
deed de kolven een half uurtje voor aankomst van de Tanzanianen
in de kookpannen. Intussen keken we stiekem even door het bos
naar de kale landweg waarlangs straks het gezelschap zou komen.
We zagen even later de groep verschijnen. Onze zoon voorop en
daarachter als een rij zwarte soldaten de gasten. Een ongewoon