KLAN
TUIN
rr „Li
mr
BOUW
KEN
Geen best bramenjaar van 't jaar
Ingezonden:
Positie van de Nederlandse Golden
Delicious
Fruitteelt presenteert
beleidsprogramma
Geen vroeg begin
Adviezen over gewasbescherming in de
groenteteelt
Stand van de groentegewassen
p /"vr ti
een overvloedige oogst. Het kon wel eens beter zijn om te mik
ken op een niet al te grote oogst met fruit van een goéde maat. In
de hoop dat de bomen niet te veel uitgeput worden en in 1980
nog reserve hebben overgehouden. Dus proberen we nogal eens
juist groeiprikkelend te snoeien door in te korten op bladknop
pen. Anderen zullen echter zeggen: hebben is hebben en krijgen
is de kunst en toch op vruchtbaarheid snoeien.
Met de afzet van de appels blijft het een bedroevende zaak.
Hoeveel zou er al door interventie uit de markt zijn genomen?
Het is in elk geval goed dat de mogelijkheid voor interventie er
is. Die mogelijkheden worden in elk geval royaal benut en
daardoor is er tenminste nog een bodem in de markt, al is die
bodem laag. Duidelijk is wel dat we met de aanvulling van
Golden uit Spanje in de nabije toekomst niet blij hoeven te zijn.
Terecht konstateerde de Tuinbouwkommissie van de Z.L.M.
dat we met onze Nederlandse Golden toch al niet best zitten. Ze
zullen niet altijd zo grauw en ruw zijn als het laatste seizoen,
maar in 1977 waren er littekens van vorstschade en in 1976 viel
de kwaliteit tegen door de droogte, dus er is nog wel eens wat
aan de hand. Een kleine troost is dat de invoer van het zuidelijk
halfrond enigszins zal worden beperkt. We zullen daar niet
zoveel van merken als wellicht sommigen verwachten, maar alle
beetjes helpen. Overigens zijn we bang dat het met de appelafzet
een moeizame zaak zal blijven. Er is gewoon te veel en tegelijk te
weinig topkwaliteit.
Zijn de meeste bramen reeds door de "vorst" geplukt?
Van de veiling kregen we de bekende periodieke circulaire,
waarin dit maal ook speciaal op de afzetproblemen werd ge
schreven. Op een opvallend nuchtere wijze. Met de inhoud zijn
we het volledig eens. De Nederlandse fruitteler zit echter zo
dicht bij het afzetgebied dat hij vele mogelijkheden heeft om
zijn produkt aan de man te brengen. En daarom zullen - helaas -
de meesten niet bereid zijn de beschikkingsmacht over hun fruit
af te staan. En daardoor zal het moeilijk blijven de afzetproble
men op te lossen.
De regen viel op Zuid-Beveland de laatste weken zeer overvloe
dig. Er werd gehoopt op een droge dooi, maar het is wel anders
uitgepakt. Vooral het kunstmest strooien moest daardoor voor
lopig worden uitgesteld, want de grond kon niet met de trekker
worden bereden.
De kleinfruittelers kijken zorgelijk naar hun bramen. Er is
vorstschade bij dit gewas, waarschijnlijk zelfs veel schade. Bij de
doornloze bramen zijn veel knoppen bruin. Niet een beetje
verkleurd maar donkerbruin tot diep in het hart. Soms is ook de
stengel helemaal bevroren, vooral het stuk bocht dicht boven de
grond. Het zal nog enige tijd duren voor de omvang van de
schade duidelijk kan worden vastgesteld, maar we zijn bang dat
het niet mee zal vallen. Dat zou dan een forse schadepost bete
kenen, want de bramen zorgen bij velen voor een aanzienlijk
deel van het inkomen.
Er is ook gevreesd voor de pereknoppen. Vooral elders uit ons
land kwamen berichten over schade. In het noorden van ons
land is het al meer voorgekomen dat vrijwel alle pereknoppen
door strenge vorst verloren gingen. Gezien de lage temperaturen
in januari zou het dus inderdaad ook nu weer spannend geweest
kunnen zijn. Maar in Zeeland zal het wel meevallen, dachten
we. Mochten er wat knoppen bevroren zijn, dan is het nog geen
ramp. Want we zien zoveel bloemknoppen dat het er op lijkt dat
straks van een overdadige bloei gesproken zal kunnen worden.
We hadden er liever wat minder, want overdaad schaadt. Zelfs
op de jarige twijgen zitten vaak bloemknoppen. Bij peren leidt
dat gemakkelijk tot een beurtjaar, zoals de ervaring heeft ge
leerd. Je zit nu ook met de puzzel of de "Guillams snoei" moet
worden toegepast, dus of op bloemknoppen moet worden in-
geknipt om de groei af te remmen en de vruchtbaarheid te
bevorderen. Je bent geneigd bijna automatisch die verzwak
kende snoeiwijze toe te passen. Maar nu moet je je afvragen of
dat wel juist is. Als de vruchtzetting redelijk verloopt krijgen we
Met dit schrijven wil ik gaarne reageren op het verslag in het
Z.L.M. Land- en Tuinbouwblad over de vergadering van 2
maart j.l. van de Tuinbouwkommissie. Hierin werd o.a. de
zwakke konkurrentiepositie van de Nederlandse Golden aan de
orde gesteld.
Een aantal zaken zijn hier debet aan#o.a. toegenomen konkur-
rentie van v.n. Frankrijk en het Zuidelijk Halfrond. Verder
noemt u in het verslag punten als afzet en presentatie, iedere
fruitteler is wel overtuigd dat er op dit gebied veel zal moeten
veranderen. Het zal echter tijd en vooral medewerking van alle
belanghebbenden vragen om dit probleem op te lossen. Wat
betreft de kwaliteit en smaak en dan spreken we nu even over
het ras Golden Delicious. Hiervoor zijn de voorseizoenen de
laatste jaren niet gunstig geweest. Hopelijk werkt het weer dit
jaar eens mee en dan is er hier zeker een Golden te telen van
uitstekende kwaliteit.
Die jaren zijn er geweest en komen weer. Het V.V. plantmate-
riaal zal zeker ook een goeie bijdrage leveren in kwaliteit. Vol
gens "de Fruitteelt" van 9 maart j.l. weet 40% van de Neder
landers geen nadeel te noemen van de Nederlandse Golden en
ruim 50% vindt de smaak aantrekkelijk en zelfs de houdbaar
heid wordt goed beoordeeld.
Verder vindt uw kommissie dat het percentage Golden kleiner
moet worden. Hiermee is echter iedere teler al volop bezig, maar
dit is een proces dat een aantal jaren duurt, want ineens alle
Delicious rooien is onmogelijk en onverantwoord. Zolang we
hier mee bezig zijn doet uw kommissie er verstandig aan ons
produkt niet nog verder af te kraken. Hiermee is niemand ge
diend.
Voor de Conference peer maakt u een uitstekende reklame, de
peer is nergens zo goed op z'n plaats als in Z.W. Nederland.
(Verpakking in dozen heeft hier overigens wel succes).
Het areaal zal hiervan zeker nog iets uitbreiden, je moet dan wel
een zekere armslag hebben, want het duurt toch wel aanmerke
lijk langer voor de produktie op gang komt dan bij onze appel.
Appels van goeie kwaliteit worden ook zeker in onze streek
geteeld, denk aan de Cox, Winston en Goudreinette. Ook de
nieuwe rassen worden volop geplant, zodat we in de toekomst
wel degelijk kunnen konkurreren met het buitenland. De voor
naamste punten voor de toekomst zijn: KWALITEIT, verpak
king en afzet.
Mijn bedoeling van dit schrijven is u duidelijk te maken niet ons
eigen produkt omlaag te halen. Voor de mensen met vakkennis
nog niet zo erg, maar ook stond er een verslag in de P.Z.C. van
de vergadering van de Tuinbouwkommissie en hierin kwam de
Nederlandse appel zeer ongunstig op de lezer (konsument) over.
Dit artikeltje is niet negatief bedoeld, maar ik zou u willen
verzoeken in de toekomst rekening te houden met de groep
fruittelers die nog steeds perspektief zien in de fruitteelt en met
al deze zaken dagelijks bezig zijn.
c J B J Hoogachtend.
M.C. van Hekken
Fruitteler
Drs. J.J. Schouten, voorzitter van het Landbouwschap, over
handigt landbouwminister Van der Stee een kistje Nederlands
fruit. Een fruitige aanbieding, die op touw was gezet in verband
met de aanbieding van het beleidsprogramma "Verbetering kon
kurrentiepositie Nederlandse Fruitteelt" aan de minister.
In dat beleidsprogramma van de afdeling Fruitteelt van het
Landbouwschap staat de kwaliteitsverbetering in alle opzichten
centraal. Voorzitter Schouten zei, dat vanuit het Landbouw
schap maatregelen worden bepleit waarvoor steun van de over
heid wordt gevraagd, maar die ook gedragen moeten worden door
een grote meerderheid van de fruittelers zelf. Volgens de heer
Schouten kunnen voor herinplant, uitrusting, bewaring koeling
en sortering steunmaatregelen op zijn plaats zijn. De minister
vond het plezierig dat het bedrijfsleven de zaak zelf heeft aange
pakt.
De kwaliteit verdient alle aandacht en dat was zeker het geval
met het prachtige fruit, dat de minister in aanwezigheid van den
heer L.J. Nijsten (voorzitter afdeling Fruitteelt, rechts op de
foto) in ontvangst mocht nemen.
GROENTEN ONDER GLAS IN ITALIË
In 1978 bedroeg de produktie van groenten onder glas geteeld in Italië
ruim 600.000 ton, of ruim één derde meer dan in 1977, en ruim 50% meer
dan in 1976.
Van de totale produktie van groenten in Italië die 10,8 miljoen ton
bedroeg is de produktie van groenten onder glas toch nog maar 5,6%. In
Nederland was dat 40% te weten 900.000 ton op een totale produktie van
2,3 miljoen ton.
Het areaal groenten onder glas bedraagt in Italië rond 10.765 ha verge
leken met 8630 ha in Nederland.
Niettemin wordt in Nederland rond 50% meer geoogst.
De gemiddelde hoeveelheid glasgroenten van een m2 bedraagt in Ne
derland 10,5 kg vergeleken met 5,6 kg in Italië.
Bij de vollegrondsgroenten zijn in Italië de tomaten veruit het belang
rijkste produkt. doch bij de glasgroenten nemen de tomaten met 373.000
ton ruim de helft van de totale oogst voor hun rekening.
Met het schrijven van deze Thoolse tuinbouwklank, is de tweede
helft van maart weer ingezet, met nog steeds ongeregeld weer.
Speciaal is er vorige week buitensporig veel hemelwater geval
len wat wel gevolgen geeft voor de struktuurgevoelige gronden.
Zodra de wilde eenden kunnen zwemmen over de geploegde
bouwvoor zit het niet best voor een navolgend zaai- of pootbed.
Zelfs de voorbereidende werkzaamheden zijn nog praktisch niet
van start gekomen. Dikwijls en terecht, wordt er op gewezen, om
de kunstmest enkele weken voor het inzaaien van de produkten
te doen plaats hebben. Noodgedwongen zal nu wanneer er dan
alsnog een wat aanhoudende droogteperiode komt het inzaaien
wel direkt na het kunstmeststrooien plaats hebben. Men kan en
mag nu eenmaal geen gunstige zaaiperiode voorbij laten gaan.
Wanneer het dan niet anders kan, lijkt het ons toch wel het best,
om de stikstofgift in twee keer te doen plaatshebben Bij blij
vend scherp drogend voorjaarsweer, is het dikwijls funest voor
de Fijnere zaden, zoals uien en bloemzaden, die zelfs na opkomst
gedeeltelijk wegvallen. Na een laat en nat voorjaar, hoopt het
werk zich dikwijls op, zodat de loonrijders dikwijls geen oosten
of westen meer weten. Iedereen wil dan van de goede gelegen
heid profiteren, want de tweede helft april, vinden velen aan de
late kant. Door de steeds groter wordende machines, is de
loonrijder er aangehouden, om voldoende hektaren in exploi
tatie te hebben, want het machinepark moet rendabel zijn. In
sommige gevallen kan dan ook op de iets grotere vollegronds
tuinbouwbedrijven de eigen onderhoudswerktuigen nuttig
worden besteed. Het voordeel van soms ietwat te dure onder-
houdsmachines bestaat dikwijls, dat men noodzakelijk direkt
werk, onmiddellijk zelf kan uitvoeren. Dit kan dan ook weer ten
goede komen, om zijn eigen arbeidsuren wat produktiever te
houden. Na lang afwachten is dan nu ook het zaaiplan rondge
komen, wat eigenlijk niet zo precies is gepland kunnen worden,
als velen nog hadden gehoopt. De fout is, dat de grote zaadhui
zen te weinig bloemzaad kontrakten wilden afsluiten, zodat veel
telers noodgedwongen op de ekstensievere teelt van stambonen,
erwten of tuinbonen moesten overgaan. Het nieuwe teeltjaar is
niet voordelig begonnen nu alle winterbloemkool, hetzij voor de
veiling, of voor de zaadteelt uitgevroren is. De zaaiuien zullen
weer gezaaid worden met een levensgroot vraagteken, en zo
blijven er altijd veel zorgen over onze bestaanszekerheid. Toch
ziet men altijd weer, dat de zee na de eb, weer zijn vloed heeft.
Hoofdzaak blijft, dat men aktief reageert op iedere voorko
mende kans. Wij zullen hopen dat het voorjaar nu eindelijk wat
doorzet, zodat de inzaai kan plaats hebben op de manier zoals
wij het zouden wensen, en nog altijd gaan "de kosten vóór de
baet!"
Van het boekje "Ziekten- en Onkruidbestrijding in de groente
teelt" is de uitgave 1979 verschenen. Hiermee heeft de tuinder
een op het gebied van bestrijdingsmiddelen geheel bijgewerkl
naslagwerkje ter beschikking gekregen.
Ook het hoofdstuk "Biologische bestrijding bij groenten onder
glas" werd bijgewerkt en met nieuwe gegevens uitgebreid.
Bestelling is mogelijk bij het Konsulentschap in Algemene
Dienst voor Planteziekten- en Onkruidbestrijding in de Tuin
bouw, Geertjesweg 15, Wageningen door het overmaken van
2,50 per exemplaar op girorekening 945025 onder vermelding
van "groenteteelt".
(Begin maart 1979)
Door het donkere weer, dat in de afgelopen periode op veel
dagen voorkwam, trad er een vertraging op in de groei en
ontwikkeling van de groenten onder glas.
De stand van de meeste gewassen valt echter mee.
De dooi bracht weinig verandering in de slechte situatie
van de groenten in de volle grond. De twee voornaamste
echte vollegrondsgroenten, die normaal in deze periode
geoogst worden, zijn spruiten en winterprei. De spruiten
konden reeds in januari als verloren worden beschouwd en
het weer na de winterperiode is te ongunstig om aan de
zwaar beschadigde preigewassen te kunnen zien wat voor
groeikansen deze gewassen nog hebben.
Groenten onder glas
De stand van de tomaten valt niet tegen. De kleur van de
gewassen is soms wat licht. De groei en ontwikkeling zijn in een
traag tempo verlopen, waardoor er een achterstand is van on
geveer een week. Spint begint in de tomatenteelt een probleem
te worden.
Meer dan in de andere gewassen worden bij komkommers van
bedrijf tot bedrijf grote verschillen in stand waargenomen. De
kwaliteit van de komkommers is matig; de vruchten doen er te
lang over om uit te groeien. De produktie van komkommers viel
de laatste weken tegen en ligt op een veel lager niveau dan in de
overeenkomstige periode in 1978.
Ook in de komkommers komt veel spint voor en het begin van
wit.
In het algemeen is de stand van de paprika's goed, maar de groei
verloopt traag. De vruchtzetting is tot heden minimaal geweest;
aantasting van virussen zorgt voor problemen, maar deze zijn
niet ernstig.
De sla wordt momenteel door de gunstige prijs jong geoogst. Dit
heeft uiteraard lagere kg-opbrengsten tot gevolg. Tegenover de
goede prijzen staan echter hoge energiekosten.
In de sla die nog moet worden geoogst, komen nogal ziektepro
blemen voor.
De stand van de andijvie is matig. Rand komt veel voor.
Groenten in de volle grond
De opbrengstverwachting van winterprei is slecht. Op veel
plaatsen is het gewas geheel door de vorst verloren gegaan. Op
enige plaatsen is er hoop dat de jonge planten voor de late
winterprei bij beter weer zullen doorgroeien. Echter de kans, dat
deze planten voortijdig gaan schieten, is groot.
De stand en opbrengst van de geforceerde rabarber zijn in het
algemeen goed.
De opbrengst en kwaliteit van de witlof blijven goed.
19
