MILIEU EN LANDSCHAP
DE„
Xzim vraagpunt 1973/74
9
RAPPORTEUR: Ing. J. MARKUSSE
FOTO'S: Mevr. E. OUTERMANS—GEELHOED
TEN GELEIDE
DE laatste jaren neemt de belangstelling voor het milieu en de natuur, waar
in mens en dier leven, in sterke mate toe. Op zichzelf is dit een verheugende
ontwikkeling, doch voor de land- en tuinbouw kan deze toegenomen belangstelling,
die zich o.a. richt op het agrarisch grondgebruik, in veel gevallen minder posi
tief uitvallen. Uit deze belangstelling zou wel eens voort kunnen vloeien dat in
bepaalde gevallen beperkingen aan de mate en de intensiteit van het agrarisch
grondgebruik worden gesteld. Naar onze mening heeft prof. mr. P. de Haan de
mening van de hele agrarische bevolking zeer goed vertolkt. Hij stelde: Welke
juridische constructie voor het beheer in landelijke gebieden men ook volgt,
steeds zal de rechts- en bestaanszekerheid van de boer moeten zijn verzekerd.
Dit kan alleen door een optimaal evenwicht te zoeken tussen enerzijds de ver
eiste schaalvergroting en modernisering van de landbouw en anderzijds het ver
eiste behoud van het landschap.
Voor zover de landbouw als gevolg daarvan economisch niet optimaal kan
funktioneren, dient de vergoeding voor het landschapsbeheer hiervoor een rede
lijke compensatie te bieden. Eventueel kan deze vergoeding jaarlijks per gebied
bij collectieve beheersovereenkomst worden vastgesteld. Heeft de gemeenschap
dit er niet voor over, dan moet zij niet langer zeuren over onherstelbaar verlies
aan landschapsschoon. Milieu kost net zo goed geld als energie. Ook over het
behoud en de verbetering van het milieu wordt gesproken en worden maatregelen
genomen, die op wettelijke basis berusten. Niet alleen de agrariër doch ieder
individu krijgt straks te maken met belastingen, die zullen worden geheven om
dit milieubeheer uit te kunnen oefenen.
Dat men met voordeel zelf maatregelen zal moeten treffen staat met zeker-
De landbouwer, tuinder, fruitteler is van oudsher bewust landschapsbouwer ge
weest! Bedrijfsgebouwen, erf- en dijkbeplantingen, onderbroken door hier en
daar een bebossing, vormen een natuurlijke eenheid met het landschap!
heid vast. Verder dient een regering er rekening mee te houden dët Nederland,
dat voorop loopt in het milieubeheer, de kostprijs van zijn produkten hierdoor
verhoogt. Het gevolg hiervan zal zijn dat er weer een stukje concurrentiekracht
verloren gaat, indien we moeten concurreren met landen, die aan dit beleid geen
voorrang geven.
Wij zijn echter niet bereid om de beschikking over milieu en landschap alleen
aan aktiegroepen over te laten. Ook dë belangengroepen als de agrariërs en
anderen wensen in hun dorp, hun streek, hun bedrijf mee te blijven spreken!
Het gaat er bij hen niet om tegenstellingen te kweken. Door overleg, door de
steun van de praktijk te laten horen moet het mogelijk zijn iets te bereiken. Uit
wantrouwen is nog nooit iets goeds geboren! Door een goed samenspel en
samenspraak moet een zo goed mogelijk geheel worden verkregen, opdat we
kunnen wonen, leven en werken, ook in de toekomst. Het Hoofdbestuur van de
ZLM hoopt dat dit vraagpunt hiertoe bij mag dragenl
BELANGSTELLING
belangstelling voor dit vraagpunt was zeer goed. Alleen bij het vraag
punt over de bedrijfsopvolging in land- en tuinbouw" was het aantal ont
vangen rapporten enige procenten hoger.
Het stemt ons tot vreugde dat de agrarische commissie van de Bond van
Plattelandsvrouwen, dit onderwerp eveneens zeer goed heeft bestudeerd, het
geen in de beantwoording van de vragen tot uiting is gekomen. Het is ons verder
gebleken dat in enige afdelingen, in de zogenaamde vraagpuntencommissie, da
mes zitting hadden. Ook dat juichen wij zeer toe.
Het aantal inzendingen wijst erop dat het milieu en het landschap, waarin wij
moeten wonen, leven en werken, ons zeer nauw aan het hart ligt. Wanneer deze
belangstelling een aanwijzing mag zijn van een positieve bijdrage aan het be
waren of verbeteren van dit milieu, dan is dit vraagpunt en de werkzaamheden
die er door zeer velen aan zijn besteed, niet voor niets geweest.
ONTVANGEN RAPPORTEN
Kring
Aantal
Aantal
afdelingen
rapporten
In
Schouwen-Duiveland
13
11
85
Tholen en St. Philipsland
8
8
100
Noord-Beveland
5
4
80
Oostelijk Zuid-Beveland
8
4
50
Westelijk Zuid-Beveland
8
6
75
Walcheren
17
14
82
West Zeeuws-Vlaanderen
11
8
73
Axel
4
4
100
Hulst
1
1
100
West-Brabant
5
2
40
Altena Biesbosch
3
1
33
Langstraat
2
1
50
Oost- en Midden-Brabant
4
3
75
89
67
75
Bond van plattelandsvrouwen
VRAAG I Vindt U het behoud van een goed milieu en landschap noodzake
lijk in Uw streek, gemeente, ons land?
Zo ja, waarom wel?
Zo neen, waarom niet?
ANDER een goed milieu verstaat men de omstandigheden, waaronder het
mogelijk is prettig en gezond te kunnen leven, wonen en werken. Alle
afdelingen vinden het behoud van een goed milieu en landschap noodzakelijk.
Voortdurende aanpassing en onderzoek hierover is gewenst. Eventuele maat
regelen dienen in nauwe relatie te staan tot het economisch gebruik. In de
bedrijfsvoering wordt er rekening mee gehouden dat men het evenwicht in
de natuur niet straffeloos kan verstoren. Een landbouwer houdt daar bij het
gebruik van gewasbeschermingsmiddelen e.d. reeds lang rekening mee. De
boer, zo zegt men, hecht aan een goed milieu wellicht andere waarden dan
de stedeling. Hij is ook verplicht dit te doen, omdat ondoordachte maatregelen,
genomen ter bevordering van een goed milieu, niet ten koste van de boer en
zijn bedrijf kunnen en mogen gaan.
Ieder weldenkend mens. zo zeggen alle afdelingen, dient open te staan voor
het behoud van een goed milieu en landschap om aan de hoogst mogelijke
levensvoorwaarden van de mens te voldoen. Men, plant en dier zijn in de
wereld onverbrekelijk met elkaar verbonden. Raakt één van de groepen uit haar
evenwicht, dan zal dat gevolgen hebben voor de andere groepen. Ingrepen
t.b.v. wegenaanleg, industrievestiging e.d. moeten zeer goed doordacht worden..
Pressie- en aktiegroepen, vaak van elders komend (die hier de zaak wel eens
zullen opknappen!) zullen op democratische wijze in werkgroepen hun inbreng
moeten leveren. Enige bescheidenheid van die kant is wel op zijn plaats, daar ze
over het algemeen voor de belangen van de land- en tuinbouw weinig begrip
en geen oog hebben.
VRAAG II Bent U als individu bereid voor het behoud van dit milieu en het
landschap financiële offers te brengen?
Zo ja, in hoeverre?
Zo nee, waarom niet?
jyOOR 96 van de afdelingen werd geantwoord dat men bereid is voor
bet behoud van het milieu offers te brengen. Het gaat daarbij in het
bijzonder om een goede verdeling over alle betrokkenen van de lasten, die
uit een dergelijk milieubeheer voortkomen.
Er zal op gelet moeten worden dat men moet betalen in evenredigheid tot
de mate, waarin men vervuiling ten eigen nutte veroorzaakt. Verder dient er
rekening mee te worden gehouden dat de industrie de maatregelen, die ze
tegen vervuiling neemt, doorberekent. Bij de landbouw is hier tot op heden
nog geen sprake van, doch wel gewenst. Het bestaan van een bepaalde groep
mag nooit aan het milieubeheer worden opgeofferd.
Enige afdelingen wijzen erop, dat nu er voor Zuid- en Noord-Beveland één
centrale vuilstortplaats is, men bereid is de afvalstoffen naar deze plaats te
brengen. Men verwacht dan wel soepelheid van de overheid i.v.m. wegenbelas
ting e.d. Anderen stellen dat ook afvalstoffen op de boerderijen afgehaald die
nen te worden door de reinigingsdienst. Voor de instandhouding van het land
schap wordt door de Landbouw reeds zeer veel gedaan, het zou onredelijk zijn
hen hier nog eens extra voor te belasten. De Landbouw ziet mede als haar
taak, dit landschapsbeheer te blijven uitoefenen terwille van de leefbaarheid
van ons land. Door 3 afdelingen werd gesteld dat de inkomenspositie van land
en tuinbouw ^ïiet toestaat dat er voor verbetering of het behoud van het
milieu offers worden gebracht.
De agrarische werkgroep van de Nederlandse Bond van Plattelandsvrouwen
vindt dat geen offer gevraagd mag worden o..m.v. een extra belastingheffing.
Men vindt de belastingdruk in Nederland al zo groot, dat er geen nieuwe
belasting bij moet komen. De algemene middelen, die reeds voldoende be
schikbaar zijn, zal men op efficiëntere wijze dienen te benutten.
(Zie verder volgende pagina.)
