BOUWEN
De aannemer
(Illb)
Goede opbrengsten, lage prijzen
15
I
Mr. A. M. G. BERNARD,
jurist Rabo-bank.
ENKELE ASPEKTEN BETREFFENDE VERHOUDING
AANBESTEDE» EN AANNEMER
DE ONDERHOUDSTERMIJN
1¥E aannemingsovereenkomst brengt mee dat de aan-
nemer gedurende tien jaar na oplevering aan
sprakelijk is voor het vergaan van het bouwwerk doch
het geheel of gedeeltelijk onbruikbaar worden daarvan.
In dat geval wordt van het vermoeden uitgegaan, dat
de aannemer geen deugdelijk werk heeft geleverd. Hij
moet het tegendeel bewijzen.
De aannemer kan zich bij de overeenkomst verbinden
om de gebreken die gedurende een bepaalde tijd na de
(eerste) oplevering optreden weg te nemen. Hierbij kan
in de aannemingsovereenkomst zonder meer verwezen
worden naar de U.A.V., de Uniforme Administratieve
Voorschriften, zoals die zijn vastgesteld door de Minis
teries van Verkeer en Waterstaat, van Defensie en van
Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening, bij besluit
van december 1968.
ün feite komt het er op neer, dat er enige tijd na de
eerste oplevering, waarbij de aanbesteder het gebouwde
in gebruik kan nemen, een tweede oplevering komt,
die beslissend is. Er kan dan een stuk opgemaakt wor
den, een proces-verbaal, waarbij wordt vastgelegd dat
het werk al of niet aan de vereisten voldoet.
De onderhoudstermijn kan voor de aanbesteder heel
belangrijk zijn. Wanneer de slottermijn bovendien eerst
betaald behoeft te worden bij die tweede oplevering,
neemt de aanbesteder zelfs een sterke positie in tegen
over de aannemer, die nalatig is de opgekomen gebre
ken weg te nemen.
Vaak is echter bepaald, dat de eindafrekening samen
valt met de eerste oplevering, dus bij het ter beschik
king stellen van het bouwwerk en de aanvang van de
onderhoudstermijn. De eindafrekening wordt opge
maakt door de aannemer of zo er een architect optreedt,
door de architect.
EEN aannemingscontract gaat vergezeld van bestek
en voorwaarden, waarnaar ook in het contract
wordt gewezen. Onder bestek wordt verstaan de be
schrijving van het werk, de daarbij behorende tekenin
gen de voor het werk geldende voorwaarden, de nota
van inlichtingen en het proces-verbaal van aanwijzing.
Hierin wordt aangegeven wat. hoe en wanneer gebouwd
moet worden. Er kunnen wijzigingen in worden aan
gebracht. De aannemer behoeft geen genoegen te ne
men met wijzigingen waardoor zijn verplichtingen met
meer dan een tiende gedeelte worden vermeerderd of
verminderd.
Bij elk aannemingscontract wordt bedongen dat de
aannemer voor meer-werk een extra bedrag in reke
ning mag brengen. Het komt nogal eens voor, dat de
aannemer de bevoegdheid wordt toegekend om eigen
machtig af te wijken van het bestek en de tekeningen.
Voor de opdrachtgever is het dan van belang, te bedin
gen dat de aannemer van die bevoegdheid geen gebruik
zal maken vooraleer de opdrachtgever daartoe schrif
telijk toestemming heeft verleend of althans dat de
aannemer daartoe niet zal overgaan voordat de opdracht
gever te voren hiervan schriftelijk in kennis is gesteld.
Als de aannemer immers een geprojecteerde slaapkamer
tot zulke kleine proporties terugbrengt dat er geen bed
meer geplaatst kan worden, zal de opdrachtgever dat
vertrek niet voor slaapvertrek kunnen gebruiken!
INSCHRIJVING EN AANBESTEDING
VEEL opdrachtgevers vrezen dat de aannemer die
hun door de architect wordt gepresenteerd een te
hoge prys opgeeft omdat hij denkt niet met andere aan
nemers te behoeven concurreren. Hij kan dan overgaan
tot openbare of onderhandse inschrijving. Bij openbare
inschrijving geeft de opdrachtgever b.v. bij advertentie
in een dagblad iedere aannemer de gelegenheid in te
schrijven. Bij onderhandse inschrijving nodigt de op
drachtgever bepaalde aannemers uit om in te schrij
ven d.w.z. een prijsopgave te doen. Bij beide vermen
van aanbesteding vormt de opzet een roi van betekenis.
Bij het opzetcontract verbinden zich de aannemers over
en weer, niet in te schrijven beneden een bepaald be
drag en bovendien op de som. waarvoor ze het werk
menen te kunnen doen een bedrag te zetten, dat onder
hen aan wie het werk niet wordt opgedragen wordt
verdeeld. Het is uiteraard billijk dat een inschrijver
wordt beloond voor zijn moeiten bij het maken van
berekeningen, maar ongeoorloofd is het opzet-contract
ten opzichte van een niet-serieuze inschrijver, die voor
zijn begroting niet meer dan een kwartier nodig had!
Het is bij eenvoudige opdrachten niet noodzakelijk van
tot inschrijving over te gaan. Men zal zich als opdracht
gever ook rechtstreeks tot een bepaalde aannemer kun
nen wenden.
IN ieder geval is het van groot gewicht dat de op
drachtgever hef werk aanbesteed aan een aanne
mer, die het werk óan kan. Wanneer het een groot
bouwwerk betreft waaraan veel risico's zijn verbon
den, zal de opdrachtgever goed doen zich terdege op de
eenkomst. De rechtspraak neemt doorgaans het stand
punt in dat de aanbesteder de aannemingsovereen
komst niet vóór de voltooiing mag beëindigen. Hoe zit
het met de aannemer?
In geval de aannemer het werk tussentijds neerlegt
moet de opdrachtgever hem schriftelijk in gebreke stel
len met sommatie het werk binnen een redelijke termijn
te hervatten. Bij voortdurende nalatigheid van de aan
nemer is de opdrachtgever gerechtigd het werk voor
rekening van de aannemer door vierden te doen vol
tooien onverminderd zijn recht op schadevergoeding.
INGEVAL de aannemer failliet is verklaard mag de
opdrachtgever de curator sommeren om binnen 8
dagen te verklaren of hij het werk bereid is voort te zet
ten. Is hy bereid, dan zal er ten genoegeh van de aan-'
besteder zekerheid gesteld moeten worden. Is hij niet
bereid dan is de aanbesteder gerechtigd het werk op
kosten van de failliete aannemer door een andere aan
nemer af te maken.
B\j overlijden van de aannemer is de aannemings
overeenkomst niet ontbonden maar op de erfnamen
rust niet de plicht het werk te voltooien. De aanbeste
der kan hem wel vragen iemand daartoe aan te wijzen.
Hij moet de erfgenamen van de aannemer naar even
redigheid van de bij overeenkomst bedongen prijs de
waarde van het gedane werk en die der in gereed
heid gebrachte bouwstoffen betalen voorzover die hem
m m'9 w11 -mm «w ww
•WMWWW
'••«■li i,*»
hoogte te stellen van de vakbekwaamheid, de ervaring
en de financiële draagkracht van de aannemer. Een
aannemer die nooit een werk onder handen heeft gehad
van meer dan 50.000 zal hij geen werk moeten gunnen
waarmee een bedrag is gemoeid van een miljoen gulden.
Een eenmansbedrijf kan niet plotseling uitgroeien tot
een bedrijf met 50 of 100 ondergeschikten. Zulk een
bedrijf zal ook niet terstond over de financiële midde
len beschikken om een groot bouwwerk te financieren.
Het is immers toch altijd zó, dat het bouwwerk, al zal
de opdrachtgever een aanbetaling doen, door dezen in
termijnen betaald wordt al naar mate de bouw vor
dert. De aannemer zal intussen zelf voor regelmatige
betaling van de lonen en materialen moeten zorgen.
Anders zullen zijn mensen weglopen of de leveranciers
de materialen niet meer tijdig afleveren.
Wordt het werk na inschrijving aan een bepaalde aan
nemer gegund, dan geeft de opdrachtgever bij aangete
kend schrijven hiervan aan de aannemer kennis, onder
verwijzing naar de inschrijving, het bestek en de nota
van inlichtingen.
Als er geen inschrijving heeft plaats gevonden zal er
zonder meer volstaan kunnen worden met een aanne
mingscontract.
TUSSENTIJDSE BEËINDIGING VAN HET WERK
iIVE aanneming van werk is naar de wet een weder-
kerige overeenkomst, d.w.z.. een overeenkomst die
voor partijen over en weer rechten en verplichtingen
opleVert. Derhalve kan de opdrachtgever ook volgens
artikel 1647 B.W. de aanbesteder tot tussentijdse op
zegging overgaan mits hij de aannemer alle door hem
gemaakte kosten arbeid en winstderving vergoedt. Maar
zoals gebruikelijk wordt het beginsel van de artikelen
1302 en 1303 B.W. toegepast. Dit brengt mee. dat als
een der partijen zich niet aan de overeenkomst houdt,
de weder-partij bij de rechter ontbinding van de over
eenkomst kan vorderen met vergoeding van kosten,
schade en interessen dan wel nakoming van de over
tot nut strekken. Verklaren de faillissementscurator of
de erfgenamen zich bereid 't werk voort te zetten, zo zul
len zij volledig treden in de rechten en verplichtingen
van de aannemer.
GESCHILLEN
IIET is helaas geen zeldzaamheid meer wanneer aan-
besteder en aannemer het niet eens kunnen wor
den over de afwerking van een of meer onderdelen van
het werk. Zij kunnen dan naar de rechter stappen om
diens oordeel te vragen. Het is in de loop der jaren ech
ter steeds meer gewoonte geworden de geschillen voor
te leggen aan de beslissing van arbiters of bindend
adviseurs. De bouwbedrijven kennen daarvoor sinds 1907
een Raad van Arbitrage Voor de Bouwbedrijven in Ne
derland. Dit college is samengesteld door drie vereni
gingen n.l. van de Delftse Ingenieurs, van de Architec
ten en van de Aannemerswereld. De Raad is gevestigd
te Amsterdam en heeft het doel om de geschillen te be
slechten tussen de aanbesteders en tussen hun leiding
en toezicht houdende mensen enerzijds en de aanne
mers anderzijds. De secretarispenningmeester, een jurist,
woont elke zitting bij en heeft een adviserende stem.
De berechting van het geschil geschiedt door een
scheidsgerecht, bestaande uit een of drie leden van de
Raad. De uitspraken van de Raad hebben naar gelang
de wens van partijen het karakter van arbitrale uit
spraak of een bindend advies.
|\IT zijn slechts enkele aspecten van Wet bouwen
en voornamelijk betreffende de verhouding
tussen aanbesteder en aannemer. Zij kunnen vol
doende zijn om iemand voor wie het bouwen geen
alledaags werk is ervan He (overtuigen, dat aan
elke bouw veel problemen kunnen verbonden zijn
die slechts met kennis van zaken en ervaring
kunnen worden opgelost. Het is daarom goed zich
by elke bouw vooraf goed te laten inlichten door
iemand die met de bauw-pri>blemen vertrouwd is
zonder dat hij als aannemer zal optreden.
In verband met het mooie nazomerweer blijftSCHOU-
WEN EN DUIVELAND nog steeds druk bevolkt met re
creanten. Natuurschoon en frisse lucht zijn faktoren die
de stedeling steeds meer aantrekt, wat uiteraard niet
verwonderlijk is.
Op de akker hebben we afgelopen week ook volop
mogen genieten van het fraaie weer, hoewel hier en daar
al wordt verlangd naar een buitje. De grond schijnt dit
jaar na de lange droogteperiode nog steeds veel vocht
aan te kunnen.
In ons gebied worden regelmatig zaaiuien afgeleverd.
Het betreft voornamelijk percelen waar het loof machi
naal wordt geklapt. De opbrengst is in veel gevallen
goed, maar de telersprijs is zonder meer teleurstellend
Het uienseizoen duurt echter lang, en het is nu eenmaal
een produkt dat nogal eens voor verrassingen zorgt. La
ten we hopen, dat we een goede kwaliteit mogen oog
sten, opdat de afzetkansen maximaal kunnen worden be
nut.
Na de overvloedige regenval is de kleur van de witlof
hier en daar er niet beter op geworden. Vooral op de
slempige grond treedt bladverkleuring op. Bij deze zo
merse weersomstandigheden is het gewenst de witlof-
-percelen in de gaten te houden en tijdig een bespuiting
uit te voeren tegen de belagers van het gewas.
De knolselderij is de laatste tijd vrij goed ontwikkeld.
Het gewas zou echter weer al dankbaar zijn voor wat
neerslag, want er moet nog heel wat gebeuren, alvorens
een flinke knol is gevormd.
Een lust voor het oog zijn de perceeltjes met rijkbloei-
ende bloemzaadsoorten. Dat goed maakt een mooie
bloeiperiode mee, wat verwachtingen wekt voor de zaad
zetting.
De meeste percelen koolzaad, voor de zaadhandel op
kontrakt geteeld, zijn afgelopen week gedorsen. De op
brengsten lopen bijzonder uiteen. Dat zit hoofdzakelijk
bij de start van de teelt. Na de planttijd vorig jaar heb
ben de planten nogal moeite gehad met de aanslag. Bij
redelijke tot goede opbrengst toch nog wel een teelt die
rendabel kan zijn. De kontraktprijs is in ieder geval re
gelmatig wat aangepast aan de kostenstijging!
De laatste paar weken zijn de gladiolenveren goed
door komen zetten. Bij deze temperaturen komen ze snel
door. Dat betekent dat in de percelen waar de gladiolen
niet droog hebben gelegen, de veren een eindweegs zijn
gekopt. Waar de opkomst wel problemen heeft gegeven
zal het kopwerk nog wel even aanhouden. Dat houdt te
vens in, dat op die percelen de grote maten niet over de
mand zullen lopen.
De luis- en tripsaantasting is beslist geringer dan vo
rig jaar, maar toch mag de bespuiting ertegen niet ver
slappen.
Met de handel is het nog maar matigjes gesteld. Naar
ons gevoel veel te rustig voor deze tijd van het seizoen.
Goed fout zit het met de prijsvorming van de irissen.
Voor sommige soorten ligt de prijs op nog geen 50 van
vorig jaar! Enkele telers in onze omgeving hebben be
sloten hun irissen niet te rooien, wat dan zal resulteren
In een tweejarige teelt. Of dit een wijs besluit is geweest
zal de toekomst uitmaken. Laat het rendement dit jaar
dan ver onder de maat blijven, een tweejarige teelt zal
ook nog wel de nodige konsekenties meebrengen. We
denken hier met name aan te vroege ontwikkelingen en
uitbreiding van wortelonkruiden.
Voor de tulpentelers is de tijd van plantgoedontsmet-
ten weer aangebroken. Een heel karwei, welke moeite
toch wel vaak wordt beloond. Goed ontsmetten neemt
tal van risico's weg en verhoogt de kans op een betere
kwaliteit.
Hoëwel de oogst nog lang niet geborgen is, kunnen
we*van veel produkten toch gewagen van goede op
brengsten. Dat hadden we dit voorjaar niet durven ho
pen. Jammer dat goede opbrengsten in onze bedrijfstak
zo vaak resulteren in lage prijzen, waardoor het onder
ste regeltje toch nog tegenvalt!
