Drastische
prijsverhoging kunstmest
van 40-50°/0
verwacht
Graszaadmarkt blijft vast
De EEG-subsidie
zaailijnzaad
Pootgoedteel na 1973
5
De kunstmestprijzen zullen zoals wij reeds eerder
meldden in Nederland en elders drastisch omhoog gaan.
Vooral zal dat het geval zijn met fosfaatmeststoffen als
gevolg van een zeer grote prijsverhoging van ruw fos
faat met ca 28 ct per zuiver fosfaat. Duurder worden
van stikstofmeststoffen is te verwachten omdat een der
belangrijkste grondstoffen daarvan, aardgas, ook duur
der is geworden. Ingevolge de prijzenbeschikking, zal
deze verhoging niet eerder dan een maand na aanmel
ding mogen ingaan.
De Nederlandse kunstmestindustrie ontvangt haar
ruwe fosfaten uit de Afrikaanse landen Marokko, Se
negal en Togo en verder uit Florida (V.S.) en uit de
Sowjet-Unie. De Afrikaanse landen hebben hun prij
zen tot ongeveer het drievoudige verhoogd, de Verenig
de Staten eveneens, hoewel hun prijzen lager zijn dan
die van de Afrikaanse landen. Van de Sowjet-Unie is
nog niets vernomen.
De redenen van deze prijsverhoging liggen volgens de
U.K.F. voor de hand. Zo heeft Marokko 20 jaar lang
dezelfde prijs berekend en dat in dollars die in de loop
der jaren tot een derde van de waarde zijn gedaali.
Daarbij komt dat door de overschotten op de wereld
markt ruw fosfaat destijds voor wegwerpprijzen van
de hand moesten worden gedaan en er geen geld was
voor het doen van de nodige investeringen in mijnont-
sluitingen. Nu na enkele jaren van tekorten is het de
moeite waard nieuwe mijnen te exploiteren, waarvoor
de nodige investeringen gedaan moeten worden en dus
geld nodig is. De Amerikanen passen op bestaande con
tracten voor ruwe fosfaat al hoeveelheidskortingen van
20 a 25 procent toe. In verhoging van de zwavetprijzen,
de zeevrachten en de lonen ziet de UKF bijkomende ar
gumenten voor verhoging van de kunstmestprijzen. Con
tractuele verplichtingen die men op het ogen-blik heeft,
komt men na.
Bij het Centraal Stikstof Verkoop Kantoor hoopt men
dat de prijsverhoging van stikstofmeststoffen nog wat
zal meevallen in vergelijking met die van de fosfaat
meststoffen. Als bijkomende prijsverhogende factoren
noemt men daar de prijzen van mergel en dolomiet en
de arbeidskosten. Het is de gewoonte eenmaal per jaar
de prijzen van de stikstofmeststoffen te herzien, maar
nu kan er volgens het CSV niet een heel jaar worden
gewacht. Kalkaimmonsalpeter bijv. wordt in ieder geval
reeds 65 ct 100 kg duurder.
C.Z.A.V. ,te Wemeldinge, die altijd zo attent is de
Redaktie op de hoogte te houden, deelde ons ever
aanzienlijke verhoging van kunstmestprijzen mee, dat
bijv. van de fosfaatmeststoffen 100 kg Tripelfosfaat met
bijna 12 per baal duurder wordt. Vanzelfsprekend
worden mengmestsitoffen waarin fosfaat zit verhou
dingsgewijs eveneens duurder.
De meeste prijsverhogingen, zo zegt de C.Z.A.V. zul
ten per 1 januari a.s. ingaan, echter met dien verstande
dat voor een deel van het kwantum dat de industrie
voor 1 januari a.s. aflevert, ook de hoge prijs zal gelden^
Dus van de in voorkoop gekochte meststoffen wordt een
bepaald dat percentage is per soort meststof ver
schillend tegen de oude prijs ontvangen en een ander
deel tegen de verhoogde prijs. De meststoffen die vóór
20 november jl. zijn ontvangen, ontkomen volledig aan
de prijsverhoging. Daar staat weer tegenover, dat voor
de aanvullende kwantiteiten die gekocht worden voor
100 de nieuwe verhoogde prijs zal gelden. Een in
gewikkelde situatie, waar nog bij komt, dat er geen
zekerheid bestaat over het prijsniveau van de mest
stoffen die b.v. het a.s. voorjaar aangevoerd zullen
worden. Gegeven de huidige situatie, is het echter on
mogelijk om nu tot een nauwkeurige en verantwoorde
prijsstelling te komen. Vandaar dat de C.Z.A.V., uit
gaande van het coöperatieve principe dat leden en af
nemers in gelijke mate behoren te profiteren van de
aanwezige goedkope meststoffenvoorraad en -aanvoer
een gecalculeerde middenprijs zal gelden voor diè afne
mers die meststoffen vóór 20 december hebben besteld.
Daarna zal een hogere prijs moeten worden berekend.
Het gaat dus duidelijk om het tijdstip van bestelling
en niet om dat van de afname. Daarvoor blijft de ge
bruikelijke maandstaffel gelden.
RONDOM DE WEEGBRUGKORTING
Er is de laatste tijd in sommige landbouw- en andere vak
bladen enige publiciteit ontstaan rondom de vraag naar het
al dan niet afschaffen van de weegbrugkorting bij aard-
appelea
Daarbij zijn over en weer soms duidelijke verwijten ge
maakt aan het adres van die tegenpartij, die voornamelijk
hun oorzaak vinden in onvoldoende informatie en/of mis
verstanden.
Het is noodzakelijk, dat zo spoedig mogelijk aan deze
ongewenste situatie een einde wordt gemaakt. De onder
handelingsdelegaties van Landbouwschap en de Vereniging
ter behartiging van de Nederlandse Aardappelhandiel
VBNA) zijn weer aan de tafel gaan zitten en hopen binnen
kort met een gezamenlijk standpunt te kunnen komen. Het
resultaat van dit overleg zal op zo kort mogelijke termijn
bekend gemaakt moeten worden.
In afwachting hiervan achten bovengenoemde onderhande
lingsdelegaties het gewenst, dat publikaties of artikelen
over dit onderwerp even achterwege blijven.
Uit een vergelijking met de prijzen van ongeveer een
jaar geleden blijkt hoe geweldig vooral de zaaigrassen
in prijs zijn gestegen. Hier volgen de prijzen in guldens
per kg, zoals die 25-10-1972 en 19-10-1973 in Denemarken
golden. Gemakshalve is de Deense kroon gesteld op 50
cent.
Groothandelsprijs
25-10-1972
19-10-1973
Kropaar 1,651,70 2,852,90
Beemdlangbloem 3,623,70 3,623,67
Vroeg Engels raai 1,421,45 4,574,62
Laat Engels raai 1,52—1,55 4,57—4,62
Italiaans raai 0,820,85 2,372,42
Timothee 2,57—2,62 3,50—3,55
Ruwbeemd 2,50—2,52 3,523,57
Veldbeemd 2,25 4,824,87
Uitl. vormend roodzwenk 2,502,55 3,623,67
Witte klaver 4,374,50 7,35—7,40
Karwij 4,604,65
(Ontleend aan Dansk Froavl).
Terwijl beemdlangbloem de laatste weken niet meer
is aangetrokken, zijn de Engelse raaigrassen nóg weer
gestegen en nu ruim ƒ3 per kg duurder dan 1 jaar ge
leden. De andere grassen bleven de laatste weken vrjj
stabiel in prijs. Witte klaver ligt zeer vast in de markt
en de prijs van 7,50 4 btw, waarvoor het per kg
nog slechts korte tijd geleden aan de Nederlandse gebrui
ker werd aangeboden, zal nu wel tot het verleden be
horen.
In aansluiting op de Deense groothandsprijzen, zijn
ook de Nederlandse groothandelsprijzen van de diverse
graszaden belangrijk in prijs gestegen. En daarmee na
tuurlijk ook de verbruikersprijzen. Witte klaver die ver
leden herfst rond 5,75 4 btw kwam, ligt nu op rond
8 btw.
BG 5 oranje band verleden herfst 3,60 per kg nu 6
BG 11 oranjeband verleden herfst ƒ3,10 per kg nu ƒ5,50
(in beide gevallen btw). M.a.w. de inzaai van 1 ha
voor blijvend grasland komt de gebruikers rond 75
per ha duurder dan een jaar geleden! Aldus in het Gro
ninger Landbouwblad van verleden week.
Zoals bekend is in het kader van de marktordening in de
sector zaaizaad dit jaar besloten om zaailijnzaad toe te voe
gen aan de lijst van produkten waarvoor een E.E.G.-steun
wordt verleend. Voor oogst 1973 bedraagt de toeslag 8
Europese rekeneenheden per 100 kg (is gelijk aan 8 maal
3,44 27,52) over het door de keuringsdiensten te velde
en op partij goedgekeurde zaad.
Evenals dit het geval is met de vorig jaar ingevoerde
E.E.G.-steunregeling voor gras- en klaverzaden, verleent de
N.AK. zijn medewerking tot het verstrekken van de gege
vens die het Hoofdprodiuktschap voor Akkerbouwprodukten
nodig heeft voor het uitkeren van dé zaailijnzaad-toeslag.
Aldus „N.A.K. mededelingen Herfst 1973" waaraan wij het
volgende ontlenen.
VOOR TOESLAG KOMEN IN AANMERKING:
de partijen lijnzaad, die in 1973 in Nederland zijn geteeld
de goedgekeurd en geplombeerdi zijn als basiszaad of
gecertificeerd zaad van de le, 2e of 3e vermeerdering;
partijen te velde goedgekeurd vezelvlas, die onder inter
nationaal geleidebiljet naar België worden vervoerd.
Wanneer deze partijen in Nederland wordien geschoond
en geplombeerd, zorgt de N.A.K. voor de opgave aan het
Hoofdproduktschap. Als de partijen in België worden
geschoond of geplombeerd, wordt deze opgave door de
Belgische keuringsdienst opgesteld en door de N.A.K.
ingezonden;
partijen die in andere E.E.G.-landen zijn geteeld en goed
gekeurd en die in Nederland worden geschoond en ge
plombeerd. De opgave voor de toeslag wordt in dit ge
val door de NA.K. toegezonden aan de verantwoordelijke
instantie van het land waarin de betreffende partij is
geteeld.
Zonder hier op de meer technische details in te gaan be
treffende de werkwijze bij het opgeven der geplombeerde
hoeveelheden en waarover de N.A.K. U nader kan infor
meren is het volgende van belang:
De uiterste datum van inzending van de formulieren.
Om de gegevens tijdig te kunnen verwerken, is bepaald
dat de formulieren uiterlijk op 31 mei 1974 bij 'het Hoofd
produktschap moeten zijn ingezonden. België heeft 1 april
1974 als uiterste datum van inzending gesteld.
Betreffende de veldkeuring vezelvlas en de goedgekeurde
oppervlakte in ha geeft N.A.K. mededelingen een totaal aan.
tal ha in 1973 van 3276 tegen 3218 ha in 1972. De belang
rijkste rassen waren Reine met 1475 ha, Hera met 1295 ha
en Natasja met 444 ha.
UITVOERHEFFING OP SUIKER TER VOORKOMING
VAN TEKORT
De Europese Commissie heeft besloten een uitvoerheffing
op vrijwel alle soorten suiker in de EEG te leggen om te
voorkomen dat er in de gemeenschap een tekort ontstaat.
Alleen kandijsuiker mag volgens de bepalingen die donder
dagochtend vroeg zijn ingegaan nog zonder heffing worden
geëxporteerd. Voor gedenatureerde suiker geldt een heffing
van drie Europese rekeneenheden 10,32 per 100 kg) voor
die witte suiker en van 2,75 rekeneenheden (ƒ9,49) voor de
ruwe suiker. De Commissie heeft de maatregelen genomen
om te voorkomen dat teveel suiker uit de EEG naar de we
reldmarkt zou vloeien, waar de prijzen op het ogenblik tot
ongekende hoogte zijn gestegen. De wereldmarktprijzen
zijn ongeveer twee rekeneenheden (ƒ6,88) hoger dan de
interventieprijs die in de EEG voor suiker geldt.
/\7\ Om pootaardappels na 1973 met
V succes te kunnen telen zullien we
er heel hygiënisch mee moeten le
ven. De gebruikers van dat poot-
goed zullen er goed aan doen zich
vroegtijdig in te dekken om teleur
stellingen te voorkomen!
Hygiënisch leven!! Dat lijkt een kreet, maar het is
nog steeds bittere ernst! Enkele jaren geleden liepen
wë een „schrammetje" op door het importeren van de
Phoma-schimmels. Voorspeld werd dat we te maken
hadden met een hardnekkige ziekte die weieens lang
durig zou kunnen zijn.
De afgelopen winter was het een geruchtmakende
zaak toen de ziekte in de openbaarheid kwam. Boeren
trokken in grote getale naar vergaderingen ter voor
lichting. Zeer nauwgezette en strenge maatregelen wer
den aangekondigd en in uitvoering genomen! De plan-
tenziektenwet werd ingeschakeld; de NAK-reglementen
aangepast.
Plotseling ingrijpen, zo midden in de campagne,
maakte een regeling voor schadeloosstellingen noodza
kelijk. Met elkaar d.w.z. Overheid, overheidsinstel
lingen en het bedrijfsleven kan men terugzien op
een zeer geslaagde eerste aanpak. Zeer nauwgezet wordt
nu verder gegaan door systematische bemonstering. Zo
af en toe valt er een partij door de mand. Korte metten
worden er mee gemaakt. De Stopa kent 2 overname
mogelijkheden: n.l. toeslag per ha en overname van de
partij op gebruikelijke manier met denaturatie. Het
gaat als het ware geruisloos!! Alleen de betrokkenen
merken er wat van, worden opgeschrikt, maar zwijgen
verder! Niemand loopt graag met z'n teleurstelling, met
z'n strop, te koop! Maar de ziekte is hardnekkig en zal
langdurig zijn. Pootgoedtelers blijven gewaarschuwd!!
De regels die vorig jaar golden, zijn nog onvermin
derd van kracht! Besteed veel zorg aan het uitgangs
materiaal; ontsmet het met kwik! Wees zorgvuldig met
het schoonmaken van de landbouwwerktuigen en denk
om het gebruik van „rode en blauwe sorteermachines"!
De meest zindelijke bedrijven zullen er stellig het best
uitkomen, ten aanzien van ziekten als zwartbenigheid
en aardappelmoeheid. Er bestaat een grote kans dat ook
voor de komende jaren de Stopa in werking blijft voor
de zgn. „phoma-tegenvallers". Een algemeen pootgoed-
telersibelang om deze risico's gezamenlijk te dragen!
DE GEBRUIKERS
Uiteraard van het grootste belang voor de gebruikers
van het pootgoed om er hun voordeel mee te doen! De
ervaring van dit jaar heeft wel geleerd dat het in t
algemeen raadzaam is om zich tijdig van pootgoed te
voorzien!
Er worden hier en daar al weer pootgoed-importen
gemeld! Het verhaal van de ezel blijft ook hier van
toepassing. Het is bijzonder gevaarli#c om zich aan extra
gevaren, via importen bloot te stellen. Het blijkt, dat er
nog tientallen ziekten in de wereld van aardappels zijn
die hier nog niet voorkomen, en die we hier ook niet
graag willen hebben.
De sterk toegenomen vraag heeft de prijs van ons
pootgoed dit jaar tot een ongekende, zelfs ongewenste,
hoogte gebracht! Stellig zullen de verhoudingen vol
gend jaar weer anders zijn!! Voor de toonsumptieteler
en de fabrieksteler blijft gezond pootgoed een eerste
vereiste, maar dan zal men er goed aan doen zich tijdig
in te dekken.
Misschien wel ten overvloed zij hier nog vermeld, dat
de import van pootgoed niet verboden is! Wel bestaat
er een meldingsplicht bij P. D. of N.A.K. en bovendien
geldt voor vele landen thans een quarantaine van 3
maanden!! Op die manier is het dus na januari niet meer
mogelijk om b.v. aardappelen voor pootdoeleinden uit
Zweden te importeren, zoals dat enkele jaren geleden
het geval was!
Mag ik tenslotte de gebruikers van pootgoed, die niet
uitgaan van NAK-gekeurd materiaal, maar b.v. van
„eigen-teelt", met klem adviseren een voldoende groot
monster door de NAK op „gevaarlijke ziekten" te laten
onderzoeken!! Dit geldt uiteraard slechts voor die ge
bieden waar nog geen aardappelteeltregeling geldt.
A. VERMEER,
Swifterbant
