Langs
de melkweg
Verhoging
tarieven
voor inenten
vee
(LXVII)
De voorbehandeling bij het melken
Produktschap bezorgt over vleesexport
10
Gezondheidsdienst voor Dieren
in Noord-Brabant.
Enkele maanden geleden hebben wij in een artikel o.a.
het navolgende medegedeeld:
De laatste tijden zijn prijs- en kostenstijgingen in
diverse sektoren veelvuldiig onderwerp van besprekingen
en deze gaan ook aan onze Dienst vanzelfsprekend niet
vooibij. De laatste jaren was het nog mogelijk de kos
tenstijging op te vangen, omdat enerzijds de rundvee
stapel nog in omvang toenam waardoor de inkomsten
stegen, terwijl anderzijds de kosten in het kader van de
abortus Bangbestrijding in belangrijke mate afnamen.
Omvatte de Brabantse rundveestapel in 1962/1963
512.440 runderen, in 1969/1970 was dit aantal gestegen
tot 623.078 en voor het eerst is nu in 1970/1971 een ge
ringe afname van het aantal runderen waar te nemen.
De laatste jaren is het ons gelukt met die ons toege
kende bijdrage van de overheid variërend van
1.995.000,tot 2.030.000,en de bijdrage van de
veehouders ad 3,per rund, een sluitende rekening te
verkrijgen, met dien verstande, dat voor het afgelopen
boekjaar een bedrag van f 100.000,uit de reserve
middelen zal moeten worden aangewend. Uit deze midde
len konden de mond- en klauwzeerentingen, het 3-jaarlijk-
se tuberkulose-onderzoek en de nodige bloedafnamen in
het kader van de abortus Bangbestrijding door ons met
de dierenartsen verrekend worden. Voorts konden uit
deze gelden de slachtvergoedingen van de in het kader
van abortus Bang en tuberkulose geruimde runderen
worden uitgekeerd en zijn een deel van de kosten voor
het schetsen van kalveren, de afgifte van verklaringen,
de jaarlijkse stalinventarisatie, het onderzoek van melk
op abortus Bang, mistitis en penicilline, alsmede diverse
andere laboratoriumonderzoekingen en administratiekos
ten gefinancierd.
Wat betreft de tarieven inzake mond- en klauwzeer
entingen, tuberkulinaties, bloed tappen etc. worden
jaarlijks door een paritaire tarievenkommissie van het
Landbouwschap en de Koninklijke Nederlandse Maat
schappij voor Diergeneeskunde landelijke tarieven vast
gesteld.
Bedroeg het tarief voor de mond- en klauwzeerenting
in 1971 3,per rund, voor 1972 is dit gesteld op 3,45,
mede tengevolge van een prijsverhoging van het mond
en klauwzeervaccin met bijna 25 ets per te enten rund.
De kosten van de tuberkulinaties zijn voor 1972 ge
stegen met 1,per te tuberkulineren bedrijf en teven*
met iu ets per ruua. De vernoging van voormen
ven betekent voor onze Dienst voor het kalenderjaar 1972
een meeruitgave van f 330.000,
Wanneer daarnaast rekening wordt gehouden met de
normaal gangbare stijging van uitgaven in die personeels-
en materialensektor en voorts met het feit, dat voor het
kalenderjaar 1972 f 290.000,minder uit de centrale
tmiiddelen (overheidsbijdrage) zal worden ontvangen dan
in 1971, dan is het wel een duidelijke zaak, dat waar
in 1971 reeds 100.000,uit de reservemiddelen is
aangewend voor 1972 op een tekort van om en nabij
750.000,in de rundersektor gerekend! moet worden.
Ter dekking van voormeld tekort heeft het Bestuur
van onze Dienst besloten, de bijdrage van de veehouders
met 1,50 per rund te verhogen en derhalve te brengen
op 4,50 per rund.
Door deze verhoging en met de mogelijkheid om de
eerstkomende jaren enige financiën aan die reservemid
delen te onttrekken, hoopt ons Bestuur voor de eerst
komende jaren verhogingen te kunnen voorkomen.
Vanzelfsprekend zal dit mede afhankelijk zijn van de
bijdrage van de overheid en van het verloop inzake prijs-
en kostenstijgingen.
Wanneer de veehouders bericht inzake bijdrage voor
de georganiseerde dierziektenbestrijding ontvangen, is er
telkenjare nog een aantal, welke van de veronderstelling
uitgaat, dat bedoelde bijdrage uitsluitend bestemd is voor
de mond- en klauwzeerenting.
Wij meenden er daarami goed aan te doen in dit pers
bericht een opsomming te geven van die aktiviteiten,
welke mede uit voormelde bijdrage worden gefinancierd.
J. H. LANTINGA
Consulentschap voor de akkerbouw
en rundveehouderij Goes
Om de melk te kunnen winnen moet de koe haar
medewerking geven. Immers, het geven van de melk
komt onder invloed van „goedaardige" prikkels tot
stand. Deze prikkels worden o.a. ogewekt door
massage van de uier en spenen en het verwijderen
van de eerste stralen; de voorbehandeling. Hierdoor
wordt een hormoon, de oxytocine afgescheiden. Een
hormoon is het afscheidingsproduct van een klier in
het lichaam; de zogenaamde interne secretie. De oxy
tocine wordt via de bloedbanen naar de uier gevoerd
en bewerkstelligt daar 't samentrekken van de melk-
blaasjes. Hierdoor wordt de melk uit de melkblaasjes
geperst en gevoerd naar de inwendige melkboezem
en tepelholte. Uitwendig is dit vaak zichtbaar door
het, zwellen van de uier en de spenen. Dit is het toe
schieten of laten vallen van de melk. Het verloop van
de melkgift is niet constant. Na het aansluiten van
de machine is de melkstroom nog niet volledig. On
der invloed van het melken wordt de melkstroom nog
niet volledig. Onder invloed van het melken wordt
de melkstroom optimaaL Nadien neemt deze geleide
lijk verder af met het teruglopen van de melkdruk.
Deze curve van toename tot het hoogtepunt en ver
volgens geleidelijk afname is per koe verschillend.
Dit wordt mede bepaald door de erfelijke eigenschap
pen. Per koe is het verloop van de melkafgifte te be
ïnvloeden. De „kunst" van goed melken is om het
melkmaal van de koe in de kortst mogelijke tijd zo
volledig mogelijk te winnen. Hiertoe moet de werking
van de oxytocine zo goed mogelijk worden benut. De
afscheiding ervan die met de voorbehandeling wordt
geactiveerd wordt sterk bevorderd wanneer de koe
tijdens de voorbehandeling wat smakelijk krachtvoer
krijgt. Dit wordt mede beïnvloed door de gehoors- en
gezichtsindrukken. Met deze impuls kan direkt na
de voorbehandeling het apparaat worden aangeslo
ten. Het Instituut voor Veeteeltkundig Onderzoek
(I.V.O.) te Zeist heeft middels onderzoek dit kracht-
voereffect onderkend. In toenemende mate vindt dit
plaats in de praktijk. Het op krachtige wijze verwij
deren van de eerste straal melk ondersteunt de prik
kels voor de melkafgifte. Ook is dan het slotgat ge
opend, waardoor het uitvloeien van de melk gemak
kelijker op gang komt. Het doel van de voorbehan
deling is als volgt:
het reinigen van uier voor een hygiënische
melkwinning
Het krachtig verwijderen van de eerste stralen melk
ondersteunt de prikkels voor de melkafgifte.
Voor het reinigen en masseren wordt de uier met
een droge, enigszins ruwe doek intensief gewreven.
Dit wrijven wordt met beide handen verricht, waar
bij de doek op de vlakke hand wordt gehouden. Bij
deze „droge" voorbehandeling worden vervolgens de
spenen met de doek afgeveegd.
Bij de „natte" voorbehandeling worden de spenen
met water gewassen en vervolgens afgedroogd. Het
te gebruiken water moet zuiver zijn en dient gedu
rende het melken enige keren te worden ververst.
Het gebruik van warm water verdient de voorkeur.
Gebruik schone doeken; bij elke melktijd zijn een
aantal nodig. De methode, waarbij de doek in het wa
ter wordt gedompeld en vervolgens uitgewrongen,
waarna de uier met deze vochtige doek wordt ge
wreven is niet doelmatig. Dit „dweilen" is onhygië
nisch. In de praktijk worden zowel de droge als de
natte voorbehandeling toegepast. Bij de droge voor
behandeling moeten evenwel bevuilde spenen met
water worden gereinigd en afgedroogd.
Gewassen spenen zijn soepeler en de kans op af
vallen van de tepelhouders is geringer dan bij de
droge voorbehandeling. Bij sommige koeien kan het
voorkomen dat bij 'n natte voorbehandeling de stoot-
rand van de voering te dicht om de speen sluit. Door
dat er dan te weinig lucht om de speen stroomt kan
dit de melkafvoer naar het apparaat belemmeren. Bij
een droge voorbehandeling wordt in verhouding meer
lucht om de speen toegelaten. Sommige melkers voe
gen aan het waswater voor de spenen een ontsmet
tingsmiddel toe. Dit is af te raden. Het ontsmettings
middel ontvet namelijk de spenen, waardoor de na
tuurlijke weerstand afneemt.
De massage van de uier en de spenen moet kort
en krachtig zijn. De reactie op de massage is per koe
enigszins verschillend. Bij toepassen van het kracht-
voereffect is in het algemeen een massage van 10 a
15 seconden voldoende. Verwijderen van de eerste
stralen hoort bij een doelmatige voorbehandeling.
Het aansluiten direct na de voorbehandeling is moge
lijk geworden door toepassen van het krachtvoeref-
fect en gewennen van de dieren aan deze methode.
Onder invloed van jarenlang machinaal melken is er
een zekere mate van aanpassing tot stand gekomen.
De selectie op een goede melkbaarheid is hierbij ook
van betekenis.
Een goede voorbehandeling is nodig voor het kun
nen winnen van het volledig melkmaal. De betekenis
ervan wordt in de praktijk nogal te vaak onderschat.
Een goede voorbehandeling is meer dan het
halve melken.
het verstrekken van wat smakelijk kracht
voer, massage van de uier en wegmeiken van
de eerste stralen voor het tot standbrengen
van de melkafgifte.
controle van de eerste stralen op mogelijke
afwijkingen.
'Het bestuur van het produktschap voor vee en
vlees vreest dat de beoogde afschaffing van artikel 8
van de Vleeskeuringswet onder meer voor de export
van vlees een ernstige bedreiging zal vormen. In zijn
openbare vergadering van woensdag in Rijswijk heeft
het bestuur besloten de minister van landbouw om
een audiëntie te vragen teneinde hem van dit stand
punt op de hoogte te brengen.
De geleidelijke afschaffing van artikel 8 is vervat
in de voorstellen van de zogenaamde commissie-Ger-
ritsen; zij voorzien onder meer in een heffing op
alle slachtingen, waarbij het de vraag is of restitutie
van de heffing wel mogelijk zal zijn. De voorstellen
van de commissie-Gerritsen hebben ook tot doel
groepen te belasten die voorheen niet met artikel 8
van de Vleeskeuringswet te maken hadden.
Secretaris F. Bikker merkte tijdens de vergadering
op dat de varkensmarkt vrij flauw is gestemd; dit
valt samen met de stagnatie in de export van ham
naar de Verenigde Staten. De prijzen van onderdelen
van varkens waren deze week wat lager. De afzet
bedraagt de laatste weken circa 50.000 levende en
geslachte varkens, die alle EEG-landen tot bestem
ming hadden. Bovendien worden nog 'belangrijke
hoeveelheden hammen, schouders en karbonaden af
geleverd; de prijzen staan evenwel regelmatig onder
druk. De aanvoer van slachtvarkens komt vrij goed
overeen met de door het Centraal Bureau voor de
Statistiek opgestelde ramingen.
Voor slachtrunderen zijn de prijzen hoog. Met in
gang van 5 juni zijn de douanetarieven opgeschort
voor het vlees en van levende slachtrunderen, voor
lopig tot il5 september. De douaneheffingen kunnen
weer worden ingevoerd, maar dat hangt af van de
prijsbeweging in de EEG. De aanvoer van slachtvee
is zeer klein. In mei werden op tien tot elf grote
veemarkten circa negentien procent minder slacht
runderen aangevoerd dan vorig jaar. Dit wordt voor
een gedeelte gecompenseerd door ruimer invoer van
levende slachtrunderen en rundvlees.
Het aanbod van kalveren wordt wat kleiner. Het
aantal slachtingen van vette kalveren was in april
circa tien procent kleiner dan vorig jaar. Er bestaat
een ruime export van levende mestkalveren met be
stemming ItaMë.