Forum
discussie
Studiedag Transport
Trekker, transport en spoorbreedte
14
Onder leiding van ir. L. Th. J. M. de Wit met als
leden: de sprekers en de heren N. Heijes, secretaris
Vakafdeling Geregeld en Ongeregeld Vervoer van het
N.O.B., C. J. Verhulst, loonwerker en R J. Visser,
landbouwer werden door het forum een aantal vra
gen die schriftelijk aan- het forum werden gesteld als
volgt beantwoord:
Vraag. Hoe komt het dat de Unimog in Neder
land praktisch niet wordt gebruikt in de
landbouw?
Antwoord: Dat de Unimotg in Duitsland wel veel
wordt gebruikt komt omdat het beroeps
vervoer daar lang niet zo goed is als hier.
De Unimog heeft als vervoermiddel een
beperkte capaciteit, namelijk 2 ton laad
vermogen. Voor het trekkerwerk is de
Unimog wel geschikt voor het transport
is dit middel1 weinig interessant.
Vraag: De B-wegen zijn aangelegd voor de boe
ren. De vakantiegangers zijn gasten op
deze wegen.
Antwoord: Op de B-wegen kan de boer zijn rechten
doen gelden. Dit geldt echter niet t.a.v.
de wegen voor het doorgaand verkeer,
waar de boeren (langzaam verkeer) ge
duld worden.
Vraag: In 1980 kan de arbeidsproduktiviteit
300 zijn t.o.v. 1965 100. Betekent
dit ook 3x zoveel vrije tijd?
Antwoord: Deze stijging: van de arbeidsproduktivi
teit houdt in, dat de mechanisatie dan zo-
rver zal zijn gevorderd, dat in dezelfde
tijd per man met evenveel moeite 3x zo
veel gepresteerd kan worden.
Vraag: Is het bekend hoeveel de investeringskos
ten per ha in de periode 1965 tot 1980
zullen toenemen?
Vraag: Zijn tussenopslagplaatsen voor 500 a
1000 ton bieten niet moeilijk in overeen
stemming te brengen met de huidige
structurele toestand van de akkerbouw
c.q. grootte van percelen, wegen en dam
men?
Antwoord: In de toekomst zal een tussenopslag no
dig zijn, die groot genoeg is en bereik
baar voor groot transport.
ENKELE TECHNISCHE PROBLEMEN:
De 8,3 x 44 en 9 x 40 banden hebben voor zwaar
dere trekkers te weinig draagvermogen. De 10"
banden zullen echter pas over één a anderhalf jaar
(bij de handel verkrijgbaar zijn.
Bij aansluiting van de oliedruk van trekker op
wagen en andere machines moet nogal eens iets
veranderd worden.
De aanpassing is een zaak van normalisatie,, die
men ook op dit punt zoveel mogelijk tracht te be
vorderen.
Eenvoudiger systeem voor aardappelberging dan
kipwagen - stortbak - transporteur - box en vu lier
is er niet. Wel kan door middel van loswagens ook
zonder stortbak gewerkt worden.
Doorstroombegrenzers worden voor nieuwe wa
gens met ingang van 1-12-1972 verplicht.
Door het monteren van een doorstroombegrenzer
valt een wagen door bijvoorbeeld breuk van een
slang niet plotseling neer.
De vaste tandemmer is aantrekkelijker in prijs dan
de scharnierende tandemmer, doch is technisch
een stuk minder.
Vraag: Door het gebruik van kisten heeft men
geen dure wagens nodig.
Antwoord: Het voorbeeld van de Gebr. De Feijter
te Breskens is voor de boeren niet na
volgbaar. Hierbij moet namelijk gebruik
gemaakt worden van een dure heftruck.
Via beroepsvervoer zijn kisten voor ver
der transport wel geschikt. Vooraf over
leg over die bouw en de afmeting van de
kisten is gewenst.
Antwoord: De investeringskosten zullen in 1980 50
hoger zijn dan ze in 1965 waren. Mecha
nisatie is niet alleen een zaak van arbeid
vervangen door kapitaal, maar werkt ook
kostenverlagend.
De terugkeer naar kistenvervoer per smalspoor is
ondenkbaar, vooral omdat het smalspoor niet flexi
bel genoeg is.
De organisatieproblemen van grotere eenheden wor
den steeds groter. Tijdelijke tussenopslag is voor een
prodiukt als aardappelen echter ontoelaatbaar van
wege het kwaliteitsverlies.
De organisatieproblemen als gevolg van het wer
ken met grote eenheden heeft en verdient echter de
volle aandacht.
-
a 10 ton zijn geen zeldzaamheid meer. Aan het draag
vermogen van de banden worden dan hoge eisen ge
steld. Bij een totaalgewioht van de wagen van 10 ton
zal ongeveer 2 ton op de trekker rusten en 8 ton op
d'e as. Als de wagen uitgevoerd is met één as zal het
draagvermogen per band 4000 kg zijni. Speciale land-
bouwbanden met een dergelijk draagvermogen zijn
er slechts weinig en vrij duur. De Trellborg L.P. 500
x 22,5, 12 ply met een spanning van 3 ato heeft dit
draagvermogen. De insporing van de banden houdt
verband met de druk per cm2 op de bodem. De grond-
druk is ongeveer gelijk aan de bandenspanning
de stugheid van de band. Vaak wordt gerekend met
de spanning -f- 10 a 15
Bij het gebruik van tandemassen wordt de druk
verdeeld over vier wielen, waardoor het draagver
mogen per band in genoemd voorbeeld slechts 2000
kg behoeft te zijn. Tandemassen hebben als bezwaar
dat ze sterk wringen in de bochten. Grote bochten en
brede dammen kunnen dit bezwaar grotendeels ver
mijden.
STABILITEIT EN SPOORBREEDTE
WAGENS met een groot laadvermogen zullen een
grote laadbak moeten hebben om dit laadver
mogen te benutten. Langere, bredere en hogere laad
bakken zijn hiervan het gevolg. Het zwaartepunt
komt hierdoor hoger te liggen, terwijl door het ge
bruik van soepele banden de stabiliteit in gevaar
komt.
Een spoorbreedte van 1,50 meter past bij deze wa
gens eigenlijk niet meer. Sommige fabrikanten pas
sen reeds een spoorbreedte van 1,601,65 meter toe.
Omdat deze norm niet past in de normalisatie van de
rij enafstanden, wordt gedacht aan een spoorbreedte
van 1,80 meter. Hierdoor zou er tevens meer ruimte
ontstaan tussen de rijen voor de brede banden, ter
wijl de spoorbreedte van zware trekkers tevens ge
schikt zou zijn voor drie- en vierscharige ploegen. Als
men straks misschien een grotere spoorbreedte nodig
heeft, moet worden voorkomen dat er een chaos ont
staat bij de normalisatie; een en dezelfde spoorbreed
te is dan noodzakelijk.
OPLEGDRUK
IYE oplegdruk die de grote kipwagens overbrengen
op de achteras kan een zware trekker in het
algemeen wel hebben. Bij de trekkerbanden is dit
echter lang niet altijd het geval. Naast de banden
maat speelt hierbij de druk en het aantal koordlagen
een belangrijke rol. Een goede folder cf instructie
boekje van de bandenfabrikant of -dealer kan hier
over de nodige informatie verstrekken.
TREKKRACHT EN RIJSNELHEID
WANNEER de last van de wagen 2x zo groot wordt
is in principe ook een dubbele trekkracht no
dig. Dit wordt bij de aanschaf van zware wagens veel
al onderschat. Om de trekkracht zo laag mogelijk te
houden moet het insporen zoveel mogelijk worden
voorkomen. Dus een royale bandenmaat. Bij een rij
snelheid van 25 km per uur is op een niet ge
asfalteerde weg al gauw 90 pk vermogen nodig.
REMMEN
ZWARE wagens vragen goede remmen. De kans
op scharen is bij minder goede remmen groot en
levensgevaarlijk. Normale oploopremmen zijn voor de
zware wagens beslist onvoldbende. Wagenremmen die
mede door het trekkerrempedaal worden bediend zijn
het beste. Men kent hiervoor twee systemen, name
lijk luchtdruk- en hydraulische remmen. Bij hydrau
lische remmen wordt gebruik gemaakt van de hy
draulische installatie van de trekker, hetgeen aantrek
kelijke kanten heeft. Enkele trekkers hebben dit reeds,
enkele andere kunnen hiervan worden voorzien. En
kele wagenfabrikanten kunnen een complete hydrau
lische installatie leveren die op vrijwel elke trekker
is aan te brengen.