Rond de
Schelde
Werkzaamheden vorderen niet Veel belangstelling voor ploegkampioenschap
Er moet nog veel gebeuren!
Veevoederaardappelen door industrie verwerkt?
13
VOOR OMSCHAKELING OP AARDGAS
LENINGEN LANDBOUWKREDIETINSTELLINGEN AAN GEMEENTEN
^pENEINDE het omschakelingsproces van de stook-
tuinbouw op het aardgasnet in een sneller tempo
te realiseren, zijn de landbouwkredietinstellingen bereid
gevonden tot een extra verstrekking van leningsmiddelen
aan de lagere overheid gedurende een drietal jaren van
25 30 miljoen gulden per jaar. Hierdoor zal derhalve
voor ruim de helft in de benodigde 150 miljoen gulden
-i het met de omschakeling gemoeide investeringsbe
drag voor de gasdistributiebedrijven kunnen worden
voorzien.
Dit deelt de minister van financiën, tevens namens zijn
ambtgenoot, waaronder van landbouw en visserij, mede
in antwoord op schriftelijk gestelde vragen uit de
Tweede Kamer. Door deze mogelijke versnelling kan het
proces van omschakeling op het aardgasnet van (nor
maal) 5 6 jaar tot ca. 3 jaar worden teruggebracht.
Daarbij is rekening gehouden met het bezwaar dat een
belangrijk deel van de betrokken tuinbouwgebieden is
gelegen in gemeenten, waarin de tuinbouw onder glas
van geen c.q. van weinig betekenis is. Dit zou immers
de situatie kunnen doen ontstaan dat de laatstbedoelde
gemeenten aan de versnelling van de aanleg van distri
butienetten in hun investeringsprogramma niet de nodige
urgentie toekennen.
^E groep tuinders, die bij^de afname van aardgas
als grootverbruikers zijn te beschouwen, omdat
een totaal van 5.000 6.000 glastuinbouwbedrijven (be
nodigde investering voor de gasdistributiebedrijven ten
minste f 150 miljoen). Van de in totaal 10.000 h 12.000
glastuinbouwbedrijven zijn zij als grote verbruikers van
zware stookolie juist degenen, die economisch het
zwaarst worden getroffen. Bovendien moeten vooral deze
bedrijven als belangrijke veroorzakers van luchtveront
reiniging worden aangemerkt. De omschakelingskosten
van deze groep bedrijven op aardgas zal naar schatting
een eigen investering van rond 100 miljoen gulden vra
gen.
De kleinere bedrijven zullen vermoedelijk niet zo snel
besluiten om op aardgas over te gaan, omdat de daar
aan voor hen verbonden investeringen remmend zullen
optreden. Ten aanzien van de luchtverontreiniging spelen
zij ook niet zo'n belangrijke rol, aangezien zij in het al
gemeen minder stoken en bovendien vaak gebruik maken
van lichtere oliesoorten.
Als gevolg van de koppeling van de aardgasprijs voor
grootverbruikers aan de prijs van stookolie is ook de
prijs van het aardgas gestegen. Echter minder dan die
van stookolie. Het gebruik van aardgas zou onder de
huidige omstandigheden voor de glastuinbouw dus lage-i
re kosten meebrengen en dientengevolge tot een ver
betering van de economische positie van deze setor bij
dragen.
De werkzaamheden op ZUID-BEVELAND zijn in
de afgelopen 14 dagen door de regen minder goed
gevorderd. De eerste week kon er zeer weinig ge
beuren en in de tweede week kon men hier en daar
al heel wat doen, maar op andere plaatsen, waar
meer regen gevallen was, ging dit nog maar kalm
aan. Zelfs moeten sporadisch enkele percelen aard
appelen gerooid en enkele percelen uien binnen ge
haald worden. De situatie is nu al zover dat afgelo
pen zondag tarwe werd ingezaaid en bieten werden
gerooid
De voorraad aan suikerbieten was de vorige week
een heel eind verdwenen. Andere jaren zitten zo
rond 1 november nog hooguit 15 a 20 van de bie
ten in de grond. Vele bedrijven wilden wel dat ze nu
ook zover waren. Rijdt men nu hier en daar rond,
dan staat zeker nog 3040 van de bieten in de
grond. Ook met de opbrengst is het nog niet beter
geworden. Al is het suikergehalte iets gestegen.
De inzaai van de wintertarwe is door de vele regen
vanzelfsprekend flink afgeremd. De eerst gezaaide
komt vlot boven; heel wat vlotter dan het vorige
jaar. Al is er al heel wat uitgezaaid, moet nog heel
wat wintertarwe aan de grond worden toevertrouwd.
Overal is nu een begin gemaakt met het rooien
van de knolselderie. Waar de knolselderie gezond is,
verwacht men een goede opbrengst van 25 a 30 ton
per ha. Jammer genoeg hebben vele telers in een ge
bied waar toch al vele jaren goede knolselderie werd
verbouwd, nu te maken met een ziek en slecht ge
was. Vele percelen komen hier nog niet aan een hal
ve opbrengst.
De novembermaand heeft inmiddels zijn intrede
gedaan. Overzien we de werkzaamheden op NOORD-
BEVELAND dan moeten we constateren dat er ge
rekend naar de tijd van het jaar nog veel moet ge
beuren. Het wintervoorploegen is al goed gevorderd,
maar bij bietenrooien en tarwe zaaien is er toch een
achterstand ontstaan. Rekening houdend met een iets
kortere campagne dan aanvankelijk was gepland zijn
we nu ongeveer op de helft van de leveringstermij
nen. We schatten dat momenteel nog ongeveer 35
van de bieten gerooid moet worden. Als we ze vóór
half november van het land willen hebben (en daar
moeten we het gemiddeld toch wel op stellen) dan
houdt dit in dat dit gedeelte in 2 weken tijds aan de
kant moet. Het is nu duswel zaak om los van de leve
ringen door te gaan met het rooien. Groeien doet het
gewas in novemer toch niet veel meer terwijl de ver
liezen aan de hoop, gezien de lagere temperaturen
veel geringer zijn dan in het begin van de campagne.
Bovendien is een hoop op het erf vrij gemakkelijk
vorstvrij te houden:
Bij het tarwezaaien zien we steeds meer dat men
direkt achter de ploeg zaait. Theoretisch is zaaien op
een bezakte voor wel wat beter maar direkt achter
Op SCHOUWEN-DUIVELAND is de bietensituatie
zó, dat momenteel ongeveer goed de helft gerooid en
praktisch ook geleverd is. De kg-opbrengst zal ge
middeld wel ongeveer een 5 ton beneden de op
brengst van vorig jaar liggen. Het suikergehalte is
tot nu toe laag en de tarrapercentages erg hoog. Het
ongunstige weer veroorzaakt stagnatie bij de oogst,
dit geldt ook voor de voederbieten en gladiolen.
Ook alle uien zijn nog niet geborgen. Er liggen
momenteel nog enkele percelen in het „water", wat
natuurlijk niet bevorderlijk is voor de kwaliteit.
De maisoogst ondervond ook al vertraging. Mo
menteel moet nog 8 ha van de kern Duiveland ge-
combined worden. De kern Schouwen is klaar. De
opbrengsten lopen erg uiteen, van zeer laag tot vrij
goed. Het gemiddelde ligt vermoedelijk iets boven
de 6000 kg droog product. Ondanks geen grote op
brengsten hier zijn er aanwijzingen dat de teelt van
mais zich zal uitbreiden. Andere factoren spelen dan
een rol, maar hierover later. (Er komt een uitvoerig
rapport over de maisteelt in 't Z.-W.). 't Vroege ras
Civone valt tegen in kilo's.
Er is hier in de 1ste helft van oktober vrij veel
wintertarwe gezaaid. De opkomst was vlot en de
stand is goed. Over het algemeen is vrij veel gespo
ten met Igram-50 (direct na het zaaien) en een enkel
perceel met Tribunil.
Na een pauze van ongeveer 10 jaar is het weer ge
lukt, door samenwerking van de gezamenlijke land
bouw-, landbouwjongeren-, werknemers- en loon
werkersorganisaties, ploegwedstrijden te houden om
het kampioenschap van Schouwen-Duiveland. Sym
pathie en animo t.a.v. dit evenement, boven verwach
ting. Hopelijk is de 7e november 1970 (of eventueel
udtsteldata) niet alleen een geslaagde dag, maar ook
een dag die resulteert in een positief effect t.a.v. één
der basiswerkzaamheden op onze bedrijven.
Als we eind oktober op THOLEN EN ST. PHILIPS-
LAND de balans opmaken blijkt wel dat de werk
zaamheden in de 2e helft van deze maand bijzonder
gestagneerd zijn door de vele regenval. Op een spo
radisch perceeltje na zijn de aardappelen en uien
gelukkig geborgen.
Jammer dat de prijs voor deze produkten momen
teel 5 ct. per kg te laag liggen om er een redelijke
boterham aan te verdienen terwijl de vooruitzichten
niet zo erg gunstig zijn. Tenminste als de prognoses
omtrent de produktie in de ons omringende landen
waar blijken te zijn!
het ploegen afwerken is het minst weergevoelig. In
deze tijd van het jaar geven wij dan ook de voorkeur
aan de laatste methode. Als het weer in de komende
maand nog gunstig is zal men zeker proberen nog
zoveel mogelijk wintertarwe te zaaien.
Met de aardappelafzet wil het nog niet vlotten. De
hoeveelheden die weggaan zijn in verhouding tot de
totale voorraad te gering. Terwijl de prijzen niet of
nauwelijks het niveau van de kostprijs kunnen ha
len. We weten dat op ons bedrijfstype de prijsvor
ming van de aardappelen in belangrijke mate bepa
lend is voor het uiteindelijk financieel resultaat.
Door de toename van het areaal is deze tendens de
laatste jaren nog versterkt. Voor veel bedrijven be
tekent een prijsverschil van 1 cent per kg voor hun
kwantum aardappelen een verschil in netto-over
schot voor het gehele bedrijf van 80 per ha.
Reden te meer om aan het produkt qua ventilatie,
toediening kiemremmingsmogelijkheden e.d. uiterste
zorg te besteden. Verder is het bij een zo onzekere
markt als die van de aardappelen meestal verstandig
via regelmatige afzet het prijsrisico te spreiden
Door de grote percentages uitval kon dit jaar de
beschikbare hoeveelheid consumptiewaardige aard
appelen wel eens tegenvallen. Bij geruchte vernamen
wij dat er door de industrie uitgesorteerde aardappe
len verwerkt worden.
Als dat het geval is, dient daar toch direct paal en
perk aan gesteld te worden. Want „Eens veevoer,
blijft veevoer".
De afgelopen week hebben de bietenrooiers op de
lichtere gronden gelukkig weer wat kunnen doen, al
ging het dikwijls moeilijk. Gelukkig maar, want an
ders hadden de fabrieken spoedig stil gelegen. Hadden
vele individuele telers in voorgaande jaren in oktober
wat bieten op voorraad liggen zodat in een natte
periode toch geleverd kon worden, dit is nu veel min
der het geval.
De bieten zijn n.l. laat in ontwikkeling en het ge
halte is laag; reden waarom men niet meer tegelijk
rcoit dan men kan leveren. Gehalten van 13 en 14
zijn schering en inslag. Een toch wel uitzonderlijke
situatie als buurman opmerkt nog nooit zo'n laag ge
halte te hebben gehad, terwijl hij toch z'n A.O.W. al
ziet naderen! Zou het geen overweging voor onze
S.U. (nee, geen Sovjet-Unie) zijn of het aanhouden
van een wat groter werkvoorraqd in oktober niet
goedkoper is dan de extra kosten die gepaard gaan
met getemporiseerde verwerking en toenemend vorst-
risico?
Naar onze indruk is er per 1 november slechts een
klein gedeelte wintertarwe uitgezaaid.
Vele telers zijn er die nog helemaal niet gezaaid
hebben. Hopelijk krijgen we spoedig een weersver-
betering, want veel zaaitarwe ligt, ontsmet en wel,
te wachten om aan „moeder Aarde" te worden toe
vertrouwd. Gelukkig blijkt er voldoende spreiding
over de verschillende rassen te zijn in onze streek.
I\E opbrengst van de bieten schijnt over het alge-
meen tegen te vallen. Op heel wat percelen zijn
die bieten aan die kleine kant gebleven, maar ook die
percelen, die er op het oog goed voor stonden en zelfs
grote bieten te zien gaven, bleven qua opbrengst nog
ver beneden onze verwachting. Bovendien blijft het
gehalte nog ondier de maat, reden waarom de eind
afrekening wel een schraal beeld te zien zal geven.
De opbrengst van de granen was ook maar matig, zo
dat thans alle hoop gevestigd is op de aardappelen,
die toch ondanks het late voorjaar toch een heel goede
opbrengst hebben gegeven, mam* waarvan de prijs
maar net boven de kostprijs uitkomt. Vorig jaar za
ten we goed, want toen had het buitenland een te
kort aan aardappelen, maar nu heeft Engeland zelfs
een overschot ;en bovendien exporteert Oost-Duitsland
naar de Bondsrepubliek en voorziet daar nu onze
klanten van vorig jaar. Onze afzet drijft wel erg op
de wet van vraag en aanbod of anders gezegd op het
tekort en overschot van over de grenzen en daarmee
zitten we volkomen in de speculatieve sfeer, waar we
als telers niet mee 'gebaat zijn. We moeten naar betere
prijzen om onze positie te kunnen handhaven en om
dat te kunnen bereiken zullen, we naar een heel ander
systeem van verhandelen toe moeten. Vrije produkten
als aardappelen zullen in de toekomst anders afgezet
dienen te worden en wel via contracten en afspra
ken als merkartikel over de grenzen heen een vaste
markt te vinden en deze ook te behouden en dit alles
tegen regelmatige en redelijke prijzen. Regelmatig
zijn aardappelen verkopen is al dikwijls een heel ver
standige zaak gebleken en de medaille van speculatie
heeft twee kanten, waarmede we in het verleden maar
al te dikwijls mee geconfronteerd zijn (geworden).
Buurman is deze week weer eens op bezoek ge
weest. Gewapend met het landbouwnummer van de
provinciale krant, dat geheel gewijd was aan de
Zeeuwse landbouw van nu, had hij geconcludeerd, dat
de zestiger jaren de periode van afvloeiing geweest
zijn, maar als de huidige ontwikkeling zo doorgaat
zullen de zeventiger jaren een nog radicaler herstruc-
tuering brengen. We zullen ons hierop terdege dienen
te bezinnen ;en ons af te vragen welke weg we in de
toekomst dienen te gaan. Buurman wil dit punt deze
winter op onze afdeling aan de orde stellen, want hij
ziet de taak van de boer voor de toekomst veel te
zwaar worden en het zich steeds maai* opgejaagd voe
len in zijn werk is voor de boer op het laatst ook maar
moeilijk meer te verwerken. Nederland wordt be
dreigd door hart- en vaatziekten en daar maken ook
wij deel van uit. Naarmate de tractor het paard op
onze bedrijven verdrong en de zware lichamelijke
arbeid bijna geheel verdween, kregen we te maken
met een zekere bewegingsarmoede en verder roken
en eten we te veel en dreigen we te gaan lijden aan
de bekende manager-kwalen. Om fit te blijven zullen
we er wat aan moeten gaan doen. Trimmen is geen
toveren, maar het verbetert we onze conditie. Buur
man heeft al een home-trainer op zijn verlanglijstje
staan. Verder doet hij geregeld buikspieroefeningen
om zijn beginnend tractor-buikje wat in te perken.
Zijn advies is: Liever vrijwillig preventief getrimd)
dan wanneer het te laat is in opdracht van de hart
stichting. Hij bedoelt hiermede, dat we niet onver
schillig tegenover deze materie kunnen staan, maar
dat voorkomen nog altijd beter is dan genezen.
