Erf en akker De onderwijsmogelijkheden na het basisonderwijs (V) Kwarteeuw Stichting voor Bodemkartering 19 IN het vorige artikel hebben we gezien hoe de H.A.V.O. de oude vertrouwde M.M.S. verdrong. En de mammoet, dat grote beest, heeft nog meer oude vertrouwde onderwijsinrichtingen opzij ge schoven. Zo is de door Thorbecke in 1863 in het leven geroepen „hogereburgerschool" vervangen door (het atheneum. De oude H.B.S., bedoeld om de leerlingen voor te bereiden op het bedrijfsleven werd tevens een voorportaal voor hen die naar een hogeschool of universiteit wilden gaan. De H.B.S.-leerlingen bestonden dus uit twee groepen: de ene groep ging het bedrijfsleven in, de andere zocht een universitaire opleiding uit na het behalen van het diploma. De mammoetwet heeft nu aan deze tweeslach tigheid van de H.B.S. een einde gemaakt. De men sen die het bedrijfsleven in willen, beihoeven niet meer de zware H.B.S.-studie te volbrengen voor funkties in het middenkader: zij kunnen ook dit laatste bereiken met een H.A.V.O.-diploma. Voor zover de H.B.S. voorbereidde op een aca demische studie, wordt zij vervangen door het atheneum met een cursusduur van zes jaar. Het atheneum behoort met het gymnasium en het ly ceum (een combinatie van een atheneum en een gymnasium) tot het voorbereidend wetenschap pelijk onderwijs. Verder in dit artikel zullen wij wat meer ver tellen over de aard van het onderwijs van het atheneum. WELKE LEERLINGEN KUNNEN NAAR HET ATHENEUM? ITIT het feit, dat het atheneum als voorberei- ding dient voor een academische studie, kunt U reeds opmaken dat dit type school bepaald niet bestemd is voor meisjes en jongens, die „wel aar dig kunnen leren", maar voor goede leerlingen. En om teleurstellingen te voorkomen, kunnen wij beter zeggen voor de zéér goede leerlingen: leer lingen die abstract-theoretisch kunnen denken én met een echte, goede studiehouding. Met ijver al leen komt een atheneum-leerling er dus niet: er worden hoge eisen gesteld aan de verstandelijke vermogens. Anderzijds zullen zij, die wel de in telligentie hebben maar niet de studiezin en het doorzettingsvermogen falen. Voor de toelating tot het atheneum geldt het zelfde voor wat wij reeds eerder vermeldden over toelating tot de brugklas. De brugklas van een V.W.O.-sdhool (atheneum en/of gymnasium) is uiteraard zwaarder dan van een M.A.V.O. of H.A.V.O. ondanks dat het onderwijs in de vakken en het aantal wekelijkse lessen gelijk is. Het tem po en de aanpak in een brugklas van een V.W.O.- school is echter anders dan van de reeds eerder vermelde scholen. De ouders die hun kind, dat niet zo'n goed studiehoofd heeft, naar het atheneum sturen voor al omdat het programma in het brugjaar toch het zelfde is als dat op een andere school, hebben Jacky mijn oudste zoontje, had de aardigheid ge had om een verse apenoot in zijn neus te stoppen. Hij kwam het Corry vertellen, maar toen zat die noot al zo'n eind weg dat ze er niet meer bij kon. Ik was in geen velden of wegen te bekennen. Maar Foeke zat gelukkig op zijn kantoor. Hij reed Corry en Jacky naar ons hospitaal. Toen ze het spreek kamertje van de heer Emburu binnenkwamen sloeg hen een stevige whiskylucht tegen. „Ja," zei Em buru, „die noot zit al zo diep dat ik er niet meer bij kan. Wat je doet," zei hij laconiek „rijd maar naar Malindi, daar kunnen ze dat werkje wel opknap pen." Toen ik Foeke in het land tegenkwam, zei hij: „Je hebt een aardig tripje voor de boeg even naar de dokter in Malindi, want die jongen van je heeft een olienoot in zijn neus zitten." Dat zat me niet te best, want het was druk en om er dan zo maar uit te breken dat doe je niet graag. „Wat een gat is Galole toch," schold ik, „moet je voor zo'n kleinigheidje al naar Malindi. Emburu zit op ieder uur van de dag te drinken en als er toevallig eens wat anders bij hem aan de deur komt dan malaria of een tropenzweerNou ja, vooruit dan maar. Even twee honderd en vijf en twintig kilometer rijden naar de dichtstbijzijnde dokter." Toen ik thuis kwam had Corry de zaak al klaar om te vertrekken. Aan Jacky was verder niks te merken. Hij kwam me alleen vertellen dat hij een peanut in zijn neus had, maar dat wisten we al, en we konden hem er moeilijk een waarderend schou derklopje voor geven. Kristian, onze zoon van twee, een grote kans op teleurstelling. Die teleurstel ling' kan men voorkomen door wat lager te mik ken. Er blijft dan altijd nog de mogelijkheid om op te klimmen. HET ONDERWIJS NA HET BRUGJAAR VAN HET ATHENEUM ALS de leerlingen na de brugklas van een V.W.O.-schooi doorgaan op het atheneum zelf, krijgen ze in het tweede en derde leerjaar hetzelfde onderwijs met als hoofdvaken: Wiskun de, Nederlands en de drie moderne talen. De splitsing in een A en B-richting begint in de vierde klas. De atheneum-A leerlingen krijgen dan als hoofdvakken de economische wetenschap pen en recht. Andere belangrijke vakken voor de A-richting zijn geschiedenis en staatsinrichting en de talen. Op het atheneum-B staan de z.g. exacte vakken als nummer één op het programma. Deze vakken zijn: Wiskunde, natuur- en scheikunde. Ook spe len de talen een grote rol bij de B-afdeling. De A-afdeling van het atheneum kan men de economisch-maatschappelijke richting noemen en de B-afdeling de wiskundig-natuurwetenschappe lijke (mathematisch-fysische) richting. De gren zen tussen de A en B-richting zijn minder scherp dan bij de oude H.B.S., er zijn zelfs overlappingen mogelijk, hierover later meer. |N 1945 werd door de toenmalige Minister van Landbouw, Visserij en Voedselvoorziening de Stichting voor Bodemkartering opgericht en gevestigd in Wageningen. Haar taak is het in kaart brengen karteren), het onderzoeken en het op hun geschikt heid voor verschillende vormen van bodemgebruik beoordelen van de Nederlandse gronden. Het karteren heeft een grote stroom van regionale bodemkaarten opgeleverd. Bovendien verschenen bo- diemkaarten van het gehele land op de schalen 1 1.000.000 tot 1 200.000. Momenteel wordt gewerkt aan een systematische kartering van Nederland op schaal 1 50.000. Circa 40 van ons land is inmid dels opgenomen en circa 20 van het totale aantal kaartbladen is gepubliceerd. In uitvoering is ook een geomorfologische kaart van Nederland, schaal 1 50.000. De opname is voor circa 20 gereed. Naast de kartering zijn geleidelijk ook onderzoekin gen door specialistische afdelingen ontwikkeld. Deze hebben tot doel een verklaring te geven voor het ont staan van de Nederlandse gronden en hun bruikbaar heid in de akkerbouw, weidebouw, tuinbouw en bos bouw. Op basis van de resultaten van kartering en onderzoek is het Instituut in staat adviezen te geven over de typische mogelijkheden en moeilijkheden (in clusief verbeteringsmogelijkheden) van de afzonder lijke bodemeenheden. Dit gebeurt onder andere in de vorm van bodemgeschiktheidskaarten. namen we niet mee, die bleef bij de buurman onder toezicht van het kindermeisje. Francis Kamau, de accountant, zou ook meerijden naar Malindi. Hij ging achter in de landrover zitten. Een vreselijke kar, waar ik in rijd, want er zit achter geen enkele mogelijkheid van ventilatie in. We waren nog geen tien mijl weg, of het zweet liep Francis over zijn blote rug. Maar hij was niet zonder drinken van huis gegaan. Met de regelmaat van de mijlen die we achter ons lieten ontkurkte hij een fles bier. en dronk dat lauwe vocht met toenemende smaak. Maar de weg van Galole naar Malindi is nergens geplaveid. Doordat we haast hadden raasden we bijna steeds tussen de vijf en vijftig en zestig mijl per uur dwars door kuilen, gaten en andere on effenheden. Toen we bij Wenje waren, waren er twee flessen bier gebroken, een verschrikkelijke bierlucht verspreidde zich door de landrover. We hadden de afstand nog nooit in zo'n korte tijd overbrugd, in twee uur en drie kwartier hadden we Malindi bereikt. Het was nog vroeg, pas half twee. We hadden intussen zelf een verschrikkelijke dorst gekregen. Daarom gingen we eerst zelf ook een pilsje nemen in het Lawfords hotel. Emburu had beloofd dat hij radiokontakt met Malindi op zou nemen en dokter Rosinger, een Duitser, zou waarschuwen. Toen we bij het ziekenhuis aankwamen,, schoot de dokter al op ons toe. Hij schreeuwde: „Wat den ken ze daar bij jullie in Galole wel, dat ik hier alles kan hebben, ik kan zowat doktertje spelen van Garissa tot Malindi, nou ja en dat is een afstand in de lengte van vierhonderd kilometer. Hij stond als een op hol geslagen molen met zijn armen te zwaaien. Het zweet siepelde langs zijn voorhoofd. „Kijk eens naar al die patiënten,'' en hij wees naar een menigte inlanders die geduldig wachtten op behandeling. „Ik word hier nog eens gek," raasde hij. „Neemt u ons niet kwalijk, maar we zijn ge stuurd en ze zouden u verwittigen," zei ik. „Dat is gebeurd, dat is gebeurd," raasde hij nog door, maar hij beduidde ons terzelfder tijd hem te volgen. Toen we in zijn behandelkamer kwamen, snauwde hij tegen Corry, dat zij er niet bij mocht zijn. „Al die kleren uit," en hij wees naar Jacky. Het kind moest plat gaan liggen op de behandeltafel. Even later IETS ZWAARDER 1IET atheneum kan door zijn structuur gelijk gesteld worden met 'het gymnasium. Vandaar dat het atheneum niet alleen anders maar ook iets zwaarder is dan de oude H.B.S., die hiet spe ciaal een voorbereidende opleiding was voor de universiteit en hogeschool. Het programma voor het atheneum in zijn ge heel omvat de volgende vakken: Nederlands, En gels, Frans, Duits, Geschiedenis, en Staatsinrich ting, Aardrijkskunde, Maatschappijleer, Wiskunde, Natuurkunde, Scheikunde, Biologie, Muziek, Te kenen, Handvaardigheid en Gymnastiek. De A- richting krijgt daar nog economische wetenschap pen en recht bij. Deze bovenstaande Vakken worden niet alle maal in één jaar gegeven maar verspreid over een aantal jaren. Behalve de laatstgenoemde vakken zijn de andere vakken allemaal verplicht. Zo zal de leerling met een „wiskunde knobbel" ook aan bepaalde taleneisen moeten voldoen en andersom idem dito. Het bestuur van de school kan nog -andere vak ken aan het program toevoegen. Een en ander hebben wij reeds besproken bij het H.A.V.O. In de laatste twee jaar, de vijfde en 2esde klas, kunnen de leerlingen zich concentreren op een beperkt aantal examenvakken (totaal zeven). Ir. een volgend artikel zullen wij daar nader op in gaan. J. C. SNEEP (docent V.W.O./H.A.V.O.) ^ANVANKELIJK richtten het onderzoek en de kartering zich uitsluitend op het agrarisch bodemgebruik. Al spoedig bleek ook van niet-agra- rische zijde belangstelling voor de resultaten van het onderzoek te bestaan. Deze ontwikkeling heeft er in de afgelopen 25 jaar toe geleid dat ook voor vele andere vormen van bodemgebruik en -bestemming de gegevens van bodemgesteldheid en bodemgeschikt heid worden toegepast. De groeiende belangstelling komt het duidelijkst tot uiting in de grote hoeveel heid opdrachten, die het Instituut jaarlijks te verwer ken krijgt. Talrijke gebieden worden daartoe onder zocht en in kaart gebracht. Hierbij worden ook de mogelijkheden en beperkingen voor de verschillende vormen van bodemgebruik aangegeven. Deze zoge naamde opdrachtkarteringen hebben betrekking op ruilverkavelingsgebieden, waterschappen, tuinbouw- vestigingen, proef boerde rij en, proefvelden, inrichting van boscomplexen, milieubouw en milieubeheer, streek-, structuur- en uitbreidingsplannen, recreatie gebieden, sportvelden, kampeerterreinen, parken, bouwterreinen, pijpleidingen, wegen, winning van zand, grind en klei, enz. De resultaten van het onderzoek en de kartering worden regelmatig in eigen publikaties, in vaktijd schriften en in gestencilde rapporten verspreid. Aan het landbouw- en aardrijkskundeonderwijs worden ze ook ter beschikking gesteld in de vorm van dia's, foto's, lakfilms, e.d. van Nederlandse gronden en landschappen. kwam de dokter terug met een soort pomp. Hij was helemaal gekalmeerd. Hij begon zelfs aan een uit leg wat hij ging doen. In het neusgat dat leeg was zou hij water persen. Dat water zou er door het andere neusgat weer uit moeten komen en de olie noot meenemen. Francis Kamau, die ook mee was gegaan, moest helpen om Jacky in bedwang te hou den. Het keréltje had het niet meer. Ineens zei hij: „Ik wil pappa een kusje geven." Toen hij dat had gedaan bleef hij verder wonderlijk kalm. Ondanks bijna een halve liter water bleef de olienoot on wrikbaar vastzitten. Hij ging bepaald niet zacht- zi-ning te werk. Bloed en water stroomde over Jacky's gezichtje. Hij rende naar een instrumenten- kast en kwam met een dun pinnetje, terug. Hij be gon nu naar de noot te vissen. Even later had hij hem. „Zo, dat is dat", zei hij tevreden. ,.Een on ervaren kerel had dit nooit klaar gespeeld," zei hij daarna trots. Toen richtte hij zich tot Francis in wie hij iemand van de medische staf van Galole zag, waarschijnlijk ging hij daarbij af op de bierlucht, die Francis omgaf. „Zo," zei hij, „nu heb je gezien hoe ik het deed, en zeur me volgende keer weer niet aan mijn hoofd." Francis was te verbaasd om er kommentaar op te geven. De dokter snelde daarop de deur uit op weg naar andere patiënten. Met een zuster handelden we het honorarium af. We hadden nog terug gekund naar Galole. Maar nu we toch in Malindi waren besloten we om er maar een nachtje te blijven en de andere dag lekker te gaan zwemmen, een fort op het strand te bouwen en gewoon er eens even uit te zijn. Je moet in Galole niets gaan mankeren, want dan zit je er slecht, sinds vier jaar geleden de dokter er is vertrokken. Sindsdien worden we verzorgd door wat min of meer ervaren verplegers. Maar gelukkig hebben we vandaag het afscheidspartijtje gehouden voor de heer Emburu. Zijn opvolger was ook reeds aanwezig en tot grote opluchting van iedereen, zagen we dat deze man coca cola dronk. Om er zeker van te zijn, heb ik stieküm even aan zijn glas geroken. Het was pure cola. In de toekomst worden we tenminste onbeïnvloed behandeld, en dat is wat we tijdens Emburu nooit hebben meegemaakt SC HRIJFKOUTER,

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch landbouwblad ... ZLM land- en tuinbouwblad | 1970 | | pagina 19