kerstmis
onze kinderen hebben
bet door
neem een gast aan taSel
Noordelijk West-Brabant
in een nieuwe
ontwikkelingsfase
31
De Noordwesthoek van Brabant, van oudsher
een gebied gekenmerkt door agrarische productie
en handel, is in snel tempo aan het omschakelen.
Hoewel in het recente verleden reeds enige in-
dustrile ontwikkeling gaande wa3, Zevenbergen
kon in de jaren 19501960 het aantal arbeids
plaatsen flink vergroten en de laatste jaren was
de groei van het industriegebied aan de mond van
de Dintel in de gemeente Fijnaart van betekenis,
bleven grote ontwikkelingen uit. De gunstige lig
ging aan goed vaarwater en tussen de sterke
polen Antwerpen en Rotterdam met als achter
land industriële centra in Duitsland deden ver
wachten dat een industriële ontwikkeling op gro
te schaal te realiseren was. Voor degenen die zich
met de economische en bestuurlijke ontwikkeling
van het gebied bezig hielden waren de toekomst
verwachtingen niet onwelkom.
Het gebied heeft na de oorlog te maken gekre
gen met een aanzienlijk te kort aan arbeidsplaat
sen en met de zuigkracht van het zich sterk ont
wikkelende Rotterdamse havengebied. Pendel op
Rotterdam werd een alledaags verschijnsel terwijl
men ook, bij gebrek aan een regionaal stedelijk
centrum voor inkopen en allerlei andere zaken
zijn toevlucht buiten het gebied zocht.
HET MOERDIJKPLAN
De tot voor kort onvervuld gebleven verwach
tingen, werden echter met het bekend worden
van de komst van Shell-chemie naar Moerdijk
plotseling omgezet in gevoelens van verwarring.
Had men, van provinciale zijde, nog niet net in
©en ontwerp-streekplan (Brabantse riviermon
den) aan de Roode Vaart een industrieterrein ge
tekend van 500 ha. buitendijks gelegen. Het
was alsof een mammoettanker een jachthaven
binnen moest varen toen duidelijk werd welke
eisen aan het grootschalige industrieterrein zou
den worden gesteld.
Van 500 ha. werd het terrein vergroot naar
2000 ha. waarna in een later stadium nog 500 ha.
bijkwam voor o.a. groengordels.
Hoewel er dus reeds een industriële aanzet in
het gebied was, werd dit overschaduwd door het
„Moerdijk-plan". De ligging van het gebied, aan
het Hollandsch Diep met een vaarweg naar Rot
terdam voor binnenschepen en kleine coasters en
met goede verbindingen over de weg en straks
ook per spoor, maakt het bij uitstek geschikt voor
bedrijven die in het Rotterdamse niet meer te
recht kunnen. De Zekluza-gemeenten Zevenber
gen, Klundert en H. en L. Zwaluwe hebben el
kaar gevonden in het industrieschap „Moerdijk"
dat de terreinen in gereedheid brengt en voor de
exploitatie zal zorgdragen. Ze hebben zich hierbij
verzekerd van de medewerking van Rotterdam
dat de plannen begeleiden zal.
WELKE CONSEQUENTIES
Hoewel men dus van verschillende zijde reeds
geruime tijd rekening hield met een grootschalige
industriële ontwikkeling in het gebied werden
velen toch weer verrast hoe de plannen zich gin
gen concretiseren. Reeds in de jaren 1950 gingen
bij de provinciale overheid de gedachten uit naar
een industriële ontwikkeling in het gebied. In de
studie „Noord-Brabant in het nieuwe Westen"
1959, projecteerde men zelfs een geheel nieuwe
stad „Oranjestad" vlak bij de Volkeraksluis met
daarbij het benodigde industrieterrein. En ook in
een latere prognose „Welvaartsbalans voor Noord-
Brabant" 1965 en de latere streekplannen komt
in gewijzigde vorm, een grootscheepse industriële
aanzet bij Moerdijk steeds terug. Maar als in 1969
de .plannen werkelijkheid gaan worden komen
ook de gevolgen met name voor de landbouw
naar voren. Gevolgen voor landbouwers die hun
grond kwijtraken en gevolgen voor degenen die
blijven onder de rook van een uitbreidend in
dustriegebied.
De huidige opzet houdt echter niet in dat dit
landbouwgebied bij uitstek voor de agrarische
productie nu ineens is verloren. Gemeten in hec
tares blijft de Noordwesthoek overwegend agra
risch gebied. In het ontwerp streekplan voor West-
Brabant wordt het gebied aangegeven als groot
schalig landbouwgebied en de bedrijfsvoering zal
buiten de rode en paarse vlekken zo min moge
lijk gehinderd worden door beperkende bepalin
gen. Dit houdt b.v. in dat vestiging van tuinbouw
bedrijven en kassenbouw in het gebied mogelijk
Tijdens de rondgang
langs de kringen werd
het secretariaat door
het kringbestuur West-
Brabant in de gelegen
heid gesteld zich ter
plaatse van de proble
men in dit gebied op
de hoogte te stellen.
zal zijn. Dat neemt natuurlijk niet weg dat voor
een aantal boeren de nieuwe ontwikkelingen zeer
ingrijpend zijn. Voor een aantal betekent deze
omwenteling dat ze het bedrijf kwijtraken, som
migen hebben de mogelijkheid gekregen naar de
IJsselmeerpolders te verhuizen, anderen zoeken
het in een andere richting.
Wat verder de invloeden aan lucht- en water
verontreiniging zullen zijn is niet bekend. Wel zal
men door voorzorgsmaatregelen o.a. door de aan
leg van een pijpleiding voor het afvalwater, deze
consequenties zo klein mogelijk trachten te hou
den. Voorlopig hoeft echter de landbouwkundige
ontwikkeling van het gebied, die al verschillende
eeuwen op een hoog niveau ligt niet te stagneren.
De toenemende teelt van tuinbouwgewassen op
de akkerbouwbedrijven toont dat men nog steeds
met de ontwikkelingen weet mee te gaan. De
noodzaak van ruilverkaveling wordt in het gebied
wel steeds dringerder. Is door de aanleg van ver
schillende wegen, de zoomweg (RotterdamVol-
kerak-Antwerpen) en de Maasroute (Oost-West
verbinding) de noodzaak van ruilverkaveling al
groter geworden. Voor de toekomst zijn nog ver
schillende nieuwe wegen geprojecteerd o.a. een
Noord-Zuidverbinding ten oosten van het indus
trieterrein en de z.g. Midden-Brabantroute. Ook
(Zie verder pag. 30)
Onze kinderen hebben het door. Die hebben er
weet van dat onze wereld maar vreemd in eikaar
zit. Tegen de achtergrond van een terneer druk
kende armoede, waaraan miljoenen van hun leef-
tijdgenootjee lijden, zien zij zichzelf in 'n paradij».
On t
0*W«* uikKtLd
Doet U meel Maak dan wat plaats en schuif wat
op aan Uw rijk gevulde tafel. Ontvang 'symbolisch'
een medemens, jongen óf meisje, vaderof moeder,
ziek, arm en zonder toekomst, In Uw huls. Neem
hem op in de kring om Uw tafel en deel samen.
Leg 20 cent per dag weg, dat is zes gulden In de
maand, twee en zeventig gulden per jaar. Daar
hoeft U praktisch niets voor te laten.
De 'Gast aan Tafel' Is een aktle van de NOVIB -
Nederlandse Organisatie voor Internationale Ont
wikkelingssamenwerking en wordt geleid door 'n
speciale kommissie, Voedselhulp Ontwikkelings
landen.
naam t
adrtt t
plaat»
doet ma» met de Mê 'tan ge« ajn talet' an etorf op tf kaning MS300 vin da NOVIB te Den Haa#
O T8.- pw Jaar/ hatf Jair/kwartaal maand
O f 18,- per jaar half jaar kwartaal maand
O f S6,- per jaar half jaar kwartaal maand
0172,- per jaar half jaar kwartaal V maand
O wil een «peerbusje ontvangen
O wil meer Informatie
bandtekening
BH formulier ken In een enveloppe met 2$ ct postzegel worden gezonden eent
NOVIB, yen Blankenburgstraat 9, Den Haag.
VOOR 20 CT P. DAG; DIT IS ft,- P. MAAND, BENT U GASTHEER/VROUW. STORT UW BIJDRAGE OP GIRO «4 5300 T.N.V. NOVIB DEN HAM