EEN SPEL VAN MENSEN
1
ONZE KERSTPOPPENKAST
l/ERSTMIS. En als we eerlijk willen zijn hetgeen toch
een eerste christenplicht is zullen we moeten er
kennen dat we er langzamerhand wel een beetje een poppen
kast van gemaakt hebben, dat de viering één groot toneel
spel is geworden. Er worden verklede (kerst)mannetjes bij
gebruikt, hele poppenuitstallingen in de vreemdsoortigste
kledij gestoken, denneboompjes met glinsterende glazen
slingers en andere fonkelende voorwerpen, er wordt ge
werkt met nagemaakte sneeuw, rood lint, rode en witte pa
pieren klokke.en dat alles vergezeld van een geraffineer
de diffuse belichting, liefst van elektrische lampjes in de
vorm van nagemaakte kaarsen. Het één is nog onechter dan
het andere.
Zo vieren wij Kerstmis. Het is één groot toneelspel, be
rekend op goedkope uiterlijke effecten; een spel met mu
ziek, kalkoen, zang, sterke drank en declamatieZo
wordt onze kinderen gesuggereerd dat er een feest, let wel:
een christelijk feest, te vieren valt.
Goed, het heeft dan qua tijd misschien een heidense oor
sprong, n.l. de terugkeer naar het licht, het weer langzaam
aan gaan stijgen van de zon in de noordelijke streken. Ja
wel, het latere christendom heeft ingehaakt door ook de
geboorte van Jezus, als het nieuwe licht voor de zondige
mens, in de zelfde tijd te laten vallen, waardoor het destijds
gemakkelijker vat kreeg op de aanhangers van Wodan en
dergelijke goden.
Maar bijna twintig eeuwen dan toch een christelijk feest,
gebaseerd op de geboorte, in armelijke omstandigheden,
van wat later werd een groot profeet, die als Gods zoon zou
worden aanbeden. O, we zingen nog van die armelijke ge
boorte in de stal van Bethlehem, we preken er nog over,
maar we doen dat temidden van een in Bethlehem onbe
kende boom, die we niet eens natuurlijk houden, maar be
hangen met glinsterdingen en namaaklichtjes. Zo moet de
christen in de stemming gebracht worden om die geboorte
van Jezus te gedenken daar in die donkere Befhlehemse
stal.
7EKER, er stonden wellicht sterren aan de hemel op
dat moment. En dat van die engelenkorennou
ja, er was, bij zo'n grote volksopeenhoping, ergens ver weg
wel gezang dat zo wonderlijk klonk. En met de ster in het
topje van de denneboom, de glinsterende glasversieringen,
pogen we wellicht iets van die sterrennacht te suggereren
en met het zingen door het kerkkoor iets van die wonder
lijke zang alsof het van enkelen kwam.
Maar hemeltjelief, wat hebben we van dat alles een poes
pas gemaakt. Als we eerlijk zijn, moeten we toch vele ma
len erkennen, dat we met al die kerstvieringen: in scholen,
in kerken, in verenigingsgebouwen, in bejaardentehuizen
enz. alléén maar behept zijn met de idee er iets moois, iets
héél moois van te maken.
We steken elkaar de ogen uit met de grootte van de boom,
de wijze waarop deze versierd is en hoeveel lichtjes er in
hangen. Hoe oogverblindender dat is, hoe mooier kerstfeest
we gemaakt hebben. We laten het orgel ruisen, de stem
men gewijd zingen, we presenteren er zoveel mogelijk te
drinken en te eten bij. Sommigen eten zich ongans aan wild.
En temidden van de welvaartsuitingen onzer kerstvierin
gen klinken dan toch nog de bijbelwoorden, waarin het ver
haal van de geboorte, zij het een tikje aangedikt, toch nog
sober die uiterst sobere gebeurtenis weergeeft. Temidden
van alle pracht en praal lijken die woorden van eenvoud aan
de schare voorbij te gaan als een litanie, die lang vervaagd
Is dankzij de aankleding die kerken en leken er in de vol
gende eeuwen omheen gehangen hebben.
EIGENLIJK zou het eerlijker zijn om die geboorte van
L Jezus maar niet meer als directe aanleiding tot onze
manier van kerstfeestvieren te gebruiken, maar dat onechte
gedoe weer te zien als de zonnewende, waar het in wezen
op neerkomt en waar Jezus' geboorte in overdrachtelijke
zin ook toe gerekend kan worden. Die terugkeer naar het
licht van de eeuwige zon is inderdaad als een louter feeste
lijk gebeuren te beschouwen. Dat kan men omhangen met
allerlei lichteffecten, zonder een steen des aanstoots te vor
men. Dan is het zuiverder om de religieus christelijke ge
dachten hierbij niet in de eerste plaats op de voorgrond te
zetten. Bovendien is de datum van Kerstmis toch een door
mensen toevallig gekozene. Die heeft niets met de datum
van Jezus' geboorte te maken.
Ja, als we christelijke feesten vieren, een bijbels gebeu
ren gedenken, dan juist dienen we toch wel in de eerste
plaats eerlijk te zijn. En ons ook minstens herinneren dat
Christus in grote eenvoud is geboren. Het christendom moet
blaken van naastenliefde en eenvoud des harten. Het stoelt
op Geloof, Hoop en Liefde, en het meeste, dat wil zeggen
het belangrijkste daarvan isde liefde. En liefde is
niet in geld, in olas en in glinstering uit te drukken. Het is
het meest eenvoudige waartoe de mensen in staat Is, wan
neer h(J wil en zichzelf kan ten achter stellen bij de naaste.
Doch hoevelen kunnen dat?
H. VAN WERMESKERKEN.
In dit KERSTNUMMER o.m.
1e katern
En toch weer Kerstfeest
pag. 3
Wachten
pag. 4
De kerstavond van de oude
pag. 5
Samen op reis?
pag. 6
Napoleon deed ook nog wel goed
pag. 7
Oude boerderijen in Zeeland; onze
XXVIe
aflevering
pag. 8,
9 en 11
Brouwerhavenaars lieten zich niet beetnemen
pag. 10
Voor de vrouw
pag. 13
2e katern
A. M. Geluk, Cebeco - „Nog meer de krachten
bundelen"pag. 17
Bij de coöperaties: Het hemd nader dan de
rok?, en Structuurvernieuwing Cebeco-groep pag. 19
Succes voor Van der Have! Solorave op de
rassenlijstpag. 20 en 21
Aandacht voor de zelfstandigen en de aard
appelprijzen pag. 22
De vruchtopvolging bij groentegewassen in
de akkerbouwpag. 23
Graszaadteeltpag. 24
Is de spruitenteelt financieel aantrekkelijk pag. 25
De bekende Hoechts Kerstprijsvraag pag. 26 en 27
De tulpen- en uienteelt op akkerbouw
bedrijven pag. 28 en 29
Mestbank-primeur in Brabant en N.W. Brabant
in een nieuwe ontwikkelingsfase pag. 30 en 31
Plattelandsjeugd pag. 34
Sekretariaat en
Redaktie wensen
onze lezers
prettige Kerstdagen
en een
voorspoedig 1970 I