Belgisch
oordeel
over de
Franse fruitteelt
7
De golden delicious beheerst de appelteelt.
Dezer dagen hadden we een gesprek over de
fruitteelt in de E.E.G. met Ir. P. Nicolaï. Deze kan
beschouwd worden als een der meest vooraan
staande personen op fruitteeltgebied in België, die
zowel via het bedrijfsleven (o.a. Frugorex, Hesbania,
Gorsac) als de organisaties (o.a. voorzitter Belgi
sche Pomologische Vereniging) op de voorgrond
treedt. Hij is ook goed bekend in Frankrijk, waar
zijn zoon Paul een fruitteeltbedrijf heeft. Tijdens
het onderhoud kwam vooral de concurrentiever
valsing door bepaalde E.E.G.-lidstaten ter sprake,
alsmede de toekomst van de fruitteelt in Nederland
en België.
LAAG PRIJSPEIL
IN België gaat het ook bar slecht met de fruit
teelt. De concurrentie van Frankrijk doet zich
wellicht nog scherper voelen dan hier, terwijl de
overheid ook weinig doet om verbetering in de
toestand te brengen.
Veilinggegevens over de periode 21 november tot
5 december bieden het volgende beeld:
aanvoer ras middenprijs I en II
242.000 kg Cox's Orange 4.09 fr./kg (28-29 ct)
228.000 kg Goudreinette 3.10 fr./kg (21-22 ct)
172.000 kg Jonathan 2.10 fr./kg (14-15 ct>
447.000 kg Golden Del. 2.39 fr./kg (16-17 ct)
65.000 kg andere rassen 1.80 fr./kg (12-13 ct)
1.158.000 kg totaal
2.81 fr./kg (19-20 ct)
De middenprijs van de appels in de kwaliteits
klasse I en II lag dus iets beneden de 20 ct per
kg. Daarnaast werd nog 239.000 kg klasse III en
kroet aangevoerd, die 0,86 fr. per kg opbracht. De
middenprijs van alle appels in totaal bedroeg
daardoor 2.50 francs, oftewel 17% ct per kg.
Terecht merkte de heer Nicolaï op. dat er na
aftrek van de kosten van het sorteren, transport,
fust, provisie, enz., heel weinig overblijft. Er is
dan ook een noodtéostand.
EINDELIJK OOK ROOIPREMIE
MA lang aanhouden heeft men thans ook in
België een rooiregeling gekregen. Deze werd
mede „afgedwongen" middels een grote protest
optocht door Sint-Truiden, enkele weken geleden.
De premie bedraagt 30.000 francs per ha, dus
ca. ƒ2100,De aanmeldingen stromen binnen.
Men verwacht dat minstens 2025 van het
areaal gerooid zal worden, doch pas over enkele
weken zal hierover voldoende bekend zijn. Even
als in Nederland moet men voor 1 januari aan
vragen en voor 1 mei 1970 rooien. Daarna geldt
de E.E.G.-regeling.
SUBSIDIES
ANDANKS de lage prijken komen er nog regel-
matig appels uit Frankrijk op de markt. In
de week van 1623 november b.v. arriveerden er
in Brussel 25 wagons Golden Delicious tegen een
prijs van 6 francs (42 ct). Topkwaliteit in éénma
lig fust. Voor de Franse telers, gezien de hoge
transport- en afzetkosten ook te laag, maar dat
wordt waarschijnlijk grotendeels met subsidies
goed gemaakt.
De heer Nicolaï meent, dat de Franse telers in
't algemeen zelf niet weten wat er op dit gebied
allemaal gebeurt. Er zijn betrekkelijk weinig lan
delijke subsidies. Het meeste gebeurt regionaal en
dan nog zodanig, dat men er geen vat op krijgt
omdat het niet zwart op wit staat. Nu en dan is
er iets te lezen in de kranten en vakbladen: de
heer Nicolaï heeft een plakboek vol met uitge
knipte artikelen en berichten. Tevens heeft hij
tijdens Franse reizen nogal eens wat opgevangen,
zodat hij een weliswaar onvolledig, maar toch re
delijk goed beeld heeft van hetgeen er zich af
speelt.'
REGIONALE SUBSIDIES
ALS de subsidies werden afgeschaft, zouden
9 van de 10 fruitteelt bedrijven in Frank-
krijk binnen korte tijd van de kaart zijn", zegt de
heer Nicolaï. Dat geven de Fransen zelf toe.
Hij gelooft niet dat de kostprijs er belangrijk
lager is. Het verschil is naar zijn mening klein,
vooral omdat de prestaties van de arbeidskrachten
er lager liggen dan in de Benelux.
Maar het is erg moeilijk om concrete bewijzen
te leveren van de concurrentievervalsing. De be
ruchte 12 cent subsidie op 15 miljoen kg Golden
Delicious, waarover eind oktober van dit jaar zo
veel te doen was, schijnt per toeval uitgelekt te
zijn. Deze subsidie gold voor 4 departementen in
het zuiden, die speciale steun krijgen. De over
heid heeft daar omschakeling van wijnbouw naar
appelbouw sterk bevorderd en gesubsidieerd. Het
gaat deze telers nu slecht en daardoor voelt de
overheid zich min of meer verplicht extra te hel
pen. Toen de telers in andere delen van Frank
rijk het vernamen, waren deze er zeer verbolgen
over. In de kranten en vakbladen schreef men
van een schandaal. Maar ook kon men lezen dat
deze subsidie maar een druppel betekende van
het totaal.
MET TE VEEL FRUIT
AE heer Nicolaï is er van overtuigd dat Frank-
rijk probeert een overmachtspositie in de
E.E.G. op te bouwen wat betreft de appels en
peren Met de telers is goed te praten over pro-
du.ktiebeperking en rooien, maar in de hoogste
kringen van de ambtenaren denkt men daar an
ders over. Die zijn van mening dat er niet teveel
fruit is in de E.E.G., mits er maar voldoende ver
dwijnt in België, Nederland en eventueel Duits
land.
Van verwaarlozing is in 't algemeen in Frank
rijk weinig sprake. De heer Nicolaï vond dat de
verzorging dit jaar zelfs beter was dan vorig jaar.
Ondanks de lage prijzen. Dat wijt hij alweer
aan de subsidies.
VOORAL STEUN BIJ AFZET
AE subsidies worden vooral gegeven bij bewa-
ring en afzet. De heer Nicolaï voegt er aan
toe, dat we als Benelux daarbij geholpen hebben.
„Wij hebben toegestemd in hét toekennen van
forse subsidies voor het oprichten van producen
tenverenigingen. met de gedachte dat het in aller
belang was dat de afzet in de E.E.G. beter gere
geld werd." Met de E.E.G.-subsidies, aangevuld
met eigen steun, kan er een heleboel. De heer Ni
colaï gaf daarvan voorbeelden.
Eerst worden gebouwen gesticht (paksta-
tiohs, koelhuizen, kantoren, compleet met
inventaris) waarvoor 40 (eigen) subsidie
wordt gegeven en dan nog eens 30 wordt
geleend met lage rente.
Vervolgens de startsubsidie van de E.E.G.,
die resp. 3 2 en 1 van de omzet be
draagt. wat 12 ct per kg extra bijdrage be
tekent.
Aanvullend een (Franse) tegemoetkoming in
de beheerskosten, die achtereenvolgens 80,
50, 50, 40 en 40 bedraagt. Het effect is
globaal 12 ct per kg kostenverlaging.
In bepaalde departementen verder een sub
sidie ter bevordering van de verkoop aan
„kettingwinkels" (filiaalbedrijven) van en
kele centen per kg.
Ook kan nog de transportsubsidie worden
genoemd (die de Fransen geven omdat de
Italianen het ook doen) en het moratori m
voor geleende gelden aan de (zeer velen)
die uit Marokko, Algerije of Tunis kwamen
en in de fruitteelt een nieuw beslaan pro
beren op te bouwen. Plus de steun aan de
verwerkingsindustrie, waar uiteindelijk de
Franse teler ook van profiteert,
Tenslotte nog (afhankelijk van het departe
ment) 4060 vergoeding van de premie
van de hagel verzekering. De kans op hagel
is zeer groot in Frankrijk. De premie be
draagt daarom ca. 14 Hiervan wordt ech
ter overwegend 60 vergoed, wat in wezen
een bijdrage betekent van ruim 2 ct per kg.
Alles opgeteld krijgt men een globaal, doch
nog zeer onvolledig overzicht van hetgeen
aan tegemoetkomingen wordt egeven.
WEINIG BEWIJZEN
WE hebben uit de gegevens van de heer Nicolaï
gemeend af te mogen leiden dat de steun
vaak een sociaal karakter heeft en mede daardoor
ongelijk wordt gegeven. De teler in het noorden,
die slechts beperkt steun krijgt, weet niet wat er
in het zuiden gebeurt.
Te bewijzen valt er niet veel. Er staat weinig op
papier. Als we het goed begrepen hebben loopt er
veel over de FORMA, een soort Landbouw Egali
satie Fonds, dat van de overheid geld krijgt voor
bepaalde activiteiten.
Er schijnen subsidies gegeven te worden voor
export naar derde landen en ook wel naar E.E.G.-
lidstaten. Maar alles wordt waarschijnlijk telefo
nisch afgewikkeld. Men zet hef niet zwart op wit,
want exportsubsidies mogen ingevolge de E.E.G. -
bepalingen niet worden gegeven.
DEVALUATIE-VOORDEEL
DE devaluatie heeft de positie van de Franse
fruitteelt aanmerkelijk versterkt. De kosten
voor de huidige oogst zijn overwegend gemaakt
op basis van het prijspeil vóór de devaluatie. De
heer Nicolaï rekende voor dat de Franse telers
daardoor, als ze voor hun produkt in België even
veel B. francs krijgen als vorig jaar, 25 voor
deel hebben.
Vooral onder de indruk was de heer Nicolaï
van de wijze waarop men de afzetsubsidies tot
waarde weet te brengen. Eerst zijn een groot aan
tal SICA's (producentenverenigingen) opgericht
met E.E.G. en nationale steun en nu fuseren deze
weer tot „Super-SICA's", waardoor ze weer van
voor af aan kunnen beginnen met alle startsub
sidies, die eraan verbonden zijn. Zo kunnen ze
nog wel een poos doorgaan.
„Uit ideologische overwegingen is dit alles mede
door ons gesteund, maar nu komen wij er door
in een nadelige positie", aldus de heer Nicolaï.
AFZET
EEN oplossing voor de problemen zag de heer
Nicolaï in feite niet. Hij acht htt van veel
belang dat in Frankrijk een aantal concurrentie
vervalsende maatregelen verdwijnt, maar hij be
twijfelt het of de Franse overheid haar politiek
belangrijk zal wijzigen. Het ligt te veel in het po
litieke vlak.
Hij hoopt op een gunstig effect van de E.E.G.-
rooipremie, hoewel hij deze onvoldoende vindt.
Verder blijven aandringen op gelijke concurren
tievoorwaarden en zelf streven naar verbetering
op het gebied van de afzet. Orer het laatste punt
heeft de heer Nicolaï zijn eigen ideeën, die we
hier overigens onbesproken laten. Deze ideeën
worden min ot' meer verwezenlijkt door de afzet-
vereniging Hesbania, die o.a. vrij veel uitvoert in
kleinverpakking naar West-Duitsland. Typerend
voorval: er arriveerde juist een dubbele trailer
met groene Golden Delicious uit Frankrijk te Hes
bania. Vooral in West-Duitsland, doch ook in Bel
gië geeft men volgens de heer Nicolaï nog steeds
de voorkeur aan groen boven geel. Vandaar dat
men de appels voor de klanten gedeeltelijk bij de
„vijand" gaat halen. De fruitteelt in de E.E.G. is
soms ingewikkeld, zoals hieruit geconcludeerd kan
worden
A. v. O.
RASSEN LIJST GROENTEGEWASSEN
1970
Verschenen is de 22e Rassenlijst voor
groentegewassen 1970, waarin de nieuwste
gegevens zijn opgenomen die door de Com
missie samenstelling Rassenlijst.
Groentegewassen betreffende de beproe
ving van nieuwe rassen en selecties daarin
zijn verwerkt. De keuze van de groenteteler
wordt daardoor vergemakkelijktDe Rassen
lijst wordt U toegezonden nadat U de kosten
hebt overgemaakt op girorekening 897111
van de Coöp. Raiffeisenbank te Bennekom
met vermelding van: ,,Nr. 427 Rassenlijst
voor Groentegewasseri'De prijs bedraagt
f 3,—.