Belangrijk E.E.G.-akkoord over groente en fruit
„Struisvogelpolitiek"
Appels werden nog
goedkoper
DINGEN VAN DE WEEK
6
De ministers van landbouw van de E.E.G. heb
ben maandagnacht in Brussel een akkoord be
reikt over een definitieve E.E.G.-verordening voor
de sector groente en fruit, die o.m. het vernietigen
van overtollige voorraden verbiedt. Er zal een
verplicht interventiesysteem komen in de zes
landen om groente en fruit uit de markt te ne
men als bepaalde prijsniveaus niet worden ge
haald. De doorgedraaide hoeveelheden denkt men
ter beschikking te stellen van behoeftige be
volkingsgroepen of voor verwerking tot veevoe
der, alcohol (b.v. van appelen) e.d. De akkoor
den van maandag, die nog in definitieve teksten
moeten worden uitgewerkt, voorzien onder meer
m:
verplichte interventie in de sector groente en
en fruit, d.w.z. het uit de markt nemen van
produkten (van de tweede E.E.G.-kwaliteits-
klasse die op de veilingen niet een bepaalde
prijs halen. Deze interventie was tot op heden
facultatief en werd b.v. in Duitsland niet toe
gepast. De interventie zal geschieden via de
veilingen of producentenorganisatie. Waar die
niet bestaan is staatsinterventie voorzien dan
wel een politiek om het oprichten van pro
ducentenorganisaties te bevorderen.
INGEZONDEN
In het „Zeeuws Land- en Tuinbouwblad" van
14 november j.l. staat onder het hoofd „Eenheid
in het belang van de Fruitteelt" de inhoud van
persbericht, uitgegeven door de 3 C.L.O.'s en de
N.F.O. Ik citeer: Het is te begrijpen dat sommige
fruittelers ongeduldig worden en ontevreden zijn
over datgene wat door de overheid wordt gedaan
voor de fruitteelt. Men wil daarbij tot bepaalde
akties overgaan. Hoewel dit begrijpelijk is, is het
juist onder deze omstandigheden een eerste ver
eiste, dat de eenheid in de fruitteelt bewaard
blijft".
Het persbericht gaat verder met een beschrij
ving van wat al bereikt is en van datgene waar
over nog onderhandeld wordt. Het bericht be
sluit met de woorden: „Zonder de aktieve mede
werking van de Nederlandse fruittelers kan dit
echter niet slagen!"
De vaststelling, dat sommige" fruittelers, on
geduldig" worden lijkt mij een onderschatting van
de feitelijke situatie. Het persbericht doet het als
vanzelfsprekend voorkomen, dat akties door fruit
telers de eenheid in de fruitteelt ondermijnen.
Dit is een zotte conclusie.
Waarom Akties?
Akties zijn er om de positie van diegenen die
voor ons onderhandelen te verstevigen; om hen
te laten voelen dat zij niet alleen staan. Akties
zijn er om ook de minister te laten voelen dat
hij niet alleen met meneer X over een aantal
er komt een gemeenschappelijk invoerregime,
met gemeenschappelijke referentieprijzen en
vrijwaringsclausules om invoer van groente en
fruit tegen te lage prijzen te kunnen tegen
gaan. Voorts worden restituties bij uitvoer naar
derde landen mogelijk, maar alleen als de
reële belangen van de E.E.G. dat vereisen.
Minister Lardinois noemde dit laatste van
groot belang voor de Nederlandse export naar
Groot-Brittannië en Scandinavië.
boeren die hun boomgaarden willen opruimen,
kunnen een rooipremie krijgen van 1800 per
ha mits zij geen nieuwe vruchtbomen plan
ten. In Nederland geldt op het ogenblik een
rooipremie van 2000. Met deze hogere pre
mie kan tot 1 mei a.s. nog worden gewerkt,
doch aanvragen moeten dan uiterlijk op 1
januari a.s. binnen zijn.
Voorts verbiedt de E.E.G. na 1 januari alle
subsidies op nieuwe aanplanting van boom
gaarden, uitgezonderd bepaalde programma's
die ter sanering van bepaalde streken tot 1
mei a.s. kunnen worden afgewerkt.
De kosten van de groente- en fruitpolitiek zul
len door het E.E.G.-Landbouwfonds worden
gedragen.
onmondige lieden praat, maar dat meneer X
15.000 fruittelers en hun gezinnen vertegenwoor
digt
Akties zijn er om de minister te latenweten,
dat de fruittelers niet om aalmoezen vragen, maar
om een recht een recht wat is ontstaan doordat
andere fruittelers in de E.E.G. boven hen be
voordeeld zijn en worden.
Akties zijn er om de minister te laten weten,
ten, dat dit geen kwestie is waarbij hij een kwar
tje kan geven als er een gulden gevraagd wordt.
Zelfs al geeft de minister de fruittelers al het
geen zij vragen, dan betekent dit nog maar dat
zij gelijk staan met onze concurrenten in de
E.E.G. Het betekent nog niet dat de fruitteelt al
schadeloos gesteld is voor het onrecht dat hen
al tal van jaren is aangedaan.
Waardoor verdeeldheid
De verdeeldheid waarvoor de N.F.O. en de
drie C.L.O.'s waarschuwen ontstaat niet door ak
ties. Nee, verdeeldheid ontstaat als de minister,
al of niet doelbewust maatregelen neemt waar
door slechts een deel van de fruittelers geholpen
wordt. Verdeeldheid ontstaat ook als de N.F.O.
de organisatie van fruittelers die, als er aktie
gevoerd zou worden, voorop diende te gaan
probeert een landelijke bundeling van aktiegroe-
pen tegen te gaan.
Het beroep op de aktieve medewerking van de
Nederlandse fruittelers moet dan ook niet letter
lijk opgevat worden. Het is een beroep om, zoals
het kinderversje zegt, te blijven zitten waar je
zit, en verroer je niet, want er is gevaar, maar
je weet niet waar.
Volgens mij zullen de Nederlandse fruittelers
die zich aan dit advies houden, over enige tijd
wakker worden en ontdekken dat zij willoos zijn
geofferd voor een beter bestaan van hun „collega"
fruitteler.
R. WARTENS.
Het blijft een sombere zaak wanneer men een
overzicht moet geven van de gang van zaken op de
Zeeuwse fruitveilingen. Het aanbod van appels is
groot en de prijzen zijn bedroevend laag. Peren
doen het beter maar hiervan is het aanbod klein en
wanneer het maar even toeneemt dan loopt ook
hiervan de prijs terug. We zagen het vorige week
zeer sterk bij de Doyenné du Cornice. Onder invloed
van de goede prijzen die voor dit ras werden be
taald in de eerste helft van november, nam het aan
bod sterk toe en de prijzen liepen vorige week met
20 cent per kg terug. Een zeer geleidelijke afzet is
voor een dergelijk ras een eerste vereiste. Het is
alleen moeilijk om precies te bepalen hoe men het
doen moet. Zonder poolvorming gaat het eigenlijk
niet en dan nog dient men ook bij de pool-afzet ter
dege rekening te houden met de vraag van het mo
ment.
Er kwamen veel gele partijen Golden Delicious.
De klasse 1 kwam in de meest gevraagde maten
eind vorige week slechts weinig uit boven 20 cent
per kg. De maat 6570 mm klasse 1 deed nog tus
sen 17 en 20 cent per kg, maar de klasse 1 van die
maat en de kleinere maten zowel van klasse 1 als
klasse 2 moesten naar de fabriek voor 1011 cent
per kg. Er worden bijna dagelijks op de Zeeuwse
veilingen partijen Golden Delicious aangevoerd
waaraan de kosten van het sorteren en papier zijn
besteed en die niet meer opbrengen dan de kroet-
prijs. De telers die dergelijke partijen aanvoeren
hopen steeds opnieuw dat het mee zal vallen maar
het valt steeds tegen in deze weken en daarom is er
alles voor te zeggen wanneer men een minder mooi
produkt heeft om de kosten en moeite van het sor
teren niet te maken en alles aan te voeren op de
kroetblok. Uiteraard moet dit van geval tot geval
bekeken worden maar het is verstandig om er toch
eens met de veilingmensen over te praten.
Cox's Orange Pippin uit de koelhuizen werd in
toenemende mate aangevoerd. De prijs hiervan ligt
heel wat beter dan van de Golden Delicious. Men
mag zich echter ook voor dit ras niet verkijken op
de prijs van enkele meest gevraagde maten. Hier
van is het aanbod erg klein. Kleine maten en min
dere kwaliteiten van de Cox's doen het net zo min.
Die moet men dan ook niet telen wordt wel gezegd.
Degenen die dat opmerken weten echter weinig
van de cultuurzorgen. Het is praktisch niet te voor
komen dat men ook een flink stuk ondereind heeft.
Goudreinette kan zich nog het beste handhaven.
Dit ras wordt dan ook regelmatig gekocht voor ex
port naar Frankrijk. Daar wil men kennelijk ook
nog wel eens een andere appel naast het geel.
Jonathan klasse 1 deed in de meest gevraagde
maten eind vorige week ook iets meer dan de voor
gaande week. Men kwam hiervoor zelfs al aan 25
cent per kg. Wanneer de situatie niet zo ernstig was
zou het een lachertje van de eerste orde zijn.
Conference lag goed in de markt. Het lijkt ge
wenst de prijsontwikkeling goed te volgen en zeker
er niet vanuit te gaan dat voor een dergelijk ras er
geen eind is aan de stijging. Regelmatig de markt
voorzien lijkt gewenst.
f)E situatie in de fruitteel blijft voortdurend de
aandacht hebben van velen. Gelukkig, zou
den we er bij willen zeggen, want het is een zó ur
gente zaak dat aan verbetering en verlichting van
de moeilijkheden bij voortduur gewerkt moet wor
den. Er zijn vele gedachten over wat er zou moeten
gebeuren. Als een paal boven water staat, dat het
moderne bedrijf dat de kern van de fruitteelt in de
toekomst zal moeten zijn, die toekomst enkel zal
kunnen bereiken wanneer het in deze moeilijke ja
ren hulp krijgt van de overheid.
Hopelijk weten we op het moment dat dit blad
verschijnt wat de gedachten van Minister Lardinois
zijn over dit grote fruitteeltprobleem.
Er worden in deze weken vele bijeenkomsten ge
houden van fruittelers. Vorige week sprak in Ka-
pelie de Zeeuwse rijkstuinbouwconsulent Ir. H. Syt-
stra. Het was eigenlijk zijn eerste grote rede voor
de fruitteelt; zeker van dit seizoen!
We moeten zeggen dat hij de dingen duidelijk,
maar ook keihard heeft gezegd. Er was geen woord
Frans bij wat hij zei in Kapelle. Hij werd onder dik
wijls grote stilte aangehoord door de vele aanwezi
gen en uit de discussie bleek dat men onder de in
druk was gekomen van wat hij zei.
Ir. Sytstra heeft in Kapelle gezegd waaraan naar
zijn mening het fruitbedrijf van de toekomst moet
voldoen en hij heeft er ook op gewezen, dat het
belangrijkste probleem dat er voor deze fruitbedrij-
ven is, gelegen is in de financiering. Hiervoor zal
een oplossing gevonden moeten worden.
Met tal van voorbeelden toonde hij aan dat niet
alleen in de fruitteelt velen het hoofd moeten bui
gen voor de technische en economische ontwikke
ling van deze tijd.
De hulp die thans wordt geboden en die vol
gens hem* volstrekt onvoldoende is is gericht op
het perspectief biedend bedrijf van minstens 5 ha
omvang. Volgens Ir. Sytstra zal een voor de toe
komst perspectief biedend bedrijf een dichte be
planting met een kleine boomvorm moeten hebben.
Het streven moet voor een eenmansbedrijf gericht
zijn op een omvang van 7-8 ha en voor een twee-
mansbedrijf op 15 ha. ,,ln 1972 zal uw knecht min
stens 17.000,kosten. U moet toch een zelfde
bedrag kunnen verdienen op uw bedrijf. Dat be
tekent dat u over drie jaar uit uw bedrijf een bruto
opbrengst dient te kunnen krijgen van plm. 68.000.
Kunt u dat niet dan doet u er verstandig aan te
stóppen". Het was niet mis te verstane taal van de
Zeeuwse rijkstuinbouwconsulent die ook vertelde
dat men er niet van uit moet gaan dat er hulp zal
komen voor niet levensvatbare bedrijven in de fruit
teelt. Het instandhouden op kunstmatige wijze van
niet levensvatbare bedrijven is een onhoudbare toe
stand, zo hield hij de aanwezigen voor.
Ir. Sytstra durfde niet de verantwoording op zich
nemen om degenen die geen levensvatbaar bedrijf
hebben, te verwijzen naar de kleinfruitteelt. Er is
plaats voor kleinfruitteel in het gebied Kapelle,
maar niet voor iedereen. Glasteelt kan ook een mo
gelijkheid scheppen, maar dan alleen op de ge
schikte grond.
De fruittelers uit Kapelle en omgeving kregen het
dringend verzoek om zich op korte termijn terdege
te bezinnen op de toekomstkansen van hun bedrijf
en te beseffen dat het vooral zal moeten komen van
een grote produktie van een efficiente en modern
bedrijf. Zij kregen te horen dat men dient te besef
fen dat de struiken snel verouderen en dat deze niet
zullen kunnen concurreren tegen de betere en mo
derne bedrijven. ,,Neem een beslissing. Stop of ga
door. Als u door gaat, bedenk dan dat het bedrijf
aangepast moet worden", aldus de Zeeuwse tuin-
bouwconsulent die tenslotte de aanwezigen vroeg
om te ijveren voor een spoedig begin met de ver
kaveling van het gebied Kapelle-Wemeldinge.
Juist in deze moeilijke tijd is het moment geschikt
om hiermede te beginnen.
Op de noodzaak om de verkaveling zo spoedig
mogelijk te beginnen wees ook de heer Markusse
van de ZLM die de sociale aspecten van de fruit
teelt behandelde. Ook hij drong aan op het nemen
van een beslissing over het al dan niet voort te zet
ten van het bedrijf en hij vroeg de aanwezigen om
goed te beseffen dat de Minister van Landbouw en
Visserij keihard heeft gezegd dat bedrijven be
neden 5 ha geen perspectief bieden. Hij behandel
de de mogelijkheden om het bedrijf te beëindigen.
Mogelijkheden waarover in dit blad reeds veel is
geschreven en die blijkbaar toch nog niet overal zijn
doorgedrongen. Hij gaf het advies dat we hier
graag herhalen om wanneer men problemen
heeft, raad te vragen bij de standsorganisatie die
de mensen heeft om deze vragen en moeilijkheden
te behandelen. Dikwijls kan men hiermede geld ver
dienen.
Het was geen opwekkende bijeenkomst in Ka
pelle. Het was toch een goede vergadering waarin
duidelijk werd gezegd wat de verwachtingen zijn.