Reorganisatie van de
Zeeuwse Proefboerderijen
en Voorlichtingsbedrijven
Oplossing voor de stankoverlast
van varkens- en
pluimveebedrijven?
het akkerbouwbedrijf „Rusthoeve" van de heer
Bom op Noord-Beveland is in het Z. W.-klei-
gebied bijzonder gunstig en centraal gelegen. Het is
door goede wegen en verbindingen gemakkelijk be
reikbaar. Het bedrijf nu is nu ca. 70 ha groot maar
daar zal vermoedelijk in het kader van de ruilver
kaveling Noord-Beveland 15 ha aan toegevoegd kun
nen worden. Dan zullen Voorlichting, Stichting Proef
boerderijen en.de N. A. K. over een bedrijf van 85 ha
vopr hun verschillende werkzaamheden kunnen be
schikken. Een omvang die past in het kader van de
noodzakelijk geachte bedrijfsvergrotingZodoende
kan ook voldaan worden aan het streven om één sa
menhangend en op elkaar afgestemd geheel ten aan
zien van het praktijkonderzoek tot stand te brengen.
Daarbij kunnen ook het consulentenonderzoek en het
Provinciaal Onderzoek Centrum en de aktivitelten
van de Vereniging voor Bedrijfsvoorlichting betrok
ken worden.
4
jve proeven die het i.l.b. te Wageningen met
een aantal van deze middelen heeft genomen
zijn nog gaande. Vandaar waarschijnlijk, dat de
redaktie van die zijde nog geen enkel bericht, ar
tikel, of andere voorlichting hieromtrent mocht
ontvangen. Dit terwijl er toch blijkbaar wel een
aantal voorlopige resultaten bekend zijn die zich
gunstig laten aanzien en waarop de praktische
varkensmester en pluimveehouder grote belang
stelling heeft. Wij hebben ons, door één onzer
leden hierop opmerkzaam gemaakt, voor nadere
De Zeeuwse proefboerderijen
en voorlichtingsbedrijven zijn
naar de huidige maatstaven te
klein. Op één centraal gelegen
regionale- en praktijkonder
zoek beter gecoördineerd en
geïntegreerd worden. Het rea
liseren van deze plannen is nu
tot stand gekomen.
Een gezicht op de woning en schuur op het bedrijf van de heer P. J. Bom
op Noord-Beveland.
Velen zal de enkele weken geleden in ons blad
geplaatste advertentie opgevallen zijn waarin het
Bestuur van de „Stichting Proefboerderijen Zee
land'' te Goes de proefboerderij „De Scheldemon-
den" te Bruinisse bij inschrijving te koop aanbood.
Dit feit met daarbij andere in de pers verschenen
berichten over reorganisatieplannen van de proef-
en vöqrlichtingsbedrijven waren voor ons aanlei
ding nader naar deze toekomstplannen te infor
meren.
|N het kort komt deze min of meer ingrijpende
reorganisatie van het praktijkonderzoek er op
neer dat zowel de Voorlichtingsbedrijven „Friesland
hoeve" en ,,'t Hof Zwagerman" als de Proefboerderij
„De Scheldmonden" en het Proefbedrijf van de N.A.K.
in de Wilhelminapolder, allen worden opgeheven. -
In de plaats daarvan heeft het Bestuur van de
„Stichting Proefboerderijen Zeeland" een erfpacht
overeenkomst afgesloten met de heer p. J. Bom te
Colijnsplaat. Op dit bedrijf, zo zijn de plannen, zullen
zowel de voorlichtings- als proefbedrijfsactiviteiten
van het proefstation voor de akkerbouw, de Stichting
„Proefboerderijen Zeeland" als het proefbedrijf van
de N. A. K. Zeeland worden gebundeld.
0MDAT voor de nieuwe opzet veel geld nodig zal
zijn is in het kader van deze reorganisatie „De
Frieslandhoeve" verkocht aan de vroegere bedrijfs
leider de heer S. Simonse. „De Scheldemonden" is
verkocht aan de hoogste inschrijver, de heer J. de
Winter te Oosterland. ,,'t Hof Zwagerman" wordt
verpacht aan de huidige bedrijfsleider G. Blankers.
De bedrijfsleiders van de af te stoten proef- en voor
lichtingsbedrijven L. Bij de Vate en D. Wislcerke en
een gedeelte van het personeel gaan mee over naar
het nieuwe proefbedrijf. Ook het personeel dat bij
de heer Bom in dienst is zal daar hun taak blijven
vervullen. Een zware financiële last voor de nieuwe
samenwerkingsvorm „nieuwe stijl". Van belang daar
bij is dat het ministerie van Landbouw volgens de
plannen bij deze nieuwe opzet wel bereid zal zijn
op 5050 basis in het te verwachten exploitatietekort
bij te dragen. Ook zal het Rijk voor de noodzakelijke
investeringen garant kunnen zijn voor de rente en.
aflossing en kan de Stichting Praktische Landbouw
voorlichting op bescheiden wijze bij bepaalde investe
ringen enige hulp bieden. In hoeverre dit nodig zal
zijn, moet nog nader bekeken en uitgewerkt worden.
De inventaris van „De Scheldemonden" zal bijv. naar
het nieuwe proefbedrijf overgebracht worden en ook
de inventaris waar de heer Bom over beschikt wordt
ingebracht.
0E nieuwe opzet gaat, als alles rond zit, op 1
december in. Een nieuw bestuur waarin alle
betrokkenen, dus ook de N. A. K., vertegenwoordigd
zullen zijn zal benoemd moeten worden. Rekening
moet verder gehouden worden met een omschake-
lings- en aanlooptijd van ten minste één jaar. Het
duurt dus nog wel even voor U de eerste resultaten
van het nieuwe Zeeuwse centrale proefbedrijf.in ons
blad zult vinden
Bi.
\A/ATER- en luchtverontreiniging, milieu-hygiëne
vv en nauw daarmee verband houdende stank-
bestrijding staan de laatste tijd in toenemende
mate in de belangstelling aan wettelijke maatrege
len om de gevaren en overlast van lucht- en water
verontreiniging zoveel mogelijk te beperken wordt
dan ook gewerkt. Binnen afzienbare tijd zullen een
aantal maatregelen van kracht worden waarbij ook
de agrarische bedrijfstak ten nauwste betrokken
zal zijn.
In het bijzonder zal de veredelingssector in de
landbouw, de gespecialiseerde varkens- en pluim
veebedrijven, met deze vraagstukken te maken krij
gen. Stankhinder bij zowel mestopslag en mest-
afvoer als stankoverlast voor de omwonenden
nemen toe naarmate de eenheden waarin gewerkt
wordt groter worden. De klachten van de in de om
geving wonenden worden steeds luider.
Met het constateren van deze feiten is de var-
kensmesterij en de pluimveehouder niet geholpenl
Er zal wat moeten gebeuren wil de veredelings-
landbouw niet in moeilijkheden geraken, die tot be-
drijfsluitingen kunnen leiden.
HET Instituut voor Landbouwbedrijfsgebouwen
te Wageningen is de laatste tijd bijzonder ak-
tief om te trachten oplossingen te vinden om de
overlast door de stank te beperken dan wel te
voorkomen. Ook aan oplossingen van het mestaf-
voervraagstuk en alles wat daarmee samenhangt
wordt hard gewerkt.
Uit proeven in samenwerking met het bedrijfs
leven is gebleken dat wat de stankoverlast be
treft het iri vele gevallèri mogelijk is om de stank
van de uit de stallen gevoerde ventilatielucht te
bestrijden. Door het toevoegen van deodoranten
is de „varkens- en kippenlucht" zowel binnen
als buiten de stal weg te werken. Het betreft de
zgn. stankmaskeerders of neutraliseerders.
I. De mask e ermi d d el en overstemmen een be
staande onaangename geur zoals deze bijv.
door een varkensstal verspreid wordt. In-
plaats van de in het algemeen als onaange
naam ervaren mest- en andere geuren wordt
deze methode een meer aangename geur uit
de gebouwen afgezogen. Daartoe wordt in de
betreffende ruimte(n) een maskeermiddel ge
sprenkeld of verneveld.
II. De neutraliseermiddelen zijn de stoffen die
een onaangename geur neutraliseren zodat
zowel van de oorspronkelijke nare geur als
die van de deodorant nagenoeg niet wordt
geroken.
(Zie verder pag. 15)