Erfrecht
1
va
L C. SNEEP
Deze keer gaan wij over enkele nog resterende
onderwerpen schrijven die voor een goed begrip
van het erfrecht van belang zijn. Allereerst de exe
cuteur-testamentair.
Als u uw testament maakt (een verstandige
bezigheid!) kan het prettig zijn te weten dat na uw
dood inderdaad uw testament goed uitgevoerd
wordt. U kunt dan één of meer executeur-testa
mentairs benoemen. Een vreemde naam voor uit
voerders van een uiterste wil!
Deze executeur(s) kunnen benoemd worden in
de volgende stukken: f
A. een testament
B. een codicil, weet u nog wel, dat is een onder
hands, door de erflater geheel geschreven, ge
dagtekend en ondertekend stuk!
C. een bijzondere notariële akte.
Van werkelijke betekenis is de executele pas als
aan de executeur het bezit der nalatenschap is toe
gekend. Bezit is uiteraard nog geen eigendom! Zon
der dit bezit echter heeft de positie van de execu
teur weinig waarde. Zelfs zo weinig dat men nor
maliter het bezit van de nalatenschap in handen
van de executeur stelt. Vandaar dat het van belang
is naar een notaris te gaan om door hem uw uiter
ste wil te laten beschrijven.
De bedoeling van de testateur, dat is hg die een
erfenis nalaat, is dat de executeur-testamentair de
erfgenamen na zijn dood gaat vertegenwoordigen.
De erfgenamen kunnen niet aan de erfenis
komen zolang de executeur dit niet wenst. In de
praktijk drukt dit meestal als een zware last op de
schouders van de erfgenamen!
De executele eindigt als de taak van de execu
teur beëindigd is.
De executeur moet ook leven en heeft voor zijn
verricht werk recht °P vergoeding uit de nalaten
schap. Maximaal kan een executeur 5000,als
vergoeding krijgen als de erflater dit bepaald
heeft.
Heeft de erflater niets beschreven dan mag vol
gens het burgerlijk wetboek de executeur 2
der ontvangsten en IY2 der uitgaven als kosten
vergoeding in rekening brengen.
Wat betreft de persoon van de executeur: veelal
benoemt men een echtgenoot, een andermaal de
oudste of meest deskundige der erfgenamen. Ook
kan bijvoorbeeld een bankinstelling als executeur
worden benoemd.
DE BEWINDVOERDERS
Als de erflater vreest, dat de door hem benoemde
erfgenaam of legetaris niet in staat is zijn deelgoed
te beheren, bijv. doordat hij minderjarig is, ver
kwistend, drankzuchtig of zwak van geest, zal hij
bij een afzonderlijke notariële akte of bij testamen
taire beschikking iemand benoemen, die het be
heer voor de bevoordeelde zal voeren.
De legataris of erfgenaam mist dan iedere zelf
standigheid om over zijn deel van de erfenis te
beschikken; uiteraard is dit in zijn belang! Hij
krijgt van de bewindvoerder dan öf de vruchten
van het hem toebedeelde vermogen öf een perio
dieke uitkering. Ook is het mogelijk dat de erflater
in z'n testament bepaalt dat bijv. een minderjarige
de beschikking over zijn deel bij meerderjarigheid
verkrijgt.
Het bewind eindigt dus na verloop van het door
de testateur bepaalde aantal jaren of bij de dood
van de bevoordeelde.
Een andere termijn mag de erflater niet stellen.
Zo hij dit wel zou doen, zou dit het gehele bewind
nietig maken. Voorbeeld: de erflater bepaalt dat
de bewindvoerder mag beslissen wanneer de onder
zijn bewind staande persoon „rijp" is om het be
heer over zijn deel te voeren. Zo'n beschikking is
„nietig", hetgeen betekent dat zij nooit bestaan
heeft.
Tot slot: de bewindvoerder krijgt provisie voor
het gedane werk.
VRUCHTGEBRUIK
MEN kan in zijn testament bepalen dat Jansen
de erfenis krijgt maar Pietersen het vrucht
gebruik.
Voorbeeld: een ongehuwde erflater v^pnaakt zijn
vermogen aan 'n kerkgenootschap, echter met de
bepaling dat z'n ongehuwde zuster, zolang zij leeft,
't vruchtgebruik van 't vermogen zal genieten (ren
te etc.)De kerk wordt dan wel eigenaar van 't ver
mogen, maar verkrijgt de inkomsten pas als de zus
ter is gestorven. De kerk is verplicht, zolang tante
(vruchtgebruikster) in het land dei- levenden ver
keert, de inkomsten van het nagelaten vermogen
uit te betalen. De kerk heet dan „de blote eigena
resse" (Zoals u ziet scheep ik u ook nog op met
schunnige woorden. Hopelijk krijg ik daar ook
weer reacties op misschien wel van „blote eigena
ren"!!).
BOEDELSCHEIDING
Wanneer de eirfgenamen de erfenis gaan ver
delen, moeten zij weten wat er te verdelen valt.
Daartoe wordt zo snel mogelijk na het overlijden
van de erflater en boedelbeschrijving opgemaakt
waarop niet alleen de activa (bezittingen) prijken,
zoals huizen, meubels, uitstaande vorderingen enz.
met hun geschatte waarde, maar ook al de passiva
(schulden). Meestal zorgt de notaris voor zo'n boe
delbeschrijving, geassisteerd door taxateurs.
Met behulp van deze boedelbeschrijving zal de
boedelscheiding opgemaakt worden, waarna ieder
zijn deel krijgt.
De scheiding wordt door de notaris ontworpen
en hij houdt daarbij zoveel mogelijk rekening met
de wensen van de erfgenamen. Deze verdeling nu
is veelal aanleiding tot hevige meningsverschillen
onder de erfgenamen met als gevolg processen!
Deze kunnen in bepaald^ gevallen, als men 't
elkaar moeilijk wil maken, jaren lang duren! Wij
zouden nog verder kunnen uitwijden over boedel
scheiding maar dan lopen we het gevaar té diep in
de stof te zinken. Hopelijk bent u met het boven
staande tevreden!
FAILLISSEMENT VAN DE NALATENSCHAP
Het kan voorkomen dat u zo geboemeld hebt
tijdens uw leven dat u meer schulden dan baten
nalaat. In zo'n geval kunnen uw „erfgenamen"
(Wie lacht daar smalend?), één of meer schuld
eisers of de officier van Justitie aan de Arrondisse
mentsrechtbank het faillissement van uw.nalaten
schap (boedel) aanvragen. De rechtbank zal dan
een curator benoemen die de boedel moet afwik
kelen volgens de regels die in de Faillissementswet
vermeld staan.
SUCCESSIERECHTEN
DE staat heft over hetgeen geërfd wordt een
belasting die successierechten genoemd wor
den. De erfgenamen zijn verplicht om binnen acht
maanden na het overlijden van de erflater een
z.g.n. successie-memorie in te dienen bij de Inspec
teur van Registratie en Successie. Hierin moeten
zij opgeven wat ieder van dè erfgenamen erft en
nog' enige andere gegevens die van belang zijn voor
de inspecteur voor het heffen van het successie
recht.
Sinds 1964 kent de Successiewet hoge vrijstellin
gen, bijv. voor de echtgenoot (of echtgenote) en
de kinderen.
A. de langstlevende echtgenoot of echtgenote heeft
recht om 250.000,vrij van successierecht te
ontvangen, vermeerderd met 2250,voor
ieder jaar dat de jongste van de minderjarige
kinderen (geen pleegkinderen) Jffnger k daum
21 jaar; een en ander onder „inkorting" van da
gekapitaliseerde waarde van vrijgestelde pen
sioenen (raadpleeg uw boekhouder hierover).
B. de meerderjarige pleegkinderen die op kos
ten van de erflater werden onderhouden en of
ouder zijn dan 60 jaar, of gerekend naar do
gezondheidstoesatnd van de komende drie jaren
minder dan de helft van een gezond persoon
van gelijke leeftijd (invaliden), een vrijstelling
van successierecht van 10.000,
C. Als er minderjarige (pleeg)kinderen nagelaten
worden door de erflater hebben deze recht op
vrijstelling van f 9.000,plus f 2250,voor
ieder jaar beneden de 21 jaar. Dus een kind van
achttien lentes krijgt boven de 9000,een be
drag van 3 x 2250, vrijgesteld van successie
rechten. Voor minderjarige invalide kinderen
bedraagt de vrijstelling minstens 15.000,
D. De meerderjarige (pleeg)-kinderen die niet
onder B vallen, kleinkinderen en verdere af
stammelingen en evenzo groot en overgroot
ouders hebben recht op vrijstelling van een be
drag van 6000,
E. Tenslotte krijgen de ouders een vrijstelling van
50.000,met dezelfde beperking als oncler A
in de laatstgenoemde zin is opgemerkt.
Is de erfenis boven deze bedragen dan zal u dus
belasting moeten betalen. Die varieert van 0 tot
i: 54 Enkele voorbeelden: (wij gaan daarbij uit
van niet vrijgestelde bedragen). Als een kind over
10.000,erfenis van zijn ouders (successie)belas
ting moet betalen bedraagt dat bedrag ongeveer
500,Als een kind 500.00Q. erft moet hij/zij
67.000,belasting betalen. Pleegkinderen,
kleinkinderen en verdere afstammelingen moeten
over 10.000,ongeveer 850,betalen en over
500.000,— 92.000,—.
Broers en zusters over 10.000,ongeveer
2200,— en over 500.000,— 162.000,—
Zoals u ziet is ons successierecht ook progressief
evenals bijv. de Inkomstenbelasting: hoe meer men
erft, hoe meer men betaalt.
Ruw gerekend betaalt de le graad (gezien van
uit de erflater) 17 belasting, de 2e graad --
34 en de volgende max. 54
U kunt die successierechten voor een deel ont
lopen door schenkingen aan uw kinderen te geven
respectievelijk schenkingen aan uw ouders te vra
gen; een en ander in overleg met een notaris!
ONBEHEERDE NALATENSCHAPPEN
NA de tweede wereldoorlog waren er veel on
beheerde nalatenschappen. Dat kwam omdat
hele Joodse families weggevoerd waren en spoor
loos verdwenen. De arrondissementsrechtbank be
noemde dan een curator over de onbeheerde na
latenschap. Deze curator plaatste advertenties in
de nieuwsbladen en probeerde zo de erfgenamen
op te sporen. In het geval van de vele Joodse fami
lies kwam er dan niemand opdagen. De curator
was dan verplicht om door een notaris een boedel
beschrijving op te laten maken, en verder de na
latenschap te beheren en te liquideren. Tenslotte
als niemand zich meldde ging zo'n nalatenschap
naar de Staat der Nederlanden, die alles erfde.
In het achtste en laatste artikel zullen wij met
u de persoon van de notaris nader belichten en de
„huwelijkse voorwaarden" onder de loupe nemen.
Wij raden u aan uw kinderen voora] het laatste
onderwerp goed te laten bestuderen omdat daar,
helaas, door gebrek aan kennis van deze materie
hele levens mee kapot gemaakt kunnen worden.
Kort voorbeeld, waarover volgende week meer:
Ko en Sjaantje trouwen „in gemeenschap van goe
deren". K0 heeft niets, Sjaantje 1 miljoen gulden.
Als ze nu na één jaar scheiden, heeft Ko recht op
500.000,Handig en verstandig van Ko om na
een jaar huwelijksellende met S 500.000,te gaan
lopen vindt u niet? Voorkom zulke wantoestanden
door het achtste artikel „te spellen"!! Tot de vo-
gende week!
LANDBOUWWEGVERKEER
LET OP DE VOORSCHRIFTEN
U weet toch
dat alle werktuigen vervoerd op de driepunts
heffing van een trekker lading is?
dat de lading aan de vóórzijde van de trekker
niet mag uitsteken? En aan de achterzijde niet
verder dan de lengte deel van de wielbasis
met een maximum van 5 m?
dat hierop uitzonderingen bestaan in verband
met het vervoer van lange lading? Dat in dat
geval de lange lading niet meer dan 3.50 m
voor het midden van het stuurwiel mag uit
steken en aan de achterzijde tot 5 m achter de
achteras mits de stabiliteit van het voertuig
niet in gevaar komt, de lading het wegdek niet
raakt en de lading op het laadvlak zodanig
ondersteund of bevestigd is dat het. werktuig
niet kan kantelen.
dat aan vooruit- èn achter uitstekende lange la
ding overdag een rode vlag (40 X 40 cm) moet
worden aangebracht en als het donker wordt
aan de voorzijde een naar alle kanten wit- en
aan de achterzijde eén rood licht uitstralende
lantaren?
dat lading (ook lange) met scherpuitstekehde
delen (bijv. een ploeg) slechts overdag en voor
zien van een rode vlag mogen worden ver
voerd.
DEZE en vele andere zaken moet U weten voor
U met trekker, aanhangwagens, brede lading
enz. de openbare weg op gaat. Voorschriften t.a.v.
snelheid, richtingveranderen, spiegels, verlichting,
hoogte, lengte, reminrichting, wieldruk, asdruk,
enz. Het is een ingewikkelde materie die de wegen
verkeerswet, het wegenverkeersreglement zijn
vastgelegd. Wij schreven over een aantal punten
in ons blad van 6 december 1968. En wezen toen
ook op de noodzaak om het door het Landbouw
schap uitgegeven boekje „Verkeersvoorschriften
voor de Landbouw" aan te schaffen. In ons num
mer van 3 oktober j.l. werd in het artikel „Vei
ligheid vraagt de aandacht van Land- en Tuin
bouw" op de nieuw verschenen druk van deze bro
chure de aandacht gevestigd!
Het blijkt nog steeds dat niet iedereen van de
geldende voorschriften op de hoogte is.
Schaf dus direkt dit boekje „Verkeersvoor-
schriften voor de Landbouw" aan! Het is ver
krijgbaar door storting of overschrijving van
2,op postrekening 645299 van het Land
bouwschap, Raamweg 2528, Den Haag en het
wordt U dan thuisgestuurd.
Het zijn beslist twee welbestede guldens! Goed
koper dan een bekeuring! Tekeningen verduidelij
ken de tekst. Meteen bestellen dus!
BI.
