•h
Erfrecht
v
7
j\OOR Mevrouw VederSmit en de heer Tuijn-
V man zijn aan de Minister van Cultuur, Re
creatie en Maatschappelijk Werk en de Minister
van Landbouw en Visserij de volgende vragen ge
steld:
barenbrug's zaadhandel nv arnhem
J. C. SNEEP
IN dit vijfde artikel worden enkele belangrijke
punten uit het erfrecht gelicht en nader met
U onder de loupe bekeken. Allereerst komt daar
de rechtspositie van de erfgenaam aan bod.
Als U van Uw notaris bericht krijgt dat U een
erfenis „getrokken" hebt, zult U hoogst waar
schijnlijk snel naar 't dichtstbijzijnde café rennen
en iedereen daar op een glas pils tracteren. Wij
raden U aan, als U zoiets verneemt, niet direct
te gaan tracteren, want Uw zogenaamde erfenis
kan ook uit louter schulden bestaan! Het is zelfs
mogelijk dat de oom of tante die de „erfenis" na
laat, zo'n enorme hekel aan U heeft, dat ze U
voor al de schulden wil laten opdraaien die hij
of zij tijdens zijn of haar leven heeft gemaakt.
Zulke gevallen komen voor
Alle rechten, maar alle verpichtingen van ver
mogensrechtelijke aard gaan n.l. van de erflater
over op de erfgenaam of erfgenamenDit „èn
verplichtingen" kan voor de erfgenamen uiterst
onaangename verrassingen opleveren. Immers,
wanneer er meer schulden zijn dan baten, en de
erfgenaam heeft de erfenis aanvaard, dan moet
de erfgenaam uit eigen beurs het tekort bijpassen.
Vandaar het belang om met U over de rechtspo
sitie van de erfgenaam te gaan babbelen. Een erf
genaam kan n.l. drie dingen t.a.v. de nalatenschap
doen:
A. zuiver aanvaarden;
B. verwerpen;
C. aanvaarden onder het voorrecht van boedel
beschrijving.
A. HET ZUIVER AANVAARDEN VAN DE
NALATENSCHAP.
Door een nalatenschap te aanvaarden verwerpt
de erfgenaam de bevoegdheid om de erfenis te
verwerpen. Het is beslist niet zo, dat hij door
zuivere aanvaarding de baten^ en schulden ver
krijgt. De activa en passiva hééft hij n.l. al ver
kregen op het moment van overlijden van de erf
later. Wanneer heeft men nu juridisch gezien een
erfenis aanvaard Wel deze aanvaarding geschiedt
doordat men dit bij een notariële akte kenbaar
maakt óf stilzwijgend door het verrichten van een
daad, waaruit men kan opmaken dat men de er
fenis heeft aanvaard.
Men kan volgens art. 1070 e.v. van het Burger
lijk Wetboek ook als erfgenaam in beraad gaan
en wel gedurende een periode van vier maanden.
Deze termijn kan verlengd worden. Dat recht van
beraad heeft de wetgever (Koning Staten-Ge-
neraal) mogelijk gemaakt omdat sommige nala
tenschappen zo ingewikkeld zijn dat men maan
den nodig heeft om er wegwijs in te worden.
Geheel zeker is men nimmer van een nalaten
schap, immers er kunnen soms na jaren nog baten
èn schulden voor de dag komen.
B. HET VERWERPEN
VAN DE NALATENSCHAP.
U bent natuurlijk niet verplicht een erfenis te
aanvaarden. U krijgt dan niets, maar U bent ook
niet aansprakelijk voor de schulden. Want, beste
lezer, als U een erfenis aanvaardt die uit veel
schulden bestaat, moet U deze schulden betalen.
Voor de crediteurs (b.v. ambachtslieden, artsen
etc.) is het van groot belang om te weten of de
erfgenaam de nalatenschap al of niet aanvaardt.
Zij kunnen n.l. de erfgenamen voor hun portie
op laten draaien voor de schulden. (Practische
wenk: als U van iemand nog geld te goed hebt
en zo'n persoon trekt een erfenis dan kunt u zo
iemand aanmanen, e.v. met behulp van een deur
waarder, om direct de schuld aan U te betalen.)
De erfgenaam kan een erfenis verwerpen door
middel van een verklaring die hij aflegt ter grif
fie van één van de negentien Arrondissements
rechtbanken in Nederland. De erfgenaam wordt
dan geacht nimmer erfgenaam geweest te zijn.
C. HET AANVAARDEN VAN DE ERFENIS ON
DER HET VOORRECHT VAN BOEDELBE
SCHRIJVING. (Beneficiaire aanvaarding.)
Als U het bovenstaande aandachtig gelezen hebt
zult U huiverig geworden zijn om in de toekomst
een nalatenschap van een erflater in ontvangst
te nemen. De wetgever heeft deze vrees aange
voeld, en de erfgenaam een middel aan de hand
gedaan waardoor hij zichzelf kan beschermen.
Men kan n.l. als erfgenaam een derde keuze doen
n.l. de nalatenschap aanvaarden onder het voor
recht van boedelbeschrijving. De erfgenaam die
een erfenis onder het voorrecht van boedelbe
schrijving heeft aanvaard is niet verplicht de
schulden en lasten van de boedel te betalen, voor
zover deze de waarde van de boedel te boven
gaan. De erfgenaam moet dan zo snel mogelijk
de roerende en onroerende goederen van de boe
del openbaar "verkopen. Hij moet advertenties
zetten in dag- en weekbladen waarin hij e.v.
schuldeisers van de erfgenaam oproept. Als de
schuldeisers op komen dagen, kan de erfgenaam
rustig zijn, want zij kunnen hem niet aanspre
ken voor de schulden maar wel de schulden ver
halen uit de verkochte nalatenschap. Als de
schulden betaald zijn is de rest voor de erfge
naam. Blijven er nog schulden over dan krijgt
de erfgenaam uiteraard niets.
U zult nu concluderen dat deze derde juasiuaf
van aanvaarden, n.l. onder het voorrecht van boe
delbeschrijving, het meest voorkomt. Helaas ia
dat niet zo: niet één op de honderd aanvaardt d«
nalatenschap op deze manier. Het belangrijkste
motief is dat men als erfgenaam al vlug denkt
een smet op de erflater te werpen door de nala
tenschap op deze manier in het daglicht te stel
len. (adverteren etc.) Een ieder komt immers op
deze manier te weten dat de erfgenaam de nala
tenschap niet vertrouwt. Aangezien deze aan
vaarding zelden voorkomt, ziet ihet publiek er een
aanwijzing in, dat er met de nalatenschap iets
loos is: Advies: trek U over het algemeen niets
aan van de mening van Jan Publiek, ook in dit
GEVAL NIET Als U een erfenis niet vertrouwt,
aanvaart U deze dan onder het VOORRECHT
VAN BOEDELBESCHRIJVING; een en ander in
overleg met Uw notaris. Doet U dat niet dan kan
Uw trots U veel geld kosten
DE LEGATARIS.
Een legaat is een bijzondere beschikking van de
erflater, waarbij deze aan een of meer personen
bepaalde goederen of een geldsom geeft.
Een legataris is geen erfgenaam en de erfgena
men moeten aan de legataris het legaat uitkeren.
Als er in een testament staat dat u een legaat hebt
gekregen dat binnen een half jaar betaald moet
worden, hebt U het recht om de erfgenamen aan
te spreken dit legaat uit te keren.
Legaten worden dikwijls vermaakt aan huis
houdsters, vrienden, kerkgenootschappen enz.
De legaten kunnen vrijgesteld zijn van succes
sierecht, d.w.z. de belasting die verschuldigd is
over zo'n legaat moet niet door de legataris (hij
die het legaat krijgt) betaald worden maar door
de erfgenamen. Is een legaat vermaakt zonder
meer, zonder toevoeging „vrij van successierecht",
dan moet de legataris het door de erfgenamen be
taalde successierecht aan dezen vergoeden.
Een testateur (iemand die het testament ge
maakt heeft) kan ook een legaat maken tegen ver
goeding, een z.g. legaat tegen een inbreng. De
legataris kan, evenals de erfgenamen, een legaat
verwerpen. Dit laatste zal hij doen als de inbreng-
som te hoog is. Voorbeeld: de erflater heeft in z'n
testament gezet dat hij aan de heer Naaktgeboren
zijn woonhuis nalaat tegen een inbreng van hon
derdduizend gulden terwijl het huis er maar
zeventig duizend waard is
Over de positie van de legataris alleen al zijn
vele artikelen te schrijven. Geruststelling: wij
doen dit niet; zo'n erfrecht-artikel is toch soms
al zo moeilijk te verwerken.
Wij sluiten dus dit onderwerp af en gaan vol
gende keer verder met o.m. het uiterst belang
rijke „recht van inbreng" en de daarmee in ver
band staande schenkingen. Door het volgende ar
tikel aandachtig te lezen kunt U (en dit zonder
te overdrijven!) soms tienduizenden guldens ver
dienen
HET AKKERBOUWBEDRUF
„EENDRACHT MAAKT MACHT"
BOUWPLAN, CONTRACT EN AFZET
Granen, bieten en aardappelen nemen 75
van het bouwland voor hun rekening. Diverse
kleine gewassen zoals lucerne, vlas en graszaad
zijn min of meer in een impasse geraakt. De uien
maken hierop een gunstige uitzondering. Niet on
vermeld mag blijven, dat op veel akkerbouwbe
drijven- mechanische tuinbouwteelten zoals con-
servenerwten, stamslabonen, spinazie e.a. een
integrerend bedrijfsonderdeel zijn geworden.
Deze mechanische tuinbouwteelten worden op
contract geteeld. Bij deze contractteelten komt
het nog al te vaak voor, dat de akkerbouwers de
contractafsluitende personen achternalopen. Dit
behoeft dringend verbetering. De Nederlandse
Contracttelers Vereniging doet op dit terrein nut
tig werk. Mede door de op gang zijnde ontwik
keling naar meer gewassen op contract te telen,
is het nodig, dat de betreffende akkerbouwers
hun belangen bij de onderhandelingspositie bun
delen in deze Contracttelersvereniging. Dit klemt
des te meer, omdat de afnemers ook nLt stil zit
ten. Bij de onderhandelingen behoren de produ
centen als gelijkwaardig partner aan de tafel te
zitten.
Vandaag de dag is het niet meer verantwoord,
wanneer een boer in het voorjaar bijv. 5 ha aard
appelen poot en hij op dat moment geen enkele
afspraak heeft gemaakt over afzet en prijs. Dit is
zwaar gokken de prijs kan mee en tegen zitten.
Ook moet er rekening mee worden gehouden, dat
over 10 jaar alleen bewerkte of verwerkte
aardappelen aan de consument worden geleverd.
De schaalvergroting in de landbouw gaat de aard-
appelhandel niet voorbij. De handel gaat zich in
steeds grotere eenheden afspelen.
In een gebied met bekwame aardappeltelers
waar de ontwikkeling van de aardappelhandel in
moderne banen achter blijft, zal de aardappelver-
bouw zich op den duur niet kunnen handhaven,
In dergelijke gebieden moet nu de aardappelafzet
fris worden aangepakt. Tijdens de twee voorgaan
de oogstjaren met lage aardappelprijzen is over
de noodzaak hiervan meer dan genoeg gesproken
en geschreven. Het is nu de hoogste tijd, dit goed
aan te pakken. Want op dit terrein geldt vow de
akkerbouwers toch wel het gezegde „stilstand is
achteruitgang"
BOERDERIJEN EN MONUMENTENWET
1. Hoeveel boerderijen zijn ingevolge artikel 9 dei-
Monumentenwet °P de lijst van beschermde
monumenten geplaatst en van hoeveel boerde
rijen is de plaatsing krachtens artikel 26 der
wet onherroepelijk geworden, een en ander ge
splitst per provincie?
2. Zijn de Ministers bekend met de onrust die in
agrarische kringen bestaat met betrekking tot
de plaatsing van boerderijen opde monumen
tenlijst in verband met de belemmeringen voor
de bedrijfsvoering die daaruit kunnen voort
vloeien?
(AD
3. Zijn de Ministers bekend met het feit dat de
onderhoudskosten van vele tot beschermd
monument verklaarde boerderijen hoog zijn,
terwijl de exploitatiekosten ervan doorgaans
veel hoger zijn dan van een moderne boerderij?
Zijn de Ministers bereid nog voor de behande
ling van de begroting van Cultuur, Recreatie en
Maatschappelijk Werk in de Tweede Kamer een
uiteenzetting te geven van de tot dusver ge
volgde gedragslijn, le bij de plaatsing van boer
derijen op de lijst van beschermde monumen
ten, 2e bij de toepassing van artikel 14 en 15 der
wet inzake het aanbrengen van veranderingen
aan beschermde monumenten en in deze uit
eenzetting bijzondere aandacht te schenken aan
de in de vragen 2 en 3 genoemde factoren, welke
de bedrijfsvoering in boerderijen beïnvloeden?
Als gevolg van de steeds toenemende vraag naar onze selektie-grassen
BARON (veldbeemd), BARFALLA (roodzwenkgras) en BARDOT (gewoon
struisgras) is een belangrijke uitbreiding van ons teelt-areaal noodzakelijk.
In verband hiermede zoeken wij voor de provincie Zeeland
Hun werk, dat met een aantrekkelijke commissie wordt beloond, zal worden
ondersteund door onze landbouwkundige medewerker in Zeeland, de heer
C. J. Stavenuiter, Kamperfoelistraat 43, telefoon 011006856, welke tevens
gaarne bereid is alle gewenste inlichtingen te verstrekken.
Postbus 4. telefoon 085431051
