Het akkerbouwbedrijf „Eendracht maakt macht!" 5 Ir. J. A. H. HAENEN Consulentschap Akkerbouw- Rundveehouderij Zevenbergen Niet alleen op het terrein van de produktie blijft de schaalvergroting zich verder doorzetten, maar ook op het terrein van de afzet Hierdoor raken de produktie op het ak kerbouwbedrijf en de afzet steeds hechter met elkaar ver bonden. Dit houdt in, dat de akkerbouwers: 1. hun bedrijfsvoering moe ten blijven aanpassen; 2. zich gezamenlijk moeten inzetten om de afzet van hun produkten te verbete ren. Bij de inzet van grote ge specialiseerde werktuigen moet hij samenwerken met loonwerker en/of collega. Zo moet hij ook op het terrein van contractteelt en de afzet van consumptieaardappelen sa menwerken met zijn collega's contracttelers respectievelijk aardappelverbouwers. Samenwerking slaagt alleen wanneer de betrokkenen in derdaad samenwerken. In dien dit niet gebeurt en de één laat het hierbij op de ander aankomen, dan is het te berei ken voordeel van samenwer king niet haalbaar. Derhalve „Eendracht maakt macht!" Het lossen van uit zwad gemaaidorste conserventuinbonen De landbouwtechniek ontwikkelt zich snel, waar door de werkmethoden sterk aan veranderingen onderhevig zijn. Wie zou bijv. ruim vijf jaar gele den verwacht hebben, dat bij stamslabonen het handplukken zou plaatsmaken voor machinaal plukken? Toch is het nu zover. De landbouwpraktijk is er zich van bewust, dat werkmethoden veel snel ler verouderen dan voorheen. LANDBOUWWERKTUIGEN Het aantal p.k.'s per trekker neemt sterk toe. Op het ogenblik zijn er al trekkers van 100 tot 130 p.k. Er komen steeds meer twee- en driescha- rige ploegen. Het laadvermogen van landbouwwa- gens is aan het stijgen van 4 a 5 ton naar 7 a 8 ton. De maaidorser krijgt een grotere werkbreedte tot 17 a 20 voet. Naast éénrijige bonenplukmachines komen er twee- en drierijige. Bij de aardappel oogst worden veel tweerijige rooimachines gebruikt en bij het bietenrooien begint het zesrijige rooi- systeem meer belangstelling te krijgen. CHEMISCHE MIDDELEN Toepassing van nieuwe bestrijdingsmiddelen te gen onkruid en planteziekten heeft de handen arbeid bij de verzorging van de gewassen sterk teruggedrongen. Werd aanvankelijk het onkruid bestreden tijdens de ontwikkeling van het gewas te velde, nu worden er steeds meer middelen vóór opkomst van het gewas, bieten aardappelen, uien en erwten, gebruikt om de gewassen gedurende lange tijd vrij van onkruiden te houden. De invoering van grondontsmetting, ondermeer tegen aaltjes, zal mogelijk een omkeer inhouden van de vruchtwisselingseisen. Uit het oogpunt van arbeidsbesparing en -verlichting kan toepassing van vloeibare kunstmest aantrekkelijk zijn. PERSONEEL De oppervlakte per man zal blijven toenemen. Zo kan één man 8 ha bieten verzorgen; bij een goed slagen van zaaien op eindafstand en machi naal dunnen, zal deze oppervlakte nog heel wat groter worden. De in te zetten werktuigen krijgen ven zijn de mogelijkheden voor onderlinge sa menwerking groter dan voor éénmans bed rij ven. Immers naarmate het aantal deelnemende bedrijven beperkt is, zijn de kansen voor het slagen van onderlinge samenwerking groter. 2. Vóór de doorvoering van de mechanisatie kon de akkerbouwer vrij gemakkelijk los personeel inschakelen. Dit is nu niet meer zo. Wel kan hij nu de loonwerker in zijn bedrijfsvoering betrekken en hij heeft dan de beschikking over personeel inclusief moderne werktuigen. De loonwerker heeft een belangrijke plaats in de bedrijfsexploitatie. Het is van groot belang de samenwerking akkerbouwer loonwerker in goede banen uit te bouwen. 3. Diverse loonwerkers gaan werken bij gemeen te, ruilverkaveling, waterschap, provincie enz om voor hun personeel een regelmatigere werk verdeling (grondwerk) te verkrijgen. Zij trach ten zo de bestaansmogelijkheid van hun be drijf te verbreden. 4. Sommige jonge akkerbouwers al of niet in samenwerking met een collega-akkerbouwer vergroten hun bedrijfsomvanp door met één of meer gespecialiseerde werktuigen bij col lega's te gaan werken. KOSTEN NEMEN TOE De stijging van het loon van een arbeider hoe wel van jaar tot jaar aan schommelingen onder hevig, gaat regelmatig door en bedraagt 6 a 9 per jaar. De pachtprijs van de akkerbouwbedrij ven, inclusief gebouwen, schommelt tussen 330,- en 400,per ha. Gemiddeld stijgen de pachten jaarlijks met 20,per ha. Groot materieel: zes rijen bietenrooien en meteen op de wagen Belangsteling voor het machinaal dunnen (tastdunner) De werktuigen, ook de gespecialiseerde, wor den bij deze ontwikkeling steeds groter. De prij zen van deze werktuigen belopen enorme bedragen. Zo kosten een moderne maaidorser en een mobile viner dit is een zwaddorser voor gemaaide con- servenerwten en tuinbonen resp. circa 40 45 duizend gulden en 90 a 120 duizend gulden. Deze bedragen doen ons denken aan prijzen van ge bouwen voor de veehouderij. In vergelijking hier mee worden de gespecialiseerde werktuigen ech ter gedurende een veel kortere periode van het jaar gebruikt (en zijn veel sneller economisch ver ouderd! Red.). een steeds grote oppervlaktecapaciteit. Bij deze gang van zaken zal het aantal arbeidskrachten per bedrijf nog blijven afnemen. De akke^bouw- bedrijven evolueren steeds meer in de richting van éénmansbedfijven c.q. gezinsbedrijven. De ondergrens van deze bedrijven, die nu 20 a 25 ha is, zal daarbij omhoog gaan. Hierdoor zullen er, meer bedrijven moeten beëindigen. LOONWERKER De ontwikkeling naar gezinsbedrijven houdt ondermeer in: 1. De betekenis van de loonwerker wordt voor deze bedrijven groter. Voor meermansbedrij- Globaal gesteld blijft de bruto-geldopbrengst op hetzelfde niveau, maar gaat de kostenstijging regelmatig door. In bijgaande tabel zijn gegevens van L.E.I. akkerbouwbedrijven gem. 35 ha groot uit het zuidwestelijk zeekleigebied ver meld. Gegevens in guldens per ha over de oogstjaren 1967 1966 1965 655 573 565 402 348 337 310 323 295 1367 1244 1197 2357 2119 2019 2664 2501 2629 (Zie verder pag. 7) Arbeidsloon Loonwerk Werktuigkosten Bewerkingskosten Totale kosten Bruto-geldopbrengst 1; -

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch landbouwblad ... ZLM land- en tuinbouwblad | 1969 | | pagina 5